مخاطب گزارش مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی درخصوص بودجه سال ۹۸، بدون نیاز به سواد مقدماتی مالی یا سواد اقتصادی خاص، عموم مردم هستند و به منظور ساده‌سازی، برخی اعداد، گرد شده و برخی جزئیات نادیده گرفته شده است، ضمن آنکه ارقام به تومان آورده شده است و موارد اندکی پیچیده‌تر در داخل کادر مخصوص نوشته شده تا در صورت لزوم بتوانید خواندن آن را به وقت دیگری موکول کرد.

گزارش مرکز پژوهش‌های ملجس با بیان اینکه بودجه، آینه‏ مالی شیوه اداره حکومت است، تصریح می‌کند که برخلاف شعار و حرف و سخنرانی، باعدد و رقم نشان می‌دهد حکومت چگونه بر مردم حکمرانی می‌کند و مردم نیز چه وظایف متقابلی در قبال آن دارند. به قول معروف؛ بودجه‌ات را به من نشان بده تا به شما بگویم چطور کشور خود را اداره می‌کنید.

گزارش حاضر می‌افزاید؛ بودجه علاوه بر آنکه نشان‌دهنده شیوه حکمرانی در یک کشور است، قابلیت «کف‏بینی» فوق‌العاده‌ای نیز به ناظران عمومی و فعالان اقتصادی می‌دهد. کف‏بینی بودجه‌ای، یعنی نگاه به ارقام بودجه برای پیشگویی چگونگی اداره اقتصادی (و حتی سیاسی و اجتماعی) کشور در سال آتی، تاحدود زیادی دقیق است، چراکه شیوه تنظیم آن، فروض استفاده شده برای تنظیم، اولویت‌های بودجه‌ای، موارد درج شده و برجسته شده، همگی می‌تواند حاوی نکته‌های فراوانی باشد.

گزارش مرکز پژوهش عنوان می‌کند که به منظور آشنایی عموم، بر یکی از وجوه بودجه تمرکز بیشتری می‌شود. شفافیت، شیوه تصمیم‌گیری در مورد درآمدهای نفتی، بودجه‌های چندگانه داخل بودجه، درآمدهای اختصاصی و متفرقه، چگونگی پیش‌بینی قیمت نفت، بودجه‌ریزی مبتنی بر عملکرد و سوء‌تفاهم‌ها و سوء‌برداشت‌های مرتبط با آن، شیوه رفتار با بودجه عمرانی و دلایل و هزینه‌های تأخیر آن، بخش‌های اختیاری و صلاحدیدی بودجه و… از جمله موضوعات برجسته شده سال‌های گذشته بوده‌اند.

طبق گزارش روابط عمومی مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی، در گزارش امسال مرکز پژوهش‌های مجلس نیز به عنوان محور اصلی برجسته شده خواهید خواند که بودجه، هرچند حاوی رازهای متعددی است،، اما بزرگ‌ترین راز بودجه معمولاً در چیزی است که در آن درج نمی‌شود. برای فهم این راز، این گزارش را تا انتها مطالعه فرمائید.

نسخه کامل این گزارش «بودجه به زبان ساده» را در اینجا بخوانید.