سرویس اقتصاد مشرق - در حالی که سال گذشته صادرات غیرنفتی از واردات کالا به کشور سبقت گرفت و تراز تجاری مثبت را سر زبان دولتمردان انداخت تا در انتخابات از آن به عنوان یک ابزار تبلیغی بهره ببرند، امسال اوضاع کاملا متفاوت شده است.

در آستانه دو سالگی اجرای برجام، آمارهای رسمی نشان می‌دهد تراز تجاری کشور در 9 ماه نخست امسال منفی 6 میلیارد دلار شده است. این در شرایطی است که سال گذشته در همین مدت تراز تجاری کشور 700 میلیون دلار مثبت بود. مسئولان دولت یازدهم مثبت شدن تراز تجاری کشور در سال 1395 را به برجام ربط می‌دادند و آن را ناشی از رفع تحریم‌ها و گشایش‌های ایجادشده پس از توافق هسته‌ای عنوان می‌کردند.

اما در سال جاری با رشد واردات و کند شدن آهنگ صادرات غیرنفتی، مسئولان دولت به هنگام انتخابات با حبس آمار تلاش کردند ابزار تبلیغی تراز مثبت تجاری لوث نشود. پس از انتخابات که آمار سال جاری از حبس گمرک خارج شد، مشخص گردید که صادرات غیرنفتی، نزولی شده و واردات دوباره سرعت گرفته است. از آن پس تاکنون دیگر مقامات ارشد دولت از تراز تجاری سخن نمی‌گویند و این شاخص از سر زبان‌ها کنار رفته است.

اما فعالان اقتصادی مشکلات را به خوبی درک می‌کنند. آنها می‌گویند مشکلات ناشی از تحریم‌های بانکی دلیل اصلی کاهش صادرات غیرنفتی کشورمان است. در سوی مقابل، یعنی در بحث واردات نیز باز هم تحریم‌های بانکی مقصرند، زیرا مشکلات انتقال ارز به کشور موجب شده تا همچون دوران تحریم، بخش زیادی از درآمد ارزی ایران در کشورهای خریدار نفت کشورمان بلوکه بماند و دولت چاره‌ای جز واردات کالا از این کشورها برای تسویه این ارز ندارد؛ درست شبیه همان وضعیت دوران تحریم.

با این توصیفات، دلیل سکوت مقامات ارشد دولتی درباره علت منفی شدن تراز تجاری کشور در سال جاری مشخص می‌شود، زیرا آنها می‌دانند اگر وارد تحلیل این شاخص اقتصادی شوند چاره‌ای جز اعتراف به نافرجام بودن برجام در رفع تحریم‌ها ندارند.