سرویس جهان مشرق - اودی دیکل سرتیپ نیروهای ذخیره ارتش رژیم صهیونیستی و مدیر اجرایی آکادمی مطالعات امنیت داخلی رژیم صهیونیستی با انتشار مقالهای در اواخر فوریه گذشته در روزنامه صهیونیستی جروزالم پست به تشریح مهمترین مطالب بررسی شده در دوازدهمین کنفرانس مرکز پژوهشهای امنیت داخلی اسرائیل در خصوص ارزیابی امنیت داخلی رژیم صهیونیستی همزمان با اوایل سال ۲۰۱۹ پرداخته است.
وی در این مقاله توضیح میدهد که با وجود خطرات گستردهای که در خصوص درگیریهای نظامی در جبهههای مختلف فراروی اسرائیل قرار دارد، مرزهای سیاسی اسرائیل در شرایط کنونی متمرکز بر اقدامات نظامی شدهاند و هیچ تصمیم گیری برای استفاده از فرصتهای سیاسی وجود ندارد.
دیکل میافزاید که صرف نظر از تلاشهای اسرائیل برای جلوگیری از تقویت نفوذ و موجودیت ایران در سوریه و انتقال سلاح به حزبالله لبنان، تلآویو تلاش دارد شرایط کنونی را حفظ کند و هیچ اقدام تحریکآمیزی برای تقویت منافع استراتژیک اسرائیل انجام ندهد.
وی همچنین در این مطلب توضیح میدهد که برخی از موانع استراتژیک که در دوازدهمین کنفرانس سالانه آکادمی امنیت داخلی اسرائیل طی روزهای ۲۸ و ۲۹ ژانویه سال ۲۰۱۹ در تلآویو بررسی شد، شامل موارد زیر است:
۱- جنگ بین جنگها: همچنان در زمینه پیروزی اسرائیل در جبهه شمالی تردیدهای زیادی وجود دارد. این موضوع در خصوص اهداف استراتژیک اسرائیل برای از بین بردن موجودیت ایران در سوریه و جلوگیری از انتقال سلاح به حزبالله لبنان مطرح است. این در شرایطی است که مقامات سیاسی اسرائیل نمیخواهند اقدامات و فعالیتهای سیاسی مکمل تحرکات نظامی خود را برای جلوگیری از تحقق این اهداف راهبردی دنبال کنند.
۲- حفظ بازدارندگی: رژیم صهیونیستی به دنبال حفظ بازدارندگی میان خود و دشمنانش شامل ایران و حزبالله و حماس است. در حال حاضر این طرفها به دنبال جنگ نیستند و بازدارندگی متقابل میان آنها ایجاد شده است. اما با این وجود رقابت تسلیحاتی و تمرکز نظامی ایران و حزبالله و گروههای مرتبط با این کشور در سوریه باعث افزایش خطرات فراروی رژیم صهیونیستی شده است.
۳- عزم آمریکا برای عقبنشینی از خاورمیانه: تصمیم دونالد ترامپ رئیس جمهور آمریکا برای عقبنشینی از خاورمیانه و رها کردن منطقه برای روسیه یکی از موانع فراروی عدم تحقق اهداف استراتژیک رژیم صهیونیستی به شمار میرود. تلآویو معتقد است که این موضوع چالشی برای نظم جهانی موجود به شمار میرود. چرا که از دیدگاه اسرائیل، موجودیت آمریکا و نفوذ آن در مسائل مختلف منطقه یک نیاز ضروری جهت تحقق اهداف استراتژیک رژیم صهیونیستی به شمار میرود.
۴- مناسبات آمریکا و رژیم صهیونیستی در دوران ترامپ: مناسبات مستحکم میان رژیم صهیونیستی و دولت آمریکا در دوره ریاست جمهوری ترامپ گر چه منافعی برای رژیم صهیونیستی داشته، اما باعث خسارتهایی نیز برای این رژیم شده است. از سوی دیگر این امکان وجود دارد که ترامپ در صورت خطر بروز جنگ یا به خطر افتادن جان نظامیان آمریکایی یا رد طرح سازش ترامپ از سوی اسرائیل، در این مناسبات تجدید نظر کند.
مناسبات مستحکم تلآویو با ترامپ تاثیر منفی بر مناسبات اسرائیل و بیشتر شخصیتهای قدرتمند یهودی ساکن آمریکا داشته که مخالف سیاستهای ترامپ هستند. این موضوع اختلافات میان اسرائیلیها و یهودیان آمریکا در خصوص مسائل مختلف نظیر دموکراسی و ارزشهای لیبرالیسم و پلورالیسم یهودی را افزایش خواهد داد.
۵- افول اهمیت درگیریهای اسرائیلی- فلسطینی در عرصه منطقهای و بینالمللی: هنوز اعلام رسمی در خصوص احیای مناسبات میان اسرائیل و کشورهای حاشیه خلیج فارس به ویژه دولتهای عربی و اسلامی حاضر در این منطقه صورت نگرفته است. این در حالی است که مناسبات دوجانبه در ابعاد بیسابقهای افزایش پیدا کرده است. تلآویو و رژیم های عربی حاشیه خلیج فارس این مناسبات را بر اساس منافع متقابل به ویژه تلاشهای صورت گرفته ضد حضور ایران در منطقه ارزیابی میکنند. با این وجود فقدان پیشرفت در مذاکرات صورت گرفته با فلسطینیها به عنوان مانع اساسی در افزایش سطح مناسبات اسرائیل با این کشورها مطرح است.
۶- عدم ابتکار عمل اسرائیل در خصوص مذاکرات با فلسطینیان: تلآویو گر چه به صورت ظاهری روند سیاسی مذاکرات با فلسطینیان را تأیید میکند، اما در واقع به دنبال استمرار شرایط کنونی و افزایش فشار بر فلسطینیان است. رژیم صهیونیستی مدعی است که هیچ شریکی در طرف فلسطینی برای ادامه گفتگوها وجود ندارد. این در حالی است که تشکیلات خودگردان فلسطین به تمامی تعهدات سیاسی خود در قبال اسرائیل عمل میکند و همکاریهای امنیتی و سیاسی بیسابقهای با این رژیم دارد.
اسرائیلیها مدعی هستند که تشکیلات خودگردان فلسطین نمیتواند نتایج توافقنامههای احتمالی را به اجرا بگذارد. در واقع هدفی که رژیم صهیونیستی از ادامه مذاکرات دنبال میکند، خلع سلاح بخش نظامی جنبش حماس و جلوگیری از واکنشهای این جنبش نسبت به تجاوزهای رژیم صهیونیستی است و به همین علت است که عودی دیکل معتقد است که کنفرانس مذکور تاکید دارد تشکیلات خودگردان نمیتواند این هدف را در برابر گروههای فلسطینی محقق سازد.
کاهش شدید ارزشهای تلمودی در میان جامعه یهودی اسرائیل طی ۳ دهه اخیر یکی از موانع موجود برای تحقق اهداف راهبردی اسرائیل به شمار میرود. ۷- کاهش ارزشهای یهودی در میان ساکنان سرزمینهای اشغالی: دیکل همچنین میافزاید که کنفرانس مذکور اعتقاد داشت کاهش شدید ارزشهای تلمودی در میان جامعه یهودی اسرائیل طی ۳ دهه اخیر یکی از موانع موجود برای تحقق اهداف راهبردی اسرائیل به شمار میرود. همچنین بر اساس تحلیلها و پژوهشهای مرکز مطالعات امنیت داخلی رژیم صهیونیستی، اسرائیلیها اعتقاد دارند که امکان اجرای راه حل تشکیل دو دولت وجود ندارد. این در حالی است که ۵۵ درصد از ساکنان سرزمینهای اشغالی تشکیل دولت را بهترین راه حل برای شرایط کنونی میدانند. البته ۷۰ درصد از صهیونیستها معتقدند که اراضی اشغالی بر اساس طرح تقسیم اراضی اسرائیل باید از مناطق فلسطینی نشین جدا شود.
۸- افزایش شکاف میان یهودیان و غیر یهودیان در فلسطین اشغالی: بر اساس این گزارش، قانون یهودیت دولت اسرائیل باعث افزایش شکاف میان ساکنان یهودی و غیر یهودی در سرزمینهای اشغالی شده است. با این وجود قانون مذکور گرچه تمام تلاش خود را برای توهین به ساکنان عرب و افزایش سطح اتحاد آنها با فلسطین به کار گرفته، اما نتوانسته ماهیت شهرهای اسرائیل را به نفع رژیم صهیونیستی تغییر دهد.
۹- فقدان توجه به چالشهای فرارو در رسانههای رژیم صهیونیستی: به نظر میرسد سایتهای ارتباط جمعی به حجم چالشهای فراروی رژیم صهیونیستی اهمیتی نمیدهند و راهحلهای تنشها و مشکلات موجود را بررسی نمیکنند.
اسرائیل در سایه تغییرات منطقهای و بینالمللی که اخیراً به وقوع پیوسته، در حال حاضر به تنهایی در برابر دو چالش اساسی شامل مناقشه اسرائیلی فلسطینی و تقویت نفوذ ایران در جبهه شمالی خود قرار گرفته است.
بر اساس اعلام این کارشناس مسائل امنیتی رژیم صهیونیستی، اسرائیل هیچ رویکرد و دیدگاه مشخصی در خصوص جدایی سیاسی از فلسطینیان از نظر جغرافیایی و مردم شناختی تحت عنوان طرح تقسیم اراضی فلسطین یا الحاق کرانه باختری به اراضی فلسطین ندارد. به نوشته دیکل طرح موسوم به معامله قرنِ ترامپ نیز نمیتواند قواعد این بازی را تغییر دهد و تاثیرات قابل توجهی برای اسرائیلیها یا فلسطینیها نخواهد داشت.
این گزارش میافزاید که اسرائیل باید سیاست خود را مبتنی بر نرمش و همزیستی با تحولات و محدودیتهای کنونی و تلاش برای تحقق پیشرفت بیشتر در جدایی مناطق اسرائیلی از فلسطینینشین و حفظ اولویتهای سیاسی آینده برای تقویت امنیت اسرائیل قرار دهد.
همچنین بر اساس این طرح به نظر میرسد اسرائیل نیاز شدیدی برای فعالیتهای سیاسی در جبهه شمالی دارد. چرا که ایران از دو هدف استراتژیک خود در تقویت توانمندیهای هستهای و تاثیرگذاری منطقهای خود دست بر نخواهد داشت. ایرانیها در حال حاضر آمادگی لازم برای عملیات نیروهای خود و متحدانش در خارج از مرزهای سوریه را ندارند، به نظر میرسد ایران میتواند از منابع در اختیار خود در این کشور استفاده کنند و دستاوردهایی که در اراضی سوریه به دست آورده را رها نخواهد کرد.
این گزارش صهیونیستی مدعی است که ایران شبکه قدرت خود بر اساس نیروهای داخلی و خارجی را در مسیر کمک به کنترل مجدد اوضاع در سوریه تقویت کرده و میتواند از این ابزارها ضد منافع اسرائیل استفاده کند. ایران همچنین به دنبال تقویت نفوذ بلند مدت خود در منطقه است و تلاش دارد به صورت تدریجی این سیاست را از طریق راضی نگه داشتن دولت بشار اسد دنبال کند.
دیکل اذعان میکند که رژیم صهیونیستی هیچ راهکاری در عرصههای نظامی محض برای جلوگیری از تقویت نفوذ ایران در سوریه در اختیار ندارد، بلکه برخی اقدامات سیاسی همراه با روسیه در این زمینه مورد نیاز است و باید اسرائیل در این زمینه روسیه را قانع کند.
دیکل در پایان مقاله خود تاکید میکند که ائتلاف رژیم صهیونیستی با کشورهای عربی اهل تسنن میتواند زمینه ورود آنها در بازسازی سوریه به شرط کنار گذاشتن ایران و تاثیر گذاری این کشور بر دولت دمشق را فراهم کند.
این کارشناس مسائل صهیونیستی میافزاید که رویکرد جنگ بین جنگها که اسرائیل با موجودیت نظامی ایران در سوریه در پیش گرفته، میتواند اوضاع نامناسبی برای نیروهای روس فراهم آورد یا این موضوع میتواند موضع روسیه در قبال اسرائیل و فعالیتهای این کشور در سوریه را تغییر دهد و باعث شود روسیه تصمیم به جلوگیری از فعالیت آزادانه رژیم صهیونیستی در حریم هوایی سوریه بگیرد.