به گزارش مشرق، نحوه برخورد کشورهای مختلف به ویژه روسیه و همچنین اتحادیه اروپا با کنفرانس ضد ایرانی ورشو به گونهای است که نشان میدهد آمریکا بار دیگر در محاسبات خود در قبال ایران اشتباه کرده است.
مایک پمپئو وزیر خارجه ایالات متحده، در جریان سفر اخیر خود به خاورمیانه از برگزاری این کنفرانس در سطح وزرا با عنوان «پیشبرد آیندهای با صلح و ثبات در خاورمیانه» خبر داد. این کنفرانس در روزهای ۲۴ و ۲۵ بهمن برگزار خواهد شد.
بیشتر بخوانید:
چرا لهستان برای اجلاس ضد ایرانی انتخاب شد؟
پس از آنکه «فدریکا موگرینی» مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا صراحتاً اعلام کرد در کنفرانس ضد ایرانی ورشو شرکت نمیکند روسیه نیز موضع مشابهی را در خصوص این کنفرانس اتخاذ کرد و برخی رسانهها نیز اعلام کردند که برخی از دیپلماتهای اروپایی گمان میکنند که احتمال دارد این نشست لغو شود.
علاوه بر آن «جاناتان کوهن» نماینده موقت آمریکا در سازمان ملل متحد هم، احتمالاً در واکنش به انصراف شماری از کشورها از شرکت در این نشست، گفت قرار نیست نشست ورشو به محلی برای «بدنام کردن ایران» بدل شود، بلکه صرفاً به چالشهای پیش روی غرب آسیا میپردازد.
دیپلماتها میگویند وزارت خارجه لهستان از وزرای خارجه اتحادیه اروپا خواسته در کنفرانس ورشو شرکت کنند، اما دیپلماتهای اروپایی گمان میکنند که ممکن است به واسطه میزان مشارکت اندک کشورها یا حضور آنها با مقامهای رده پایین، پمپئو در دقیقه ۹۰ این نشست را لغو کند.
موضع اتحادیه اروپا و روسیه
«فدریکا موگرینی» مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا چند روز قبل در نشست وزیران خارجه کشورهای عضو این اتحادیه در پاسخ به پرسشی در خصوص اینکه در کنفرانس ورشو شرکت میکند یا خیر گفته بود: در زمان برگزاری کنفرانس ورشو، من در نشست اتحادیه آفریقا خواهم بود و سپس در برنامههایی که در آدیس آبابا برگزار میشود شرکت میکنم. علاوه بر آن من دیدارهای دیگری در شاخ آفریقا خواهم داشت. نگران آن هستم که در آن تاریخ نه در بروکسل باشم و نه در اروپا.
پیشتر آسوشیتدپرس به نقل از دیپلماتهای اروپایی در بروکسل گزارش داد که به نظر میآید کشورهای اروپایی نمیخواهند در نشست ورشو که قرار است ماه آینده میلادی به ابتکار آمریکا برگزار شود شرکت کنند.
دیپلماتهایی که در بروکسل با خبرگزاری آسوشیتدپرس صحبت کردهاند تردیدهایی درباره موضوع اصلی این نشست دارند و میگویند «زمان کافی برای برنامهریزی آن نبوده و به نظر میآید ایران نیز به آن دعوت نشده است».
یک روز قبل روزنامه وال استریت ژورنال هم در گزارشی نوشت: «انتخاب لهستان، برای میزبانی این نشست از سوی برخی دیپلماتهای اروپایی تلاش برای ایجاد شکاف در اتحادیه اروپا در مورد ایران ارزیابی شده است».
لهستان از اعضای اتحادیه اروپا است. این اتحادیه همچنان در تلاش برای حفظ ایران در برجام است و میخواهد ساز و کاری ویژه برای ادامه تجارت مشروع با ایران برقرار کند.
در همین رابطه «جاکیچ کژاپوتوویژ» وزیر خارجه لهستان در مصاحبهای اعلام کرد که در نشست ورشو که در تاریخ ۱۳ و ۱۴ فوریه برگزار میشود هیچ شخصیتی از روسیه شرکت نمیکند.
به گفته وزیر خارجه لهستان، روسیه پیش از آنکه برنامه این نشست را ببیند تصمیم خود را برای عدم حضور در نشست ورشو اتخاذ کرده بود.
تکرار تاریخ
وضعیت رقم خورده برای این نشست همانند وضعیتی است که پیش از آغاز مجمع عمومی سازمان ملل در سال ۲۰۱۸ رقم خورده بود. در آن زمان و پیش از آغاز مجمع عمومی، آمریکا اعلام کرد که «دونالد ترامپ» رئیس جمهور ایالات متحده ریاست جلسه شورای امنیت با موضوع ایران را برعهده خواهد داشت.
در آن زمان نیکی هیلی نماینده آمریکا در سازمان ملل بود و بعد از آنکه موضع کشورهای مختلف در خصوص این نشست مشخص گردید روزنامه واشنگتن پست در گزارشی نوشت: دولت آمریکا از طرح «نیکی هیلی» نماینده واشنگتن در سازمان ملل، برای برگزاری نشستی به ریاست دونالد ترامپ در سازمان ملل در خصوص ایران دوری میکند زیرا نگران تبعات تشکیل چنین جلسهای است.
هیلی در تاریخ چهارم سپتامبر (۱۳ شهریور) در نیویورک به خبرنگاران گفته بود که در مجمع عمومی سازمان ملل نشستی در شورای امنیت به ریاست رئیس جمهوری آمریکا در خصوص ایران برگزار میشود.
به نوشته واشنگتن پست، از آنجا که قرار است در این جلسه به موضوع ایران پرداخته شود این امر نگرانی فوری میان متحدان آمریکا را در پی داشته است. آنها معتقد هستند که این جلسه اختلافات عمیق میان آمریکا، فرانسه و انگلیس بر سر توافق هستهای با ایران را آشکار میکند.
بعد از این گزارش و ادامه واکنشهای منفی کشورهای مختلف، آمریکا موضوع جلسه شورای امنیت به ریاست ترامپ را عوض کرد.
صحبتهای شب گذشته نمانیده آمریکا در سازمان ملل نشان میدهد که آمریکا برای جلوگیری از تشدید اختلافات میان واشنگتن و بروکسل و همچنین جلوگیری از عمیقتر شدن شکافهای میان دو طرف، احتمالاً موضوع نشست ورشو را تغییر میدهد.
از سوی دیگر رئیس جمهور لهستان امروز چهارشنبه از احتمال دعوت ایران به نشست ورشو سخن گفته است. این روند و همچنین سفر معاون وزیر خارجه لهستان به ایران برای ادای توضیحات در خصوص نشست ورشو نشان می هد که خود لهستان نیز نگرانیهایی در خصوص تبعات برگزاری کنفرانس ضد ایرانی ورشو دارد.
بر همین اساس در صورت تغییر موضوع کنفرانس ورشو که وقوع آن محتمل است، شکست دیپلماتیک دیگری در کارنامه ترامپ ثبت میشود. این شکست سومین شکست دیپلماتیک آمریکا در برابر ایران خواهد بود.
همانطور که اشاره شد یکی از این شکستها مربوط به زمان برگزاری مجمع عمومی بوده و شکست دیگر نیز در زمان اغتشاشات سال گذشته است که آمریکا با هدف دخالت در امور داخلی ایران نشستی را در این خصوص در شورای امنیت برگزار کرد که نتیجه آن جز شکست برای واشنگتن نبود.