به گزارش مشرق، محمد رسول‌اف، کارگردان فیلم «دست‌نوشته‌ها نمی‌سوزند»، عصر پنجشنبه ٢3شهریور، پس از ورود به فرودگاه امام خمینی تهران، احضار و پاسپورت و لپ‌تاپ او توقیف شد.
آثار
رسول‌اف فیلمساز متولد1351 است. او تاکنون 6فیلم ساخته که هر 6مورد آن، توقیف شده‌اند و از این منظر، وی رکورددار این موضوع در سینمای ایران است.
«گاگومان» ( به معنی ساعتِ گرگ و میش) نخستین فیلم سینمایی (مستند) محمد رسول‌اف است که در سال ۱۳۸۰ساخته شده است. فیلم ماجرای واقعی آشنایی و ازدواج دو زندانی (زن محکوم به حبس ابد و مرد محکوم به 16 سال زندان) در زندان بجنورد را روایت می‌کند. ماجراها و شخصیت‌ها در این فیلم واقعی هستند.
«جزیره آهنی» دومین فیلم محمد رسول‌اف است که در سال ١٣٨٢ ساخته شد. داستان فیلم درباره نفت‌کش فرسوده‌ای است که در حاشیه آب‌های خلیج فارس رها شده است. این کشتی از کار افتاده محل سکونت مردمی شده است که روی خشکی جایی برای زندگی ندارند. همه امور این مردم توسط پیرمردی مقتدر به‌نام نعمت انجام می‌شود.
«کشتزارهای سپید» سومین فیلم سینمایی محمد رسول‌اف است که درسال1387 ساخته شد. داستان فیلم ما را با مردی به‌نام رحمت همراه می‌کند که وادی به وادی اشک چشم مردم را در شیشه‌ای جمع‌آوری می‌کند.«به امید دیدار» فیلم دیگری از، محمد رسول‌اف است که در سال 1390ساخته شده است. این فیلم داستان یک وکیل ایرانی را روایت می‌کند که برای دریافت روادید به منظور خروج از ایران تلاش می‌کند.
«دست‌نوشته‌ها نمی‌سوزند» محصول 1392 این فیلمسازاست. داستان فیلم بر پایه وقایع ترور و کشتار نویسندگان و روشنفکران ایرانی یا همان قتل‌های زنجیره‌ای است. بخش‌هایی از فیلم به(ادعای) تلاش دستگاه امنیتی ایران برای به دره انداختن اتوبوس حامل 21 نفر از نویسندگان و شاعران ایرانی که عازم ارمنستان بودند می‌پردازد.
«لرد» (به معنی ته نشست مایعات)، فیلم سینمایی به نویسندگی، تهیه‌کنندگی و کارگردانی محمد رسول‌اف محصول سال ۱۳۹۵ است. در این فیلم، رضا با دوری جستن از شهر، در مزرعه خود مشغول به‌کار است.او به همراه خانواده در دامن طبیعت زندگی آرامی دارد. اداره مزرعه با مشکلاتی روبه‌رو شده است. رضا می‌کوشد این مشکلات را با دوری از زنجیره روابط فاسد محلی پشت سر بگذارد.
بازداشت
در پی حوادث پس از انتخابات ۲۲خرداد ۱۳۸۸ آقایان محمد رسول‌اف و جعفر پناهی در حال تهیه فیلمی بدون مجوز و زیرزمینی بودند که در حال فیلمبرداری صحنه‌هایی از فیلم به همراه کلیه عوامل تهیه و تولید حاضر در محل فیلمبرداری بازداشت شدند. او پس از محاکمه در آذر ماه سال ۱۳۸۹ به شش سال حبس محکوم شد (پنج سال حبس با اتهام اجتماع و تبانی به منظور اقدام علیه امنیت ملی و یک سال حبس با اتهام فعالیت تبلیغی علیه نظام). در دادگاه تجدید نظر، او از اتهام اقدام علیه امنیت ملی تبرئه شد و حکم زندان او به یک سال کاهش پیدا کرد. در سال ۱۳۹۰ ممنوعیت خروج وی از ایران، به دلیل نمایش فیلم به امید دیدار در شصت و چهارمین جشنواره فیلم کن لغو شد. پس از ساخت فیلم دست‌نوشته‌ها نمی‌سوزند و نمایش‌آن در شصت و ششمین جشنواره فیلم کن، در شهریور ۱۳۹۲مجدداً پاسپورت و وسایل شخصی او در فرودگاه ضبط شد. او در حال حاضر با قید وثیقه آزاد است. وی اخیراً پس از بازگشت به ایران، احضار شد.
کارگردان منشوری
درعین نامطلوب بودن پدیده توقیف یک اثر سینمایی، این موضوع را نمی‌توان نادیده گرفت که به هرحال هر کشوری نظام و قوانین خاص خود را دارد و تمام شهروندان، در هرحوزه‌ای، عرفا و قانونا مکلف به رعایت آنها هستند. سینما یکی از حوزه‌های راهبردی در فرهنگ است که همواره در کلام بزرگان کشور هم اهمیتش تاکید شده است. به کمک سینما، فرهنگ، تاریخ، سیاست و حتی اقتصاد یک مملکت می‌تواند به سمت پویایی حرکت کند و البته در مواردی بالعکس. محمدرسول‌اف کارگردانی است که در 15 سال اخیر به طور رسمی وارد فیلمسازی شده ولی جدای از میزان توانایی هنری، همواره به سمت طرح مسائل و مضامینی حرکت کرده که حاشیه‌ساز بوده است.
امرور فیلمسازان متعددی در داخل کشور مشغول فیلمسازی هستند که جدی‌ترین نقدهای اجتماعی و بعضاً سیاسی را درآثارشان مطرح می‌کنند و نهایتاً محصولشان اکران می‌شود و حتی جوایز زیادی را نیز از جشنواره‌های داخلی وخارجی دریافت می‌کنند. پس درعین وارد بودن نقد به برخی نگاه‌های سلیقه‌ای در بین مدیران سینمایی دوران مختلف، جریان اصلی بین فیلمساز و نظام حاکم جاده‌ای دوطرفه بوده که هیچ‌گاه مسدود نشده؛ هرچند گاهی کند یا تند شده است.
رسول‌اف درمصاحبه‌ای با بی‌بی‌سی گفت: «هیچ یک از فیلم‌هایم را به قصد انتقام‌جویی از سیستم سیاسی نساخته‌ام. اما می‌توانم بگویم فیلم‌هایم نوعی واکنش به موقعیت است. در به امید دیدار توجه من معطوف به شرایطی بود که شخصیت‌هایی خسته و تحقیر شده، انتقام مشکلات روزمره‌شان را از یکدیگر می‌گیرند. هریک به حسب توانایی‌شان قلمرویی برای خود طراحی کرده و در آن قلمرو، شخصیت باز تولید شده یک دیکتاتور را در رفتار روزانه خود منعکس می‌کنند. همه ما در ایران در رفتار روزمره خود به طور مداوم این کنش‌ها و واکنش‌ها را آموزش دیده و به دیگران آموزش می‌دهیم.»
مضامین و موضوعات آثار رسول‌اف، بعضاً آن‌قدر مساله‌دار بوده که حتی با خواندن خلاصه داستان آنها نیز می‌توان پی به مشکلاتشان برد. استعاره‌سازی و نمادسازی از شرایط و اشخاص تا اتهام اثبات نشده به دستگاه‌های مهم کشور، سراسر فیلم‌های رسول‌اف را فراگرفته است. قاعده بازی درسینما مشخص است
(لااقل دربرخی موارد کلان) وقتی فیلمسازی با چندین سال سابقه کار، هم‌چنان برخلاف آن قاعده عمل کند جای خوش‌بینی باقی نمی‌ماند و نمی‌توان مشکلات به وجود آمده را حاصل یک سوءتفاهم دانست.
به نظر می‌رسد باید رسول‌اف را یکی از فیلمسازان «کاسب توقیف» نامید؛ آدم‌هایی که به‌خوبی هدفشان از فیلمسازی را فهمیده‌اند و مخاطب آثارشان را در خارج از ایران پیدا کرده‌اند. زمان زیادی نیست تا روزی که برخی جشنواره‌های خارجی، جایزه ویژه جدیدی را بنیان‌گذاری کنند؛ جایزه بهترین سیاه‌نمایی علیه ایران.
منبع: صبح نو
۱۹:۲۱ - ۱۳۹۶/۰۶/۲۷
