تجاوز هواپیمای بدون سرنشین RQ-۴C یا «گلوبال هاوک» به آسمان جمهوری اسلامی و اقدام گسترده به عکس‌برداری از منطقه شمال هرمز- حد فاصل هرمز تا چابهار- یک موضوع است و اقدام پدافند نیروی هوا فضای سپاه پاسداران انقلاب اسلامی در هدف قرار دادن و ساقط کردن این پهپاد متجاوز و «بسیار پیشرفته» و گران‌قیمت آمریکا یک موضوع مهم دیگر است که در دو روز گذشته در کانون توجه جهان و تفسیرهای فراوان قرار گرفته‌اند. در این بین در طول روز پنجشنبه توجه جهان به این نقطه دوخته شده بود که دولت آمریکا در واکنش به حمله شجاعانه سپاه به یگان نظامی این کشور که به قول «اولریک فرانک» کارشناس نظامی آمریکا- در مصاحبه با رادیو فردا- به حیثیت نظامی آمریکا «لطمه شدید» زده، چه خواهد کرد. در این خصوص گفتنی‌هایی وجود دارد:

۱- شواهد و قرائن می‌گویند، آمریکایی‌ها طی یکی - دو ماه اخیر در حال ارزیابی وضعیت نظامی ایران بوده‌اند. سردار دلاور نیروی هوا- فضای سپاه می‌گوید آمریکایی‌ها چندین بار به فضای جمهوری اسلامی در خلیج فارس تجاوز کرده بودند و ما به آنان اخطار داده و از طریق وزارت امور خارجه ایران نیز اعتراض و هشدار خود را به متجاوزین رسانده بودیم اما آنان اعتنایی نکرده بودند. او می‌گوید «به همین هواپیمای ساقط شده نیز هشدار داده شده بود و در یک مورد که آمریکایی‌ها هم اعلام کردند ما به سمت یکی از هواپیماهای آن «شلیک اخطار» کرده بودیم ولی آمریکایی‌ها جدی نگرفتند تا اینکه روز پنجشنبه پس از چند بار اخطار، این هواپیمای مدرن جاسوسی را مورد هدف قرار داده و ساقط کردیم.»

«گلوبال هاوک» از ۱۴ دقیقه بامداد روز پنجشنبه مشغول گشت‌زنی در محدوده شمال هرمز تا چابهار بوده و تصاویری از تأسیسات اقتصادی و نظامی ایران به مرکز فرماندهی نظامی آمریکا در خلیج فارس ارسال کرده و بعد از چهار ساعت ساقط‌شده و لاشه‌های آن در ناحیه «رأس‌الشیر» - آب‌های ایران- افتاده است. اینکه آمریکایی‌ها در ساعات اولیه اصرار داشتند، هواپیمایشان در آب‌های بین‌المللی مورد حمله قرار گرفته درست نیست کما اینکه خود آنان هم کمی بعداین سناریو را کنار گذاشتند.

۲- از آنچه گفته شد می‌توان فهمید آمریکایی‌ها با شناسایی نقاطی از شمال دریای عمان و با استفاده از پایگاه‌های نظامی مستقر در دو کشور امارات و عربستان در نظر داشته‌اند، با تصویرسازی دروغین جنگ، ایران را وادار به مذاکره‌ای برای تن دادن آن به محدودسازی قدرت دفاعی و فعالیت منطقه‌ای نماید. در تحلیل داخلی آمریکایی‌ها آمده بود که ایران، در صورتی که در حمله نظامی آمریکا آسیب انسانی نبیند و با خسارت عمده نیز مواجه نگردد، برای اجتناب از جنگ پاسخ نخواهد داد و ما می‌توانیم از آن بعنوان یک اهرم فشار برای باورپذیری گفتمان «جنگ- مذاکره» استفاده کرده و کفه «مذاکره‌گرایان» ایرانی را در مقابل «مقاومت‌گرایان» سنگین کنیم. اصرار «برایان هوک» مسئول پرونده ایران در کاخ سفید بر مذاکره حتی پس از زمانی که هواپیمای جاسوسی آنان مورد حمله قرار گرفته بود، به خوبی این را نشان می‌دهد. او می‌گوید کاهش تنش با ایران اهمیت دارد. ایران باید با دیپلماسی پاسخ دیپلماسی را بدهد.»

کما اینکه سخنان «دونالد ترامپ» در مصاحبه با نشریه «تایم» که دیروز منتشر گردید نیز همین را نشان می‌دهد. او گفت: «من نمی‌گویم برای باز داشتن ایران از غنی‌سازی اورانیوم در سطح بالای ۳/۶۷ درصد به گزینه نظامی روی خواهم آورد. من چنین چیزی نمی‌گویم. اصلاً نمی‌خواهم این را بگویم. چنین اقدامی نامناسب خواهد بود» وقتی این سخنان را کنار اقدام هواپیمای جاسوسی مدرن گلوبال هاوک در عکس‌برداری از مناطق نظامی و صنعتی ایران می‌گذاریم و تکرار آن علیرغم هشدار پی‌درپی نیروی هوایی سپاه را مشاهده می‌کنیم، در می‌یابیم آن‌ها خیالاتی داشته‌اند. برخی از نظریه‌پردازان آمریکایی پیشنهاد کرده بودند بدون درگیر شدن در جنگی پرشدت و یا جنگی محدود و با دست زدن به «عملیاتی کم ضرر» و «هشدارآمیز» به ایرانی‌ها بگوئیم، ردکردن مذاکره می‌تواند استقبال از جنگ باشد.

۳- محافل نظامی ایران نیز این احتمال را در نظر داشتند و امکان توسل آمریکا به «حمله‌ای موضعی» که در آن کسی کشته نشود، تأسیسات مهم ایران آسیب نبینند را هم در پیش‌بینی‌های خود محاسبه کرده بودند. رهبر معظم انقلاب اسلامی نیز حدود دو ماه پیش در آنجا که گفته بودند دشمن علیه ما جنگ اقتصادی، روانی و نفوذ راه انداخته و از همه ابزارهای خود استفاده می‌کند، اشاره‌ای هم به امکان توسل آمریکا به درگیری محدود نظامی داشته و اضافه کردند البته نظامیان ما آماده‌اند. در تجزیه و تحلیل نظامی ایران آمده بود که اقدام موضعی آمریکا را نباید بدون پاسخ گذاشت چرا که عدم پاسخ ایران می‌تواند آمریکا را به تکرار و توسعه حملات خود وسوسه کند. بنابراین سپاه و ارتش ایران آماده شدند که در صورت هر نوع تجاوز دشمن، پاسخ قاطعی به آن بدهند. اقدام روز پنجشنبه سپاه پاسداران در پاسخ به تجاوز هواپیمای جاسوسی آمریکا به آسمان جمهوری اسلامی و حدود چهار ساعت عکسبرداری از نقاط حساس در جنوب ایران در این راستا صورت گرفت و این در حالی بود که آنان انتظار چنین اقدامی را نداشتند.

آنچه در این ماجرا اتفاق افتاد نه تنها خطای فاحش تحلیلی آمریکایی‌ها را برملا کرد بلکه اساساً موضوع دگرگونه شد یعنی در حالی که در تحلیل آمریکایی‌ها آمده بود که اقدام محدود نظامی آمریکا، واکنش نظامی ایران را در پی نخواهد داشت، حالا این اقدام محدود نظامی ایران است که- تاکنون- واکنش نظامی آمریکا را در پی نداشته است. کما این‌که این جمع‌بندی نظامی ایران بود که درست از آب درآمد. در تحلیل نظامی ایران آمده بود که اگر آمریکا، واکنش ایران را قطعی ببیند، دست به اقدام نظامی نمی‌زند و اینک سکوت نظامی آمریکا نشان می‌دهد، آنان پاسخ دوباره ایران را قطعی می‌دانند.