به گزارش مشرق، با افزایش فعالیت‌های اجتماعی زنان آسیب پذیری آنها در جامعه نیز یشتر شده است. یکی از آسیب پذیرترین این گروه‌ها، زنان بیوه، سالخورده و بی‌سرپرست هستند. بخش اعظمی از جمعیت این گروه را زنانی تشکیل می‌دهند که به دلیل تجرد، فوت شوهر، طلاق، مهاجرت، مفقودالاثر بودن همسر و دلایل دیگر خود به عنوان سرپرت خانوار محسوب می‌شوند.
رئیس سازمان آمار ایران درباره دلایل سرپرست شدن زنان در خانواده گفت: «35 درصد از زنان سرپرست خانوار به رغم داشتن همسر سرپرست هستند. از 65 درصد باقیمانده، 20 درصدشان به دلیل فوت همسر که دلیل عمده‌اش تصادفات جاده‌ای است، زنان را مجبور کرده تا به عنوان سرپرست خانوار بار زندگی را بر دوش بگیرند. همچنین 26 درصد زنان سرپرست خانوار مطلقه هستند. این افراد خود وظیفه تامین مالی خانواده و سرپرستی آن را برعهده دارند.»
به گفته انوشیروان محسنی‌بندپی رییس سازمان بهزیستی کشور، آمار زنان سرپرست خانوار در سال 96 حدود 3 میلیون نفر است. مطابق سرشماری سال 90 آمار زنان سرپرست کشور 2 میلیون و 548 هزار نفر عنوان شد که این آمار حدود 12 درصد از کل خانوارهای کشور را دربرمی‌گیرد. این در حالی است که تعداد زنان سرپرست خانوار در سرشماری سال 85، حدود یک میلیون و 600 هزار نفر برآورد شده بود، یعنی در طول پنج سال، جمعیت زنان سرپرست خانوار بیش از 900 هزار نفر افزایش یافته است.
از مهم‌ترین مشکلات زنان سرپرست خانوار مشکل تامین مالی و اشتغال است. به منظور حمایت از این قشر از زنان قوانین مختلفی وضع شده و دولت طبق قانون وظیفه تامین مالی آنان را بر عهده دارد. طبق بند 4 اصل 21 قانون اساسی دولت موظف به ایجاد بیمه برای زنان بیوه، سرپرست خانوار و سالخورده است. همچنین اصل 29 قانون اساسی هم به طور کل به بیمه و برخورداری از تأمین اجتماعی پرداخته است. طبق این اصل «برخورداری از تأمین اجتماعی از نظر بازنشستگی، بیکاری، پیری، ازکارافتادگی، بی‌سرپرستی، در راه ماندگی، حوادث و سوانح، نیاز به خدمات بهداشتی، درمانی و مراقبت‌های پزشکی به صورت بیمه و غیره، حقی همگانی است.» دولت نیز موظف است طبق قوانین از محل درآمدهای عمومی و درآمدهای حاصل از مشارکت مردم، خدمات و حمایت‌های مالی فوق را برای یک یک افراد کشور تأمین کند.
با وجود وضع قوانین متعدد به منظور حمایت از زنان سرپرست خانوار، اصل 21 قانون که با محوریت مشکلات زنان وضع شده است اما این قوانین به مرحله اجرا نرسیده و تا کنون نتوانسته‌اند به صورت چشم گیری باری از دوش زنان سرپرست خانوار بردارند.
میرحمایت میرزاده نمایده مغان درمجلس شورای اسلامی، در خصوص این ماده و عملکرد دولت در این باره گفت: در بند چهارم اصل بیست و یکم قانون اساسی، دولت موظف است با ایجاد بیمه خاصی برای زنان سالخورده و بی‌سرپرست و بیوه شدگان از آنها حمایت کنند، اما هم اکنون ما شرمنده بسیاری از خواهران و مادرانمان هستیم.
میرزاده تصریح کرد: اصل بیست و نهم قانون اساسی دولت را مکلف به ارائه خدمات تامین اجتماعی از نظر بیکاری وارائه خدمات بهداشتی، درمانی و پزشکی برای تمام مردم می‌کند واین در حالی است که زمانی بیمارستانهای گرمی امکانات اولیه پزشکی را از قبیل زایشگاه را داشتند وهم اکنون ندارند.
معصومه ابتکار معاون رئیس جمهور در امور زنان و خانواده در گفت‌وگو با خبرنگار خبرگزاری فارس، علت اصلی عدم اجرای بیمه زنان بیوه، سالخورده و بی‌سرپرست را عدم وجود اعتبارات کافی برای اجرای قانون مذکور اعلام کرد.
در همین رابطه طیبه سیاوشی شاه عنایتی عضو فراکسیون زنان مجلس در گفت‌وگو با خبرنگار خبرگزاری فارس در خصوص عدم اجرای این قانون گفت: طبق برنامه ششم توسعه زنان خانه‌دار بیش از 3 فرزند مد نظر پوشش بیمه قرار گرفتند، اما به دلیل عدم توانایی مالی دولت برای پوشش این افراد از میان حدود 3 میلیون زن سرپرست خانوار، حدود 120 هزار زن سرپرست دارای 3 فرزند برای پوشش بیمه‌ای در نظر گرفته شدند.
سیاوشی ادامه داد: اما متاسفانه به دلیل عدم توانایی سازمان تامین اجتماعی همین 120 هزار نفر را هم نتوانستیم تحت پوشش بیمه قرار دهیم و برای بیمه آنان نیاز به منبعی پایدار داریم.
وی با بیان اینکه طبق ارزش‌های نظام زنان خانه دار بالاترینشان را دارند اما در مقام سیاست گذاری برای آنان ارزش کمی قائل می‌شویم تصریح کرد: در حال حاضر در بودجه‌ی سال 97 نیز شاهد کاهش اعتبارات زنان خانه دار هستیم اما تمام تلاش خود را برای افزایش اعتبارات زنان خواهیم کرد.
با وجود کاهش 40 درصدی اعتبارات زنان سرپرست خانوار در بودجه سال 97، حال باید دید که دولت آیا می‌خواهد اقدامی در جهت حل مشکلات زنان انجام دهد یا خیر هم چنین باید دید دولت چه زمانی اصل 21 قانون اساسی و بیمه زنان بیوه، سالخورده و بی‌سرپرست را عملی خواهد کرد.
