به گزارش مشرق، حراست از مرز به عنوان مهم‌ترین عامل تشخیص و جدایی کشورها از هم، یکی از مشقت‌بارترین امور است، به طوری که برقراری امنیت در حدود و ثغور یکی از ملاک‌های اقتدار حکومت‌ها محسوب می‌شود.
بیشتر بخوانید:
تقابل با 7 موج ناامنی در شرق و غرب کشور طی یک ماه
خراسان رضوی با داشتن حدود ۱۰ درصد از کل مرزهای کشور عزیزمان ایران و با وجود حضور نیروهای چندملیتی و بیگانه در کشورهای همسایه، تحرکات گروهک‌های معاند و قاچاقچیان موادمخدر و تلاش اتباع افغانستانی برای ورود به ایران، فرار جهت رهایی از شرایط نامساعد افغانستان، یکی از امن‌ترین مرزهای کشور را دارد که جز در سایه تلاش شبانه‌روزی و هوشیاری مرزبانان و تعامل خوب مرزنشینان میسر نمی‌شود؛ در این راستا گفت‌وگویی را با سردار ماشاالله جان‌نثار فرمانده مرزبانی استان خراسان رضوی ترتیب داده‌ایم که شما را به خواندن آن دعوت می‌کنیم.
طول مرزهای خراسان رضوی چند کیلومتر است؟
۸۳۵.۵ کیلومتر است که حدود ۳۰۰ کیلومتر مرز مشترک با افغانستان و ۵۳۳.۵ کیلومتر مرز مشترک با ترکمنستان را شامل می‌شود.
در خراسان رضوی چند هنگ مرزی وجود دارد؟
سه هنگ مرزی درگز، تایباد و سرخس
تعداد و کیفیت تجاوزات مرزی در خراسان رضوی به چه صورت است و این مشکل بیشتر در کدام قسمت مرزهای استان دیده می‌شود؟
متجاوزین مرزی بیشتر از مرز افغانستان و از شهر مرزی تایباد قصد ورود به خاک ایران را دارند، اما این اجازه به آنها داده نمی‌شود.
چه عاملی بیشتر باعث تمایل این افراد برای ورودهای غیرقانونی می‌شود؟
شرایط خاص این کشور مثل فقر، بیکاری، خشکسالی و ناامنی باعث این ورودهای غیرقانونی می‌شود که البته اقداماتی مثل حذف وثیقه نقدی از مدارک صدور روادید برای اتباع افغانستانی باعث می‌شود تلاش کنند تا به صورت قانونی و از مبادی رسمی وارد ایران شوند.
انسداد مرزهای استان خراسان رضوی چگونه است؟
مهم‌ترین عنصر حفاظت از مرزها، نیروی انسانی متعهد و باانگیزه است و در کنار این عنصر مهم، انسداد فیزیکی هم در شکل خاکریز، کانال و سیم خاردار و البته مهم‌ترین شکل انسداد بعد از عامل انسانی، کنترل الکترونیکی و اپتیکی است که در اکثر مناطق مرزی وجود دارد و در طول مرز هم واحدهای مرزبانی به شکل مقر و پاسگاه مستقر هستند.
پاسگاه مشترک مرزی هم با کشورهای همسایه وجود دارد؟
خیر، پاسگاه‌های ما داخل خاک ایران و کشورهای افغانستان و ترکمنستان هم داخل خاک خودشان، به‌صورت جداگانه کنترل‌ها را انجام می‌دهند.
مرزبانی خراسان رضوی با چه گروهک‌های مزاحمی در مرزها مواجه است؟
همانطور که مستحضر هستید در خاک افغانستان حضور گروه‌های تولید، توزیع و ترانزیت موادمخدر و نیز جریان‌های تکفیری و معاند تهدیدات بالقوه‌ای هستند که به لطف خدا هرگز اجازه بالفعل شدن و تعرض به آنها را نداده‌ایم و نخواهیم داد.
با توجه به انتقال بازمانده‌های گروهک تروریستی داعش به افغانستان و حضور نیروهای چندملیتی در این کشور چه تمهیداتی برای حفاظت بیشتر مرزها اندیشیده‌اید؟
مرزهای جمهوری اسلامی ایران توسط مرزبانان و سایر نیروهای مسلح حفظ و حراست می‌شود؛ در مرزهای خراسان رضوی هم مرزبانان حضور فعالی دارند؛ با به‌کارگیری انسداد فیزیکی و ابزار الکترونیکی و اپتیکی و سایر ظرفیت‌های موجود در استان و همکاری سایر نیروهای مسلح و نهادهای اطلاعاتی و امنیتی، اشراف بسیار خوبی بر مرز وجود دارد و الحمدلله کنترل مرزها به نحو مطلوبی صورت می‌گیرد و امنیت پایدار در مرزهای خراسان رضوی حاکم است؛ به خصوص برکت وجود بارگاه مقدس حضرت ثامن الحجج علی ابن موسی‌الرضا (علیه‌السلام) موهبت بزرگی است که ما از آن در این استان بهره‌مند هستیم.
نظر جنابعالی درباره مسدود کردن مرز مشترک ایران و افغانستان با دیوار بتنی و سیم خاردار چیست؟
ما با اصل انسداد مرزی در مسیرهای غیررسمی موافق هستیم و تلاش می‌کنیم تا حد ممکن این انسداد را انجام دهیم، اما به‌هرحال این موضوع مستلزم زمان هزینه و منابع است؛ این موضوع را هم باید اشاره کنم که ما در مرزها معابر رسمی داریم با عنوان گمرک که تردد خودرو و ترانزیت و هم ورود و خروج اتباع داخلی و خارجی به صورت قانونی، روزانه در جریان است و رصد می‌شود؛ ارتباط ما با کشورهای همسایه ارتباط بسیار خوبی است و تعاملات سیاسی، اقتصادی و تجاری خوبی داریم که این حجم تعاملات تجاری در مرزهای خراسان رضوی نشان از امنیت بالای این مرزهاست.
یعنی برنامه مدونی برای این انسداد وجود دارد؟
بله همینطور است، همه ساله اعتبار خاصی برای اجرای بخشی از این مهم تعریف می‌شود و قسمتی از کار انجام می‌شود؛ همچنین در بخش کنترل‌های اپتیکی و الکترونیکی هم هرساله بودجه جداگانه‌ای مصوب می‌شود.
به مبادی رسمی خراسان رضوی و کشورهای همجوار چه تعداد هستند و در چه شهرهایی قرار دارند؟
بله، ما در خراسان رضوی ۴ معبر رسمی داریم؛ باجگیران در حوزه قوچان، لطف‌آباد در درگز، دوغارون در تایباد و سرخس.
از بین این مبادی رسمی کدامیک پرترددترین هستند؟
دوغارن در تایباد بیشترین حجم ترددها را دارد.
ترددها در کدامیک از این مبادی رسمی به شکل ریلی است؟
در مرز لطف‌آباد و سرخس ترددها به شکل ریلی و زمینی است.
بفرمایید مقدار کشفیات موادمخدر در مرزهای خراسان رضوی طی سال گذشته چقدر بوده است؟
سال گذشته مرزبانان خراسان رضوی موفق به کشف سه تن و ۸۰۰ کیلوگرم انواع موادمخدر اعم از هروئین، تریاک، حشیش و شیشه شدند که نسبت به مدت مشابه سال گذشته ۲۵ درصد افزایش داشته است.
کل این میزان موادمخدر در مبادی رسمی کشف شده است؟
این کشفیات هم در مبادی رسمی گمرکی قصد ورود به خاک ایران داشته‌اند؛ در قالب جاسازی خودروها و هم از محدوده‌های مرزی که تحت نظارت شبانه‌روزی پاسگاه‌ها و مقرها در قالب کوله هستند.
چه تعداد سلاح در سال گذشته توسط نیروهای مرزبانی کشف شده است؟
نیروهای مرزبانی در سال گذشته حدود ۶۰ قبضه سلاح غیرمجاز کشف کرده‌اند.
دیپلماسی مرزی چیست و چه اثراتی می‌تواند داشته باشد؟
معمولاً وقتی صحبت از مرزبانی به میان می‌آید اولین چیزی که به ذهن‌ها متبادر می‌شود محافظت از مرز به شکل فیزیکی و کنترل ورود و خروج افراد و کالاست، در حالی که یکی از وظایف مهم مرزبانی، دیپلماسی مرزی است؛ یعنی انجام ملاقات‌های مرزی با همتایان مرزبان در کشورهای مجاور با محوریت استیفای حقوق جمهوری اسلامی ایران و مرزنشینان.
بیشترین موضوعاتی که در ملاقات‌های مرزی دنبال می‌شود، چیست؟
تأکید بر کنترل ورود و خروج‌های غیرقانونی، پیشگیری از قاچاق، رفع اختلافات مرزنشینان دو کشور، همچنین اختلافات احتمالی بین کشورهای همجوار با ایران از لحاظ حقوق دولتی مهم‌ترین موضوعاتی است که به آنها پرداخته می‌شود؛ به عنوان مثال الان در مرز دوغارون پیگیر هستیم که رانندگان و اتباع ایرانی که به افغانستان سفر می‌کنند حقوق‌شان باید کاملاً حفظ شود و برخورد با ایشان محترمانه باشد.
در سال گذشته همکاران شما در مرزبانی خراسان رضوی چند ملاقات مرزی داشته‌اند؟
۳۲۰ ملاقات مرزی در سال گذشته انجام شده است.
علاوه بر حفظ و حراست ترددها، مبارزه با قاچاق، کنترل متجاوزین و دیپلماسی مرزی، وظیفه دیگر مرزبانی چیست؟
کنترل جغرافیایی مرزها از دیگر وظایف ما در مرزبانی است، چراکه مرزهای یک کشور مهم‌ترین شاخصه جغرافیایی آن کشور است و ما حساسیت زیادی روی بحث کنترل جغرافیایی مرزها داریم، حتی در حد سانتیمتر اجازه نمی‌دهیم توپوگرافی مرز تغییری کند و اگر کوچک‌ترین تغییری رخ دهد بلافاصله اعتراض و پیگیری می‌کنیم تا حتی در حد یک سانتیمتر مرز ایران جابجا نشود.
آیا در حال حاضر اختلافی در میله‌های مرزی خراسان رضوی با کشورهای همجوار وجود دارد؟
اختلاف خاصی نیست؛ اما حوادث طبیعی و غیرقابل پیش‌بینی مثل سیل و زلزله ممکن است میله‌های مرزی را جابجا کند که به محض تشخیص سعی می‌شود با انجام ملاقات‌های مرزی و ارتباطات دیپلماسی و کارشناسی برطرف شود؛ در کل اختلاف حادی که مشکل‌زا باشد بین ما و کشورهای همسایه وجود ندارد.
بیشترین حجم کالاهای قاچاق مربوط به چه اجناسی است؟
در مرزهای خراسان رضوی ورود و خروج کالای قاچاق در حجم بالا نداریم و بیشتر پارچه و بدلیجات است که به صورت چمدانی جابه‌جا می‌شوند و در حدی نیستند که بشود آماری از آنها ارائه داد؛ اما سوخت یکی از کالاهایی است که در حجم بالا معمولاً تلاش می‌شود از مرز خارج شود.
قاچاق سوخت شامل چه مواردی است و آمار کشفیات در این حوزه چقدر است؟
مرزبانان خراسان رضوی طی یک ماهه اخیر با ایجاد گشت‌های مستمر و تنگ کردن عرصه فعالیت قاچاقچیان و با تشدید گشت‌های مرزی با بررسی‌های دقیق و موشکافانه به عمل آمده به هنگام بازرسی خودروهای ترانزیت موفق شدند در بازرسی از خودروها ۶۸ هزار لیتر سوخت قاچاق طی یک ماهه اخیر کشف کنند که این میزان شامل نفت گازوئیل و بنزین می‌شود.
قاچاق سوخت در سال‌های اخیر روند صعودی داشته است یا نزولی؟
آمارها کاهش قاچاق سوخت را نشان می‌دهند و علت این است که با اجرای «طرح فروش سوخت مرزنشینان» سوخت به صورت قانونی به فروش می‌رسد و بخشی از منافع حاصله بین مرزنشینان تقسیم می‌شود؛ از زمان اجرای این طرح قاچاق سوخت به خارج از کشور به شکل قابل توجهی کاهش یافته است.
همکاری مرزنشینان خراسان رضوی را با مرزبانی چگونه ارزیابی می‌کنید؟
قسمتی از امنیت موجود در مرزها همکاری و تعامل بسیار خوب مرزنشینان به خصوص در شهرهای تلفیقی است، تعاملات و ارتباطات خوبی که داریم به حفظ امنیت پایدار مرزی کمک شایانی می‌کند و من از این فرصت استفاده کرده و تشکر می‌کنم از همکاری خیلی خوب مرزنشینان به خصوص ائمه جمعه و روحانیون شیعه و سنی در شهرهای مرزی.
چه تعداد، «مرزیار افتخاری» در حفظ و حراست مرزهای خراسان رضوی با شما همکاری می‌کنند؟
حدود ۳۰ نفر
مهم‌ترین تهدید فعلی مرزهای خراسان رضوی از نظر شما چیست؟
حضور قاچاقچیان موادمخدر و گروه‌های معاندی که در خاک افغانستان حضور دارند یک تهدید بالقوه است که به امید خدا هیچ‌وقت بالفعل نمی‌شود.
استقرار بازارچه‌های مرزی چه تأثیری بر امنیت مرزها ایفا می‌کند؟
فعالیت این بازارچه‌ها اگرچه در حوزه فعالیت مرزبانی نیست، اما با تأثیراتی که بر رونق اقتصادی منطقه، اشتغال‌زایی، جلوگیری از ورود و فروش کالای قاچاق و تأمین بخشی از مایحتاج کشورهای همسایه می‌گذارد، می‌تواند تأثیر بسیار خوبی در امنیت پایدار مرزها داشته باشد.
مرزبانی خراسان رضوی در سال گذشته چند شهید تقدیم ایران کرده است؟
الحمدلله در سایه توجهات حضرت ثامن‌الحجج و تعامل خوبی که با کشورهای همسایه داریم، امنیت خوبی در مرزهای استان حاکم است، به طوری که طی دو سال اخیر درگیری منجر به شهادت نداشته‌ایم و شهیدان مظلوم مرزبانی از خراسان رضوی اکثراً در سیستان و بلوچستان به مقام شهادت نائل شده‌اند که اخیراً هم شهادت یکی دیگر از فرزندان دلاور مشهد شهید جلال بهبودی طرقی را داشتیم که به نمایندگی از مرزبانی خراسان رضوی به مردم شهیدپرور مشهد و به‌خصوص خانواده محترم این شهید تسلیت می‌گویم.
و صحبت پایانی؟
تشکر می‌کنم از شما اهالی رسانه که درصدد انعکاس زحمات همکاران ما در مرزبانی خراسان رضوی هستید؛ همانطور که فرمانده معظم کل قوا(دامت برکاته) فرمودند: شهدای مرزی مظلوم هستند و نیاز هست بیشتر پرداخته شود به فعالیت‌های مرزی و مرزبانان و نیروی انسانی که در مرزها خدمت می‌کنند و همینطور اختصاص منابع بیشتر به مرزبانی تا توانیم هر روز امکانات و خدمات را ارتقا دهیم.
