به گزارش مشرق، بیان تاریخ شفاهی، همواره یکی از موارد مهمی بوده است که مقام معظم رهبری بر آن تأکید داشتهاند تا مسئولینی که در دوران دفاع مقدس نقش بسزایی را ایفا کردند تا ردههای پایینتر یعنی رزمندگانی که در خطوط نبرد حضور داشتند، خاطرات، تجربیات خود را مطرح نمایند تا چراغ راهی برای آیندگان شود.
به همین علت مرکز اسناد و تحقیقات دفاع مقدس در کنار کارهای پژوهشی که انجام میدهد، در حوزه تاریخ شفاهی در دو بخش تاریخ شفاهی نظامی و غیرنظامی کوشیده است تا قدمی در این راه بردارد.
یکی از پروژههای مرکز در حوزه تاریخ شفاهی غیرنظامی، توجه به بهداری رزمی در دوران دفاع مقدس است که سرتیپ پاسدار نصرالله فتحیان، راوی آن میباشد. دکتر فتحیان هماکنون مشاور وزیر بهداشت در امور بهداری رزمی و مسئول موسسه بهداری رزمی دفاع مقدس و مقاومت است و در کارنامه کاری خود مسئول بهداری نیروی زمینی سپاه، مسئول بهداشت و درمان کل نیروهای مسلح در ستاد کل را دارد.
سرتیپ فتحیان در دوران دفاع مقدس مسئول بهداری رزمی سپاه بودهاند و دارای صحبتهای شنیدنی، تجربیات ذی قیمت و حرفهایی ناگفته و ثبتنشده میباشد که قرار است در تاریخ شفاهی خود آنها را بیان کنند. تاکنون 11 جلسه از شروع برگزاری جلسات تاریخ شفاهی وی میگذارد. در ادامه گفتگویی را با سرتیپ فتحیان داشتهایم.
سرتیپ پاسدار نصرالله فتحیان در ابتدا با یادآوری مسئولیتهایی که در طول دوران دفاع مقدس بر عهده داشته، عنوان کرد: در دوران دفاع مقدس از ابتدا تا پایان جنگ، مسئول بهداری رزمی بودم و حتی قبل از جنگ در کردستان فعالیت داشتم و بهداری سپاه را تاسیس کردم.
وی تأکیدات و رهنمونهای مقام معظم رهبری را بهعنوان جرقهای برای پذیرش مطرح کردن تاریخ شفاهی خود در مرکز اسناد و تحقیقات دفاع مقدس بیان کرد و گفت: مسئولان راهیان نور در سال 96، دیداری را با مقام معظم رهبری در تهران داشتند در آنجا ایشان جملهای را فرمودند که این جمله باعث شد تا ما قدری جدیتر به این موضوع فکر بکنیم تا قبل از آن انگیزه بود ولی احساس میکردیم افراد دیگری هستند که باید بیایند و تاریخ شفاهی خود را مطرح کنند.
مسئول بهداری رزمی سپاه در دوران دفاع مقدس گفت: مقام معظم رهبری فرمودند هر ملتی سرمایه و دارایی دارد و یکی از بزرگترین سرمایهها و داراییهای ملت ایران، فرهنگ ملت ایران است. فرهنگ ملت ایران دارای ویژگیهایی است و یکی از ویژگیهای آن روحیه جهادی است که تبلور این روحیه جهادی 8 سال دفاع مقدس است، این یک سرمایه است.
وی ادامه داد: ایشان فرمودند باید این سرمایه را حفظ و از آن مراقبت کرد و باید نسل به نسل تا 100 سال آینده این سرمایه و دارایی منتقل شود. ایشان در ادامه فرمودند که من تعجب میکنم از بعضیها که علیه این سرمایه ملی، کتاب مینویسند، فیلم میسازند مثل این است که یک ملتی کتابهای خطیاش را آتش بزند و یا نفت را استخراج بکند و به دریا بریزد، هیچ عقل منطقی چنین چیزی را نمیپسندد.
دکتر فتحیان اظهار داشت: مقام معظم رهبری فرمودند خطاب من ابتدا افرادی است که در جنگ خودشان بودند، آنها باید خودشان دستبهقلم بشوند و آنچه مربوط به دفاع مقدس بوده، خاطراتشان را هم بگویند و هم بنویسند. تجربیاتشان را بگویند و بنویسند. شما اگر نگویید و ننویسید دیگران برای شما میگویند و مینویسند بعد آنچه خودشان میخواهد، خواهد شد نه آنچه بود. لذا این یک جرقهای در ما ایجاد کرد که چه غفلتی کردیم بالاخره ما نیز در جنگ حضور داشتیم و اکنون حدود چهار ماهی است که این کار را شروع کردهایم.
وی با تأکید بر اینکه نقش بهداری رزمی، نقش بزرگی است ولی هنوز این نقش، برای مردم گفته نشده است، تصریح کرد: در زمان جنگ، یکی از بزرگترین نقاط قوت ما سرمایه انسانی بود و یکی از بزرگترین نقاط قوت دشمن هم قدرت آتشش بود لذا این قدرت نیروی انسانی برتر، زحمت امثال ما را در جنگ خیلی سنگین میکرد، حجم مجروحینمان خیلی زیاد بود و جامعه پزشکی در زمان جنگ، هم خیلی زحمت کشیدند و هم حضور پیدا کردند.
وی یادآور شد: جامعه پزشکی با حضور خود در جبهههای نبرد، 3500 نفر شهید تقدیم کرده است. این رقم زیادی است در هیچ جنگی در طول تاریخ انقدر گروه پزشکی و پرستاری شهید نداده است.
مسئول بهداری رزمی سپاه در دوران دفاع مقدس ادامه داد: یک احساس دینی به شهدا و جانبازان و به کشور و ملت و آینده کشور داشتیم با این انگیزهها و تأکیداتی که مقام معظم رهبری داشتند، آمدیم و از زمان قبل از جنگ آنچه از چهل سال قبل یعنی از قبل از انقلاب، تاریخ شفاهی خود را نقل کردیم و الان به سال 61 یعنی به عملیات رمضان رسیدهایم.
وی در خصوص تأثیر مطرحشدن تاریخ شفاهی در حوزه بهداری رزمی در جامعه پزشکی گفت: پزشکان، پرستان، امدادگران و تخصصهای مختلف پزشکی، گروهی بودند که در آن زمان از سطح درآمد، تحصیلات و امکانات بیشتر و بهتری برخوردار بودند لذا تعبیری که امام (ره) در مورد این قشر داشتند این بود که «خانههای امن خود را رها کردند و پا بهپای خطشکنان به نجات مجروحین و مصدومین شتافتند». اگر نسل پزشکی امروز ما بداند جامعه پزشکی بخصوص جراحها و متخصصین در آن روز، نقش کلیدی در نجات مجروحین داشتند هم ازنظر علمی، برای آنها مهم است و هم اگر ازنظر اخلاقی برای رفتار امروز آنها الگو شود ما هیچ مشکلی نخواهیم داشت.