به گزارش مشرق، شرایط جهانی در بازار نفت و انرژی به گونه ای پیش‌رفته است که با تحریم نفت ایران تقریباً همه خوشحال می‌شوند؛ دوست باشند یا دشمن. آمریکا با در پیش گرفتن سیاست تحریم نفت ایران و ونزوئلا، خواستار این است که این دو کشور را از بازار نفت جهانی حذف کند. از طرف دیگر با افزایش قیمت نفت خام، احتمال به صرفه شدن استخراج نفت شیل نیز بیشتر می‌شود. آمریکا با ۳.۳ تریلیون تن دخایر نفت شیل، صاحب بزرگترین دخایر نفت شیل جهان است.

بیشتر بخوانید:

آیا مجدداً بخش خصوصی وجه المصالحه قرار خواهد گرفت؟

میزان صادرات نفت ایران در سه ماهه نخست سال ۲۰۱۹

کشورهای تولیدکننده نفت خام نیز از تحریم نفت ایران منفعت می‌برند. کشورهایی مانند روسیه، عربستان، عراق و امارات، در هر دوره تحریمی و با کاهش سهم ایران در بازار نفت، به دنبال افزایش تولید نفت و در نتیجه تصاحب جایگاه ایران بوده اند.

کشورهای واردکننده نفت ایران مانند چین، هند و ترکیه نیز با تحریم نفت ایران، قدرت بیشتری برای چانه زنی و خرید نفت ایران به قیمت بسیار کمتر پیدا کرده‌اند.

بازار نفت منطقه، چالش یا فرصت

به طور کلی، در عین حال که بازار نفت می‌تواند چالش برانگیز و زمینه ساز رقابت های غیرسازنده بین کشورهای منطقه باشد، ایجادکننده فرصت های همکاری نیز هست. به عنوان مثال، تولید نفت عراق به ‌سرعت رو به افزایش است و این کشور با افزایش صادرات توانسته جایگاه ایران را تصاحب کند. اما یکی از مشکلات پیش روی صنعت نفت عراق، عدم دسترسی این کشور به آب‌های آزاد است. این در حالی است که کوتاه‌ترین و امن ‌ترین راه دسترسی میادین نفتی عراق به آبراههای بین‌المللی، از خاک ایران است.

از سوی دیگر، کشور عراق واردکننده عمده فرآرده‌های نفتی است. تعامل نفتی شایسته با عراق به امکانات دیپلماسی نفتی ایران و امکان سرمایه‌گذاری های جدید در بخش نفت کشور بستگی دارد. این مسئله لزوم توجه به سرمایه‌گذاری برای افزایش ظرفیت پتروپالایشی کشور را می‌رساند.

ظرفیت صادرات فرآورده های نفتی به کشورهای همسایه

کشور عراق هرچند به عنوان یک کشور نفتی شناخته می شود، اما به دلیل کمبود پالایشگاه همچنان به فرآورده نیازمند است. همچنین کشور پاکستان با بیش از ۲۰۰ میلیون نفر جمعیت نیاز مبرم به فرآورده های نفتی دارد.

در سال ۲۰۱۷، کشورهای ترکیه، عراق، پاکستان و افغانستان مجموعاً بیش از ۱۴۰ میلیون لیتر در روزفرآورده های نفتی از جمله بنزین، گازوئیل، سوخت جت و نفت کوره وارد کرده اند.

این درحالی است که از ۴.۷ میلیون بشکه ظرفیت روزانه تولید نفت ایران، تنها ۲.۱ میلیون بشکه پالایش شده و همچنین در ۹ ماه منتهی به سال ۹۷، بطور میانگین روزانه تنها ۴۰ میلیون لیتر، معادل حدود ۲۵۰ هزار بشکه انواع فرآورده های اصلی نفت صادر شده است.

مزیت‌های توسعه ظرفیت پتروپالایشی کشور

گستره وسیع بازار هدف فرآورده های نفتی، سهولت صادرات و تحریم ناپذیری، از مزیت های توسعه ظرفیت پتروپالایشی کشور است. نیاز کشورهای همسایه به فرآورده های نفتی، موجب می‌شود که صادرات بخش زیادی از فرآورده ها به کشورهای همسایه و در مسافت های نزدیک تجارت شود که اعمال تحریم ‌ها بر روی آن به مراتب سخت‌ تر از تحریم نفت خام است.

با توجه به این مسائل لزوم توجه به سرمایه‌گذاری برای افزایش ظرفیت پتروپالایشی کشور برای بی اثرسازی تحریم نفت امری ضروری به نظر می‌رسد.

برگ برنده ایران در برابر تحریم‌های نفتی

توسعه ظرفیت پالایشی کشور به اندازه تمام نفت و میعانات گازی تولید شده در کشور، بیش از آنکه نیازمند حمایت های دولت از ابعاد فنی و مهندسی باشد، نیازمند تسهیل‌گری و تنظیم گری دولت در بُعد تأمین مالی داخلی است. تأمین مالی داخلی برای افزایش ۲ میلیون بشکه در روز به ظرفیت پالایش نفت کشور، نیازمند حدود ۴۰ میلیارد دلار معادل ۴۰۰ هزار میلیارد تومان سرمایه است که با توجه به نقدینگی موجود در جامعه قابل جمع آوری است. کافی است مردم و بخش خصوصی نسبت به دریافت سود قطعی مشارکت در پروژه‌ های مذکور مطمئن باشند.

منبع: مقاومتی نیوز