به گزارش مشرق، امروز یازدهم تیرماه است؛ یعنی یک دهه از عمر شبکه پرستیوی نخستین شبکه خبری 24 ساعته انگلیسیزبان میگذرد. شبکهای که پس از تقریباً چهارماه پخش آزمایشی در یازدهم تیرماه سال 1386(سوم ژوئیه 2007) فعالیت خودش را به طور رسمی آغاز کرد. شبکه پرستیوی امروز که وارد دوازدهمین سال فعالیت خود میشود، علاوه بر پوشش خبری کامل رخدادهای روز اقدام به تولید و پخش برنامههای خبری- تحلیلی درباره رویدادهای مهم روز دنیا و انعکاس این رویدادها در مطبوعات کرده است.
بیشتر بخوانید:
یک دوراهی: کمدیِ «آمدنیوزی» یا کنترل سرعت «رویترز»
رسانه قویتر، نفوذ بیشتر در افکار عمومی
پرستیوی در دنیایی از رسانه رقابت میکند که اگر کشور و یا تفکری بخواهد در این دنیا حضور و حرفی برای گفتن داشته باشد، حتماً باید به رسانه به عنوان یکی از مهمترین اولویتهای خود بنگرد. به بیان دیگر، جنگ نظامی اکنون جای خود را به جنگ رسانهای داده و از این منظر، هر کشوری که رسانه قویتری را در اختیار داشتهباشد، میتواند با انعکاس رویدادها و تحولات جهانی مطابق با سیاستها و خطمشی خود، نفوذ بیشتری را در اذهان عمومی داشته و مخاطبان بیشتری را با خود همراه کند.
بیطرفانه و صادقانه، مخاطب جذب میکند
در میان انبوه رسانههای انگلیسیزبان، پرستیوی در مقام یکی از شبکههای برونمرزی صداوسیمای جمهوری اسلامی ایران، توانسته در این سالها و با رویکرد خاص خود مبنی بر ارائه اخبار بیطرفانه و صادقانه از آنچه که در جهان میگذرد، مخاطبان زیادی را به خود جذب کند. اما این عملکرد موفق و جذب میلیونها مخاطب در اقصی نقاط جهان، چندان هم آسان نبوده و بدون هزینه بهدست نیامدهاست.
اکنون این شبکه خبری بینالمللی وارد دوازدهمین سال فعالیت خود میشود در حالی که در این سالها با مشکلات عدیدهای دستوپنجه نرم کردهاست. از این منظر، برآن شدیم تا به گوشهای از مهمترین چالشهایی که این شبکه با آن مواجه بودهاست، بپردازیم.
محدودیتها بر سر راه پرستیوی تا مرز شهادت
یکی از مواردی که همواره بهعنوان یکی از چالشهای جدی پرستیوی در عرصه خبررسانی بیطرفانه از رویدادهای جهانی بهویژه اتفاقات منطقه بهشمار میرود، محدویتها و خطراتی است که تیمهای رسانهای این شبکه را در خارج از مرزها تهدید میکند. عملکرد موفق این شبکه طی سالهای اخیر سبب شده تا خبرنگاران و تیمهای رسانهای این شبکه همواره در کانون توجه رسانههای بیگانه و دشمنان خارجی قرار گیرند و سعی شده حتیالامکان از حضور این افراد در مناطق مختلف جلوگیری و یا با اقداماتی همچون حملات نظامی، آنها را زخمی کرده و یا به شهادت برسانند.
شهادت تصویربردار پرستیوی انفجار تروریستی در کابل
خردادماه سال گذشته و در واپسین روزهای یک دهه عمر کاری پرستیوی بود که حبیبالله حسینزاده تصویربردار محلی شبکه درحالی که از خانه عازم دفتر کارش بود، در انفجار تروریستی در منطقه وزیر اکبرخان کابل به شهادت رسید. این اولین خبرنگار افغانستانی شهید پرستیوی نیست و در سال 1390 نیز سید فرهاد تقدسی دیگر تصویربردار این شبکه در کابل به شهادت رسید.
مرگ مشکوک یک خبرنگار به جرم افشای حقایق
مورد دیگر به سال 1391 برمیگردد که در طی آن، مایا ناصر، خبرنگار دمشق در حین پوشش اخبار درگیریهای سوریه به ضرب گلوله شهید شد و در سال 1393 نیز سرنا شیم، خبرنگار این شبکه در ترکیه طی یک حادثه رانندگی به طرز مشکوکی جان خود را از دست داد. وی که نقشی تعیینکننده در پوشش اخبار و افشای حقایق مربوط به موضع ترکیه در قبال تروریستهای داعش در کوبانی و مناطق اطراف ایفا کرد، چند روز قبل از این حادثه اعلام کردهبود که آنکارا وی را به جاسوسی متهم کرده و علاوه بر تهدید، مورد تعقیب نیز قرار گرفتهاست.
حمله داعشیها به تیم خبری پرستیوی در "کباجو"
در طول یازدهمین سال فعالیت پرستیوی هنوز خبرنگاران این شبکه از آماج حملات دشمنانه در امان نیستند. همین سال گذشته بود که سه مورد حمله به تیم خبری پرستیوی در شهرهای "دیرالزور"، "غوطهشرقی" و "عفرین" گزارش شد. تیم خبری این شبکه در شهریورماه سال پیش در "دیرالزور" در حالی که به همراه خبرنگاران شبکه العالم مشغول پوشش آخرین اخبار و تحولات نبرد نیروهای سوری با داعش و تلاش مذبوحانه تروریستهای تکفیری شکستخورده در شهر کباجو واقع در مرز سوریه و عراق بودند، هدف حمله داعشیها قرار گرفتند. در این حمله تجهیزات "اسانجی" شبکه پرستیوی خسارت جدی دید، اما صدمهای متوجه هیچ یک از اعضای گروه خبری نشد.
ماجرای حمله هوایی ارتش ترکیه به پرستیوی در عفرین
مورد بعدی در بهمنماه سال گذشته و به منطقه عفرین سوریه که در نزدیکی مرز ترکیه واقع شده، بر میگردد که طی آن، تیم رسانهای پرستیوی هدف حمله هوایی ارتش ترکیه قرار گرفت و در اثر این حملات، اعضای گروه مجروح و به بیمارستان منتقل شدند. حملات زمانی رخ داد که این گروه برای تهیه گزارش از خسارات وارده به مدرسهای در شهر «راجو» از توابع منطقه «عفرین» سوریه مشغول به کار بودند. این در حالی بود که پرستیوی تنها تیم رسانهای حاضر در آن منطقه بود و لباس و لوگوی شبکه نیز مشخص بود.
«جبهه فتحالشام» هم پرستیوی را هدف قرار داد
نمونه دیگر این حملات در منطقه غوطه شرقی و در حالی رخ داد که «محمد علی» خبرنگار این شبکه و تیم همراه وی اسفندماه سال قبل در حال تهیه گزارش از آخرین تحولات منطقه بودند که هدف آتشباری خمپاره گروه تروریستی تکفیری «جبهه فتح الشام» قرار گرفتند و گلوله خمپاره در نزدیکی آنها منفجر شد. طی این حمله نیز هیچ یک از اعضای تیم خبری شبکه تلویزیونی پرستیوی آسیب ندیدند.
حقانیت رسانهای، قدرتهای غربی را به رفتار غیرانسانی وادار میکند
همگی این موارد بر درستی و حقانیت عملکرد صادقانه پرستیوی در پوشش خبری تحولات منطقه و جهان صحّه میگذارند بهطوری که این مسئله یعنی نگاه به رویدادها از زاویهای دیگر، خشم قدرتهای غربی را به دنبال و آنها را به اقدامات غیرانسانی واداشته است.
به عنوان حسن ختام لازم است نگاهی به چند برنامه تأثیرگذار این شبکه برون مرزی صداوسیما نیز داشته باشیم تا مخاطبین بیشتر با پرستیوی آشنا شوند:
بیان «نظر» پیرامون موضوعات روز دنیا
برنامه «نظر» از جمله برنامههای شبکه پرستیوی است که به بررسی مطبوعات جهان و مقالات منتشر شده پیرامون موضوعات داغ روز میپردازد. این میان برنامه به تهیه کنندگی حبیب عبدالحسین در طول هفته به دفعات روی آنتن میرود و از جمله آیتمهای آن میتوان به تصویر- نریشن مرتبط با موضوع برنامه، موشن گرافیک، نظرات کارشناسان مطبوعاتی و بازتاب مطبوعاتی در مورد موضوعات حساس، اشاره کرد. در سری جدید این برنامه، به کمک تصویر- گرافیک و نریشن به طرح موضوع میپردازند و در آیتم بعدی، خط نظری و فکری حدود 10 روزنامه تاثیرگذار دنیا پیرامون موضوع برنامه مورد بررسی قرار میگیرد. همچنین در آیتم جدید رسانههای اجتماعی، مروری بر توئیت افراد مهم دارد.
«مناظره» پیرامون مهمترین مسائل روز دنیا
«مناظره» برنامه دیگر شبکه پرستیوی است که به صورت روزانه به بررسی موضوعات مهم روز در دنیای سیاست میپردازد. این برنامه از تولیدات واحد نیوزروم شبکه است و به تهیهکنندگی سردبیران ارشد و مجریان مختلف شبکه هر روز به صورت زنده روی آنتن میرود. برنامه گفتگو محور «مناظره» دارای آیتمهایی همچون گزارش خبری در مورد موضوع برنامه و ارتباط زنده تصویری با یک کارشناس موافق و یک کارشناس مخالف پیرامون موضوع، مورد بحث است و موضوعات مهم در نقاط مختلف دنیا و از جمله ایران که دارای تأثیرات گسترده در سطح جهانی است را مورد تبادل نظر و ارزیابی قرار میدهد.
آلبومی از «عکسهای تکان دهنده»
«عکسهای تکاندهنده» از مجموعههای مستند شبکه پرستیوی که تولید سری سوم آن در حال انجام است. این برنامه به تهیهکنندگی و کارگردانی کیانوش الطافی با هدف بررسی تاریخچه عکاسی خبری، مهمترین عکسهای خبری جهان که باعث ایجاد تغییر یا تحول در نظام اجتماعی، سیاسی و اقتصادی یک منطقه یا کشور، تغییر قانون یا تأثیرات تکاندهنده دیگر شده است را مورد ارزیابی قرار میدهد. در این برنامه برای هر عکس یک پرونده تشکیل شده و وقایع، حوادث و داستانهای قبل و بعد از ثبت آن عکس تشریح میشود.
نمایش «سیمای راستین» بانوی ایرانی
«سیمای راستین» مجموعه مستند گزارشی است که با هدف اصلاح ذهنیت مخاطب غیرایرانی در مورد وضعیت زنان ایران و محدودیتهای پیشروی آنها در حوزههای مختلف تولید و پخش میشود. این برنامه به تهیهکنندگی هدی لزگی در هر قسمت، زندگی فردی، اجتماعی و شغلی سه بانوی موفق در عرصههای مختلف علمی، هنری، اقتصادی، اجتماعی، سیاسی، ورزشی و ... را در قالب گزارش و گفتگو با این افراد در عرصههای مختلف فعالیتشان مورد بررسی قرار داده و واقعیت زندگی بانوی ایرانی در جامعه امروز را به نمایش میگذارد.
«نقد مستند» های روز دنیا
«نقد مستند» دیگر برنامه شبکه پرستیوی است که به بررسی مستندهای تولید شده روز دنیا با موضوعات مختلف میپردازد. این برنامه به تهیهکنندگی شهرام حیدری در دفتر لندن تولید میشود و مستندهای سینمایی و بلند با موضوعات مختلف سیاسی، اجتماعی و اقتصادی مهم دنیا را مورد بحث و بررسی قرار میدهد.
«خوراک فکر» برای بررسی چالشهای مسلمانان در غرب
«خوراک فکر» عنوان برنامهای در شبکه پرستیوی است که به بررسی مشکلات و چالشهای مسلمانان در جامعه غربی میپردازد. این برنامه به تهیهکنندگی حسن جمالی نیک در لندن تولید میشود و سخنرانیهای روشنفکران اسلامی غربی از کشورهای آمریکا، ژاپن، فرانسه و دیگر کشورها پیرامون موضوعات مهم مسلمانان از جمله موضوع فلسطین، اسلامهراسی، مشکلات روزمره مسلمانان در جامعه غربی و ... را به نمایش میگذارد. همچنین در این برنامه سوالات مطرح شده از سوی حاضران در این جلسات از سخنران مربوط پخش میشود و سخنران به این سوالات پاسخ میدهد.
بررسی مستندهای برگزیده داخلی در «اسناد و گفتگو»
مجموعه برنامه «اسناد و گفتگو» از جمله برنامههای شبکه پرستیوی است که با هدف معرفی سینمای مستند ایران و بررسی برترین مستندهای تولید داخل کشور تولید و پخش میشود. این برنامه به تهیهکنندگی کیانوش الطافی در هر قسمت یک فیلم مستند را معرفی میکند و با فیلمسازش به گفتگو مینشیند و بخشهایی از مستند موردنظر را پخش و مورد بررسی قرار میدهد.
نگاه جامعهشناسانه به موضوعات روز دنیا در «Press plus»
«Press plus»-پرس پلاس؛ از دیگر مجموعه برنامههای هفتگی شبکه پرستیوی است که به بررسی موضوعات روز دنیا از منظر جامعهشناسی میپردازد. این برنامه به تهیهکنندگی ساناز داورزنی از آیتمهای متنوعی از جمله گزارش مردمی، گفتگوی کارشناسی از طریق اسکایپ، نکات مهم هفتگی، آیا میدانستید و آیتم quote تشکیل شده و هر هفته یک موضوع مهم اجتماعی از جمله افسردگی، مقابله با خشم، آزار و اذیت کودکان، اثرات شبکههای اجتماعی بر جوانان و ... را مورد بحث و بررسی قرار میدهد. در سری جدید این برنامه که در حال تولید است از روش کروماکی استفاده میشود که ترکیبی از آیتم مجری و تکنیکهای گرافیکی است. همچنین «گزارش مردمی از انگلستان» آیتم جدیدی است که به این برنامه اضافه شده است. از دیگر تغییرات برنامه «پرس پلاس» میتوان به حذف دو آیتم «نکات مهم هفتگی» و «نقل روز» اشاره کرد. گزارش مردمی از داخل کشور، گفتگوی کارشناسی از طریق اسکایپ، آیا میدانستید نیز سایر آیتمهای این برنامه است که مانند گذشته پخش میشود.
«رو در رو» با افراد مشهور
«رو در رو» نیز از برنامههای هفتگی شبکه پرستیوی است که در هر قسمت به گفتگو با افراد صاحب شهرت و مطرح در حوزههای مختلف میپردازد. این برنامه شخصیتمحور در تهران و دفتر لندن تولید میشود و با افراد شناخته شده و مطرح در حوزههای مختلف، موضوعات متنوع، موقعیتهای خاص اجتماعی و سیاسی و اشخاص دارای دیدگاههای نو و مهم به صورت چهره به چهره گفتگو میکند و آرا و نظرات آنها را مورد ارزیابی و بررسی قرار میدهد و نقش و تأثیر آنها را در جامعه به تصویر میکشد.
بررسی کتب انگلیسی در «فصل نو»
«فصل نو» از برنامههای جدید شبکه پرستیوی است که به تهیهکنندگی حسن جمالی نیک در دفتر لندن تولید و هر رفته روی آنتن میرود. در این برنامه کتابهایی که در سال جاری یا حداکثر یک سال قبل به انگلیسی نوشته یا ترجمه شده، مورد نقد و بررسی قرار میگیرد. همچنین ضمن گفتگو با نویسنده در مورد اثرش، یک یا دو کارشناس به نقد آن کتاب میپردازند. در این برنامه بیشتر کتابها به موضوعها و مسائل سیاسی، اقتصادی و اجتماعی در غرب، خاورمیانه و سپس دیگر نقاط جهان اختصاص دارد.
گشتی در «ایران امروز»
برنامه «ایران امروز» از برنامههای هفتگی شبکه پرستیوی است که به مسائل و رویدادهای مهم اجتماعی و سیاسی ایران میپردازد. این برنامه به تهیه کنندگی یوسف پورانوری به سراغ مقامات و افراد شناخته شده در حوزههای مختلف رفته و در عین تحلیل و بررسی مسائل روز، با آن مقامات و افراد گفتگو میکند. نگاهی به اخبار فناوری اطلاعات ایران در مطبوعات انگلیسیزبان داخلی و خارجی و بررسی پیامهای فیسبوکی مخاطبان برنامه از جمله آیتمهای این برنامه به شمار میرود.
روایت «ما مردم» از آمریکا
«ما مردم» یکی دیگر از برنامههای هفتگی این شبکه است که به بررسی مسائل روز داخلی و خارجی آمریکا میپردازد. این برنامه به تهیهکنندگی عاطفه سادات دربندی به تازگی با تغییراتی روی آنتن میرود. این برنامه که هر هفته به مدت 25 دقیقه به بحث و گفتگو پیرامون مسائل و رویدادهای آمریکا میپرداخت اکنون در قالب سه قسمت 5 دقیقهای و در خلال بخشهای خبری، پخش میشود. در ساختار جدید به جای دو کارشناس حضوری و یک کارشناس تصویری فقط یک کارشناس حضور دارد و مجری هر قسمت نیز گوینده و مجری خبر خواهد بود.
پرداختن به «شکافی از نوع اقتصادی»
«شکاف اقتصادی» از برنامههای شبکه پرستیوی است که با هدف بررسی موضوعات مرتبط با حقوق اقتصادی و اجتماعی مردم در سطح داخلی و بینالمللی و عملکرد مسئولان در قبال این حقوق، هر هفته از این شبکه پخش میشود. این برنامه به تهیهکنندگی کاوه تقوایی دارای آیتمهای گفتگو با کارشناسان و صاحبنظران و نریشن- تصویر است.
حضور در «جزیره»
«جزیره» از دیگر تولیدات شبکه پرستیوی است که به نقد و بررسی رویدادهای مهم و مواضع بریتانیای کبیر نسبت به آنها میپردازد. این برنامه به تهیهکنندگی حامد عزتیزاده در تهران و لندن تولید شده و مواضع حساسیت برانگیز نسبت به اتفاقات و رخدادهای انگلستان، ایرلند، ولز و اسکاتلند را مورد بحث و بررسی قرار میدهد. از جمله آیتمهای این برنامه پخش تصاویر خبری، تصاویر گرافیکی، گفتگوی کارشناسی، پخش گفتگو با افراد مطلع و کلیپ کوتاه مرتبط با موضوع هر برنامه را میتوان نام برد.
تماشای جاذبههای دیدنی «ایران»
برنامه «ایران» از جمله برنامههای با سابقه شبکه پرستیوی است که 11 سال است روی آنتن این شبکه میرود. این مجله هفتگی از تولیدات واحد هنری این شبکه است و با هدف شناساندن جاذبههای فرهنگی، هنری و تاریخی سرزمین کهن ایران به مخاطبان خارجی تولید و پخش میشود. تأکید عوامل سازنده این برنامه بر موضوعات خاص و بکر ایرانشناسی و معرفی مکانها، جذابیتها و زیباییهای خاص ایران است به طوری که گاهی به معرفی سوژههایی میپردازد که میتوان گفت حدود 60 درصد آنها برای مردم ایران نیز هنوز ناشناخته و جدید است. این برنامه در قالب مستند گزارشی تهیه و تولید میشود و هر قسمت آن شامل 3 تا 4 آیتم 5 تا 10 دقیقهای است که به معرفی جاذبههای گردشگری، تاریخی، فرهنگی و هنری میپردازند. سوژههای مورد استفاده در این آیتمها شامل معرفی مکانهای تاریخی ایران، معرفی هنرمندان ایرانی دارای تراز جهانی، معرفی مراسم و آیینهای ملی کشور و ... است.
نگاهی به «اندرون اسراییل»
«اندرون اسراییل» از برنامههای جدید شبکه پرستیوی است که با هدف بررسی ویژگیهای رژیم اسرائیل و سیستم داخلی آن از ابتدای امسال تولید و پخش میشود. این برنامه از تولیدات دفتر لندن است و مسائلی همچون تبعیض نژادی و فساد حکومتی را در اسرائیل مورد بحث و بررسی قرار میدهد و نگاهی نقادانه به تحولات درون اسرائیل اعم از سیاسی، اقتصادی و اجتماعی دارد. «اندرون اسراییل» شامل آیتمهایی مانند گفتگوی کارشناسی، گزارش، مستند کوتاه، تحلیل انعکاس اخبار در رسانههای اسرائیلی و شبکههای اجتماعی است.
حمایت از تولیدات «ساخت ایران»
«ساخت ایران» جدیدترین برنامه شبکه پرستیوی است که تولید آن به تازگی آغاز شده است. این برنامه در راستای نامگذاری سال جاری از سوی مقام معظم رهبری تحت عنوان «حمایت از کالای ایران» و با هدف معرفی توانمندیها و قابلیتهای صنایع ایران تولید میشود. «ساخت ایران» ضمن آشنا کردن مخاطبان با دستاوردهای صنعتی ایران در عرصههای گوناگون به معرفی تواناییهای بالقوه صنایع مختلف تولیدی در کشور برای جذب سرمایههای بینالمللی و نمایش توانمندیهای علمی و فنی صنعتگران ایرانی برای تولید براساس استانداردهای جهانی میپردازد.
هشدار درباره "عشق ممنوع"
"عشق ممنوع" نیز یکی دیگر از تولیدات شبکه در سال گذشته است که نگاهی اجمالی به پیشینه سازمان مجاهدین خلق دارد و به صورت خلاصه انحراف روش مبارزه در برخورد غیرانسانی با اعضای این فرقه تروریستی را بررسی میکند. این مستند به کارگردانی مهدی عرب به بررسی یکی از هفت مورد ممنوعه در سازمان مجاهدین خلق میپردازد و آرا و اندیشههای مسعود رجوی از رهبران فرقه ضاله و گروهک ضد انقلابی مجاهدین خلق که در طی سه دهه تبدیل به رئیس یک گروه تروریستی در عراق شد و بسیاری از مسائل انسانی برای اعضای آن ممنوع شده است را مورد ارزیابی قرار میدهد.
اجرای "تعزیه: اپرای ایرانی"
از دیگر تولیدات شبکه پرستیوی در سال گذشته می توان "تعزیه: اپرای ایرانی" به کارگردانی و تهیه کنندگی محمد ترابزاده را نام برد. این مستند به بررسی تاریخچه و روند تکاملی هنر نمایش تعزیه در ایران میپردازد و اجزای تشکیلدهنده این نمایش از جمله شیوه نگارش، کارگردانی، طراحی صحنه و لباس، موسیقی و شیوه بازیگری را مورد بررسی قرار میدهد. در این اثر گفتگوهای متعددی پیرامون تعزیه با اساتید برجسته کشور همچون بهروز غریبپور، داود فتحعلیبیگی، محمدحسین ناصربخت، استاد صادق عاشورپور، استاد میرزاعلی، استاد مرتضی صفاریان و استاد حسن برکتی انجام شده است.
دیدار با "عروس پشت محراب"
"عروس پشت محراب" از دیگر مستندهای تولیدی شبکه است که به بررسی تبعات منع ازدواج در کلیسای کاتولیک میپردازد و داستان زنانی را روایت میکند که به مدت طولانی و مدام با کشیشها روابط عاشقانه داشتهاند و مشکلات خود را در قالب نامه با پاپ بندیکت شانزدهم و پاپ فرانسیس مطرح میکنند. این مستند به کارگردانی مایکل فیتزپاتریک به انعکاس وضعیت قربانیان اصلی این رابطههای عاشقانه یعنی زنان میپردازد و نشان میدهد چهرهای که کشیشان برای زنان قربانی به نمایش میگذارند، چهرهای روحانی است و از آنان با توجیه رابطه جنسی با فرزندان خدا سوء استفاده میکنند... کلیسا زنان را مجبور به امضای تعهدی میکند که در مقابل دریافت اعانه ماهیانه، هیچگاه نام پدر واقعی فرزندان خود را فاش نکنند. برخی نیز اقدام به سقط جنین یا واگذاری سرپرستی فرزند خود به اشخاص دیگر میکنند.