سرویس جهان مشرق- میلیاردرهای آمریکایی اختلاف نظرهایی در سیاست داخلی آمریکا دارند اما وقتی که بحث سیاست خارجی واشینگتن در میان باشد، همه به نومحافظهکارانی تبدیل میشوند که به کاخ سفید توصیه میکنند تا آخرین کشوری که در جهان وجود دارد، باید سلطه و نفوذ یکجانبه خود را گسترش دهد.
در این میان میلیاردرهای متمایل به راست مانند برادران کوک ترجیح میدهند ایالات متحده اول نفوذ خود را در ایران و چین گسترش دهد و میلیاردرهای متمایل به چپ مانند جرج سوروس به نظرشان ابتدا باید روی روسیه را کم کرد و سپس به سراغ ایران و چین رفت که این چندان اختلاف نظر بزرگی نیست!
به همین دلیل دو تن ازمشهورترینِ آنها یعنی همین برادران کوک و جرج سوروس که هر یک به نوبه خود میلیونها دلار در سیاست آمریکا و حتی اروپا از طریق مؤسسه چارلز کوک و بنیاد جامعه باز خرج کردهاند، از آنجا که سیاست خارجی ترامپ را در هر دو اولویت، ناموفق میدانند، اختلاف نظر خود را کنار گذاشته و قرار گذاشتهاند پیش از آغاز جدی رقابتهای انتخاباتی، یک اندیشکده جدید علیه سیاستهای دولت او تأسیس کنند.
اندیشکدهای جدید برای سلطه بدون جنگ
نام این اندیشکده «مؤسسه کوینزی برای سیاستمداری مسئولانه» (Quincy Institute for Responsible Statecraft) گذاشته شده و فعلاً هر یک از دو حامی مالی آن 500 هزار دلار پرداخت کردهاند. نام کوینزی از ششمین رئیسجمهور آمریکا «جان کوینزی آدامز» (1825-1829) گرفته شده که گفته بود ایالات متحده «در خارج به دنبال هیولاها نمیگردد تا آنها را نابود کند».
در بیانیه تأسیس اندیشکده که در کنار جمله آدامز بر صفحه نخستش نقش بسته، آمده است «رهبران سیاسی آمریکا به صورتی فزاینده از ابزار نظامی به گونهای هزینهبَر، مخرّب و همهگیر استفاده میکنند که این سیاست، جنگ را عادی کرده، سلطه مسلحانه را به خودی خود به عنوان هدف مطرح میکند».
این اندیشکده جدید با محوریت تریتا پارسی تأسیس میشود و اندرو باکویچ، استیون ورتهایم، اِلی کلیفتن و سوزانه دیماجیو نیز هیأت مؤسس را تشکیل میدهند. همه این افراد از حامیان توافق هستهای با ایران بودهاند، مشهورتر از همه برای ما تریتا پارسی، مؤسس شورای ملی ایرانیان آمریکا (نایاک) و استاد دانشگاه جرج تاون که گفته بود در جریان مذاکرات هستهای، جلسات دوساعته با دکتر ظریف داشته است.
پارسی در سال 2017 در جایی نوشت: «برای من دیگر یک امر عادی شده بود که در جلسات ارائه کاخ سفید چند روز قبل از هر دور از مذاکرات شرکت کنم و چند روز بعدش با وزیر خارجه ایران در اتاق خصوصی هتلش جلسات دوساعته داشته باشم».
این اقدام که فعلاً به بُعد رسانهاش پرداخته شده و به عنوان یک بمب خبری علیه ترامپ از آن استفاده میشود، به اسم مقابله با سیاست جنگطلبانه آمریکا شکل گرفته است، اما مشخص است که منظور از آنها، صرفاً یک نقد تاکتیکی است. در واقع آنها مثلاً برای سلطه بر ایران، راه دولت اوباما یعنی ایجاد اجماع جهانی برای اجبار ایران به توافقِ خسارتبار را مؤثرتر میدانند.
سوروس که بنیادش در انقلابهای رنگی نقش فعالی داشته، از سرمایهگذاران غربی خواسته بود بعد از «انقلاب میدان» که بحران کریمه منجر شد، در اوکراین سرمایهگذاری کنند. برادران کوک نیز سال 2011 میلادی از طرف بلومبرگ متهم شدند قطعات صنعت پتروشیمی را به ایران میفروشند. بنابر این انگیزه تأسیس مؤسسه جدید در ابهام جدی قرار دارد.
سوروس پیش از این دهها هزار دلار به صندوق پلاشیرز (Ploughshares Fund) کمک کرده بود، صندوقی که یکی از مشاروان اوباما از آن برای تبلیغ همهجانبه توافق هستهای و ضرورت بازگشت به آن استفاده کرده است. تریتا پارسی که گفته میشود آرزوهای زیادی برای ظریف دارد، پیشتر از طریق همین صندوق پلاشیرز تأمین مالی شده است.
آشنایی با سایر اعضای مؤسس
اندرو باکویچ سرهنگ بازنشسته ارتش و استاد دانشگاه بوستون است. او پیش از این نیز با تریتا پارسی همکاری داشته و نام او در گزارشی که نایاک در سال 2016 میلادی در حمایت از توافق هستهای منتشر کرد، دیده میشود.
استیون وِرتهایم استاد دانشگاه کلمبیا است. او پیشتر نه تنها حامی توافق هستهای بوده بلکه آن را «یک دستاورد چشمگیر دیپلماتیک» نامیده است و «نومحافظه کارانی که به آن گند زدند» را شدیداً مورد انتقاد قرار داده بود. او حالا گفته است مؤسسه کوینزی به گونهای سیاست خارجی آمریکا را به چالش خواهد کشید که سابقه نداشته است.
الی کلیفتن عضو تحریریه وبسایت Lobe Log و نشریه چپگرای The Nation است که شدیداً از خروج ترامپ از توافق هستهای انتقاد کرده بود و آن را اقدامی به درخواست چند میلیاردر یهودی خاص یعنی شلدون ادلسون، برنارد مارکوس و پال سینگر دانسته بود.
یک بار یکی از کارهای کلیفتن توسط وبسایتِ هوادار فلسطینِ «انتفاضه» منتشر شده بود که فضای سختی علیه او در آمریکا درست کردند اما او بار دیگر نیز لینک مستند ضداسرائیلی The Lobby را در پُست توییتری خود به اشتراک گذاشت.
سوزانه دیماجیو نیز از اعضای ارشد بنیاد کارنِگی و مشاور سیاست خارجی برنی سندرز سناتور منتقد آمریکایی است. او مدیر پروژه روابط ایران و آمریکا در اندیشکده «آمریکای نو» (New America) است که عمدتاً به ترویج توافق هستهای اختصاص دارد. دیماجیو حتی اخیراً در توییتی عبور ایران از تعهدات برجامیاش به تلافی نقض برجام توسط آمریکا و شرکای اروپاییاش را قابل توجیه و آن را نتیجه سیاستهای اشتباه ترامپ دانسته است.
منابع
https://quincyinst.org
https://www.washingtonexaminer.com/news/new-koch-soros-foreign-policy-think-tank-headed-by-iran-deal-advocates
https://www.strategic-culture.org/news/2019/07/08/soros-koch-co-found-new-think-tank-restore-obamas-iran-policy
https://www.washingtonpost.com/blogs/blogpost/post/koch-brothers-company-sold-equipment-to-iran-report-alleges-firm-denies-wrongdoing/2011/10/03/gIQAMBeTIL_blog.html
https://www.haaretz.com/us-news/.premium-george-soros-and-charles-koch-agree-on-this-u-s-foreign-policy-needs-to-change-1.7430566
https://www.mashreghnews.ir/news/937891