به گزارش مشرق به نقل از رویترز، دور بعدی تحریم های اقتصادی آمریکا علیه ایران که صنایع نفت و گاز ایران را هدف قرار داده است، از روز 4 نوامبر اجرایی خواهد شد. هدف اصلی ترامپ از برقراری مجدد تحریم ها علیه ایران، از بین بردن توافق هسته ای، کشاندن اقتصاد ایران به نقطه سقوط کامل، مهار اقدامات منطقه ای ایران در سوریه، عراق و یمن و در نهایت سقوط حکومت این کشور است. اما حداقل 5 دلیل وجود دارد که نشان می دهد ترامپ به هدف خود از تحریم ها دست نخواهد یافت.
اولا، با وجود اینکه آمریکا در تلاش برای به صفر رساندن صادرات نفت ایران است، این موضوع کاملا واضح است که توقف کامل فروش نفت ایران غیرممکن است. هیچ جایگزین پایداری برای صادرات 2.5 میلیون بشکه ای نفت ایران وجود ندارد. هرچند عربستان قبلا مدعی شده که هرگونه کمبود ایجاد شده در بازار را جبران خواهد کرد، اما کارشناسان معتقدند ریاض و متحدانش ظرفیت کافی برای جبران کامل حذف نفت ایران از بازار را ندارد. اکنون که صادرات نفت ایران به حدود 1.5 میلیون بشکه در روز کاهش یافته است، قیمت نفت به حدود 76 دلار رسیده است. اگر پیش بینی ها مبنی بر احتمال رسیدن قیمت نفت به بشکه ای 100 دلار درست باشد، افزایش قیمت نفت کاهش درآمد ناشی از افت تی 1.5 میلیون بشکه ای صادرات نفت ایران را جبران خواهد کرد.
بیشتر بخوانید:
راهبرد جدید هسته‌ای ترامپ: شلیک آغاز مسابقه تسلیحاتی + دانلود سند
شنود مکالمات تلفنی ترامپ از شایعه تا واقعیت
ثانیا، جنگ تجاری ترامپ با چین و وضع تحریم های اقتصادی علیه روسیه موجب شده تا پکن و مسکو تمایلی برای همکاری با واشنگتن در مورد ایران نداشته باشند. به علاوه، کاخ سفید نمی تواند روی همکاری اتحادیه اروپا که نقش مهمی در به ثمر رساندن برجام ایفا کرده حساب کند. به علاوه، اتحادیه اروپا تحریم های فراسرزمینی دولت آمریکا را تهدیدی برای موجودیت و استقلال خود تلی می کند. برای مثال، وزیر دارایی فرانسه اخیرا گفته، «نتیجه بحران به وجود آمده با ایران، ایجاد این موقعیت برای اروپاست تا موسسات مالی مستقل خود را داشته باشد تا بتواند با هر کسی که می خواهد تجارت کند.»
ثالثا، تحریم های امریکا زمینه را برای ایجاد یک تغییر تاریخی در سیستم مالی جهانی فراهم ساخته است. برای دهه های متمادی، دلار آمریکا ارز بلامنازع حاکم بر بازارهای مالی جهان بود. اما خروج آمریکا از توافق برجام، کشورهایی مانند روسیه، چین، هند و ترکیه را تشویق به استفاده از ارزهای ملی برای تجارت با ایران کرده است. اگر اروپا در ایجاد یک سیستم مالی مستقل از دلار آمریکا موفق عمل کند، سایر کشورها نیز می توانند از یورو برای تجارت با ایران استفاده کنند و این به عنای کمرنگ شن برتری دلار در بازارهای بین المللی خواهد بود.
رابعا، بقیه اعضای توافق برجام معتقدند، این توافق ابزاری برای مهار یکجانبه گرایی آمریکاست. زیرا برجام یک توافق چندجانبه مورد حمایت قطعنامه شورای امنیت سازمان ملل است که دولت ترامپ به صورت یکجانبه از آن خارج شده و تلاش دارد دیگر اعضای اجرا کننده آن را تنبیه کند. هرگونه تسلیم در برابر واشنگتن در این ماجرا موجب جری تر شدن آمریکا در پیگیری بیشتر این رویکرد خواهد شد. برای اجتناب از این وضعیت، هم ایران و هم جامعه بین المللی حفاظت از برجام را یک ضرورت استراتژیک تلقی می کنند.
خامسا، متحدان قدرتمند آمریکا نظیر اتحادیه اروپا و ژاپن همچنان به حمایت از برجام ادامه می دهند. تنها تعدادی از متحدان منطقه ای نظیر عربستان، امارات و رژیم صهیونیستی از تصمیم ترامپ برای خروج از برجام حمایت کرده اند، در حالی که دیگر بازیگران بزرگ منطقه ای نظیر ترکیه، عمان و عراق همچنان از این توافق حمایت می کنند. در عین حال، تحولات مربوط به سایر بحران های منطقه ای به نفع آمریکا و متحدانش نیست: بشار ارسد، با پشتیبانی ایران و روسیه در حال پیروزی در جنگ داخلی سوریه است، اقدامات آمریکا در افغانستان با شکست مواجه شده است، عربستان نتوانسته حوثی های مورد حمایت تهران را در یمن شکست دهد و قطر با موفقیت تحریم های به رهبری عربستان را پشت سر گذاشته است. این تحولات موجب می شود تا تهران راحت تر بتواند راه هایی برای دور زدن تحریم های واشنگتن بیابد.
هرچند دور بعدی تحریم های امریکا علیه ایران احتمالا موجب افزایش تنش ها در منطقه خاورمیانه خواهد شد، اما بعید است واشنگتن را به اهدافش در مورد ایران نزدیک تر کند.
