گروه جهاد و مقاومت مشرق - سیمای جدید میدان ولیعصر (عج) غیرازسازه زیر زمینی ایوان انتظار، حالا مدتهاست جذابیتی دیگر هم دارد. بزرگترین دیوارنگاره ایران و به تعبیری بزرگترین دیوارنگاره منطقه که در ضلع شمال غربی میدان، عابران و رهگذران را سربههوا میکند تا هربار، به مناسبتهای مختلف، آنان را با طرحی جدید و جذاب، غافلگیر کند. آخرین نمونه این دیوارنگارهها نیز حالا چند روزی است که حال و هوای این میدان را عوض کرده است. دیوارنگارهای ترکیبی با حضور راهپیمایان اربعین و البته قهرمان این روزها و ماههای مردم ایران یعنی شهید «محسن حججی». با خالق این تصویر و بسیاری دیگر از دیوارنگارههای شاخص میدان ولی عصر (عج) در این میدان قرار گذاشتیم و با او درباره کارهایش گپ زدیم. حاصل گفتوگوی «صبح نو» با آقای «محمدرضا دوست محمدی» را در ادامه بخوانید.
او را شاید جوانترها بیشتر بشناسند. کسی که تا همین سه چهارسال پیش، جلدهای هفته نامه «همشهری جوان» دستپخت او بود و سبکی جدید از گرافیک و تصویرسازی را در مطبوعات ایران پایه گذاری کرد. آقای «محمدرضادوستمحمدی» حالا 43 ساله شده است و عضو هیات علمی دانشکده هنرهای زیبای دانشگاه تهران است. او میگوید سهروز در هفتهاش را در دانشکده و با تدریس میگذراند و بقیه روزها را مشغول کار و آماده کردن سفارشهایی است که در دست دارد. دوست محمدی دانش آموخته گرافیک است و کارشناسی ارشدش را در رشته انیمیشن دانشگاه هنر به پایان رسانده است.
کار گروهی است نه فردی
دوست محمدی اصرار دارد که نباید این کار را به پای یک نفر نوشت. او میگوید:«خانه طراحان انقلاب اسلامی، جرقه اولیه این کار را زد. این که دیوارنگارهای با مساحت 1000 متر مربع، طراحی، ساخته و منتشر شود، کار جمع زیادی است که هر یک اگر نباشند، کار قابلیت انتشار ندارد. از آنهایی که در جلسه ایده میدهند تا دوستانی که رول به رول این دیوارنگاره بزرگ را در یک سالن ورزشی سرپوشیده به هم میچسبانند تا تبدیل به این تابلوی بزرگ شود، همه به یک اندازه در این کار سهیم هستند.» دوست محمدی درباره انتخاب این محل برای نصب دیوارنگاره هم میگوید:« تا آن جایی که من می دانم انتخاب ساختمان برای اکران این دیوارنگارهها، با دو علت بوده است. اول این که ساختمان، خالی از سکنه است و دوم این که محل آن، محل مناسبی است که هم در دید عموم مردم و در یک معبر شلوغ است و هم جذابیت بصری میدان ولی عصر؟عج؟ را افزایش داده است.»
قصه از کجا شروع شد؟
ماجرای همکاری دوست محمدی و خانه طراحان انقلاب اسلامی برای دیوارنگارههای میدان ولیعصر از سوژهای عیدانه آغاز شد. او در این باره میگوید:« اولین دیدار ما در روزهای آخر سال بود. نزدیک عید نوروز بود که جلسه اول برگزار شد و نتیجه آن جلسه، این شد که کاری تولید کنیم تا حال مردم را خوب کند و آنها را از فضای خمودگی و روزمرگی دربیاورد و شادابی نوروز را به مردم منتقل کنیم.» نتیجه این مشارکت و همکاری «سلفی عیدانه» بود. یکی از جذابترین دیوارنگارههای میدان ولی عصر که خود دوست محمدی هم معتقد است مردم با آن ارتباط خوبی برقرار کرده بودند:«چون کار اول بود و با آن ابعاد، اکران شده بود، خیلی دوست داشتم و کنجکاو بودم بدانم واکنش مردم به این تصویر چیست؟ برای همین یک بار رفتم در میدان ولی عصر ؟عج؟ گوشهای ایستادم و رفتار مردمی که چشمشان به آن سلفی عیدانه میافتاد، زیر نظر گرفتم. خدا را شکر بیشتر واکنشها مثبت بود و حتی خیلی وقتها میمیک خندان شخصیتهای این دیوارنگاره، روی چهره مردم هم تأثیر میگذاشت.» بعد از آن، همکاری دوست محمدی و خانهطراحان، چند بار دیگر ادامه پیدا کرد تا به دیوارنگاره اربعینی امسال رسید:«چند تا کار دیگر هم با هم کردیم. عکس دستهجمعی ایرانیان با شغلها و لباسهای مختلف در کنار رهبرانقلاب با شعار«مردم این سرزمین همه منتظر یک نفرند» هم از جمله کارهایی بود که الحمدلله با اقبال مواجه شد. بعد از آن چهار پرتره بزرگ از شهدای مدافع حرم با محوریت سردارشهید همدانی طراحی و اکران کردیم و بعد از آن هم عکس دستهجمعی ایرانیان به مناسبت پیاده روی اربعین بود. خدا را شکر دوباره هم امسال قسمت شد تا درباره اربعین، دیوارنگارهای متناسب و این بار با محوریت شهید «محسن حججی» طراحی کنیم.»
سوژه دقیقه نودی اربعینی
دوست محمدی درباره روند انتخاب سوژه و طراحی دیوارنگارهها و به ویژه دیوارنگاری امسال میگوید:«معمولاً آغاز کار با طراحی سوژه اولیه و انتخاب شعار است. بعد چند کار اتود زده میشود و در نهایت، طرح اصلی اجرا و منتشر و اکران میشود.» او ادامه میدهد:«امسال برای اربعین هم شعاری که طراحی شد، این بود که رمز یاری حضرت مهدی (عج) یا حسین است. به دنبال آن بودیم که کاری کنیم تا درک بصری عامه هم با این شعار همخوانی داشته باشد. از طرفی قهرمان ملی امسال ما هم شهید حججی بود و میخواستیم بگوییم مسیر پیاده روی اربعین، همان مسیر هرساله امثال شهید حججیهاست که شعار موردنظر ما را عملی کرده بود؛ اما از طرف دیگر با توجه به این که دیوارنگارههای قبلی هم درباره شهید حججی بود، دوست نداشتیم فضایی تکراری را دوباره تجربه کنیم. نتیجه همفکریها این شد که شهیدان شاخص ایرانی، عراقی و لبنانی را به عنوان محور اصلی این دیوارنگاره انتخاب کنیم و بر همین مبنا، پنج دیوارنگاره طراحی شد که یکی در میدان ولیعصر (عج) تهران اکران شد و چهار تای دیگر در مسیر پیاده روی اربعین در کشور عراق اکران میشوند.» دوست محمدی درباره دیوارنگارههای دیگر هم میگوید:
« در دیوارنگارههای دیگر هم سه شهید شاخص عراقی و یک شهید شاخص لبنانی طراحی شدهاند که درست با همین شعار و تصویر اکران خواهند شد تا همبستگی شیعیان را هم به نمایش بگذاریم. هرچند دلمان میخواست طرحهایی از شهدای دیگر کشورها را هم بکشیم؛ اما محدودیت زمانی اجازه این کار را نداد.»
«مرگ بر آمریکا»ی من لبخند روی لب مردم است
دوست محمدی درباره طراحیهای متفاوتش هم نظر جالبی دارد. او میگوید:« ما در رسانه، دچار خشکی و تکرار شدهایم. شاید هنوز نمیدانیم با چه لحن و چه شیوهای باید با مردممان صحبت کنیم و مفاهیم دینی و ارزشی را به آنان انتقال دهیم. شعار مرگ بر آمریکا را فقط در قالب کلمات تکرار میکنیم. در حالی که هروقت بتوانیم همدیگر را خوشحال کنیم، بزرگترین مرگ بر آمریکا را فریاد زدهایم.» او ادامه میدهد:«وقتی رهبر ما میگوید حمایت از تولید داخلی بزرگترین مرگ بر آمریکاست، یعنی باید از فضای شعار به فضای عمل بیاییم. یکی از راههای مقابله با دشمن، این است که حال خودت، خانوادهات و مردم شهرت را خوب کنی. متاسفانه این، موضوعی است که ما سالهاست در رسانه جدی نگرفتهایم و یکی از بزرگترین دغدغههای من در کارهایی که انجام میدهم نیز همین است. من فکر میکنم خوب کردن حال مردم و نشاندن لبخند رضایت روی لبان آنها در هر جایگاهی که هستی، بزرگترین استکبارستیزی و مقابله با دشمنان است و خودم دوست دارم با این هدف، کارهایم را دنبال کنم.»
روزنامه صبح نو