به گزارش مشرق، همه ما با عبارت‌های "ازدواج دائم" و "ازدواج موقت" آشنا هستیم و از نحوه شکل گیری آن اطلاع داریم؛ اما کمتر پدیده ازدواج سپید به گوشمان خورده است، این پیوند برخلاف ازدواج دائم و موقت در عرف ما ایرانیان جایی پیدا نکرده است، چون دختر و پسر بدون برگزاری مراسم عقد و به خاطر منافع اقتصادی و عاطفی زیر یک سقف می‌روند.

دلیل اصلی ایجاد ازدواج سفید را نبود مسئولیت پذیری حداقل در یک طرف از رابطه باید دانست، چرا که در چنین روابطی افراد مسئولیت عملکرد خود را بر عهده نمی‌گیرند؛ یکی از مشکلات اصلی در ازدواج سفید بارداری های ناخواسته و عوارض بهداشتی ناشی از سقط جنین غیرقانونی است و ممکن است حتی شانس مادر شدن را کاهش دهد.

بیشتر بخوانید:

اعتیاد و سقط جنین؛ تبعات ازدواج سفید

مجتبی حبیبی روانشناس سلامت در خصوص ازدواج سفید و دلایل آن، اظهار کرد: ازدواج سفید به این معنا است که در شناسنامه افراد  چیزی نوشته نمی شود و دو نفر به طور غیر علنی کنار هم هستند، به همین دلیل به آن «ازدواج سفید» می گویند.

ازدواج سفید در غرب کشور چگونه است؟

این روانشناس سلامت ادامه داد: درشبه جزیزه اسکاندیناوی ازدواج سفید معروف به ازدواج سامبوی است؛ این نوع ازدواج نه تنها در ایران بلکه در سایر کشورهای دیگر نیز وجود دارد، این نوع پیوند معمولا به دلایل خاصی اتفاق می افتاد، در این ازدواج  در اسکاندیناوی فقط یک برگه در اداره پلیس ثبت می شود که نشان می دهد  این دو نفر با هم زندگی می کنند.

حبیبی با اشاره به اینکه این نوع ازدواج ها از فرهنگ غرب بیشتر گرایش پیدا کرده، عنوان کرد: در کشورهایی که برای اقامت در آن، نیاز به ویزا هست، معمولا  افراد باید 2 الی سه سال در آن کشور زندگی کنند تا بتوانند اقامت  بگیرند و بعد از اقامت از یکدیگر جدا می شوند، این افراد به دلیل ضعف مالی، اقتصادی و سیاسی مقیم این کشور می شوند و تن به ازدواج می دهند.

افراد با چه سنی وارد این ازدواج می شوند؟

وی با بیان اینکه معمولا تفاوت های سنی در این ازدواج ها بالا است، گفت: گاهی دیده می شود که آقای 50 ساله با دختر 20 ساله ازدواج کرده است؛ برخی از دانشجویان این کشورها بعد از فارغ التحصیلی که مجبور به ترک آن کشور هستند، به سمت ازدواج سفید رو می آورند تا بتوانند در آن کشور بمانند تا ویزای آن کشور را بگیرند.

این روانشناس سلامت با تاکید بر اینکه گاهی ازدواج سفید به یک تجارت تبدیل می شود، مطرح کرد: افراد ضعیف با اشخاصی از طبقات بالا، 200 الی 300 میلیون پول و ارز می گیرند و به عقد فردی در می آیند که بتواند در آن کشور بمانند و پس از اخذ ویزا از یکدیگر جدا می شوند.

ازدواج سفید در ایران چگونه است؟

حبیبی در خصوص ازدواج سفید در ایران و تقلید آن از فرهنگ غرب، اظهار کرد: در ایران معمولا افرادی که نمی خواهند زیر بار مسئولیت ازدواج سنتی بروند، رو به این ازدواج می آورند؛ درمواقعی که توازن در رابطه ای وجود ندارد و مرد از یک قدرت مالی بسیار بالاتر از زن قرار دارد، معمولا  زن  زیر بار همچین ازدواج هایی می رود.

وی ادامه داد: در برخی از ازدواج های سفید دختران و پسران  وارد می شوند؛ دخترخانم ها به این امید وارد این ازدواج می شوند که در نهایت به ازدواج دائم تبدیل شود، اما بر خلاف تصور آن ها، مردها در طیف مخالف قضیه همچین نگاه و امیدی به قضیه ندارند و در نهایت باعث لطمه و آسیب جدی به آن دختر می شود.

چه افرادی به ازدواج سفید رو می آورند؟

این روانشناس سلامت با اشاره به اینکه در ازدواج سفید هزینه ها بر عهده یک شخص است، گفت: برخی از پسرهای جوان با خانم های بیشتر از سن خود ازدواج می کنند تا مورد حمایت مالی آن فرد باشد؛ در برخی افراد دیده شده است که دختر و پسر به قصد ازدواج با یکدیگر آشنا می‌شوند، پسر در فرایند ازدواج متوجه شده که سرطان دارد و از ازدواج دائم منصرف می شود، در این لحظه دختر حاضر شده است 3 سال با او در یک جا زندگی کند، بدون آنکه کسی متوجه شود.

حبیبی ادامه داد: گاهی این ازدواج بین افراد دانشجو نیز دیده می شود؛ یعنی دانشجو از شهرستان می آید، بعد از اتمام دوران تحصیل به دلیل مشکلات مالی و اینکه بتواند در آن شهر زندگی کند، مجبور به انتخاب هم خانه آقا می شود که هزینه مالی را تامین کند. 

چرا افراد به ازدواج سفید رو می‌آورند؟

وی درباره دلیل روی آوردن برخی افراد به ازدواج سفید، تشریح کرد: یکی از دلایلی که می تواند باعث ازدواج سفید شود، ازدواج ناموفق قبل وی بوده است؛ افرادی که یکبار طلاق گرفته اند ممکن است به سختی زیر بار مسئولیت ازدواج دیگری بروند؛ گاهی مردهای متاهل با سنین بالا که وضعیت مالی خوبی دارند، تمایل به رابطه برقرار کردن با سنین خیلی پایین تر از خودشان دارند.

این روانشناس سلامت بیان کرد: گاهی ناتوانی مالی دختر باعث می شود این رابطه به ازدواج سفید ختم شود؛ برخی افراد بیان می کنند ما این رابطه را برقرار می‌کنیم تا بتوانیم بهتر زندگی کنیم، گاهی  آقایانی که کسب و کار آن ها داخل کشور است، اما به خارج  مهاجرت می کنند، رو به این ازدواج ها می آورند، همسر و فرزندان وی در خارج از کشور هستند اما او به دلیل سفر در ایران نیز به ازدواج سفید رو می‌آورد، طبیعتا این آقا قصد اینکه زیر بار مسئولیت برود، ندارد.

حبیبی با تاکید بر اینکه این رابطه نه از سوی خانواده و نه نهادهای اجتماعی پذیرفته نمی شود، یادآور شد: این رابطه می تواند آسیب های زیادی برای فرد به همراه داشته باشد، این پیوند از نظر حقوقی و قانونی مشکلات جدی برای فرد به همراه دارد.

 ازدواج سفید چه مزایا و معایبی دارد؟

سارا گلستانی مشاور خانواده در خصوص مزایا و معایب ازدواج سفید، اظهار کرد: ازدواج سفید هم دارای معایب و هم مزایا است؛ دلیل گرایش افراد به ازدواج سفید این است که در جامعه ما به دلیل اینکه ازدواج مدت‌ها از یک روند سنتی برخوردار بوده است و در واقع یک فرایند فردی محسوب نمی‌شود، یک فرایند قومی و خانوادگی به حساب می‌آید.

بین ازدواج سفید و ازدواج سنتی چه تفاوت هایی وجود دارد؟

این مشاور خانواده با اشاره به اینکه بین ازدواج سفید و ازدواج سنتی تفاوت هایی وجود دارد، بیان کرد: افراد زیادی در ازدواج (از انتخاب گرفته تا بقیه مراحلی که باید پیش بروند) در طول زندگی دو نفر دخیل هستند و نظراتشان را اعمال می‌کنند؛ بنابراین می توان گفت ازدواج یک پدیده بسیار پیچیده است که اگر موفقیتی در آن باشد، در مقابل ازدواج سفید آسیب خیلی کمتری به فرد وارد می شود و اگر به محض اینکه اختلافی بین دو طرف به وجود آید و مشکلی رخ دهد، ماجرا خیلی سخت قابل مدیریت شدن هست و روز به روز پیچیده تر خواهد شد.

گلستانی ادامه داد: در ازدواج سنتی اگر به هر دلیل دو نفر به این نتیجه برسند که به درد هم نمی خورند و قصد طلاق گرفتن را داشته باشند، این جدایی حتی از دیدگاه خود فرد هم  یک مقوله سخت، جدی و گاهی نشدنی است؛  بنابراین در این مواقع یک مکانیزمی در برخی افراد فعال می‌شود، به جای اینکه وارد مقوله ازدواج شوند که  پیچیدگی‌هایی برای  آن ها ایجاد کند و مشکلات را حل کند، به ازدواج سفید رو می آورند که آن را روش دیگری برای رفع نیازهایشان می دانند و در نتیجه  باعث می شود کمتر به سمت ازدواج بروند.

ازدواج سفید چگونه است؟

وی درباره ازدواج سفید، گفت: ازدواج سفید به این صورت است که دو نفر با هم زندگی می کنند و به هم تا حدی متعهد هستند (همه اتفاقاتی که در ازدواج رخ می دهد در آن می افتاد) فقط اعضای خانواده همدیگر نیستند؛ نسبت به اعضای خانواده یکدیگر وظایفی را بر عهده ندارند، ممکن است در این ازدواج هم معاشرت‌هایی وجود داشته باشد و هم ممکن است نباشد.

این مشاور خانواده ادامه داد: در ازدواج سفید افراد هر زمان که مایل بودند تصمیم می‌گیرند با یکدیگر باشند و هر زمان که بخواهند ماجرا را تمام می کنند؛ تنها چیزی که با آن مواجه هستند جدا شدن از نظر ضربه عاطفی است که برای یکی از طرفین شدت بیشتری دارد، به دلیل اینکه قانون از اینگونه ارتباط‌ها حمایت نمی‌کند و در اصل  قانونی برای آن وجود ندارد، بنابراین خانم‌ها در این رابطه بیشتر آسیب می بینند؛ در این رابطه قانون از حق خانمی که در این رابطه بوده است دفاع نمی‌کند، چرا که او به انتخاب خود وارد این رابطه شده است.

آیا با ازدواج سفید فرد احساس تنهایی می کند؟

گلستانی اظهار کرد: اگر اختلافی بین آن ها پیش آید و به فرد متخصصی برای حل مشکل  مراجعه نکنند، علاوه بر اینکه اعضای خانواده آن ها هم از این رابطه مطلع نیستند، سختی‌هایی را برای فرد به همراه خواهد داشت و باعث  احساس تنهایی در او می شود؛ این حس تنهایی به دلیل این است که رسمیتی با یکدیگر ندارند و در معاشرت های خانوادگی خود نمی توانند دخالت کنند.

وی با اشاره به اینکه جنس رابطه ازدواج سفید با ازدواج سنتی فرق دارد، یاد آور شد: به دلیل خودآگاه بودن و اینکه طرفین مجبور هستند با حواس جمع بیشتر و مسئولانه وارد این رابطه شوند و در آن بمانند، می تواند باعث رضایت بیشتر افراد شود، اما هیچ تضمینی برای اینکه به ازدواج ختم شود وجود ندارد.