به گزارش مشرق، نوری مالکی نخستوزیر اسبق عراق مهمان برنامه تلویزیونی «بدون مرز» بود.
مالکی تاکید کرد که طرح ناتوی عربی محکوم به شکست است. او در این برنامه از تقشه آمریکا برای دخالت عراق در تشکیل ناتوی عربی علیه ایران صحبت کرد و تاکید داشت دولت عراق هیچگاه زیر بار محاصره ایران نمیرود و اجازه سواستفاده از خاک عراق علیه دوست و همسایهاش ایران را نمیدهد. مالکی گفت عراق هیچوقت زیر بار ائتلافی که سعودیها رهبر آن باشند نمیرود چون حمایت عربستان از داعش و گروههای افراطی چیزی جز جنگ و ویرانی برای عراق نداشته است.
او در ابتدا درباره اولویتهای آینده دولت و مجلس عراق صحبت کرد. مالکی گفت: از اولویت های دولت عراق برقراری ثبات سیاسی است. اکنون کشور عراق از عدم ثبات سیاسی رنج میبرد و ارتباط بین جریانهای مختلف مناسب نیست. با فقدان ثبات و تفاهم سیاسی بین گروههای مختلف، ثبات امنیتی و اقتصادی و اجتماعی نیز امکانپذیر نخواهد بود. آغاز هر فعالیتی مستلزم این است که همه گروههای مردمی و سیاسی احساس کنند که شرکای واقعی و حقیقی در دولت هستند.
بیشتر بخوانید:
چرا «معامله قرن» به تعویق افتاد؟
ناتوی عربی خطرناکتر از جنگ جهانی اول برای منطقه
عطوان: تحریم ایران دنیا را علیه آمریکا متحد میکند
وی افزود: چالش دومی که دولت با آن روبرو خواهد بود، تهدیدهای امنیتی در عراق است. برخی از گروههای افراطی همچون داعش چون نتوانستند شهرها را اشغال کنند، زیرساختهای آن را ویران کردند و دولت نیز توان بازسازی آنها را نداشته و این مساله موجب کاهش اعتماد شهروندان شده است. از آنجا که دولت در عملیاتی کردن برنامههای خود ناتوان شده است، هم اکنون عراق از بیکاری، فقر و بحران مسکن رنج میبرد و مردم عراق خواستار تحقق این مطالبات در کنار مطالبات خدماتی هستند. این موضوع نیازمند آن است که دولت شعار ثبات سیاسی و خدمات به شهروندان را محقق کند. مردم عراق دیگر تحمل آن را ندارند که خواستهها و مطالبات خود را به دولت بعدی موکول کنند بنابراین در صورتی که دولت نتواند خواستههای مردم را برآورده کند با چالش سیاسی داخلی روبرو خواهیم بود.
نخست وزیر اسبق عراق ادامه داد: چالش دیگری که دولت علاوه بر ارائه خدمات عمومی با آن روبرو است، وضعیت سیاسی عراق به عنوان یکی از کشورهای منطقه و همسایگی آن با کشورهای عربی است. عراق در دوره دولت قبل در ائتلافهایی با عربستان سعودی و آمریکا وارد شد و این مساله به سود عراق نبود. آمریکا میخواهد که عراق در ذیل محوری قرار داشته باشد که رهبری آن دست عربستان سعودی است و این موضوع یک چالش است. دولت جدید عراق باید از این محور خارج شود زیرا ائتلافهای سیاسی عراق، در خصوص حضور کشور در این گونه ائتلافها سکوت نخواهد کرد چرا که این ائتلاف، با کسانی است که کشتند، تخریب کردند و اکنون نیز همچنان به درگیری و جنگ بر علیه عراق و ایران دامن میزنند. آنها میخواهند که در فرآیند سیاسی عراق نفوذ کنند. باید بگویم که محور سعودی آمریکایی میخواهد از طریق خاک عراق برای ضربه زدن به ایران و مناطق نزدیک به عراق استفاده کند.
مالکی درباره تعامل مجلس و دولت عراق گفت: پارلمان جدید هم اکنون در مرحله آزمایش قرار دارد. در پارلمان، کمیته و هیئتی برای مبارزه با فساد وجود دارد اما در واقع مسئولیت اصلی مبارزه با فساد بر عهده دولت است. مبارزه با فساد در عراق بر عهده کمیته مبارزه با فساد پارلمان و بر عهده ناظران و بازرسان دولتی است که باید به وظایفشان عمل کنند. اگرچه پارلمان تاکنون توانسته در برخی از تصمیمهایی که اتخاذ کرده تا حدودی استقلال داشته باشد اما این تصمیمها به واسطه جریانها و گروههای مختلف ناهماهنگ و غیرمنسجم و محدود اتخاذ شده است. این جریانها و گروهها به دنبال تسلط بر پارلمان هستند؛ در نتیجه بیم آن میرود که این موضوع به یک چالش در پارلمان مبدل شود. ما راه حل را پیشنهاد دادهایم؛ پیشنهاد ما این است که رئیس و هیئت رئیسه پارلمان قوی باشد و اعضای پارلمان نیز به قانون پایبند باشند؛ مهمتر اینکه پارلمان و دولت در مبارزه با فساد جدی باشند. باید پارلمان بیشتر به وظایف خود عمل کند تا اینکه به رویارویی با دولت بپردازد.
او درباره بلاتکلیف ماندن وضعیت ۸ وزیر عراقی گفت: بیش از ۵۰ روز است که نام اعضای کابینه اعلام شده است. به نظر من کسانی که نخست وزیر را تحت فشار قرار میدهند، صادق نیستند. آنان در رسانهها چیزی دیگری میگویند اما در واقع به نخست وزیر فشار میآورند که فلان وزیر باشد یا نباشد. به طور مثال، نخستوزیر برای تصدی پست وزارت کشور، فالح الفیاض را انتخاب کرده است اما ائتلاف سائرون نسبت به این تصمیم نخستوزیر عراق اعتراض کرد در حالی که این ائتلاف حق نداشت اعتراض کند چون این مساله جزء اختیارات نخست وزیر است. نخستوزیر بعد از آنکه به پارلمان رفت، آن زمان است که ائتلاف سائرون و سایر ائتلافها حق دارند که به گزینه پیشنهادی رای بدهند یا رای ندهند. این روند قانونی است. اینکه این ائتلافها بخواهند نخستوزیر را تحت فشار قرار دهند، درست نیست. بنابراین، این که گفته میشود نخستوزیر در تصمیمات خود آزاد است، صحت ندارد و من میگویم که نخستوزیری که ما انتخاب کردیم باید با این جریانهای سیاسی و کارشکنیها مبارزه کند. او باید وزرا را پیشنهاد دهد و به پارلمان برود و از آنها دفاع کند تا جریانها و گروههای سیاسی که حرف و عملشان یکی نیست را تحت فشار قرار دهد.
مالکی در ادامه درباره سفر مسعود بارزانی رئیس حزب دموکرات کردستان عراق به بغداد و دیدارش با او صحبت کرد. مالکی تاکید کرد: بارزانی از مواضعش درباره خودمختاری کردستان عراق و عقبنشینی از آن تصمیمی نگرفته است. البته این سخن درستی است که بگوییم بغداد به کردستان نیاز دارد و بالعکس. رغبت و تمایل ازسوی کردستان عراق برای بازگشت به بغداد و تفاهم و همکاری با دولت عراق وجود دارد. این تمایل وجود دارد اما سخنی در این خصوص گفته نشده است. آنان نگفتهاند که ما سیاق همهپرسی برای جدایی کرستان عراق را رها کردهایم.
او درباره راهکار ایجاد وحدت میان قومیتهای عراق گفت: این مساله با ایجاد یک دولت قوی امکانپذیر است؛ دولتی که به همه گروههای مختلف با عدالت نگاه کند و میان آنها در حقوق و وظایفی که برعهده دارند فرق و تمایز قائل نشود. از سوی دیگر نیز گروهها و جریانهای مختلف در گذشته تجربهای داشتهاند که البته هزینه آن را نیز پرداخت کردهاند. برخی از این گروهها در مناطق غربی عراق از تروریستها حمایت کردند و این محیط پذیرای داعش شد و به همین دلیل بخش غربی عراق نابود شد. شهرها، خانهها و منافع آنها نابود شد و امروز آنها دولت و حکومت عراق را قبول دارند و ضد داعش و ضد فعالیتهای تروریستی در عراق هستند. کردها نیز به سوی جدایی و اختلاف با بغداد پیش رفتند اما قانع شدند که این کار به سود کردها نیست. بنابراین در خلال این رنجها و تجربههای شکستخورده، اکنون گروههای مختلف این فرصت را دارند که با یکدیگرهمبستگی داشته باشند. آنها باید در چارچوب دولت مرکزی عراق، به برنامه و طرح دولت مرکزی و قدرت آن که حاصل تجربه و همکاری اهل تسنن، کردها و شیعیان به آن است؛ اعتماد کنند.
مالکی با اشاره به تلاش آمریکا، عربستان و رژیم صهیونیستی برای ایجاد ناتوی عربی در منطقه گفت: ناتوی عربی شکل نخواهد گرفت. کشورهای عربی ضعیفتر از آن هستند که نیرویی همچون ناتو را شکل دهند و نیرو و سلاح داشته باشند و دخالت نظامی کنند. این کشورها به خوبی میدانند که هدف ناتوی عربی، ایران است. عربستان سعودی، اسرائیل و آمریکا هنگامی که از ناتوی عربی صحبت میکنند هدفشان این است که ایران را محاصره کند. آنها از عراق نیز میخواهند که عضو این ناتو باشد. این مساله علناً مطرح شده است و میگویند که عراق باید عضو ناتو شود اما دولت عراق نباید در ائتلاف ناتوی عربی عضو شودچرا که پارلمان اجازه نمیدهد و ما هم اجازه نمیدهیم. ما میدانیم که هدف آنها رویارویی با جمهوری اسلامی ایران است و ما اجازه نمیدهیم که عراق جزئی از طرح مقابله آمریکا و عربستان با ایران باشد. ما اجازه نمیدهیم که عراق به پایگاهی برای حمله به کشورهای همسایه، از جمله ایران و یا کشور دیگری تبدیل شود.
نخست وزیر اسبق عراق درباره تحریمهای آمریکا علیه ایران تاکید کرد: شکی در این نیست که محاصره و تحریم رنج آور است. ما نیز محاصره و تحریمها را در عراق تجربه کردهایم. آنها عراق را ویران کردند و سوریه را محاصره و تحریم کردند اما باید بدانند که شرایط ایران با عراق و سوریه متفاوت است، ایران از پتانسلهای داخلی برخوردار است که امکان تاثیرگذاری تحریمها را به شدت کم و بیاثر میکند، این مسئله مانع از انزوای ایران خواهد شد. ایران اقتصاد مقاومتی را در پیش گرفته است و در حوزههای کشاورزی و صنعتی به خودکفایی رسیده است. ایران تجربه عبور از تحریمهای آمریکا را دارد و من خوشبین هستم که ایران با توجه به اقتصاد مقاومتی که در پیش گرفته بتواند تحریمها را تحمل کند. ثانیاً محاصره و تحریم ایران اقدامی غیر اخلاقی است. محرومیت یک ملت از پیشرفت، اقدامی غیراخلاقی است. یک بار به یکی از هیئتهای غربی که پیش من آمدند و در ارتباط با تحریم و محاصره علیه سوریه سوال کردند گفتم که من تحریم و محاصره هیچ کشوری را قبول ندارم چرا که این کار، اقدامی غیراخلاقی است و به مردم ضرر میرساند. این تحریمها و محاصره اقتصادی، تحریمهای سازمان ملل متحد نیست بلکه تحریمهای آمریکا است و وجاهت بینالمللی ندارد. بسیاری از کشورهای اروپایی و غیر اروپایی این تحریمها را نپذیرفتند و نمیپذیرند چرا که این تحریمها الزامآور نیست و برخلاف تصمیم سازمان ملل است. همچنین، موضعگیری کشورهای منطقه همچون روسیه، ترکیه و عراق که این تحریمها را نپذیرفتند، حاکی از آن است که ایران با موفقیت از تحریمها خارج خواهد شد.