به گزارش مشرق، طی روزهای گذشته خبرهای متفاوتی از محدودکردن اقتصاد ایران با سیاست‌های جدید امریکا شنیده شده است که مهم‌ترین آن محدودکردن خاموش اقتصاد ایران و به‌تبع آن افزایش فشار اقتصادی به مردم کشور است. دونالد ترامپ رئیس‌جمهور امریکا در آخرین بیانیه‌ای که صادر کرده، صادرات نفت‌خام ایران را هدف گرفته است و بدون آنکه وضعیت روشنی را برای خریداران نفت کشور مشخص کند از کاهش بشکه‌های ایران در بازار نفت خبر داده است. 

ترامپ در بیانیه‌ای بدون اشاره به تعهدات دولتش در توافق هسته‌ای ایران و گروه 1+5 (برجام)، اعلام کرد که «میزان عرضه نفت و فرآورده‌های نفتی از کشورهایی غیر از ایران به اندازه‌ای است که بتوان حجم خریداری نفت و محصولات نفتی از ایران از سوی مؤسسات مالی خارجی یا به واسطه آنها را به نحو محسوس کاهش داد.»

در این بیانیه آمده است: «به موجب اختیارات محول‌شده به اینجانب در قانون اساسی و قوانین ایالات متحده به عنوان رئیس‌جمهور، از این پس از بررسی دقیق گزارش‌های ارائه‌‌شده به کنگره در اداره اطلاعات انرژی، از جمله گزارش مورخ 12 سپتامبر2017 و سایر عوامل مربوطه نظیر وضعیت اقتصاد جهان، افزایش عرضه نفت برخی کشورها، سطح ظرفیت اضافی تولید نفت و در دسترس بودن ذخایر راهبردی امریکا، طبق بند 1245 (د)(4)(ب) و (ج) قانون اختیارات دفاعی مالی سال مالی 2012 همگام با تصمیم‌های قبلی‌ام اعلام می‌کنم میزان عرضه نفت و فرآورده‌های نفتی از کشورهایی غیر از ایران به اندازه‌ای است که بتوان حجم خریداری نفت و محصولات نفتی از ایران از سوی مؤسسات مالی خارجی یا به واسطه آنها را به نحو محسوس کاهش داد. من کماکان به نظارت بر اوضاع در این زمینه ادامه خواهم داد. وزیر خارجه امریکا مجاز است این تصمیم را در دفتر ثبت فدرال امریکا منتشر کند و به وی دستور داده می‌شود این کار را انجام دهد.»

رئیس‌جمهور امریکا به‌‌رغم آنکه در این بیانیه الزامی برای کاهش میزان خریداری نفت و فرآورده‌های نفتی ایران مطرح نکرده، برخلاف رویه دولت قبل و با تغییر لحن این سند اشاره‌ای به تعهدات واشنگتن برای عدم‌تلاش در زمینه کاهش فروش نفت ایران نکرده است. 

این در حالی است که دولت امریکا به موجب بند21 توافق هسته‌ای ایران و گروه 1+5، موظف است از تلاش‌ها برای کاهش فروش نفت ایران، «شامل محدودیت‌ها بر مقدار فروش نفت‌خام ایران و کشورهایی که می‌توانند نفت‌خام ایران را بخرند» جلوگیری کرده و اجرای تحریم‌ها در زمینه «خرید، تحصیل، فروش، حمل‌و‌نقل یا بازاریابی نفت، فرآورده‌های پتروشیمی و گاز طبیعی از ایران» را متوقف کند. ترامپ در حالی در سند روز پنج‌شنبه اشاره‌ای به این تعهدات امریکا نکرده که «باراک اوباما»، رئیس‌جمهور سابق امریکا در تمامی ابلاغیه‌هایی که بعد از اجرایی‌شدن توافق موقت ژنو و توافق هسته‌ای «برجام» برای اعلام وضعیت عرضه محصولات نفتی صادر کرده بود، اعلام کرد دولت او طبق تعهداتش در برجام به دنبال کاهش فروش نفت ایران نیست. 

کاهش فروش نفت ایران؟

برنامه کاهش خرید نفت ایران طی یک ماه گذشته وارد فاز جدی‌تری شده است و با وجود اینکه براساس برجام چنین محدودیتی جنبه قانونی ندارد، تلاش‌های امریکا برای ایجاد محدودیت جدید برای ایران با پشتکار بیشتری ادامه دارد. امریکایی‌ها به‌خوبی می‌دانند، مهم‌ترین خروجی برجام برای ایران 5/1 برابرشدن صادرات نفت کشورمان و به‌تبع آن افزایش درآمد کشور بوده است. آنها به خوبی فضای ایران را رصد کرده‌اند و می‌دانند به گفته اسحاق‌جهانگیری افزایش صادرات نفت در راستای اقتصاد مقاومتی است، پس باز هم روی این مهم دست گذاشته‌اند. 

خبرگزاری رویترز، چندی پیش به نقل از یک منبع آگاه نوشت: انتظار می‌رود میزان صادرات نفت ایران به اروپا در ماه جاری با ۳۹درصد کاهش نسبت به ماه قبل از ۸۳۷ هزار بشکه به ۵۱۰ هزار بشکه در روز برسد و بارگیری نفت ایران به مقصد آسیا نیز با افتی ۹درصدی 47/1 میلیون بشکه در روز باشد. صادرات به خاورمیانه نیز با یک درصد کاهش به رقم ۱۱۱ هزار بشکه در روز خواهد رسید. 

در اروپا میزان واردات نفت یونان از ایران با ۳۷درصد افزایش نسبت به ماه قبل به ۹۷هزار بشکه در روز خواهد رسید، اما دیگر مشتریان اروپایی یعنی ایتالیا، اسپانیا، ترکیه و دیگر کشور‌ها به ترتیب ۲۸، ۷۷، ۶۵ و ۲۵درصد از خرید نفت خود از ایران را کاهش خواهند داد. 

این روند در کشورهای آسیایی هم وجود دارد، به‌طوری که کره‌جنوبی و هند هم واردات نفت خود را از ایران کاهش داده‌اند هرچند بخشی از کاهش نفت کره‌ای‌ها به دلیل کاهش تولید میعانات گازی ایران است. با این وجود برخی از مراکز مطالعاتی انرژی می‌گویند، عمده‌ترین علت کاهش خرید نفت کره‌جنوبی از ایران فشار‌های امریکا به این کشور است. حتی سفر رئیس‌جمهور امریکا به این کشور بی‌تأثیر نبوده و ظاهراً امریکا متعهد شده است تا نیاز هیدروکربوری کره‌جنوبی را در صورت عدم خرید از ایران تأمین کند. همچنین امریکایی‌ها شاهد آن بودند که لهستان در حال تبدیل شدن به بزرگ‌ترین خریدار نفت سنگین ایران در اروپاست، بنابراین دست به کار شده و قراردادهای صادراتی با خریداران نفت این کشور منعقد کرده‌اند. 

ترجمه اشتباه

رسانه‌های همسو با دولت اما روی ترجمه اشتباه رسانه‌های منتقد تأکید می‌کنند، حتی وزیر نفت هم در واکنش به بازی‌های خسته‌کننده توتال برای توسعه فاز11 گفته است، رسانه‌ها اشتباه ترجمه می‌کنند و مدیرعامل توتال از امکان کناره‌گیری از این قرارداد چیزی نگفته است!

شاید رسانه‌ها «بد» ترجمه می‌کنند که امریکایی‌ها برای محدودکردن معامله بوئینگ با ایران و فروش هواپیماهای «نو» در حال تهیه قانونی هستند تا این شرکت امریکایی را نقره داغ کنند یا اینکه اصلاً مدیرعامل توتال نگفته است که تابع تصمیمات امریکاست. تمرکز شدید امریکا روی بخش‌های اقتصادی کشور و نقض زیرپوستی برجام تمامی ندارد و همه رشته‌هایی که دولت یافته بود، یکی پس از دیگری به مرحله رشته‌شدن نزدیک می‌شود مانند همکاری‌های بین‌المللی بانکی که نه تنها میوه برجام نشد، بلکه با محدودیت‌های بیشتری هم مواجه شد. حالا مهم‌ترین دستاورد برجام یعنی افزایش صادرات نفت هم با تهدیدات جدی مواجه شده و مشتریان نفتی ایران در حال کاهش خرید هستند.

منبع: روزنامه جوان