به گزارش مشرق،"در انتخابات سال 98 مجلس با پرچم اصلاحطلبانه وارد میشویم یعنی ائتلاف نمیکنیم"؛ این جمله محمدرضا عارف رئیس فراکسیون امید مجلس شورای اسلامی است. فراکسیونی که اعضای آن تحت لوای لیست امید وارد دهمین دوره نهاد قانونگذاری کشورمان شدند. لیستی که به گفته خود اصلاحطلبان حاصل ائتلاف بود. ائتلاف اصلاحطلبان و حامیان دولت "تدبیر و امید".
در آن دوران یعنی حول و حوش اسفندماه 94، زمزمه اصلاحطلبان بر ائتلاف بود. ائتلافی که سبب شد لیست ائتلافی امید ارائه شود و محمدرضا عارف هم رمز پیروزی آن را یکپارچگی و وحدت بین قوای اصلاحطلب و حامیان دولت عنوان کند.
عارف در این مصاحبه اخیر خود در مورد آن روزها میگوید: "در سال 94 در شورایعالی اصلاحطلبان بحثهای زیادی داشتیم و به این نتیجه رسیدیم برای اینکه بتوانیم مسیر عقلایت و خرد جمعی را بهتر ادامه دهیم باید با طرفداران دولت یا نیروهای اعتدال ائتلاف کنیم. بنابراین ائتلافی که انجام شد بیشتر ائتلاف اصلاحطلبان و حامیان دولت بود".
در همان ایام روزنامه شرق که از روزنامههای حامی جریان اصلاحات است، در گزارشی با عنوان «ائتلاف؛ واقعیت غیرقابل اجتناب فضای سیاسی ایران» نوشت: "بهدنبال تجربه کمسابقه ائتلاف اصلاحطلبان و اعتدالگرایان در خرداد 92، اصلاحات این ائتلاف را در انتخابات دهمین دوره مجلس که با انتخابات پنجمین دوره مجلس خبرگان مقارن شده بود استمرار داد و در ائتلافی که به گام دوم مشهور شد، موفق شدند اکثریت مجلس شورای اسلامی را تصاحب و جایگاه سیاسیشان را برای دومینبار متوالی به رقیب گوشزد کنند".
حالا اما با گذشت حدود 2 سال از آن ایام، عارف رئیس شورای سیاستگذاری اصلاحطلبان، میگوید که " سال 98 ائتلاف نمیکنیم". گویا ائتلافی که آن سالها برایش رمز پیروزی بود، این روزها دیگر خوشایند نیست.
البته این اظهارنظر عارف با پاسخها مهربانانه طیف همراه آنها در انتخاباتهای گذشته همراه نشد.
محمد عطریانفر، عضو حزب کارگزاران که از حامیان دولت روحانی محسوب میشوند، این اظهارنظر عارف را اظهارنظری شخصی برشمرده و گفته: "اظهارنظر روی مباحث کلان، کلیدی و راهبردی نمیتواند اظهارنظر فردی باشد و حتما باید در زمان و در کانون جمعی اصلاحطلبان و با رعایت اقتضائات سیاسی و البته با محوریت شخصیتهای جامع الاطراف ازجمله آقای عارف طرح شود". محسن رهامی که یک فعال سیاسی اصلاحطلب است، در خصوص سخنان عارف گفته که "موضعگیری نسبت به چگونگی آرایش سیاسی در انتخابات 98 خیلی زود است و نظر عارف در مورد چگونگی حضور در انتخابات مجلس یازدهم نظر شخصی او است نه نظر مجموعه اصلاحات".
محمدجواد حقشناس، عضو شورای مرکزی حزب اعتماد ملی هم گفته که شاید الان زمان مطرح شدن این موضوع نیست زیرا جریان اصلاحات باید ابتدا عملکرد گذشته خود را آسیبشناسی کرده و اگر لازم است در ساختار خود تجدیدنظر کند و با ساختار جدید به دنبال تعیین راهبردهای خود برای انتخابات 98 باشد تا بتواند تاکتیکهای انتخاباتی لازم را انتخاب کند.
علیمحمد حاضری فعال سیاسی اصلاحطلب هم گفته است: تعاملگری با سایر جریانها به عنوان رویکرد و جهتگیری اصلاحطلبان بوده و این رویکرد نه براساس تصمیمگیریهای فردی، بلکه براساس عقلانیت جمعی اصلاحطلبان است. او در پاسخ به این سوال که اظهارنظر عارف به معنای جدایی اصلاحطلبان از حامیان دولت است، گفته: جریان اصلاحطلب رویکرد تعاملگرایی خود با جریانهای عاقله کشور را ادامه داده ولی مصادیق آن مصادیق تعامل با جریانها و احزاب دیگر براساس شرایط زمانی و تصمیمگیری جمعی مشخص میشود.
بنابراین با اینکه از ادبیات عارف بوی انشقاق در اصلاحطلبان و حامیان دولت به مشام میرسد اما مجموعه واکنشهای برخی چهرههای اصلاحطلب در حمایت از اظهارنظر عارف نیست.
حالا سوال اینجاست که چرا عارف از ائتلاف نکردن یا حامیان دولت صحبت میکند؟
شاید برخی معتقد باشند که خاطرات تلخ عارف از ائتلافهای گذشته موجب شده که اصلاحطلبان دیگر به ائتلاف فکر نکنند.
چراکه اصلاحطلبان در ائتلافهای گذشته خود برای ماندن در قدرت، هویت اصلی اصلاحطلبی را زیر پا گذاشتند و تن به ائتلاف دادند اما این ائتلافها پیروزی چندان دلچسبی نصیب آنها نکرد.
ثمره ائتلافها در انتخابات ریاستجمهوری دوازدهم، کنارهگیری عارف به نفع روحانی و در انتخابات دهمین دوره مجلس شورای اسلامی، ناکامی اصلاحطلبان در کسب کرسیها کلیدی مجلس و انتخابات هیئت رئیسه مجلس بود.
عارف در سال 92 به نفع روحانی کنارهگیری کرد اما روحانی چه در دولت یازدهم و چه در دولت جدید، چندان روی خوشی به او نشان نداد و مطالبات اصلی اصلاحطلبان از سوی دولت پیگیری نشد همچنین بیاعتنایی روحانی به نظرات فراکسیون امید در انتخاب وزرای کابینه دوازدهم و مشورت نگرفتن از آنها بر شدت این ناراحتیها افزود. روحانی در مجلس دهم و در جریان انتخابات هیئت رئیسه مجلس هم لاریجانی را بر عارف ترجیح داد.
با این اوصاف به نظر میرسد که عارف مهمترین قربانی ائتلافهای گذشته اصلاحطلبان با دولتیها بوده است.
حال سوال اینجاست که دم زدن رئیس شورای سیاستگذاری اصلاح طلبان از «ائتلاف نکردن و متکی بودن بر نیروهای اصلاحطلب»، به دلیل "حفظ هویت اصلاحطلبی" است یا "یک مبارزه شخصی از روحانی "؟