به گزارش مشرق به نقل از روسیاالیوم، دولت مصر امروز دوشنبه از درگذشت محمد مرسی العیاط رئیسجمهور سابق این کشور در هنگام جلسه محاکمه در پرونده جاسوسی برای قطر خبر داد.
محمد مرسی که در اولین انتخابات ریاستجمهوری در مصر بعد از سرنگونی حسنی مبارک پیروز شد اولین رئیسجمهور غیرنظامی در این کشور از زمان انقلاب سال ۱۹۵۲ میلادی به شمار میرود، زیرا رؤسای جمهور قبل از وی همه نظامی بودند.
در این زمینه:
«محمد مرسی» در دادگاه درگذشت
مرسی بیستم آگوست سال ۱۹۵۱ میلادی (۲۹ مرداد ۱۳۳۱ ه.ش) در روستای العدوه در استان الشرقیه به دنیا آمد. پدر او کشاورز و مادرش خانه دار بود که مرسی پسر بزرگ خانواده به شمار میرفت.
رئیسجمهور سابق مصر در مدارس استان الشرقیه تحصیلات مدرسه ای خود را به پایان رساند و سپس برای تحصیلات دانشگاهی عازم قاهره شد. او سی ام نوامبر سال ۱۹۷۸ میلادی (۲۹ آذر ۱۳۵۷ ه.ش) ازدواج کرد که حاصل این ازدواج ۴ پسر و یک دختر است.
مرسی در سال ۱۹۷۵ میلادی موفق به دریافت مدرک لیسانس مهندسی از دانشگاه قاهره شد و سپس در سال ۱۹۷۸ مدرک فوق لیسانس خود را در رشته مهندسی مواد از همین دانشگاه اخذ کرد. او در سال ۱۹۸۲ میلادی موفق به دریافت فوق لیسانس و دکترای محافظت از موتورهای فضاپیما از دانشگاه کالیفرنیای جنوبی شد.
وی مدتی را در دانشکده مهندسی دانشگاه قاهره، دانشگاه الزقازیق، دانشگاه کالیفرنیای جنوبی، دانشگاه کالیفرنیا و دانشگاه الفاتح در طرابلس لیبی تدریس کرد. او همچنین از سال ۱۹۸۵ الی ۲۰۱۰ میلادی ریاست گروه مهندسی مواد در دانشکده مهندسی دانشگاه الزقازیق را بر عهده داشت.
مرسی عضو کمیته مقاومت در برابر رژیم صهیونیستی در استان الشرقیه، عضو کنفرانس بین المللی احزاب و گروههای سیاسی و اتحادیههای صنفی مصر، و عضو هیئت مؤسس کمیته مصری مقاومت در برابر صهیونیسم بود.
وی در اواخر سال ۱۹۷۹ میلادی به عضویت جماعت اخوان المسلمین در آمد و در بخش سیاسی این جماعت که در سال ۱۹۹۲ میلادی تاسیس شد فعالیت کرد.
مرسی در سال ۱۹۹۵ و ۲۰۰۰ از طرف اخوان المسملین در انتخابات پارلمانی نامزد و موفق شد به پارلمان راه یابد. او بعد از راهیابی به پارلمان سمت سخنگوی رسمی فراکسیون پارلمانی اخوان المسلمین در پارلمان مصر را بر عهده گرفت.
رئیسجمهور سابق مصر در سال ۲۰۰۵ میلادی با اختلاف فاحشی موفق شد سرسخت ترین رقیب خود را پشت سر بگذارد اما در دور برگشت بخت با او یار نبود و با شکست از رقیبش از راهیابی به پارلمان بازیافت. او از فعال ترین نمایندگان پارلمان مصر بود و مشهورترین استیضاح در پارلمان مصر که مربوط به سانحه قطار "الصعید" می شد به نام او ثبت شده است.
مرسی سی ام آوریل ۲۰۱۱ میلادی به ریاست حزب آزادی و عدالت وابسته به اخوان المسلمین منصوب شد.
مرسی بارها دستگیر و روانه زندان شده است. در روز هجدهم ماه می ۲۰۰۶ میلادی (۲۸ اردیبهشت ۱۳۸۵ ه.ش) در جریان مشارکت در یک راهپیمایی مردمی در اعتراض به ارجاع دو تن از قضات به کمیته تعیین صلاحیت به دلیل اعتراض به تقلب در انتخابات پارلمان در سال ۲۰۰۵ میلادی دستگیر و به ۷ ماه زندان محکوم شد.
مرسی و ۳۴ تن از رهبران اخوان المسلمین در صبح روز جمعه خشم در تاریخ ۲۸ ژانویه ۲۰۱۱ میلادی (۸ بهمن ۱۳۸۹ ه.ش) دستگیر و روانه زندان شدند و در روز ۳۰ ژانویه توسط مردم از زندان فراری داده شدند.
پیروزی در انتخابات ریاست جمهوری بعد از مبارک
حزب آزادی و عدالت از طریق توافق با اخوان المسلمین خیرت الشاطر را به عنوان نامزد انتخابات ریاست جمهوری در سال ۲۰۱۲ میلادی معرفی کرد. این حزب در تاریخ ۷ آوریل ۲۰۱۲ از بیم رد صلاحیت خیرت الشاطر مرسی را به عنوان نامزد ذخیره خود برای این انتخابات انتخاب کرد و پس از اینکه کمیته انتخابات ریاست جمهوری مصر خیرت الشاطر و ۹ نامزد دیگر را رد صلاحیت کرد اخوان المسلمین و حزب آزادی و عدالت محمد مرسی را به عنوان نامزد اخوان المسلمین اعلام کردند و مرسی با شکست احمد شفیق آخرین نخستوزیر حسنی مبارک در این انتخابات پیروز شد.
رئیسجمهور فقید مصر در تاریخ دوازدهم تیرماه ۱۳۹۲ پس از هفتهها ناآرامی با عنوان جنبش تمرد به نمایندگی محمد البرادعی رئیس اسبق آژانس بین المللی انرژی اتمی به دست ارتش برکنار شد.
مرسی از زمان برکناری تاکنون در زندان به سر میبُرد و در چندین پرونده به اعدام و یا حبس ابد محکوم شده بود. قتل معترضان در اطراف کاخ الاتحادیه، جاسوسی برای قطر و ایران، حمله به یک زندان در سال ۲۰۱۱ میلادی و فراری دادن هزاران زندانی از جمله اتهاماتی بود که دادستانی مصر به مرسی وارد کرده بود.