به گزارش مشرق، افشین پروین‌پور اظهار کرد: شرایط بازار مسکن در حالت عادی نیست و ما به پدیدۀ «شکست بازار» در این بخش مبتلا شده‌­ایم. این بدین معنی است که در بازار عرضه وجود دارد، نیاز هم وجود دارد اما معامله ای صورت نمی گیرد زیرا در اثر سوداگری موجود در بازار، قیمت به صورت غیر منطقی و حباب­ وار بالا رفته و بسیاری از مردم و جوانها به جهت همین بالا بودن قیمت، تقاضای مؤثری در بازار محسوب نمی شوند.

وی افزود: یکی از نشانه های «شکست بازار» در بخش مسکن، وجود همین پدیده 3 میلیون خانه خالی در کشور است که درصد بالای انحصارگری و احتکار که از مصادیق بارز «سوداگری» در بخش مسکن است را نشان می دهد. این درحالی است که نیاز به مسکن در حال حاضر به شدت مردم را تحت فشار قرار داده و تأمین مسکن یکی از موانع جدی بر سر راه ازدواج جوان هاست.

وی با بیان اینکه نباید فریب برخی از اظهار نظرها مبنی بر اینکه وجود خانه های خالی در کشور طبیعی و عادی است را بخوریم، ادامه داد: در دنیا مفهومی به نام «نرخ طبیعی خانه های خالی» وجود دارد که این مربوط به شرایطی است که اولاً عرضه و تقاضا با هم برابر بوده، ثانیاً قیمت، قیمت منطقی باشد و ثالثاً سوداگری در بازار وجود نداشته باشد.

وی ادامه داد: در این شرایط معمولاً بین 5 تا 7 درصد تعداد مسکن های موجود، اضافه ساخته می شود برای پوشش دادن تقاضاهای جدید و تقاضاهای جابجائی. این 5 تا 7 درصد (که نرخ استانداردی نیز است) به نرخ طبیعی خانه های خالی معروف است. این شرایط ربطی به وضعیت فعلی کشور ما که در آن سطح تقاضا بسیار بالاتر از عرضه است، ساخت و ساز در حداقل خود انجام می شود، سوداگری در حد نهایت خود بازار را قبضه کرده و قیمت به صورت غیر منطقی بالاست، ندارد. در این شرایط حتی وجود یک واحد مسکونی خالی هم (تا زمان برابر نشدن عرضه و تقاضا) زیاد است و نباید خانه ای خالی بماند.

عضو سابق شواری عالی مسکن در بیان راه حل خروج از وضعیت موجود گفت: ابزارهای مالیاتی (بر سوداگری و سوداگران بخش مسکن) را باید به کمک گرفت تا بخش مسکن از این وضعیت بیرون آورده شود. مالیات‌هایی نظیر «مالیات بر خانه های خالی»، «مالیات بر خانه های دوم و بیشتر» و «مالیات بر عائدی سرمایه» اگر به کار گرفته شوند، می توانند موجب عرضه واحدهای موجود به بازار شوند و این سیاست می تواند به مقدار زیادی حباب قیمتی بخش مسکن را بشکند و حتی قیمت مسکن را در کلان شهرها تا نصف کاهش دهد.

پروین پور یادآور شد: برای مثال این سیاست در دهه 1970 میلادی در کشور تایوان که دچار شکست بازار در بخش مسکن شده بود به کار گرفته شد و توانست بازار مسکن را به حالت طبیعی برگرداند.

وی ادامه داد: طبیعی بودن وضعیت موجود (به لحاظ وجود خانه های خالی) عمدتاً به قصد توجیه ناکارآمدی ها و عدم وجود اراده برای حل اساسی مشکل مسکن کشور و مهار سوداگری، توسط برخی عنوان می شود.

کارشناس اقتصاد مسکن گفت: اینکه گفته می شود جهش قیمت در بخش مسکن در راه است، گزاره کاملاً غلطی است چون بخش مسکن با توجه به وضعیت ضعیف اقتصاد کشور در حال حاضر و رکود عمیق موجود، ظرفیت تحمل افزایش قیمت بیش از این را ندارد و بالعکس تنها راه­ حل خروج از وضعیت موجود، تخلیه «حباب قیمتی» و منطقی شدن و کاهش قیمت مسکن است و در این صورت بازار به روال عادی خود بر می گردد و بسیاری از تقاضاهایی که توانایی خرید مسکن را ندارند، خودبخود توانمند شدهد و خانه می خرند و سازنده ها دوباره برای تولید مسکن انگیزه پیدا می کنند.