سرویس جهان مشرق- دانلد ترامپ رییس جمهور آمریکا عملا منافع مالی را بر مسئولیتهای ریاست جمهوری و منافع ملی کشورش ارجح میداند و در بارزترین نمونه آن، بر سر پروژه اسکاتلند با دولت انگلیس مشکل بسیار پیدا کرده و دولت اسکاتلند را، هم ترغیب به همکاری نموده و هم تهدید به همراهی. انتخاب ترامپ، دولتهای فاسد برای سرمایهگذاری است. چرا که فرایند صدور مجوز و اعمال فشار بر مخالفان محلی بسیار ساده خواهد شد. اما ظاهرا مردم اسکاتلند تبدیل به بزرگترین مانع بر سر راه جاهطلبیهای وی شدند و پروژه «مجتمع گلف» وی عملا با مانع بزرگی به نام مخالفت ملی اسکاتلندیها مواجه شده است. پروژهای که توقف آن یعنی یک خسران مالی بزرگ برای ترامپ. چیزی که رییس جمهور منفعتطلب آمریکا به هیچ قیمتی حاضر به روبرویی با آن نیست.
ترامپ، در دسامبر ۲۰۱۶ پس از پیروزی در انتخابات رسما در دو وهله اعلام کرد که منافع شخصی وی هیچ تعارضی با منافع آمریکا در نقاط مختلف جهان ندارد. اما قرارهای تجاری «ایوانکا ترامپ» با رهبران خارجی این شائبه را بیشتر تقویت کرد که خانواده ترامپ حساب خود را از حکومت آمریکا جدا میکند و منافع خود را ارجح میداند. چند روز پس از ادعاهای ترامپ، تصاویری از وی با سرمایهداران بزرگ هندی در زمینه املاک، در فیسبوک منتشر شد و شکها را تقریبا به یقین تبدیل کرد. سه فرزند ارشد ترامپ شامل دانلد جونیور، ایوانکا، و اریک رسما و مستقیما در شئونات مختلف دولت وی تاثیرگذارند و در انتخاب اعضای کابینه دخالت داشتند. به بحث در مورد زد و بندهای فرزندان ترامپ در داخل آمریکا و سایر نقاط جهان در مجال دیگری پرداخته خواهد شد و تمرکز این گزارش بر تضاد منافع ترامپ و آمریکا در خاک بریتانیاست که اصولا اسکاتلند و پروژههای آن را منظورنظر است.
«جرمی ونوک» کارشناس پایگاه تحلیلی آتلانتیک معتقد است که حفظ مسئولیت شرکتها در کنار ریاست جمهوری، یعنی اینکه ترامپ میخواهد از پتانسیل و قدرتی که مقاماش به او میدهد در جهت منافع تجاری خود بهرهها ببرد و این یعنی پشت کردن به منافع ملی آمریکا.
زمینهای آبردین و پروژههای مورد نظر ترامپ را شاید بتوان مهمترین دغدغه کنونی منافع خارجی وی دانست. در ماه ژانویه بود که رییس جمهور آمریکا و «شری دیلن» -وکیل وی- به حامیان او اطمینان دادند که پروژههای نصفه نیمه اسکاتلند که اهم آن مربوط به مجموعه عظیم گلف میشود را تکمیل نمایند. وعدهای که تا بدین لحظه عملی نشده است.
در سال ۲۰۰۸ بود که «سازمان ترامپ» اعلام کرد که طرح عظیم ساخت و ساز در زمینهای گلف ترامپ در «آبردین» اسکاتلند را در سر دارد که شامل ساخت ۲ قطعه میدان گلف ۱۸ حفرهای، یک هتل ۴۵۰ اتاقی، ۵۰۰ دستگاه منزل لوکس، ۹۰۰ واحد دارای مالکیت اشتراکی و دَوَرانی، و یک دانشگاه گلف میشود.
در آن زمان، روزنامه ایندپندنت در گزارشی بسیط، به اعتراض محلیهای آنجا پرداخت. یک ماهیگیر به نام «مایکل فوربس» که با رد درخواست ۶۹۰ هزار دلاری ترامپ مبنی بر فروختن زمیناش تبدیل به یک قهرمان ملی در اسکاتلند شده بود، در راس این اعتراضات قرار داشت. فعالان محیط زیست هم به شدت نسبت به پروژه ترامپ که عملا به طبیعت بکر آبردین و بهرهبرداری از باد بکر دریای شمالی ضربه میزد تاختند.
مستند ۱۲ دقیقهای در مورد پروژه ترامپ در اسکاتلند
صدای اعتراضات تا آن حد بالا گرفت که BBC در گزارش خود آورد که ترامپ از «نایجل فاراژ» -رهبر حزب مستقل پادشاهی انگلیس- و دوست گرمابه و گلستاناش خواسته که به عنوان فردی ذینفوذ، در مقابل احداث نیروگاههای بادی در زمینهای مذکور بایستد. چیزی که مشخص است این است که ترامپ به هیچ وجه نگران منافع انگلیس و یا آمریکا نیست بلکه در قامت رییس جمهور آمریکا هیچ وقعی به منافع کشورش نمیگذارد و نگران این است که پروژههای بادی، سرنوشت پروژه عظیم او برای همیشه به زبالهدان تاریخ حواله نماید.
وکیل ترامپ پیش از مراسم تحلیف او، اطمینان داد که در دوره ریاست جمهوری او هیچگونه پیمان تجاری شخصی منعقد نخواهد شد. اما گزارش «گاردین» در ژانویه ۲۰۱۷ حاکی از آن بود که چندی پس از جلوس بر کرسی کاخ سفید، رییس جمهور آمریکا دوباره پروژه آبردین را از سر گرفته است و تازه تعداد منازل لوکس و واحدهای مسکونی را افزایش هم داده است. در آن زمان، «ریچارد پِینتر» مسئول هماهنگی شئونات کاخ سفید در دوره بوش دوم، در گفتگو با روزنامه انگلیسی به این موضوع اشاره کرد که اقدام ترامپ مصداق بارز تعارض و تضاد منافع وی با آمریکا در خاک بریتانیاست.
در سال ۲۰۱۴، ترامپ میدان گلف «ترنبری» را به ارزش ۴۹ میلیون دلار خریداری کرد. در ژوئن ۲۰۱۶ آن را بازنمایی کرد و اعلام نمود که از «برگزیت» حمایت کامل به عمل میآورد. رفقای صمیمی او فاراژ و ملیگرایان انگلیس بودند که موفق شده بودند رفراندوم خروج از اتحادیه اروپا را با اندک اختلاف به پیروزی برسانند. نفع آمریکاییها در اثر خروج انگلیس از اتحادیه، به هیچ وجه مدنظر ترامپ نبود بلکه در اثر کاهش ارزش پوند در فضای پسا برگزیت، زمینه برای جذب توریسم به میادین گلف وی مهیا میشد. وی به خوبی میدانست که تضعیف یکی از مهمترین شرکای آمریکا یعنی تضعیف آمریکا اما قاعدتا جیباش را فدای منافع آمریکا نکرده و نمیکند.
ترامپ در اظهارنامه داراییاش که در سال ۲۰۱۵ ارائه داد -و البته مورد تایید قانونگذاران قرار نگرفت- به هیچکدام از داراییهایش در اسکاتلند اشاره نکرد: باشگاه بینالمللی گلف ترامپ، شرکت اسکاتلند ممبر، باشگاه بینالمللی گلف لینکز، شرکت احیای گلف، شرکت اکوئیزیشن LLC، شرکت ترنبری، و شرکت نیتو ورلد. او دوباره با اندک اضافاتی، اظهارنامه داراییهای خود را در می ۲۰۱۶ ارائه داد که این بار هم مورد تایید قرار نگرفت.
طبق ادعای همان اظهارنامههای مالی ترامپ، وی در طی دو سال اخیر ۴۷ میلیون و ۸۶۰ هزار دلار درآمد حاصله از پروژههایش در خاک اسکاتلند داشته است و این درآمد توسط فرزندان وی در حال افزایش است. در زمانی که انگلیس به برگزیت آری گفت و اسکاتلند به استقلال از بریتانیا بیش از هر زمان دیگری میاندیشید، ترامپ به جای نگرانی در مورد مسائل شغلی و امنیتی آمریکا، به شدت نگران زمینهای گلف و شرکتهایش در اسکاتلند بود.
دولت انگلیس اکنون به خوبی میداند که ترامپ دست از منفعت شخصی خود در خاک بریتانیا نمیکشد. اگر انگلیسیها با ترامپ کنار بیایند و بگذارند که در هوای آزاد تجارت، نسیم خوش پول به داراییهایش برسد، ترامپ هم در سیاست خارجی در قبال انگلیس روی خوش نشان میدهد. درآمد حاصله از مایملکات و داراییها ترامپ در گروی حضور میهمانان مولتی میلیاردر خارجی -اعم از شخصیتهای سیاسی و تجاری- در مجتمع عظیم گلف وی است. مشخصا، سازمان ترامپ وقع از خلال توافق تجاری شخص وی با دولتهای خارجی، به آنها اهمیت میدهد. روی خوش بیشتر مساوی است با همکاری سیاسی و امنیتی بیشتر.
اکنون از تاریخ ۲۸ جولای، سازمان محیط زیست اسکاتلند دستور به توقف پروژه ترامپ در منطقه آبردین داده است. چرا که قویا معتقد است که پروژهای که رییس جمهور آمریکا وعده داده موجب نابودی بسترهای آب و ایجاد آلودگی فاضلابی خواهد شد. اکنون شورای محلی منطقه مذکور، به شدت ایستادگی میکند. دولت اسکاتلند در ابتدای امر مجوز ساخت و ساز را به ترامپ داد اما در ادامه با مقاومت و همصدایی محلیها و نهادهای زیستمحیطی روبرو شد و ترجیح داد خود را روبروی منافع ملی کشور قرار ندهد. اما واقعیت قضیه این است که مقامات اسکاتلندی، از تضعیف بهبود روابط با آمریکا هراس دارند. ترامپ، مرد معامله است اما معامله همراه با تهدید. جدایی اسکاتلند از بریتانیا، برای ترامپ حکم حیاتی دارد. اگر دومین همهپرسی استقلال به نتیجه برسد و اسکاتلند مستقل شود، روابط بین اسکاتلند و آمریکا شکل بسیار پیچیدهتری به خود خواهد گرفت. آن وقت است که دیگر آمریکاییها نمیتوانند دیپلماسی را بدون در نظر گرفتن نقع شخصی رییس جمهور پیش ببرند.
قوانینی که بر ضد پروژه ترامپ در اسکاتلند در جریان است، آینهایست برای سایر کشورهایی که ترامپ برای عوضگیری به سراغ آنها خواهد رفت. هماکنون سازمان «شفافیت بینالمللی» قویا رفتار سیاسی ترامپ که کشورهای فاسد اقتصادی را برای سرمایهگذاری انتخاب میکند را تحت بررسی دارد؛ هماکنون، سازمان ترامپ در آذربایجان و اندونزی که نرخ و رکورد فساد بالایی دارند بسیار فعال است. با همین فرمانی که سازمان ترامپ تحت نظر فرزندانش پیش میرود، قطعا منافع وی با مسئولیتهای ریاست جمهوریاش تلاقی شدید پیدا خواهد کرد.
منابع:
https://www.americanprogress.org/issues/security/news/۲۰۱۷/۰۶/۱۴/۴۳۳۹۶۸/trumps-conflicts-interest-united-kingdom/
https://www.theguardian.com/uk-news/۲۰۱۷/jul/۲۸/environment-agencies-oppose-trump-plans-scottish-golf-course-aberdeenshire