به گزارش مشرق، «شیخ ابراهیم زکزاکی» رهبر شیعیان نیجریه در ماه دسامبر سال ۲۰۱۵ میلادی بعد از حمله ارتش به حسینیه شیعیان و منزل شیخ، دستگیر شد. در جریان این حملات، دهها نفر از شیعیان نیجریه از جمله فرزند شیخ به شهادت رسیدند و افراد زیادی مجروح شدند. شیخ زکزاکی اکنون درخانهای بدون امکان دسترسی به پزشک و درمانهای پزشکی، و بدون راه ارتباطی به همراه همسر بیمارش، همچنان در حبس است.
خانم «بدیعه زکزاکی» فرزند شیخ ابراهیم زکزاکی، برای گفت وگو درباره وضعیت شیخ زکزاکی و همسرش، همچنین برای صحبت درباره وضعیت شیعیان نیجریه، به خبرگزاری آمد و ساعتی را با خبرنگاران حوزه بینالملل به گفتوگو نشست. آنچه میخوانید مشروح گفتههای خانم زکزاکی در این گفتوگو است.
بیشتر بخوانید:
واکنش دختر شیخ زکزاکی به انتشار اخبار نادرست در مورد پدرش
از دست رفتن بینایی شیخ و عدم اجازه درمان
بدیعه زکزاکی در پاسخ به سوالی درباره شرایط جسمانی و وضعیت سلامتی پدرش گفت که ابتدای ماه رمضان گذشته در نیجریه بوده و توانسته ۴۵ روز کنار پدر و مادرش در خانهای که در آن حبس هستند، با ایشان زندگی کند. وی گفت شرایط جسمانی شیخ در مقایسه با گذشته بهبود نیافته است. بینایی یکی از چشمان شیخ کاملا از بین رفته و اکنون چشم دیگر تار میبیند اما امکان درمان برایش فراهم نشده است. همچنین شیخ به مدت هشت ماه دندان درد شدیدی داشت ولی حتی اجازه رفتن به بیمارستان یا ملاقات با یک دندانپزشک را هم نداشت.
خانم زکزاکی در ادامه گفت، پیشتر شیخ در «زاریا»، در حبس بود اما چند ماهی است که به شهر «کادونا» منتقل شده است.
بدیعه زکزاکی افزود، پیش از انتقال شیخ به کادونا، مادرش (همسر شیخ زکزاکی) نامهای به مدیر اطلاعات امنیتی نیجریه نوشته و در خواست دیدار با دکتر برای شیخ داده بود اما تا اواخر ماه مبارک رمضان امکان حضور پزشک در محل حبس شیخ فراهم نشد. بعد از حضور پزشک و ویزیت شیخ، وی گفته بود باید شیخ را به بیمارستان منتقل کنند تا عکس گرفته شود و مراحل درمانی انجام بگیرد اما هرگز این اجازه به شیخ داده نشده است و از آن موقع تا کنون هیچ خدمات درمانی برای شیخ انجام نشده است.
عدم اجازه ارتباط شیخ زکزاکی با دنیای بیرون
خانم زکزاکی خاطرنشان کرد، شیخ و همسرش در حال حاضر از هرگونه ملاقاتی محروم هستند و با وجود وضعیت بد چشمان شیخ، وی تحت درمان نیست و پزشکی هم به دیدار ایشان نمیآید. پیش از آن هم اگر گاهی شیخ را به بیمارستان میبردند همان بیمارستان امنیتی حکومت نیجریه بود که هیچ توضیحی درباره بیماری و راههای درمان شیخ نمیدادند.
به گفته فرزند شیخ زکزاکی، وی اکنون در خانهای تحت بازداشت است ولی حتی اجازه آمدن به حیاط را هم نداشته و تمام این خانه در محاصره ارتش و نیروهای اطلاعاتی و امنیتی نیجریه است. اجازه رفت و آمد به این خانه داده نشده و تمام درهای خروجی قفل است و تنها داخل خانه امکان آمد و شد وجود دارد. ارتباط ایشان با بیرون کاملا قطع است و اجازه اطلاع از اخبار و وضعیت شیعیان را ندارند. دسترسی به تلویزیون، رادیو، روزنامه و ... ندارند و هیچ تلفنی در اختیارشان نیست. هیچ رابطی وجود ندارد و در شهر کادونا شرایط را برای شیخ نسبت به زاریا سختتر کردهاند. قبلا در زاریا، اطلاعات امنیت، یک گوشی تلفن به شیخ داده بود که بوسیله آن با فرزندانشان در ارتباط بودند اما اکنون کاملا رابطه شیخ با فرزندانشان نیز قطع شده است.
بیماری سخت همسر شیخ زکزاکی و عدم اجازه درمان
خانم بدیعه زکزاکی در ادامه درباره وضعیت همسر شیخ زکزاکی گفت که شرایط جسمی وی نیز نامناسب است. گلولهای داخل شکم همسر شیخ مانده که خوابیدن را نیز برایش بسیار سخت میکند. خانم بدیعه زکزاکی گفت که مادرش از قبل بیماری آرتروز زانو و پا درد شدید داشته اما در حبس اجازه ندارد خارج شده و به پزشک مراجعه کند و تحت درمان قرار گیرد. همسر شیخ زکزاکی به عمل جراحی نیاز دارد اما حتی اجازه ندارد از سوی یک پزشک حکومتی معاینه شود.
حکم دادگاه برای آزادی شیخ اجرا نشد و حبس ادامه دارد
خانم بدیعه زکزاکی درباره وضعیت پرونده قضایی شیخ گفت، بعد از حمله ارتش، شیخ زکزاکی شکایتی به دادگاه ارائه کرد و دادگاه حکم آزادی ایشان را صادر کرد اما یک سال و نیم از آن زمان گذشت و این حکم اجرا نشد تا این که خود حکومت از شیخ شکایت کرد. در قانون بیشتر کشورها این طور است که باید اول حکم اول را اجرا کرد بعد شکایت دیگری مطرح شود اما حکومت نیجریه بدون اجرای حکم اول، هشت اتهام به شیخ زدند که از آن جمله قتل یک ارتشی بود.
بازی دادگاه برای جلوگیری از لب به سخن گشودن شیخ زکزاکی
خانم زکزاکی گفت، این اقدام [اتهام به قتل] برای این بود که شیخ زکزاکی اجازه صحبت کردن در دادگاه نداشته باشد چراکه بر اساس قوانین نیجریه، محکوم به قتل اجازه صحبت ندارد و باید وکیلی از جانب وی صحبت کند. دادگاه و شکایت از شیخ کاملا بازی حکومت نیجریه است و هیچ مدرکی علیه شیخ ارائه نشده است. مردم و فعالان حقوق بشر، بعد از عدم اجرای حکم دادگاه اول معترض شدند و حکومت نیجریه برای اینکه دیگر کسی اعتراض نکند، میگوید پرونده در دست بررسی است و اکنون که جلسه سوم دادگاه باید برگزار شود، مدام به تعویق میافتد.
خانم زکزاکی همچنین اضافه کرد، علاوه بر شیخ زکزاکی و همسر ایشان، دو نفر دیگر با نام شیخ عبدالقادر که اصلا در زمان حمله ارتش به حسینیه و منزل شیخ، در سودان بوده و آنجا درس میخوانده و در نیجریه نبوده و شیخ یعقوب که در زمان حمله در زاریا نبوده، محکوم شدهاند و حکومت بهانه میآورد که این دو نیز باید خودشان را معرفی کنند در صورتی که احضاریه برایشان نفرستادهاند و ضمن به تعویق انداختن دادگاه میگویند که آن دو نیز باید خودشان را معرفی کنند.
وی تصریح کرد: شیخ زکزاکی گفتند که آنها خودشان را معرفی نکنند چرا که حکومت با این بهانه میخواهد دادگاه را طولانی کند.
شیخ زکزاکی نه درخواستی به حکومت داده و نه شرطی میپذیرد
در ادامه از دختر شیخ زکزاکی درباره خبری پرسیدیم که اخیرا منتشر شده بود مبنی بر اینکه مشاور شیخ درخواست پرداخت وثیقه برای آزادی ایشان داده بودند که این درخواست رد شده و تا ماه اکتبر به تعویق افتاده است. خانم زکزاکی در این باره گفت که پدرشان هیچ درخواستی نداده است و هیچ شرطی ندارد و هیچ شرطی هم قبول نمیکند. اما بر اساس قوانین نیجریه هم اگر به فردی اتهام قتل بزنند باید وکیل بیاورد که حرف بزند و این اتهام را به شیخ زدند تا وی نتواند از خودش دفاع کند چون در دادگاه قبلی شیخ زکزاکی خود به دفاع از خویش برخاست و حکومت میترسد شیخ حرف بزند. اکنون با این اتهام بر اساس قوانین نیجریه فرد یا باید اعدام شود یا تا آخر عمر در زندان بماند.
تظاهرات برای آزادی شیخ در نیجریه ادامه دارد
در ادامه دختر شیخ درباره رهبری و مدیریت شیعیان و حرکت اسلامی نیجریه در دوران حبس شیخ زکزاکی گفت که حرکت اسلامی چندین انجمن مختلف دارد و هر گروه کارهای خودش را انجام میدهد. مثلا انجمن خواهران یا انجمن دانشجویان و یا انجمن ابوالفضل العباس (ع) که مربوط به جوانان است و یا موسسه شهدا که برای خانواده شهدا و جانبازان است، همه به فعالیتهای خود ادامه میدهند. همه تلاش میکنند تا وظایف خود را پیش ببرند. این انجمنها هر روز در «آبوجا» پایتخت از دوشنبه تا پنجشنبه تظاهرات میکنند و عکس شیخ را در دست میگیرند و آزادی او را خواستار میشوند. جمعهها هم بعد از نماز تظاهرات میکنند. در مقابل، حکومت گاهی به این تظاهرکنندگان حمله کرده و به جمعیت تیراندازی کرده یا گاز اشکآور پرتاب میکنند و چند نفر را شهید میکنند ولی این تظاهرات هم چنان ادامه دارد.
با شروع حبس شیخ زکزاکی، هیچ چیز متوقف نشده و برنامهها بعد از حمله ادامه دارد و در شهرهای دیگر نیز فعال هستند، برنامههایی تدوین کرده و فعالیت خود را انجام میدهند. شیعیان در نیجریه بعد از حمله به حسینیه و منزل شیخ، سختیهایی دارند مثلا در تظاهرات اگر خانمی با چادر حاضر شود، حکومت نیجریه متوجه میشود که آنها متعلق به حرکت اسلامی هستند. در واقع شرایط برای همه بویژه برای خانمها سخت شده با این وجود خانمها هنوز چادر سر میکنند اما پلیس بیشتر به خانمها حمله کرده و آنها را دستگیر میکنند چرا که از نوع حجاب آنها میفهمند که آن خانم شیعه است.
برخی از اهل سنت نیجریه هم حامی شیخ زکزاکی هستند
خانم زکزاکی در ادامه گفت، نیجریه جمعیتی بالغ بر ۱۸۰ میلیون نفر دارد که از این تعداد، ۱۲ میلیون نفر شیعیان هستند. بعضی از اهل سنت هم در نیجریه از شیخ حمایت میکنند. نیجریه کشوری است که بیشتر مردم از حکومت ترس دارند و افراد کمی درباره ظلمی که به شیخ شده صحبت میکنند چرا که میترسند دستگیر شوند، بعضی هم با پول خریده شدهاند و حرف نمیزنند. کسانی از علمای اهل سنت که تحت حمایت حکومت هستند چیزی نمیگویند حتی میترسند که به آنها گفته شود شیعه شدند و یا حامی شیعیان هستند اما برخی دیگر از شیخ حمایت میکنند.
شیعیان نیجریه هرگز دست به سلاح نبردند، شیخ دنبالهروی روش امام خمینی (ره) است
خانم بدیعه زکزاکی تاکید کرد، شیخ زکزاکی هیچگاه پولی از حکومت نگرفته است، شیعیان اصلا دست به سلاح نمیبرند و هیچ حرکت مسلحانهای انجام ندادهاند. با وجود تمام حملات وحشیانه حکومت و کشتار حکومت اما شیعیان دست به سلاح نبردند. خود شیخ میگوید هنوز وقت آن نیست که حرکت مسلحانه انجام شود. شیخ میگوید قصد دارد روش امام خمینی (ره) را انجام داده و آن مسیر را ادامه دهد.
خانم زکزاکی در ادامه درباه ظلم حکومت نیجریه علیه مردم این کشور گفت، بعد از حمله ارتش به حسینیه و منزل شیخ، حدود دویست نفر دستگیر شدند و حدود سه سال در زندان بودند و سپس دادگاهشان برگزار شد که در نتیجه آن ۹۱ نفر را آزاد کردند چراکه نتوانستند اتهامات علیه آنان را اثبات کنند. بقیه افراد چند ماه دیگر دادگاه دارند و احتمالا آزاد میشوند و احتمالا هیچ اتهامی هم علیه آنان یافت نخواهد شد.
خانم زکزاکی در ادامه گفت، مراسم عاشورا و پیادهروی در نیجریه برگزار میشود اما تا دو سال بعد از حمله ارتش نیجریه، باز هم در جریان مراسم اربعین حکومت با حمله دیگری حدود دویست نفر را مجروح و شهید کردند. باز هم سال گذشته حکومت با حمله به شیعیان تعدادی را شهید و مجروح کردند. مراسم ده روز اول ماه محرم در برخی شهرها و یا تمام ماه محرم در شهرهای دیگری یا در برخی شهرها از اول تا اربعین برگزار میشود. برخی شیعیان نیجریه برای پیادهروی اربعین به عراق میروند اما برخی از شهر خود پیاده به زاریا میروند. بعد از اتفاق سال ۲۰۱۵ و حمله حکومت باز مردم راهپیمایی خود را ادامه میدهند. علاوه بر ایران، مسلمانان دیگر کشورها شامل ترکیه اعم از شیعه و سنی از شیخ حمایت میکنند، شیعیان هند و لندن هم از شیخ حمایت میکنند. از پاکستان هم حمایت وجود دارد.
حکومت نیجریه تحت تاثیر عربستان، آمریکا و رژیم صهیونیستی است
خانم زکزاکی افزود، حکومت نیجریه بیشتر تحت تاثیر عربستان، آمریکا و رژیم صهیونیستی است. اگر وضعیت نیجریه را ببینید، متوجه میشوید که حکومت نیجریه بیشتر از این کشورها دستور میگیرد و برای خیلی از اقداماتی که میکند دستور از جای دیگر میگیرد. اصلا بوکوحرام در نیجریه وجود نداشت و خود حکومت این گروه را تاسیس کرد، اگر در نیجریه بگردید کسی به نام بوکوحرام نیست و این نقشه بوکوحرام نقشه آمریکا و اسرائیل بود. هیچ کس در نیجریه اصلا نمیداند بوکوحرام کجا بوده؟ این نقشه حکومت با حمایت آمریکا و اسرائیل بود. بوکوحرام هیچ بروز و ظهور اجتماعی ندارند و هیچ کس در نیجریه قبول نمیکند که عضو این گروه است. تسلیحاتی که بوکوحرام در اختیار دارد و امکاناتش از حکومت نیجریه هم بهتر و بیشتر است. پهپادهایی که بوکوحرام استفاده میکند خود حکومت در اختیار ندارد.
نفوذ وهابیون بر حکومت نیجریه
دختر شیخ زکزاکی در ادامه و در پاسخ به سوالی در خصوص نفوذ وهابیون بر حکومت نیجریه خاطرنشان کرد: وهابیها در نیجریه نفوذ دارند و از طرف عربستان حمایت میشوند. برخی علمای وهابی در نیجریه هستند و تحت حمایت سعودیها هستند. گاهی به حکومت مشورتهایی علیه شیعه میدهند و در سخنرانیهایشان توهینهایی به شیعیان میکنند؛ تبلیغات علیه شیعیان که مسلمان نیستند و باید خودشان و بچهها و همسرانشان و حتی حیواناتشان را هم باید کشت. درنیجریه جمعیت کمی وهابی هستند. بیشتر مسلمانان نیجریه اهل سنت هستند و هیچ مشکلی میان شیعه و سنی در نیجریه نیست.
وی در پایان گفتوگو تصریح کرد که شیعیان نیجریه هیچ حزب سیاسی در این کشور ندارند و فعالیت و نماینده سیاسی نیز ندارند. شیعیان هنوز نمایندهای در پارلمان ندارند و حتی نامزد انتخابات هم نمیشوند. به باور خانم زکزاکی این کل سیستم سیاسی نیجریه است که باید تغییر کند.