به گزارش خبرنگار جنگ نرم مشرق؛ گلوبال ريسرچ درباره سازو كار جمع آوري اطلاعات از رسانه هاي اجتماعي متعلق به سازمانهاي اطلاعاتي آمريكا مانند توئيتر و فيسبوك، مي نويسد: در يك ساختمان ساده آجري واقع در پارك صنعتي سري ايالت ويرجينيا، سازمان اطلاعات مركزي آمريكا (CIA) روزانه بالغ بر 5 ميليون توئيت(پيام ارسالي براي توئيتر) را مورد كنكاش و بررسي قرار ميدهد.
در مركز منابع آشكار(Open Source Center) كه متعلق به سازمان سيا است، تيم ويژهاي موسوم به"كتابدارهاي انتقامجو"، پايگاه اينترنتي فيسبوك، روزنامهها، شبكههاي اخبار تلويزيوني، ايستگاههاي راديو محلي، اتاقهاي گفتگو در اينترنت را زير نظر داشته و به دقت پايش ميكنند– به عبارتي آنها مواردي را تحت كنترل دارند كه به راحتي در دسترس افراد مختلف جامعه است.
از زبان عربي تا چيني ماندري گرفته، از پيام ارسالي يك فرد عصباني گرفته تا يك وبلاگ علمي، تحليلگران اغلب اطلاعات به زبان بومي را جمعآوري ميكنند. سپس اين اطلاعات را با روزنامههاي محلي يا مكالمات تلفني كه بدون اجازه ضبط كردهاند، دوباره مقايسه مينمايند. پس از آن، كارشناسان مربوطه گزارش ويژهاي را براي مقامات بلندپايه كاخ سفيد تدوين ميكنند. براي مثال، تحليل فوري شرايط منطقه پس از حمله يگانهاي ويژه نيروي دريايي آمريكا كه به كشته شدن اسامه بن لادن انجاميد يا پيشبيني اينكه كدام كشور خاورميانه آماده طغيان و انقلاب است.
"داگ ناكوين"(Doug Naquin) رئيس مركز منابع آشكار سيا گفت: بله، آنها وقوع انقلاب مصر را قبلاً پيشبيني كرده بودند، فقط اينكه نميدانستند دقيقاً چه زماني به واقعيت ميپيوندد.
وي در مصاحبه اخير خود با خبرگزاري آسوشيتدپرس در مركز منابع آزاد بيان داشت: اين مركز قبلاً پيشبيني كرده بود كه رسانههاي اجتماعي در كشورهايي نظير مصر ميتوانند عامل تغيير قواعد بازي و تهديدي براي رژيم باشند. به ادعاي مقامات سيا اين اولين باري بود كه به يك گزارشگر اجازه داده شده تا از محل اين سازمان ديدن نمايد.
اين مركز وابسته به سازمان سيا در موافقت با پيشنهاد كميسيون 11 سپتامبر راهاندازي گرديد. با وجود چند هزار تحليلگر شاغل در اين مركز– تعداد دقيق آن محرمانه است– روزانه طيف گستردهاي از مطالب كنترل ميشوند، از وضعيت دسترسي مردم چين به اينترنت گرفته تا شرايط حاكم در خيابانهاي پاكستان.
اگرچه اغلب اين كارشناسان در ويرجينيا استقرار دارند اما چندين تحليلگر اطلاعات در محل سفارتخانههاي ايالات متحده آمريكا در اقصي نقاط جهان حضور دارند تا بتوانند از نزديك كانون وقايع را رصد نموده و تحت كنترل داشته باشند.
ناكوين گفت: تحليلگران موفق اين مركز شبيه به يك هكر بيادب و تندخو هستند كه "ميداند چگونه اشياء را پيدا كند حال آنكه ديگران حتي اصلاً نميدانند چنين اجسامي وجود خارجي دارند."
وي مي گويد: مركز منابع آشكار زماني به اهميت رسانههاي اجتماعي پي برد كه عملكرد سايت توئيتر در هدايت اقدامات عليه حكومت ايران در جريان انتخابات سال٨٨ در تهران را مشاهده كرد. ناكوين اظهار داشت: "فارسي سومين زباني است كه بيشترين كاربر را در وبلاگهاي رسانه اجتماعي دارد."
تحليل كارشناسان اين مركز هر روز به دفتر اوباما گزارش ميشود. پس از كشته شدن بن لادن در پاكستان، سازمان سيا براي نشان دادن تصوير كلي از افكار عمومي جهان به مقامات كاخ سفيد سايت توئيتر را زير نظر گرفت.
از آنجائي كه توئيتها ضرورتاً به يك منطقه جغرافيايي محدود نميگردند، تحليلگران از طريق زبانهاي مختلف واكنشها را بياثر ميگذارند. نتيجه: اكثر توئيتهاي اردو، زبان رسمي پاكستان و توئيتهاي چيني منفي بودند. چين متحد نزديك پاكستان است. مقامات پاكستان اين حمله را به مثابه نقض حاكميت كشور خود محكوم نموده و به آن اعتراض كردند، موضوع حساسي كه روابط آمريكا و پاكستان را همچنان بغرنج ميسازد.
چند هفته بعد از حمله، زمانيكه رئيسجمهور در خصوص وضعيت خاورميانه سخنراني كرد، محتواي پيام كاربران تركيه، مصر، يمن، الجزاير، كشورهاي حوزه خليجفارس و اسرائيل كه ظرف 24 ساعت آينده به دو زبان تركي و عربي براي سايت توئيتر فرستاده شدند، كاملاً بدبينانه و منفي بود تا آنجا كه اوباما را متهم به حمايت از اسرائيل كردند. از طرف ديگر، توئيتهاي عبري زبان اين سخنراني را به مثابه طرفداري از اعراب دانسته و آن را محكوم كردند.
چند روز بعد، اغلب رسانههاي خبري دقيقاً به همان نتيجهاي رسيدند كه تحليلگران مركز منابع آزاد با استناد به اطلاعات واصله از منطقه خاورميانه بدان دست يافته بودند.
ناكوين همچنين افزود: اين مركز همچنين در حال مقايسه نتايج رسانههاي اجتماعي با گزارش موسسات افكارسنجي است تا بدين طريق بفهمند كداميك نتايج دقيقتري ارائه مينمايد.
وي همچنين بيان داشت: دسترسي به پايگاه اينترنتي رسانههاي اجتماعي از طريق تلفن همراه در مناطقي همچون آفريقا رو به افزايش بوده كه اين به معناي آنست "برخلاف انتظار بخش اعظمي از مردم جهان صداي خود را به گوش ديگران ميرسانند."
جانشين رياست مركز منابع آشكار ادعا كرد: سايتهايي نظير فيسبوك و توئيتر منبع كليدي براي تحت كنترل داشتن بحران غافلگيركننده و ناگهاني ناشي از اعتراض ملتهاست كه براي مثال آوريل و مه سال گذشته سراسر بانكوك را فراگرفت. (خبرگزاري آسوشيتدپرس قول داد نام اين فرد را هرگز فاش نسازد زيرا نامبرده برخي اوقات به صورت مخفيانه در كشورهاي خارجي فعاليت ميكند.)
اگرچه موقعيت جغرافيايي اين مركز به دليل پيشگيري از وقوع حملات فيزيكي يا الكترونيكي مخفي نگاه داشته ميشود اما ناكوين در معارفه رسمي به عنوان رئيس اين مركز منصوب شده است.
در مركز منابع آشكار(Open Source Center) كه متعلق به سازمان سيا است، تيم ويژهاي موسوم به"كتابدارهاي انتقامجو"، پايگاه اينترنتي فيسبوك، روزنامهها، شبكههاي اخبار تلويزيوني، ايستگاههاي راديو محلي، اتاقهاي گفتگو در اينترنت را زير نظر داشته و به دقت پايش ميكنند– به عبارتي آنها مواردي را تحت كنترل دارند كه به راحتي در دسترس افراد مختلف جامعه است.
از زبان عربي تا چيني ماندري گرفته، از پيام ارسالي يك فرد عصباني گرفته تا يك وبلاگ علمي، تحليلگران اغلب اطلاعات به زبان بومي را جمعآوري ميكنند. سپس اين اطلاعات را با روزنامههاي محلي يا مكالمات تلفني كه بدون اجازه ضبط كردهاند، دوباره مقايسه مينمايند. پس از آن، كارشناسان مربوطه گزارش ويژهاي را براي مقامات بلندپايه كاخ سفيد تدوين ميكنند. براي مثال، تحليل فوري شرايط منطقه پس از حمله يگانهاي ويژه نيروي دريايي آمريكا كه به كشته شدن اسامه بن لادن انجاميد يا پيشبيني اينكه كدام كشور خاورميانه آماده طغيان و انقلاب است.
"داگ ناكوين"(Doug Naquin) رئيس مركز منابع آشكار سيا گفت: بله، آنها وقوع انقلاب مصر را قبلاً پيشبيني كرده بودند، فقط اينكه نميدانستند دقيقاً چه زماني به واقعيت ميپيوندد.
وي در مصاحبه اخير خود با خبرگزاري آسوشيتدپرس در مركز منابع آزاد بيان داشت: اين مركز قبلاً پيشبيني كرده بود كه رسانههاي اجتماعي در كشورهايي نظير مصر ميتوانند عامل تغيير قواعد بازي و تهديدي براي رژيم باشند. به ادعاي مقامات سيا اين اولين باري بود كه به يك گزارشگر اجازه داده شده تا از محل اين سازمان ديدن نمايد.
اين مركز وابسته به سازمان سيا در موافقت با پيشنهاد كميسيون 11 سپتامبر راهاندازي گرديد. با وجود چند هزار تحليلگر شاغل در اين مركز– تعداد دقيق آن محرمانه است– روزانه طيف گستردهاي از مطالب كنترل ميشوند، از وضعيت دسترسي مردم چين به اينترنت گرفته تا شرايط حاكم در خيابانهاي پاكستان.
اگرچه اغلب اين كارشناسان در ويرجينيا استقرار دارند اما چندين تحليلگر اطلاعات در محل سفارتخانههاي ايالات متحده آمريكا در اقصي نقاط جهان حضور دارند تا بتوانند از نزديك كانون وقايع را رصد نموده و تحت كنترل داشته باشند.
ناكوين گفت: تحليلگران موفق اين مركز شبيه به يك هكر بيادب و تندخو هستند كه "ميداند چگونه اشياء را پيدا كند حال آنكه ديگران حتي اصلاً نميدانند چنين اجسامي وجود خارجي دارند."
وي مي گويد: مركز منابع آشكار زماني به اهميت رسانههاي اجتماعي پي برد كه عملكرد سايت توئيتر در هدايت اقدامات عليه حكومت ايران در جريان انتخابات سال٨٨ در تهران را مشاهده كرد. ناكوين اظهار داشت: "فارسي سومين زباني است كه بيشترين كاربر را در وبلاگهاي رسانه اجتماعي دارد."
تحليل كارشناسان اين مركز هر روز به دفتر اوباما گزارش ميشود. پس از كشته شدن بن لادن در پاكستان، سازمان سيا براي نشان دادن تصوير كلي از افكار عمومي جهان به مقامات كاخ سفيد سايت توئيتر را زير نظر گرفت.
از آنجائي كه توئيتها ضرورتاً به يك منطقه جغرافيايي محدود نميگردند، تحليلگران از طريق زبانهاي مختلف واكنشها را بياثر ميگذارند. نتيجه: اكثر توئيتهاي اردو، زبان رسمي پاكستان و توئيتهاي چيني منفي بودند. چين متحد نزديك پاكستان است. مقامات پاكستان اين حمله را به مثابه نقض حاكميت كشور خود محكوم نموده و به آن اعتراض كردند، موضوع حساسي كه روابط آمريكا و پاكستان را همچنان بغرنج ميسازد.
چند هفته بعد از حمله، زمانيكه رئيسجمهور در خصوص وضعيت خاورميانه سخنراني كرد، محتواي پيام كاربران تركيه، مصر، يمن، الجزاير، كشورهاي حوزه خليجفارس و اسرائيل كه ظرف 24 ساعت آينده به دو زبان تركي و عربي براي سايت توئيتر فرستاده شدند، كاملاً بدبينانه و منفي بود تا آنجا كه اوباما را متهم به حمايت از اسرائيل كردند. از طرف ديگر، توئيتهاي عبري زبان اين سخنراني را به مثابه طرفداري از اعراب دانسته و آن را محكوم كردند.
چند روز بعد، اغلب رسانههاي خبري دقيقاً به همان نتيجهاي رسيدند كه تحليلگران مركز منابع آزاد با استناد به اطلاعات واصله از منطقه خاورميانه بدان دست يافته بودند.
ناكوين همچنين افزود: اين مركز همچنين در حال مقايسه نتايج رسانههاي اجتماعي با گزارش موسسات افكارسنجي است تا بدين طريق بفهمند كداميك نتايج دقيقتري ارائه مينمايد.
وي همچنين بيان داشت: دسترسي به پايگاه اينترنتي رسانههاي اجتماعي از طريق تلفن همراه در مناطقي همچون آفريقا رو به افزايش بوده كه اين به معناي آنست "برخلاف انتظار بخش اعظمي از مردم جهان صداي خود را به گوش ديگران ميرسانند."
جانشين رياست مركز منابع آشكار ادعا كرد: سايتهايي نظير فيسبوك و توئيتر منبع كليدي براي تحت كنترل داشتن بحران غافلگيركننده و ناگهاني ناشي از اعتراض ملتهاست كه براي مثال آوريل و مه سال گذشته سراسر بانكوك را فراگرفت. (خبرگزاري آسوشيتدپرس قول داد نام اين فرد را هرگز فاش نسازد زيرا نامبرده برخي اوقات به صورت مخفيانه در كشورهاي خارجي فعاليت ميكند.)
اگرچه موقعيت جغرافيايي اين مركز به دليل پيشگيري از وقوع حملات فيزيكي يا الكترونيكي مخفي نگاه داشته ميشود اما ناكوين در معارفه رسمي به عنوان رئيس اين مركز منصوب شده است.
جانشين او يكي از 20 كارمند دولت آمريكاست كه در زمان شورش مردم تايلند در سفارت آمريكا حضور داشت، شورشي كه در آن معترضان به خيابانها ريختند، اطراف سفارت را مورد حمله قرار داده و ديپلماتهاي آمريكا و برخي از شهروندان تايلند وابسته به آنها را در منازل خود محاصره كردند.
ارتش وارد عمل شد و گزارش رسانههاي سنتي به حداقل رسيد زيرا گزارشگران محلي بازداشت شده و يا از سوي نيروهاي دولتي تهديد شدند.
جانشين رياست مركز منابع آزاد گفت: "اما ظرف يك ساعت، همه اين وقايع در توئيتر و فيسبوك به تصوير كشيده شد." سازمان سيا به خانه برگشت زيرا 12 تا 15 كاربر گزارش لحظه به لحظه و تصاوير مربوط به تظاهرات را كه بوسيله تلفن همراه ضبط كرده بودند، براي سايت توئيتر ارسال ميكردند. كاركنان سازمان سيا اين توئيتها را با چند گزارش خبري مقايسه كردند تا مطمئن شوند كدام يك از كاربران اطلاعات موثق و معتبري را ارسال ميدارد. كاربران توئيتر خود نيز مراقب بودند تا بفهمند احتمالاً چه زماني گزارش غيرواقعي ارسال شده است.
او همچنين اظهار داشت: "شايد تعداد آنها انگشتشمار بود، اما با همين تعداد اندك آنها به اندازه دهها نفر به ما كمك كردند."
نهايت اينكه، دو سوم گزارشات واصله از منابع سفارت آمريكا در بانكوك كه در جريان بحران تايلند براي سازمانهاي دولتي ارسال گرديد، در واقع از تحليلهاي مركز منبع آزاد سازمان سيا اقتباس شده بودند.
جانشين رياست مركز منابع آزاد گفت: "اما ظرف يك ساعت، همه اين وقايع در توئيتر و فيسبوك به تصوير كشيده شد." سازمان سيا به خانه برگشت زيرا 12 تا 15 كاربر گزارش لحظه به لحظه و تصاوير مربوط به تظاهرات را كه بوسيله تلفن همراه ضبط كرده بودند، براي سايت توئيتر ارسال ميكردند. كاركنان سازمان سيا اين توئيتها را با چند گزارش خبري مقايسه كردند تا مطمئن شوند كدام يك از كاربران اطلاعات موثق و معتبري را ارسال ميدارد. كاربران توئيتر خود نيز مراقب بودند تا بفهمند احتمالاً چه زماني گزارش غيرواقعي ارسال شده است.
او همچنين اظهار داشت: "شايد تعداد آنها انگشتشمار بود، اما با همين تعداد اندك آنها به اندازه دهها نفر به ما كمك كردند."
نهايت اينكه، دو سوم گزارشات واصله از منابع سفارت آمريكا در بانكوك كه در جريان بحران تايلند براي سازمانهاي دولتي ارسال گرديد، در واقع از تحليلهاي مركز منبع آزاد سازمان سيا اقتباس شده بودند.