سرویس فرهنگ و هنر مشرق - نمایش "دودمان" خوب آغاز نمی کند. دکور شبه مینیمال-شبه مدرن از ابتدا آزار می دهد و به کل خارج از ساختار ارگانیک اثر بیرون می ایستد. قصه ای از یک خانواده سنتی با دکوری متشکل از چند مکعب سفید؟ از آغاز نمایش با بازی خام دستانه کاراکتر مرد-صحنه ی بازجویی- که بگذریم با خانواده ای که در آن همچنان سنت های خانوادگی پابرجاست روبرو می شویم؛ گرمای بین افراد، سلسه مراتب و موقعیت افراد خانواده و...-چه خوب. اما به مرور، جنس دراماتورژی، ارزش های سنتی را کاریکاتوریزه می کند-باز هم چه خوب. اما از این تضاد شبه پارادوکسیکال بهره ای نمی برد و پلی میان دو سر تضاد نمی زند. از طرفی متاسفانه شوخی های - گاها بی مزه- دستاویزی برای فتح نه چندان موفق گیشه می شود.
شوخی ها به هیچ روی در بافتار دراماتیک اثر تنیده نمی شوند و در جایی که باید در میان تلخی ها و آلام، به نوعی «شوخ طبعی» تلقی شوند، به شوخی های سر دستی تله فیلم ها می مانند-چه حیف. حضور متورانسن به وضوح حس می شود. میزانسن به غایت ولنگار است. آدم ها به چپ و راست می روند، وارد و خارج می شوند، دیالوگ می پرانند. که چه بشود؛ دینامیسم اثر؟ شوخی بدی بود. صحبت کردن از نور هم بی مورد است و توضیح این که چقدر بد است، خارج از حوصله نگارنده. پلات مرکزی قصه در حد یکی از اپیزودهای مجموعه سخیف"شاید برای شما هم اتفاق بیفتد است. "پدری مواد حمل کرده. دستگیر می شود و... نمایش نامه نویس قصد داشته که اثرات این پدیده را بر تحولات کیفیت روابط انسانی بررسی کند-چه خوب. اما در پرداخت هیچ نکرده و تنها به دیالوگ های پینگ پونگی اکتفا کرده-چه بد. نمایش بر صحنه، نمایش رادیویی نیست. می توان به دیدن دودمان رفت و چشم ها را بست و هیچ از دست نداد. بی اغراق هیچ اکت تاثیرگذاری را به یاد ندارم، هیچ میزانسن حس برانگیز.
اما بازیگران؛ در مجموع انرژی گروه بازیگران خوب است و تا حدی گرم. اما مسئله ی نقد و مهم تر، منتقد تحلیل و ارزیابی جز به جز است و از جز به کل می رسد. با این متدولوژی دودمان هیچ گاه به کلی واحد نمی رسد. پدرام شریفی وصله ناجوری ست. بدون لحن، بدون نگاه و گیج در درک میزانسن. شیرین اسماعیلی که از مهم ترین نقش هاست و در بیشتر موارد، میزانسن غالب با اوست(همه نشسته اند و او ایستاده)، بعد از پدرام شریفی بدترین بازیش را ارائه می دهد-البته منهای پایان که خوب است-از شیرین اسماعیلی با سابقه ی پربار تئاتری، بعید است. ابدا لهجه کرمانی را در نیاورده و روی لحنش کنترل ندارد. البته کست درست بوده و او به عنوان کاراکتری کاریزماتیک درست است. بهترین بازی را دختر کوچک خانواده(که نام بازیگرش را نمی دانم) ارائه می دهد: درست، ساده، روان و صمیمی.
مع الوصف توصیه می کنم دودمان را ببینید؛ چرا که نهایتا در میان انبوه نمایش های کثیف این روزهای دنیای نمایش، اثری سالم است و تا حدی انسانی...
***سید سجاد حسینی
