به گزارش سرویس دفاع و امنیت مشرق، نمایشگاه هوایی ماکس ۲۰۱۷ به عنوان یکی از بزرگترین و معتبرترین گردهمایی های شرکت های بزرگ هوا-فضای جهان، از روز گذشته در کشور روسیه آغاز به کار کرده است و جمهوری اسلامی ایران نیز همچون دوره قبل این نمایشگاه در سال ۲۰۱۵، حضوری با برنامه تر و حرفه ای تر در این نمایشگاه دارد. علاوه بر این نظم و ساماندهی قابل تقدیر، بهره گیری از دستاوردهای جدید متخصصان دفاعی کشورمان در چنین آوردگاه مهمی، از جمله اتفاقات خوب ماکس ۲۰۱۷ محسوب می شود.

بر این اساس، در غرفه صنایع دفاعی جمهوری اسلامی در این نمایشگاه، از حداقل دو سلاح خاص ایرانی رونمایی شده است. نکته مهم درباره این دو سلاح آن است که با توجه به اینکه مبحث تسلیحات هدایت شونده برای مقابله با ادوات هوایی و زمینی و دریایی از جمله حوزه هایی است که سالهاست در جمهوری اسلامی ایران به صورت حرفه ای روی آنها کار می شود، بازدید و اطلاع کارشناسان و متخصصان از کشورهای دوست و دشمن در این نمایشگاه، نشان دهنده اعتماد به نفس و قدرت علمی و فنی صنایع دفاعی ایران است که بتواند دستاوردهای جدید خود را در معرض دید جهانی قرار دهد.

موشک قائم M ؛ شکارچی خاص پهپادها و بالگردها

بحث مقابله با بالگردها و پهپادها از جمله مسائلی است که امروزه ذهن بسیاری از کارشناسان دفاعی را به خود مشغول کرده و سامانه های گوناگونی را برای مقابله با آن توسعه داده اند. یکی از این سامانه ها موشک های دوش پرتاب با هدایت فروسرخ هستند. البته برای مقابله با این نوع موشک ها نیز دست بالگردها خالی نیست و سیستم های اخطار دهنده و پخش کننده طعمه های فریب دهنده حرارتی نیز در بالگردهای پیشرفته امروزی در حجم بالایی استفاده شده اما اگر با یک موشک هدایت شونده به سمت بالگردی شلیک شود و اخطاری به این بالگرد داده نشود چطور؟

موشک قائم M ساخت صنایع دفاعی ایران که برای اولین بار در نمایشگاه ماکس ۲۰۱۷ روسیه به نمایش عمومی درآمده است سلاحی مخصوص برای همین کار است. این موشک ایرانی بر اساس خانواده ضد زره طوفان توسعه یافته است که خود این خانواده نیز بر اساس موشک  ضد زره TOW توسعه پیدا کرده اند. این موشک با هدایت اپتیکی عمل کرده و کاربر بعد از شناسایی هدف موشک را به سمت آن شلیک می کند و تا لحظه برخورد به هدف یا به وسیله دو رشته سیم فلزی، یا نور لیزر یا امواج رادیویی آن را هدایت می کند. به این روش در اختصار هدایت نیمه اتوماتیک هدایت در خط دید Semi-automatic command to line of sight (SACLOS) گفته می شود.

در خانواده تاو از هدایت سیمی استفاده می شود و در طوفان ایرانی از هدایت سیمی در اکثر مدل ها و از هدایت لیزری در طوفان ۵ استفاده می شود. در توضیحات مربوط به موشک "قائم ام" در نمایشگاه ماکس درباره بحث هدایت به نوع هدایت لیزری اشاره شده است که پیش از این در موشک های دهلاویه و طوفان ۵ شاهد آن بودیم.

در این روش کاربر مورد نظر پرتویی از لیزر را به سمت هدف تابانده و تا لحظه برخورد باید تابش لیزر را بر روی هدف حفظ کند. از نکات مثبت این سامانه هدایتی این است که در لحظات اولیه لزومی بر تاباندن یک لیزر نیرومند به هدف که ممکن است باعث فعال شدن سامانه های دفاع متقابل زره پوش شود، نیست و موشک مورد نظر نیز صرفا بر روی موج لیزری که از پشت و از سمت لانچر با آن در ارتباط است حرکت کرده و به نسبت بسیاری از اقدامات متقابل، ایمن است .

موشک قائم ام در نمایشگاه ماکس ۲۰۱۷ - به سوراخ های مربوط به فیوز لیزری در پشت سر جنگی دقت کنید

با استفاده از این روش این موشک در برابر بسیاری از اقدامات متقابل بالگرد دشمن در امان است و می تواند شانس بسیار بالایی در هدف قراردادن آن داشته باشد. البته پهپادها نیز در این زمینه بسیار بی دفاع تر هستند و تقریبا فاقد سامانه های مقابله با تهدیدات موشکی به شمار می آیند. مکانیزم فعال کردن این موشک نیز بر اساس دو حالت برخورد مستقیم و فیوز مجاورتی لیزری عمل می کند. در بخش جلویی این موشک تصویر مربوط به فیوز های مجاورتی لیزری مشخص است. در حالت استفاده از فیوز مجاورتی لیزری با نزدیک شدن به هدف سر جنگی منفجر می شود.

براساس مطالب ارائه شده در ماکس ۲۰۱۷، برد این موشک بین ۵۰۰ متر الی ۶ کیلومتر است. وزن سر جنگی آن ۱.۷ کیلوگرم بوده و دارای ۵۰۰ عدد ترکش نیز هست که برای نابودی اهدافی مثل بالگرد و پهپاد بسیار مناسب است. وزن کلی این موشک ۱۹.۵ کیلوگرم و سرعت آن بین ۲۴۰ الی ۳۱۰ متر بر ثانیه است. این موشک توان درگیری با اهدافی با سرعت ۱۴۴ کیلومتر بر ساعت را دارد که آن را به گزینه ای مناسب برای کمین بر علیه پهپادها و بالگردها بدل می کند. البته با توجه به این نکته نیز داشت که قائم ام با توجه به نوع طراحی آن از پرتابگرهای طوفان قابلیت شلیک داشته و نیازی به طراحی و ساخت پرتابگر جدیدی نیست.

کابوس تکفیری ها به ماکس ۲۰۱۷ رفت

اما شاید بتوان بمب هدایت شونده سدید را به نوعی گل سرسبد ایران در ماکس ۲۰۱۷ به شمار آورد. سلاحی مخصوص پهپادهای ایرانی که تکفیری ها در سوریه و عراق و تروریست های حاضر در برخی از مرزهای کشور هراسی عجیب از آن دارند. پیش از این در رسانه ملی تصاویری از عملیات پهپاد شاهد ۱۲۹ و مهمات خاص آن منتشر شده بود و حالا اطلاعات بیشتری از این مهمات منتشر شده است.

دو نما از بمب هدایت شونده سدید در نمایشگاه ماکس ۲۰۱۷

سدید یک بمب هدایت شونده است که می تواند در صورت لازم به سمت هدف گلاید (پرواز بدون نیاز به موتور) کند. وزن کلی آن ۳۴ کیلوگرم است، طول آن ۱۶۳۰ میلی متر و قطر آن ۱۵۲ میلی متر بوده و از سر جنگی شدید الانفجار و ترکش شونده بهره می برد و نحوه فعال شدن آن برخورد مستقیم به هدف است. این بمب هدایت شونده می تواند بر اساس سفارش مشتری به سامانه های هدایت اپتیکی، لیزری یا فروسرخ مجهز شود.

درباره برد این بمب هدایت شونده ایرانی اطلاعات رسمی هنوز موجود نیست اما سایت خبری تحلیلی defense-update از منابع نزدیک به رژیم صهیونیستی، برد حدودا ۶ کیلومتر را برای این سلاح اعلام کرده است. شاید بنا به بسیاری از مسائل امنیتی تا به امروز در رسانه های داخلی و توسط مسئولین به بمب سدید پرداخته نشده باشد اما نگاهی به برخی از نشریات و رسانه های غربی در خصوص عملکرد پهپادهای مسلح ایرانی در سوریه و عراق می توان به عمق کارایی این تسلیحات و پهپادها پی برد.