به گزارش مشرق، سید رحیم لاری در یادداشت روزنامه جوان نوشت:
وزرای دفاع عضو پیمان آتلانتیک شمالی (ناتو) روز چهارشنبه نشست خود را در شهر بروکسل، پایتخت بلژیک، شروع کردهاند و قرار است در این نشست دوروزه در مورد تغییرات لازم در ساختار فرماندهی ناتو برای مقابله با چالشهای اصلی در قرن حاضر از جمله جنگهای هیبریدی، تاکتیکهای سایبری و تحولات نظامی روسیه بحث و تبادل نظر کنند. هرچند که سرفصلهای اصلی این نشست همین موضوعات هستند اما روشن است که مسائل مالی ناتو و پرداخت سهم هر عضو بر مبنای 2 درصد از تولید ناخالص داخلی، تقابل فعلی ترکیه و امریکا در شمال روسیه و بسته دفاعی اتحادیه اروپا اهمیتی کمتر از آن موضوعات ندارند و حتی میتوان گفت که این مسائل تا اندازه زیادی بر نشست فعلی ناتو سایه انداخته است. این مسائل یا شاید بتوان گفت ترکها در ساختار ناتو از یک سو محصول فشاری است که امریکا در یک سال اخیر بر اعضای ناتو وارد میکند و از سوی دیگر، نتیجه تلاشی است که اتحادیه اروپا برای داشتن یک راهبرد نظامی- امنیتی مستقل انجام میدهد و همین نیز باعث میشود اعضای ناتو در این نشست بیشتر به موضوعاتی خارج از سرفصلهای اعلام شده بپردازند.
بیشتر بخوانید:
پیام نظامی محور مقاومت به آمریکا
ترکیه با عملیات نظامی خود در شمال سوریه به نام شاخه زیتون در عمل وارد یک جنگ لفظی تند و تیز با امریکا شده چرا که قصد دارد بعد از موفقیت نظامی در منطقه عفرین به شهر منبج در 100کیلومتری آن منطقه رو بیاورد و این شهر جایی است که مشاورین و نیروهای ویژه امریکایی در آن حضور دارند. همین موضوع باعث شده تقابل نظامی ترکیه و امریکا به صورت جدی مطرح شود و حتی رجب طیب اردوغان، رئیسجمهور ترکیه، به صراحت تمام امریکا را تهدید به «سیلی عثمانی» کرده و به این طریق، احتمال تقابل نظامی با امریکا را تأیید کرده است. باید توجه داشت که همین حد از جنگ لفظی تاکنون میان دو عضو ناتو بیسابقه بوده، به خصوص بین امریکا و کشوری که دومین ارتش بزرگ ناتو را در اختیار دارد. روشن است که ترکیه با زبان شکایت از امریکا و حمایتش از نیروهای مسلح کرد سوری در این نشست شرکت میکند تا آن جنگ لفظی به این نشست هم کشیده شود.
ینس استولتنبرگ، دبیرکل ناتو، روز قبل از نشست گفت که افزایش تدریجی بودجه نظامی اعضای ناتو به همان نحو پیش میرود که دونالد ترامپ، رئیسجمهور امریکا خواسته بود. دست کم 16 سال است که ناتو هدف افزایش سهم پرداختی اعضا تا سطح 2 درصد از تولید ناخالص داخلی را مبنای کار خود قرار داده گرچه تاکنون نتوانسته به این هدف برسد و حتی استولتنبرگ هم امیدوار است که از 29 کشور عضو، هشت کشور در سال جاری میلادی به این هدف برسند و 15 کشور هم تا 2024. در مقابل، ترامپ 2 درصد را حداقل سهمی میداند که انتظار دارد اعضای ناتو پرداخت کنند و سهمی بیشتر از این را طلب میکند و جیمز ماتیس، وزیر دفاع امریکا را برای فشار آوردن بر اعضای ناتو راهی بروکسل کرده تا دست کم به همان افزایش سهم تا 2 درصد پایبند باشند. کیتی ویلبارگر، معاون وزیر دفاع امریکا در امور امنیت بینالملل، هم این موضوع را تأیید کرده است. بنابراین، ماتیس نه تنها مشکل ترکیه و شاخه زیتون آن را دارد بلکه باید با لحنی شماتتآمیز دیگر اعضای ناتو را مورد خطاب قرار بدهد تا سهم عضویت خود را به طور کامل بپردازند.
شاید هیچ مسئلهای مهمتر از بسته دفاعی نباشد که فدریکا موگرینی، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا، در ماه مارس به نشست مشترک وزرای خارجه و دفاع اتحادیه اروپا داد و شورای اروپا هم در ماه دسامبر این بسته را تأیید کرد. موگرینی در ماه مارس و بعد از آن و حتی در آستانه این نشست ناتو بر این نکته تأکید کرده که بسته دفاعی او به هیچوجه برای ایجاد نهادی موازی با ناتو نیست و رقابتی با آن در کار نیست اما روشن است که توسعه همکاریهای نظامی در میان اعضای اتحادیه اروپا در هر سطحی که باشد با خط مشی و برنامه ناتو همخوانی ندارد و رقیبی برای آن به شمار میرود تا چه رسد به اینکه 25 کشور از 28 کشور عضو اتحادیه اروپا آمادگی خود را برای مشارکت در این بسته دفاعی اعلام کردهاند. استولتنبرگ بیپرده از نگرانی خود در مورد تضعیف ناتو با این بسته دفاعی میگوید و باید امریکا را هم بابت این موضوع نگران دانست چرا که اتحادیه اروپا با این بسته هم وابستگی امنیتی به امریکا را کمتر میکند و هم امریکا با تضعیف ناتو دیگر آن استیلای قبل را بر اروپا نخواهد داشت. گفته میشود اعضای ناتو و به خصوص امریکا قصد دارند این نگرانی را در نشست فعلی با موگرینی در میان بگذارند که باید گفت موگرینی جز تکرار سخنان قبل چیز دیگری برای گفتن ندارد، هرچند تلاش او و دیگر رهبران اروپایی برای یک نهاد نظامی مستقل از امریکا و توانمند در برابر تهدیدهای آینده بر کسی پوشیده نیست.