نفت وست تگزاس اینترمدیت در حال حاضر زیر ۴۵ دلار در هر بشکه معامله میشود و نفت خام برنت بین ۵۰ تا ۶۶ دلار است. قیمت نفت خام به صورت روزانه ۵ دلار در نوسان است و یک بی ثباتی بیسابقه در بازار حکمفرماست.
بیشتر بخوانید:
بودجه وزارت نفت کمتر از حقوق یک نفر!
فیلم / سرقت از شاه لوله انتقال نفت!
عرضه نفت بر اساس تأمین هزینههایی که سال گذشته شده، تقاضای مبتنی بر عملکرد اقتصادی و عوامل ژئوپولتیکی، همه باهم تعیین کننده قیمت نفت هستند. سوال اینجاست که آیا این زیربناهای اقتصادی، تکنولوژیکی و ژئوپلیتیکی پشت این روند قیمتها در ۱۲ ماه آینده تغییر میکند؟ به عبارت دیگر باید انتظار همین شرایطی را در ۲۰۱۹ داشته باشیم؟
اول از همه یک عرضه بیش از نیاز بازار داریم. سه تولید کننده اصلی جهان_آمریکا، روسیه و عربستان_ روزانه ۱.۵ میلیون بشکه نفت وارد بازار میکتند که بیش از نیاز مصرف کنندگان با قیمتهای فعلی است.
تولید آمریکا تا حدی افزایش یافته که در مناطقی مانند حوزه پرمین، ظرفیت کافی خط لوله برای انتقال آن وجود ندارد. به تازگی اکتشافهای جدیدی در این میدان صورت گرفته است. نقش تجدید حیات انرژی آمریکا در وضعیت بازار امروز نفت زیاده گویی نیست.
اوپک و متحدان غیرعضو آن که ۵۵ درصد تولید نفت جهان را تشکیل میدهند، برای انجام مسئولیتشان به عنوان متعادل کننده بازار نفت مشکل دارند. مخصوصاً عربستان سعودی که نتوانسته کاهش لازم در میزان تولید را ایجاد کند و قیمت نفت را روی ۷۰ دلار نگه دارد.
اوپک بالاخره توانست در مورد کاهش ۱.۲ میلیون بشکه در روز تولید نفت با متحدانش در اول همین ماه در وین به توافق برسد. ولی باید ببینیم الف) تمام اعضا بدون تقلب متعهد به این توافق هستند؟ ب) این کاهش تولید برای مواجهه با عوامل بزرگتر اقتصاد کلان کافی هست؟
اوضاع بازار نفت اشباع شده با کندی رشد اقتصادی و ترس از رکود اقتصادی وخیمتر شده است. این شرایط بد تقاضا را پایین میآورد و فشاری اضافه بر قیمت وارد میکند.
افزایش نرخ بهره از طرف فدرال رزرو آمریکا هم روند کاهش نفت را تسریع کرده است. نرخ بالای بهره دلار را گرانتر میکند. قیمت نفت هم با دلار محاسبه میشود. دلار قدرتمندتر به تقاضای نفت ضربه میزند. مخصوصاً وقتی بسیاری اقتصادها با کاهش ارزش پولشان مواجه هستند. نرخ بالای بهره فعالیت اقتصادی را هم کند میکند. وامگیری گرانتر میشود که این هم باعث کندی اقتصاد جهانی و کاهش بیشتر تقاضا میشود.
پیش بینی میشود در سال آینده رشد سازمان تجارت و همکاریهای اقتصادی ۰.۱% کم شود در حالی که کل دنیا باید شاهد ۰.۲ درصد کاهش در ۲۰۱۹ باشد، از ۳.۵ تا ۳.۷ درصد.
تنها عاملی که تأثیر زیادی بر قیمت نفت دارد جنجالهای ژئوپلیتیکی است که به اندازه کافی در ۲۰۱۹ وجود دارد. ترامپ قصد دارد تمام ۲۰۰۰ سرباز خود را از سوریه و هفت هزار سرباز را نیز از افغانستان بیرون بکشد که تأثیر زیادی بر امنیت و ثبات منطقه دارد و میتواند قیمت نفت را بالا ببرد مخصوصاً اگر ایران طبق تهدیدی که کرده تنگه هرمز را ببندد.
بنابراین بازار نفت در صورت بروز رکود اقتصادی، در ۲۰۱۹ بسیار مشابه ۲۰۱۸ خواهد بود: بی ثبات، دورهای و غیر قابل پیش بینی.