سرویس جهان مشرق - ورود ارتش سوریه به حومه غربی شهر منبج که با هماهنگی یگان‌های کُرد و استقبال روسیه و ایران مواجه شده، پیام‌های متعددی را به طرف‌های بین‌المللی مخابره کرده است.

یک روز قبل از سفر هیئت دیپلماتیک ترکیه به مسکو برای بررسی سرنوشت مناطق تحت کنترل نیروهای دموکراتیک کُرد، یگان‌هایی از ارتش سوریه وارد اطراف شهر منبج شدند.

به این ترتیب در اطراف شهر منبج یگان‌های نظامی پرشماری در برابر شبه نظامیان ارتش ملی که آنکارا مدیریت آنها را برعهده دارد، صف‌آرایی کردند.

تحرکات میدانی نشان می‌دهد که وزارت دفاع سوریه به دنبال ورود یگان‌های مذکور به شهر منبج و برافراشته شدن پرچم سوریه در این شهر است. این اتفاق اندکی پس از آن صورت گرفت که یگان‌های حفاظت خلق کرد با صدور بیانیه‌ای از دمشق خواستند تا اقدام حمایتی خود از منطقه در برابر تهدیدات ترکیه را اجرایی کند.

اعلام وزارت دفاع سوریه در خصوص ورود قریب‌الوقوع نیروهای دولتی به شهر منبج کشمکش‌های رسانه‌ای گسترده‌ای را به خصوص در زمینه سرنوشت نیروهای ائتلاف بین‌المللی فعال در شمال و داخل این شهر مطرح کرده است. این در حالی است که مرحله اولیه توافق مذکور میان گروه‌های کرد و دولت دمشق مبتنی بر استقرار نیروهای دولتی در اطراف شهر العریمة است.

منابع میدانی سوریه در گفتگو با روزنامه لبنانی الاخبار تأکید کردند که ارتش این کشور بر اساس توافق مذکور آمادگی استقرار در خطوط تماس مشترک با گروه‌های سپر فرات در حومه منبج شهر الباب را دارد. این توافق در ادامه شامل مناطق بدایة، روستاهای بوزکیج، عرب حسن در جنوب الجات، الذیابات و الساجور می‌شود و در پایان نیز به شهر عون الدادات در حومه شمالی شهر منبج ختم می‌شود.

بیشتر بخوانید:

شوک بزرگ برای ترکیه / جزئیات ورود نیروهای ارتش سوریه به شهر راهبردی منبج +عکس و نقشه میدانی

جزئیات تدارکات ارتش ترکیه برای حمله به شمال سوریه

این منابع می‌افزایند که ادامه فعالیت‌های آمریکا در منبج به معنی مانع‌تراشی برای اجرای این توافق است. این اظهارات در شرایطی مطرح شده که ارتش آمریکا دیروز با صدور بیانیه‌ای اعلام کرده است که نیروهای دولتی سوریه هنوز در شهر منبج مستقر نشده‌اند و گشتی‌های ائتلاف بین‌المللی همچنان در داخل شهر منبج و حومه شمالی آنکه نقطه تماس با شبه نظامیان مورد حمایت ترکیه است، حضور دارند. دیروز همچنین شهر منبج شاهد پرواز گسترده هواپیماهای ائتلاف آمریکایی بر فراز آسمان خود بود.

البته به نظر می‌رسد نیروهای دموکراتیک کرد همچنان به سیاست‌های دوگانه خود در رابطه با آمریکا و دولت سوریه ادامه می‌دهند. در همین رابطه «ریاض درار» رئیس مشترک شورای دموکراتیک سوریه اظهار داشت که تحولاتی که در منبج صورت می‌گیرد، با هدف حمایت از این شهر دنبال می‌شود.

وی تأکید کرد که ائتلاف آمریکایی به مأموریت خود در داخل این شهر ادامه می‌دهد و ارتش سوریه نیز در مرزها استقرار پیدا خواهند کرد و ما اعتقاد نداریم که درگیری و تقابل میان آنها شکل بگیرد.

«درار» گفت که این روند تا زمان اتمام خروج نیروهای ائتلاف آمریکایی ادامه پیدا خواهد کرد و همگرایی‌ها با طرف روس برای رسیدن به توافق دارای ماهیت اداری و سیاسی مشترک جهت مدیریت منطقه شرق فرات و حمایت از این مناطق در برابر طمع‌ورزی های ترکیه دنبال خواهد شد.

از سوی دیگر ارتش سوریه از آمادگی دمشق برای مداخله و حمایت از مناطق تحت سلطه نیروهای دموکراتیک سوریه در چارچوب توافق کامل در زمینه بازگشت تمامیت دولت و مؤسسات دولتی سوریه به این مناطق خبر داده است.

با وجود اینکه استقرار نیروهای ارتش در اطراف منبج در مرحله اولیه خود قرار دارد و این اتفاقات شبیه به ورود این نیروها به عفرین قبل از اشغال این شهر توسط ترکیه است، اما به نظر می‌رسد ماهیت نیروها و آمادگی آنها خلاف این موضوع را ثابت می‌کند.(در عفرین باوجود اینکه نیروهای ارتش سوریه برای حمایت از کُردها وارد شهر شدند اما در نهایت این شهر در به دست ارتش ترکیه افتاد.)

در حال حاضر بر خلاف شهر عفرین که نیروهای معمولی ارتش با آمادگی ضعیف و تسلیحات پایین در این مناطق مستقر شده بودند، یگان‌هایی که در اطراف منبج استقرار پیدا کرده‌اند، یگان‌های گارد ریاست جمهوری و لشگر اول ارتش هستند. بر اساس اطلاعات موجود این نیروها دستور گرفته‌اند که نسبت به هر تجاوز خصمانه از سوی نیروهای ترکیه یا گروه‌های وابسته به این کشور واکنش نشان دهند.

در حال حاضر افزایش استحکامات ارتش در منطقه العریمه نیز ادامه دارد و همین موضوع ترکیه را وادار کرد تا یگان‌هایی از ارتش ملی را به اطراف شهر الباب و شهر منبج گسیل کند. گروه‌های تروریستی احرار الشام و فیلق الشام و جیش الاسلام نیز زیر نظر ترکیه در مناطق مورد نظر این کشور استقرار پیدا کرده‌اند.

با وجود اینکه تحولات میدانی نقش عمده‌ای را در مشخص کردن سرنوشت شهر منبج ایفا می‌کند، اما بخش عمده‌ای از سرنوشت شهر همچنان در گرو توافقنامه‌های بین المللی است. نشستی که قرار است امروز بین هیئتی از مسئولان ارشد ترکیه و دیپلمات‌ها و نظامیان روس برگزار شود، نقش قابل توجهی در این عرصه دارد.

با توجه به اینکه عقب‌نشینی آمریکا از سوریه ضمن هماهنگی با ترکیه و به صورت آرام انجام می‌شود، در این شرایط به نظر می‌رسد آنکارا و واشنگتن، تحرکات ارتش سوریه در اطراف منبج را حتی اگر با رضایت و موافقت یگان‌های کرد و شورای نظامی منبج صورت گیرد، یک اقدام نظامی ضد خود به شمار آورند. این اتفاق می‌تواند روند تحولات اطراف این شهر را با ابهام بیشتری مواجه کند.

نکته جالب توجه در این میان موضع‌گیری سست دولت آنکارا در قبال این تحول بود. رجب طیب اردوغان رئیس جمهور ترکیه این اقدام دمشق را در چارچوب جنگ روانی توصیف کرده و گفت که این مناطق یعنی شرق فرات و منبج بخشی از خاک سوریه است و بلافاصله بعد از خروج نیروهای تروریست از این مناطق ما کاری در اینجا نداریم.

از سوی دیگر مسکو نیز که به نظر می‌رسد امتیازاتی از دولت ترکیه در مسیر هماهنگی با نیروهای دمشق گرفته است، از زبان سرگی لاوروف وزیر خارجه این کشور گفت که روسیه طرح‌های آنکارا برای مبارزه با گروه‌های تروریستی در شرق فرات را از منظر آزادسازی اراضی سوریه از تروریسم ارزیابی می‌کند و آنکارا به دنبال بازگرداندن وحدت و استقلال سوریه به این کشور است.

تحلیلگران معتقدند که این اظهارات نشان می‌دهد که در صورت تکمیل خروج نیروهای آمریکایی از منبج و شمال و شرق سوریه و با توجه به بازگشت کردها به آغوش دولت سوریه، ترکیه از منظر نظامی و سیاست خارجی نمی‌تواند اقدام قابل توجهی درمناطق شمال و شمال شرقی سوریه انجام دهد.