سرویس سیاست مشرق - روزانه میتوان از لابهلای گزارشها و عناوین خبری رسانههای مکتوب و حتی غیر مکتوب، نکات قابلتوجهی استخراج کرد؛ موضوعاتی که میتواند برای مخاطبین قابلاستفاده و محوری برای تحلیل باشد، در گزارش روزانه "ویژههای مشرق" نکات و تأملات قابلاستخراج از رسانهها برای مخاطبین عرضه خواهد شد؛ با «ویژههای مشرق» همراه شوید.
*******
** برجام نرمش قهرمانانه رهبری بود؛ باید در موشکی تکرار شود!
روزنامه شرق در سرمقاله امروز با عنوان «مذاکره؛ آری یا خیر؟» به قلم یکی از دیپلماتهای ارشد دولت اصلاحات نوشت:
«برخلاف مدعیانی که در مذاکرات نفسگیر بر طبل دلواپسی کوبیدند، توافق هستهای حاصل راهبرد صحیح «مذاکره» بود که با تدبیر «نرمش قهرمانانه» رهبر انقلاب، انتخاب رویکرد «تعامل با جهان» در راهبرد سیاست خارجی کشور و پذیرش منطق برد- برد به نتیجه رسید.»
این روزنامه اصلاح طلب در ادامه نوشت:
«در ماههای اولیه رویکارآمدن ترامپ، ایران میتوانست با استفاده از راهکارهای دیپلماتیک و مذاکره درباره موضوعاتی که ترامپ آن را بهانهای برای خروج از برجام قرار داد، مانع شکلگیری فضای کنونی علیه ایران شود. در شرایط کنونی نیز که ترامپ و تیم بهشدت ضدایرانی او در هیئت حاکمه با همراهی رژیم صهیونیستی به دنبال تحقق راهبرد جدید خود در بهبنبستکشیدن اقتصاد کشورمان در عرصه داخلی و احیای ایرانهراسی در عرصه بینالمللی و آمادهسازی افکار عمومی جهان برای بازگشت به دوره قبل از برجام هستند، ضروری است از هر اقدامی که مؤید رفتار آمریکا درباره ایران باشد، پرهیز کرد... مذاکرات جدی با اروپا درباره موضوعاتی که قبلاً مطرح شده، موضع اتحادیه را در مقابل آمریکا تقویت خواهد کرد.
در همین راستا، حلوفصل مشکلات با عربستان سعودی در راهبردهای منطقهای باید در اولویت سیاست خارجی قرار گرفته و قبل از آنکه فرصتها در موضوعات محل اختلاف دو کشور از دست رفته و به تهدید تبدیل شود، آنها را از طریق مذاکرات جدی و با منطق برد- برد بین دو همسایه حلوفصل کرد».
بر خلاف خطی که جریان رسانهای خاص به دنبال القای آن است، «نرمش قهرمانانه» رفتاری غیر از «کرنش» و «سازش» است. در نگاه رهبری دوگانه «نرمش قهرمانانه و سازش ذلیلانه» در برابر هم قرار دارند. در تاکتیک مذکور «نرمش» جنبه دیپلماتیک و «قهرمانانه» جنبه انقلابی آن است.
دولت روحانی در سال ۹۲ ایده اصلی خود را بهبود اوضاع اقتصادی کشور از طریق گفتگو و تعامل با قدرتهای بزرگ مادی –مشخصاً آمریکا- توصیف میکرد. رهبر معظم انقلاب- ۲۸ بهمن ۹۲- در دیدار جمعی از مردم آذربایجان فرمودند: «بعضی از مسئولین و دولتمردان - دولتمردان آن دولت{دولت احمدینژاد}، بعد هم دولتمردان این دولت{دولت روحانی} - فکر میکنند در قضیهٔ هستهای ما با آمریکاییها مذاکره کنیم [تا] موضوع حل بشود؛ گفتیم خیلی خب، اصرار دارید شما، در این موضوعِ بالخصوص بروید مذاکره کنید؛ ولی در همان سخنرانی اول امسال گفتم من خوشبین نیستم؛ مخالفتی نمیکنم اما خوشبین نیستم».
از سوی دیگر، عملکرد ۲ سال پایانی دولت دهم و تبلیغات انتخاباتی روحانی و به خصوص بر اثر یک سلسله عملیات روانی پیچیده، حساب شده و طولانی دشمن در عرصه تبلیغاتی، گفتمانی در بخشی از ملت ایران شکل گرفته بود که گمان میکرد مذاکره با آمریکا درباره موضوع هستهای حقیقتاً ممکن است بخش اعظم معضلات اقتصادی کشور را حل کند.
رهبر معظم انقلاب همین مبنا را درباره مذاکرات هستهای پس از سال ۹۲ نیز مطرح و تاکید میکنند که درباره مذاکرات جدید هستهای نیز علیرغم اینکه خوشبین نیستم، اما موافقت میکنم چرا که "این تجربه ظرفیّت فکری ملّت ما را بالا خواهد برد."
عملکرد دولت در تکیه بر برجام برای سامان دادن به مشکلات اقتصادی و اوضاع این روزهای اقتصاد کشور به روشنی گویای واقعیتها و فرجام خسارتآفرین عبور از خطوط قرمز و عدم توجه به هشدارهای دلسوزانه است. اما بزک کنندگان برجام بدون توجه به منافع ملی، تلاش میکنند تا از شکلگیری و تعمیق و گسترش این تجربه تاریخی در سطح جامعه جلوگیری کنند.
رهبر معظم انقلاب در مراسم سالگرد ارتحال بنیانگذار انقلاب اسلامی-خرداد ۹۵- با اشاره به شکلگیری تجربه برجام، تاکید کردند: «یک تجربهای ما در مذاکرات هستهای پیدا کردیم؛ این تجربه را نباید فراموش کنیم. این تجربه این است که اگر ما تنازل هم بکنیم، آمریکا دست از نقش مخرّب خودش برنمیدارد؛ این را ما در مذاکرات هستهای تجربه کردیم. ما نشستیم در جمع ۱+۵، و حتّی جداگانه با آمریکاییها مذاکره کردیم برای قضیّهٔ هستهای...طرف -که آمریکا باشد- یک تعهّداتی کرد؛ جمهوری اسلامی تعهّدات خودش را انجام داد، [ولی] آن طرفِ بدقولِ بدعهدِ بدحساب دارد دبّه میکند؛ تا الان دبّه کرده است. خیلی خب، این یک تجربه است، این شد تجربه. حالا خیلیها قبل از این تجربه هم میدانستند امّا بعضی هم که نمیدانستند، حالا بدانند: در هر زمینهٔ دیگری هم که با آمریکا شما بحث و مجادله کنید، شما کوتاه بیایید، تنازل کنید، باز او نقش مخرّب خودش را حفظ خواهد کرد».
با توجه به موارد مذکور، پیشنهاد جریان رسانهای خاص درخصوص امتیازدهی یکطرفه ایران به طرف مقابل در موضوعات موشکی و منطقهای، همراستا با نقشه شوم دشمن است و قطعاً خسارات جبران ناپذیری برای مردم کشورمان در پی خواهد داشت.
به تعبیر امام راحل عظیمالشأن (رحمت الله علیه)، «نکتهٔ مهمی که همهٔ ما باید به آن توجه کنیم و آن را اصل و اساس سیاست خود با بیگانگان قرار دهیم این است که دشمنان ما و جهانخواران تا کِی و تا کجا ما را تحمل میکنند و تا چه مرزی استقلال و آزادی ما را قبول دارند. به یقین آنان مرزی جز عدول از همهٔ هویتها و ارزشهای معنوی و الهیمان نمیشناسند. به گفتهٔ قرآن کریم، هرگز دست از مقاتله و ستیز با شما بر نمیدارند، مگر اینکه شما را از دینتان برگردانند».
** سیاست خارجی دولت خاتمی مایه عبرت است
«حمیدرضا آصفی» سخنگوی وزارت امور خارجه در دولت اصلاحات در مصاحبه با روزنامه اعتماد گفت:
«در مذاکرات ۲+۶ درباره افغانستان (در دولت اصلاحات)، ایران همکاریهای بسیاری با امریکا داشت که البته دلیل این همکاریها منافع ملی ما بود...در آن زمان فهم مشترک حداقلی میان ایران و امریکا درباره افغانستان ایجاد شد و دو طرف جلو رفته و موضوع را حل کردند. عجیب بود که پس از حل این موضوع که انتظار میرفت امریکا قدردانی از ایران برای همکاری بکند نه تنها این کار را نکرد بلکه با قرار دادن ایران در محور شرارت ناسپاسی کرد...متاسفانه امریکا نشان داده که از کشورها استفاده ابزاری میکند».
گفتنی است در دولت اصلاحات برخی مسئولان اجرایی وقت تلاش نمودند انعطافی از خود در سیاست خارجی نشان دهند، به این امید که بتوانند رویکرد مثبتی نیز از سوی طرف مقابل ببینند، ولی در واقع آنچه مشاهده شد قرار دادن نام ایران در فهرست محور شرارت از سوی رئیسجمهور آمریکا بود.
چندی پیش سعید حجاریان در مصاحبه با روزنامه اعتماد گفته بود: «آقای روحانی باید با تدبیری که دارند پیش روند و مسائل را حل کنند. من واقعاً از آمریکاییها تعجب میکنم. زمان آقای خاتمی مسائل داشت به نحو خوبی پیش میرفت تا اینکه یک مرتبه بوش آمد و گفت که ایران محور شرارت در منطقه است. یعنی ما را در کنار عراق و کره شمالی نشاند. ما چه کار به آمریکا و بوش داشتیم؟ ما در جنگ با افغانستان به آنها کمک هم کرده بودیم».
در حقیقت طیف خوشبین به غرب در دولت اصلاحات به کمک اشغالگران آمریکایی- انگلیسی افغانستان شتافتند و عنوان «محور شرارت» را به عنوان دستخوش دریافت کردند، در پسابرجام نیز امتیازاتی را در حوزه هستهای، اقتصادی و تجاری- و بعضاً - سیاسی واگذار کردند که خروجی آن، زبان درازی و طلبکاری و فشار بیشتر غرب بود.
** دولتمردان به خوزستان نمیروند، گرمازده میشوند!
روزنامه همدلی در مطلبی با عنوان «جنوب داغ است، مسئولان گرمازده میشوند!» نوشت:
«هنوز هیچکدام از مسئولان اجرایی برای همدردی به جنوب سفر نکرده، این در حالی است که گزارشهای رسیده از جنوب حاوی این نکته است که مردم خوزستان در انتظار این بودهاند که حداقل یکی از مدیران اجرایی برای همدردی با آنها به این خطه تاریخی و همیشه سوزان سفر کند. همدلی از همه مدیران اجرایی و مخصوصاً وزرا و مدیران دولت به خاطر زحماتی که در این بحران اقتصادی میکشند سپاسگزار است اما باور کنید جای این طنز خالی است که مسئولان به جنوب نمیروند تا شاید گرما زده نشوند!».
بیش از یک ماه از شور شدن آب شهرهای جنوبی خوزستان میگذرد. اما متاسفانه اقدام قابل قبولی از دولتمردان مشاهده نشد، چه رسد به حضور در میان مردم خونگرم خوزستان و شنیدن صدای آنها! از سوی دیگر با توجه به معضل بهوجود آمده قرارگاه مهندسی خاتمالانبیای سپاه پاسداران پروژه یک ساله آبرسانی به این شهرها را در مدت زمان کمتر از ۴۵ روز اجرا کرد و مشکل تا حدود زیادی برطرف شد، عبور کشور از گردنههایی که گرفتار آن بوده است از زلزله و سیل گرفته تا مشکلات این روزهای مردم خوزستان نشان میدهد که راهکار، حضور جهادی و بدون ادعا میانه میدان است نه آنگونه که برخی سلبریتیها و سیاسیون با حاشیهسازی به دنبال آن هستند.
** سریع القلم: دولت فقط ۵ تا ۱۰ درصد در موفقیت کشور تأثیر دارد
روزنامه آفتاب یزد در مطلبی به نقل از «محمود سریع القلم» نوشت:
«در شرایط کنونی تاثیرگذاری دولت در موفقیت کشور، آنقدری نیست، اگر خیلی باشد، بین ۵ تا ۱۰ درصد است نه بیشتر».
اظهاراتی از قبیل «دولت فقط ۱۵ درصد اختیارات دارد، انتظار فیل هواکردن نداشته باشید (بهزاد نبوی)»، «مردم از دولت انتظار معجزه نداشته باشند (علی یونسی)»، «شاید ۳۰ درصد اقتصاد کشور هم در اختیار قوه مجریه نباشد و نهادهای خصوصی، شبه دولتی و تعاونیها در اقتصاد سهیم هستند (محمد هاشمی)»، «روحانی هنوز مشغول آواربرداری است، انتظار معجزه نداشته باشید (روزنامه اصلاح طلب آرمان)» و...همگی در یک پروژه تعریف میشود و آن چیزی نیست جز «تقلیل مطالبات معیشتی مردم» و «تشویق دولت به بی عملی و امتناع از ارائه گزارش عملکرد».
استراتژی اصلاح طلبان این است که علیرغم «تصاحب کرسیهای قدرت» از پاسخگویی درخصوص وضع موجود طفره رفته و ژست «اپوزیسیون» به خود گرفته و به «سیاه نمایی»، «تبرئه دولت» و «نق زدن» مشغول باشند.