به گزارش مشرق، از سوی مجامع بین المللی و کشورهای مستقل از دیرباز نسبت به نقض حقوق بشر در آمریکا همواره انتقاداتی بطور مستند مطرح بوده است. نقض حقوق بشر توسط دولتهای آمریکا از دو بعد قابل بررسی است:
از بعد داخلی مثل نقض حقوق مهاجران، زنان، رنگین پوستان، فقرا، زندانیان و وضع زندانها، قوانین جزایی، خشونت های پلیس در مقابل متهمین و....
بیشتر بخوانید:
چالش‌های پیش روی آمریکا در سال ۲۰۱۹
و در بعد خارجی، مداخله این دولت در امور سایر کشورها و تجاوز به سایر کشورها مثل حمله به مردم پاکستان با پهبادها یا حملات هوایی به مردم افغانستان و عراق و سوریه، حملات سایبری، تحریم های ظالمانه علیه مردم کشورهای مستقل مثل تحریم های ظالمانه علیه مردم مظلوم ایران، حمایت از گروههای تروریستی مثل داعش، القاعده و...
حمایت از رژیم های متجاوز و ناقض حقوق بشر و بشردوستانه در حمله به سایر کشورها مثل حمایت از رژیم اشغالگر صهیونیستی در تجاوز به همسایگان، حمایت از عربستان در حمله به مردم مظلوم یمن، نپیوستن آمریکا به برخی کنوانسیونهای حقوق بشری و یا خروج از برخی دیگر از موافقت نامه های بین المللی.
در این نوشتار سعی شده تا به موارد نقض حقوق بشر در امریکا بین سالهای ۲۰۱۵ تا ۲۰۱۸ مستند به نظر کارشناسان و صاحب نظران بین المللی از جمله گزارشگران و کارشناسان امور حقوق بشر و ارگانهای ذیربط سازمان ملل اشاره گردد.
بخش اول؛ نقض حقوق بشر در داخل آمریکا
الف) نقض حقوق مهاجران
کمیسونر ویژه حقوق بشر، آقای زید رائدالحسینی در سی و هفتمین جلسه شورای حقوق بشر در هفتم مارچ ۲۰۱۸ بیان داشت: «من از گزارش نگهداری مهاجران در مرزهای جنوبی آمریکا شوکه شدم. کودکان در شرایط نامناسب، در هوای سرد و به دور از خانوادهایشان نگهداری میشوند. از مدتها پیش توقیف و اخراج مهاجران قانونی بطور ناگهانی افزایش یافته است، خانواده ها تکه تکه میشوند، دولت امریکا پناهندگی اقلیت های کشورهای آمریکای مرکزی را لغو می‌کند.»
سازمان دیده بان حقوق بشر با انتقاد از برخی سیاستهای دولت امریکا اعلام می‌کند: «ترامپ اقدام به ممنوعیت سفر اتباع برخی کشورهای مسلمان به آمریکا و اجرای سیاستهای سختگیرانه ضدمهاجرتی می‌کند و با اجبارکودکان خردسال را از والدینشان جدا نموده و با وضع اسفباری از آنها نگهداری می‌کند. برای نمونه حدود ۲۵۰۰ کودک عمدتاً اهل آمریکای مرکزی و جنوبی که به همراه خانواده شان از مرز مکزیک قصد ورود به آمریکا را داشتند، توسط ماموران مرزی آمریکا از والدینشان جدا شده و برای نگهداری به قفس ها منتقل شدند که بیش از ۱۰۰ کودک در بین آنها کمتر از ۴ سال سن داشتند.»
این درحالی است که مقررات بین المللی از پناهندگان حمایت نموده و کشورها را ملزم به رفتار مناسب با آنان می‌کند.
دیوان بین المللی دادگستری در تعریف پناهنده اعلام می‌کند: پناهنده کسی است که توسط یک دولت تحت تعقیب بوده و مورد حمایت کشور دیگری … قرار می‌گیرد.
در ماده ۱۴ اعلامیه حقوق بشر آمده که هرکس حق دارد در برابر تعقیب، شکنجه و آزار پناهگاهی جست و جو و در کشورهای دیگر پناه اختیار کند.
کنوانسیون ۱۹۵۱ ژنو در موادی به حمایت از حقوق پناهندگان اشاره دارد:
در ماده ۳ دولتها را مکلف به عدم تبعیض در زمینه های مختلف در خصوص پناهندگان می‌کند.
در ماده ۴ برخی از آزادی‌ها مثل انجام امور مذهبی را برای پناهنده ها برمی شمرد.
در ماده ۷ اشتغال را حق پناهنده می‌داند.
در مواد ۱۷و۱۸ توصیه هایی در خصوص حقوق پناهندگان دارد.
در ماده ۲۶ آزادی رفت وآمد را برای پناهندگان توصیه می‌کند.
و مواردی از این قبیل که حاکی از آن است که کشورها موظفند تا با پناهجویان رفتاری انسانی و مناسب داشته باشند.
ب) وضعیت زندانها و حقوق زندانی‌ها
الحسینی در گزارش خود اعلام کرد: «من از تصمیم دولت امریکا مبنی بر لغو طرح تعطیلی بازداشتگاه نوجوانان در خلیج گوانتانامو و تعیین حبس در این مجموعه بدون دادرسی و غالباً در شرایط غیرانسانی که ناقض حقوق بشر است، نگران هستم.»
در امریکا هر سال ۱.۲ میلیون نفر زندانی میشوند که این بزرگترین میزان جمعیت زندانی گزارش داده شده در سراسر جهان است.
سازمان عفو بین الملل در آخرین گزارش سالیانه خود درسال ۲۰۱۶ در مورد وضعیت زندانیان زن در آمریکا اظهار کرد که آمریکا رتبه اول زندانیان زن را نسبت به جمعیتش در جهان دارد و با وجود داشتن حدود ۵ درصد از کل جمعیت زنان در جهان اما حدود ۲۳ درصد جمعیت کل زنان زندانی در دنیا مربوط به این کشور است.
سی.ان.ان در گزارش ۵ سپتامبر ۲۰۱۷ نسبت به بی توجهی دولت این کشور به وضعیت زنان در زندانهای امریکا که اکثر آنها رنگین پوست هستند، انتقاد کرد.
سی.ان.ان در گزارش افزود: «دولت امریکا حقوق زنان را نادیده گرفته و حداقل رسیدگی‌ها را برای آنها انجام میدهد. آنها از نظر مالی بسیار در مضیقه هستند و در زندان مورد تجاوز جنسی قرار می‌گیرند.زنان کیلومترها از فرزندانشان دور هستند و این امر بر بنیان خانواده اثر منفی می‌گذارد.»
ت) فقرا و مستمندان
فلیپ.جی.الستون، گزارشگر ویژه سازمان ملل در بررسی که در ایالت‌های آلاباما، جورجیا، ویرجینیای غربی و واشنگتن دی.سی انجام داده، بیان داشت: «در حالیکه آمریکا ثروتمندترین کشور جهان است ولی چهل درصد مردم در فقر زندگی میکنند، انگل روده در ایالت آلاباما بسیار شایع است، زیرا زباله های زیادی نزدیک خانه ها انباشته شده است.من خیلی از انسانها رادر لس آنجلس دیدم که واقعاً برای زنده ماندن تلاش میکنند.»
وی افزود: «من شنیدم که به هزاران انسان که در معرض خطر بدهکاری هستند، دقیقاً با این هدف عامدانه هیچ هشداری داده نمیشود که بدهکارهای بدون پول زندانی شوند، اموالشان ضبط و خزانه های ایالتی انباشته از پول شود.»
این گزارشگر ویژه سازمان ملل در این گزارش اظهار کرد: «من شنیدم که مرگ ومیر فزاینده براثر گسترش موادمخدر، رخ میدهد و از هر هشت آمریکایی یک نفر در فقر زندگی می کند که می‌شود ۴۰ میلیون نفر.
برنی سندرز کاندیدای ریاست جمهوری آمریکا و رقیب ترامپ در می سال ۲۰۱۶ میلادی اذعان کرد که مشکلات بهداشتی و فقر در برخی مناطق آمریکا منجر به این شده که امید به زندگی کاهش یابد.
پ) وضعیت حقوقی رنگین پوستان
پایگاه اینترنتی آمریکایی «لاپرو گرسیو» با اشاره به افزایش بی سابقه زندانیان سیاهپوست در این کشور نوشت: «تعداد زندانیان سیاهپوست در آمریکا بیش از سیاهپوستانی است که در سال ۱۸۵۰ و پیش از جنگ داخلی این کشور به بردگی کشیده شدند و در مناطق سیاهپوست نشین آمریکا از هر پنج جوان سیاه پوست ۴ نفر در طول زندگی خود ممکن است یکبار به اتهاماتی دستگیر یا گرفتار نظام قضایی شوند. بزرگترین دلیل این وضعیت فاجعه بار، تبعیض نژادی در همه ابعاد و خشونت پلیس و مراجع قضایی با سیاهپوستان است.
ج) رفتار پلیس و امنیت اجتماعی
هیلاری کلینتون در انتخابات گذشته بیان داشت که روزانه ۹۰ نفر با شلیک اسلحه و حدود ۳۰ هزار نفر سالانه در آمریکا کشته میشوند و این آمار غیر از مردم عادی است که بوسیله پلیس کشته میشوند؛ برای مثال در سه ماه ابتدای سال ۲۰۱۶ پلیس آمریکا، ۲۵۶ نفر را به ضرب گلوله کشته است.
بخش دوم) نقض حقوق بشر توسط امریکا در عرصه بین المللی
با تامل در اقدامات، مداخلات و رفتار دولت ایالات متحده آمریکا در عرصه بین الملل به مواردی برمی خوریم هنجارشکنانه و ناقض مقررات بین المللی از جمله مقررات منشور ملل متحد، اعلامیه جهانی حقوق بشر، مقررات کنوانسیونهای چهارگانه ژنو (حقوق بشردوستانه)، عرف بین‌المللی و… است.
۱) توسل به زور در روابط بین الملل
علیرغم اینکه اصل عدم توسل به زور به عنوان یک اصل اساسی (بند ۴ ماده ۲ منشور) مورد تاکید قرار گرفته است لکن آمریکا به دلایل واهی در طی چند دهه اخیر به کشورهای مختلف عضو سازمان ملل تجاوز و در برخی از موارد آن کشورها را اشغال نظامی نموده است. آخرین نمونه های آن حمله و اشغال نظامی کشورهای افغانستان، عراق و سوریه است.
در این اشغالگری‌ها علاوه برآنکه آمریکا به اعضا ملل متحد حمله نظامی می‌کند، بسیاری از مقررات و مفاد کنوانسیونهای ژنو را که جنبه عرفی و آمرانه نیز پیدا نموده اند را نیز نقض می‌کند.
الف) عدم رعایت حقوق اسیران جنگی
با انتقال اسیران جنگی افغانستانی به بازداشتگاه گوانتانامو با آنان رفتار وحشیانه داشت، آنها را شکنجه کرد و درصدد محاکمه آنان در دادگاههای نظامی بدون رعایت عدالت برآمد. (برخلاف توافقنامه چهارم ژنو بود زیرا آنان اسیر جنگی محسوب می‌شدند.) از ۱۲ هزار نیروی طالبان که به اسارت آمریکایی ها درامدند، فقط ۳۵۰۰ تا ۴۰۰۰ نفر زنده بیرون آمدند.
آمریکا، زندانیان عراقی و صدها اسیر جنگی را در پادگانها و در بیابانها بدون حتی آب آشامیدنی سالم و امکانات بهداشتی اولیه نگهداری و آنان را شکنجه می‌کرد.
ب) استفاده از سلاحهای نامتعارف علیه غیرنظامیان
آمریکا درحمله به روستاهای افغانستان از «بمب های خلاء» استفاده کرد که کاملاً ویرانگر بود و روستاها را با خاک یکسان می‌کرد. حتی به بیمارستانها از جمله بیمارستان «خوست» حمله کرده و ده ها مجروح را کشت.
۲) حمایت از متجاوزان و تروریست ها
این حمایت ها هم جنبه سخت افزاری و هم جنبه نرم افزاری دارد. ایالات متحده علاوه بر کمکهای تسلیحاتی و لجستیکی از متجاوزین مانند تجاوز صدام علیه جمهوری اسلامی ایران در دفاع هشت ساله، تجاوزات اسرائیل علیه همسایگان، تجاوز عربستان علیه مردم مظلوم یمن، حمایتهای وسیع از گروههای تروریستی تکفیری داعش والقاعده و… بصورت نرم هم از آنها حمایت می کند؛ مانند:
- تحریمهای یک جانبه ظالمانه علیه مردم مظلوم ایران در دوران دفاع مقدس در حالیکه از ارتش متجاوز صدام حمایت همه جانبه می نمود.
- بیش از ۶۰ قطعنامه مطرح شده علیه رژیم متجاوز اسرائیل در مجمع عمومی و شورای امنیت را تاکنون وتو کرده است.
- فشار روانی برگروههای مردمی که علیه تجاوزات دولتهای مثل اسرائیل مبارزه میکنند از جمله گروههای مقاومت در فلسطین، لبنان و مردم یمن در مقابل متجاوزین سعودی.
۳) تصویب قوانین ناقض حقوق بین الملل
قانون «کمیسیون نظامی» مصوب ۱۷ اکتبر ۲۰۰۶ که مطابق آن دولت آمریکا می‌تواند با نقض حق حاکمیت کشورهای دیگر، در هر نقطه از جهان، شهروندان هر کشور را که نیروی دشمن تشخیص دهد، بازداشت، محاکمه و مجازات کند و با تعریف خود مفاهیم شکنجه و اعمال فشارهای جسمی و روانی را تعریف و اعمال نماید.
روزنامه الحیات چاپ لندن در ۱۵ آوریل ۲۰۰۷ در مطلبی با عنوان سیلی آمریکا به حقوق بین الملل نوشت که کشتار مردم فلسطین، لبنان، افغانستان، عراق و … نقض توافق نامه های ژنو به شمار میاید.
۴) اعمال تحریم های یکجانبه علیه سایر کشورها
علیرغم تاکید منشور ملل متحد بر توسعه روابط دوستانه میان اعضای ملل متحد (بند۲ ماده ۱)، اصل عدم مداخله در امور سایر کشورها (بند۷ ماده)، اصل حل مسالمت آمیز اختلافات (بند۳ ماده ۲) و دعوت به همکاری برای توسعه اجتماعی اقتصادی، دولت آمریکا همواره از تحریم بعنوان یک اهرم بین المللی جهت تحمیل امیال و اهداف نامشروع خود علیه کشورهای مستقل و غیر همسو استفاده نموده است که این تحریمها قطعاً ناقض مقررات بین المللی است.
۵) عدم همکاری درجهت توسعه حقوق بشر و بشردوستانه
آمریکا از عضویت در برخی از کنوانسیونهای بین المللی دائماً طفره رفته و در مواردی رفتارهایی مغایر با آنها را در پیش گرفته است که برخی از آنها در ادامه آمده است:
- کنوانسیون حقوق کودک
- پروتکل اختیاری کنوانسیون منع شکنجه
- کنوانسیون حقوق اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی
- کنوانسیون بین المللی حمایت از افراد در برابر ناپدید شدن اجباری
- کنوانسیون رم در خصوص اساسنامه دیوان بین المللی کیفری
- کنوانسیون رفع تبعیض در قبال زنان
- پروتکل های الحاقی به کنوانسیونهای چهارگانه ژنو ۱۹۷۷( حقوق بشر دوستانه)
- کنوانسیون حقوق بشر بین المللی
براساس اعلام کمیسیون حقوق بشر، آمریکا در هیچکدام از اسناد حقوق بشر منطقه ای عضو نشده است. ضمن آنکه در آمریکا هیچ نهاد مستقلی وجود ندارد که بر رعایت حقوق بشر در ۳ عرصه محلی، ایالتی و فدرال نظارت کند و امریکا همواره به روش های مختلف (تهدید و تطمیع) از نظارت بین المللی در این خصوص امتناع کرده است.
البته دولتمردان آمریکا برای این رفتارهای غیرقانونی و ضدبشری خود به استدلالهای غیرمنطقی و خودخواهانه نیز تمسک می جویند، از جمله؛ خانم رایس وزیر خارجه اسبق آمریکا که بیان داشت: «منافع انسانی در سازمان ملل و نهادهای آن پس از منافع ملی آمریکا جا دارد.»
دولت چین سال ۲۰۱۷ در سندی به موارد نقض حقوق بشر توسط دولت آمریکا اشاره و به آن اعتراض کرد:
- تبعیض نژادی، پایمال کردن حقوق شهروندان، تیراندازی‌های مرگبار، کشته شده دانش آموزان و دانشجویان در مراکز آموزشی.
- فاصله غنی و فقیر هر روز در آمریکا بیشتر می‌شود، زنان و کودکان در امور روزمره دچار تبعیضات زیادی شده و حقوق آنان نقض می‌گردد.
در این گزارش به آمریکا بخاطر بازداشتهای خود سرانه خارجیان، حملات سایبری به کشورهای دیگر و نادیده گرفتن حقوق زندانیان در زندانها از جمله گوانتانامو انتقاد شده است.
در حالیکه انتقادات جدی به روش ها و رفتارهای دولت امریکا با توجه به حقوق بین الملل در رعایت حقوق بشر در داخل و خارج از آمریکا روز به روز بطور گسترده تر مطرح می‌شود لکن همچنان این دولت بر رویه خود مبنی بر عدم رعایت اصول حقوق بشر و بشردوستانه تاکید دارد و با رفتارهای مخاطره آمیز خود همواره جان هزاران انسان بی گناه را به خطر انداخته و یا آنان را به خاک وخون کشیده است و با شعله ورکردن ده ها جنگ خانمانسوز طی قرن گذشته، صلح و امنیت بین الملل را به چالش جدی کشیده است.
آمریکا همواره با تمسک به حقوق بشر، سایر دول را تحت فشار قرار داده و مجبور به اعطا امتیازات سیاسی، اقتصادی و… می‌نماید و در واقع حقوق بشر مستمسکی در دست این دولت سلطه طلب برای پیشبرد اهداف راهبردی خود در عرصه بین‌المللی است.
۱۴:۵۸ - ۱۳۹۷/۱۰/۱۸
