به گزارش مشرق، رضوان حکیم زاده در برنامه تلویزیونی پرسشگر با موضوع «چالش‌های تحول در برنامه‌ریزی درسی» اظهار کرد: میان برنامه‌ریزی تعیین شده و آنچه در عمل در کلاس‌های درس اجرا می‌شود ممکن است فاصله‌هایی وجود داشته باشد که یکی از دلایل آن تاثیر فرایندهای ارزشیابی در حین مدرسه رفتن و آموزش دادن است که ممکن است اهداف تحصیلی را زیرورو کند.
وی افزود: سازمان پژوهش در کنار شورای عالی آموزش و پرورش، اهداف نظام آموزشی را بر اساس مانیفست سند تحول بنیادین تبیین می‌کنند اما به خصوص از دوران ابتدایی به بعد اتفاقی میافتد که این برنامه‌ریزی قصد شده از آنچه در عمل اتفاق میافتد فاصله می‌گیرد و یک علت آن همین ارزشیابی و به‌ویژه کنکور است، اثر کنکور به گونه‌ای است که باوجود تأکیدات سندتحول بنیادین برای تغییر جهت از آموزش به پرورش، برنامه درسی از تربیت به آموزش تقلیل می‌یابد.
بیشتر بخوانید:
معاون آموزش ابتدایی وزارت آموزش و پرورش با بیان اینکه سازمان سنجش مجری سیاست‌های کلان است و به خودی خود نقشی در این موضوع ندارد، گفت: قطعا اگر هم‌افزایی و هم‌اندیشی به همراه کارشناسی تخصصی بین آموزش و پرورش و وزارت علوم وجود داشته باشد می‌توان امیدوار بود که اتفاقات خوبی در زمینه تغییر جهت ارزشیابی‌ها رخ دهد، اگر هم نقدی در زمینه تربیت مطرح می‌شود به تنهایی متوجه معلمان نیست و آن ها مجری سیاست‌هایی هستند که ما تعیین می‌کنیم.
ارزشیابی توصیفی با اهداف سند تحول متناسب است
حکیم‌زاده ادامه داد: برنامه درسی به معنای تمام فرصت‌های آموزشی است که دانش‌آموز تجربه می‌کند و فقط محدود به کتب درسی نیست. یک برنامه درسی پنهان هم داریم و ممکن است عوامل دیگری در عدم اجرای خوب برنامه درسی دخیل باشد تلاس ما در دو سال گذشته بر این بوده است که بتوانیم فرصت‌ها و تجارب یادگیری دانش آموزان را با سند تحول همسو کنیم، اجرای طرح‌هایی چون تکالیف مهارتی، داستان‌خوانی و داستان‌نویسی و بازی و یادگیری در همین راستا بوده است، ارزشیابی کیفی توصیفی نیز با اهداف سندتحول بسیار متناسب است.
وی با اشاره به عوامل تاثیرگذار بر تعلیم و تربیت در مدرسه گفت: دانش‌آموز وارد مدرسه می‌شود اما برنامه‌هایی را در صداوسیما مشاهده و خانواده با تبلیغاتی مواجه می‌شود که می‌گویند به فرزندتان کمک کنید که در مدرسه تیزهوشان قبول بشود، خانواده به دنبال مطالبه‌گری از مدرسه می‌رود و اگر جواب نگیرد به سمت موسسات بیرونی می‌رود. خانواده مقصر نیست و آن رسانه که اثر تربیتی دارد و تبلیغ می‌کند بسیار موثر است.
معاون آموزش ابتدایی وزارت آموزش و پرورش ادامه داد: به دنبال تبرئه آموزش و پرورش نیستم اما یکی از عوامل موثر در تغییر جهت تربیت، همین رسانه است که مطالبات خانواده را تغییر می‌دهد. رسانه ملی برای پیش‌دبستانی هم تبلیغ می‌کند که اگر بچه‌های خود را به سمت این موسسات ببرید از کودکی نابغه بار می‌آیند، برگزاری آزمون تیزهوشان پایه هفتم نیز به چنین مسئله‌ای دامن می‌زند در حالی که در سند تحول تاکید شده است که باید به سمت آموزش و پرورش یکپارچه برویم.
کانگورو، چرتکه، مسابقات ریاضی از مدارس حذف می‌شوند
وی با بیان اینکه اگر همراهی خانواده را به‌عنوان یکی از ذینفعان اصلی تعلیم و تربیت داشته باشیم، برنامه‌هایی که در دوره ابتدایی در دست اجرا داریم بهتر پیش می‌رود، گفت: اخیراً نامه‌ای را با رئیس مرکز ملی استعدادهای درخشان تهیه کردیم که به مدارس ابلاغ می‌شود و بر اساس آن تمام آزمون‌هایی چون چرتکه و کانگورو، محاسبات ذهنی و مسابقات ریاضی که فقط روی تقویت قوای ذهنی تمرکز کرده و تربیت در آن مغفول است را غیرقانونی و ممنوع اعلام می‌کنیم؛ اگر خانواده‌هایی تاکنون آگاهی نداشتند حتما باید این مسیر تغییر کند؛ اگر مدرسه‌ای این آزمون‌ها را اجرا کند کار غیرقانونی انجام می‌دهد.
حکیم‌زاده درباره حجم و تنوع کتب درسی نیز اظهار کرد: اگر چارچوب برنامه درسی را مدنظر قرار دهیم، این امکان فراهم است که متناسب با آن در تالیف کتب تنوع داشته باشیم و بررسی کنیم که آیا اهداف را پوشش می‌دهد یا خیر. در سند تحول پیش‌بینی شده که باید 20 درصد محتوا را در اختیار مدرسه بگذاریم، سال قبل طرح بوم اجرا شد اما درباره چندتالیفی گامی برنداشته نشده است.
سازمان پژوهش با انجمن برنامه‌ریزی درسی ارتباط نظام‌مند بگیرد
معاون آموزش ابتدایی وزارت آموزش و پرورش با بیان اینکه چندتالیفی را قرار نیست کارشناسان سازمان پژوهش به تنهایی انجام بدهند، گفت: نیاز نیست کارشناسان سازمان را برای تهیه کتب چندتالیفی آماده کنیم، بلکه باید این نگاه تغییر کند و سازمان پژوهش و برنامه‌ریزی آموزشی با بدنه علمی و متخصص برنامه‌ریزی آموزشی ارتباط بگیرد. نمی‌شود ارتباط نظام‌مند بین جامعه متخصصین برنامه‌ریزی آموزشی نداشته باشیم. ارتباط غیرنظام مند یعنی افراد بر اساس آشنایی و رابطه شخصی وارد شوراهای برنامه‌ریزی درسی شوند در حالی که باید این ورود نظام‌مند شود.
وی درباره حجم کتب درسی نیز بیان‌کرد: یکسری حوزه‌های یادگیری و یکسری مفاهیمی داریم که باید به صورت تلفیقی آموزش داده شود. در حالی که به اشتباه برای هر موضوعی یک کتاب تالیف می‌کنیم فرصت ما محدود است، کتاب رسانه، محیط زیست و .. تالیف شده اما اینها باید از طریق همه حوزه‌های یادگیری پیگیری شوند یا مفاهیم کتاب پژوهش و تفکر هم باید از طریق برنامه‌های درسی ادبیات و علوم و ... دنبال شود.
وی ادامه داد: به سمت منابع متنوع یادگیری در حال حرکت هستیم که در سند تحول هم تنوع بخشی به محیط‌های یادگیری اشاره شده مثل پژوهش سراها و کانون‌ها که فضاهای یادگیری بیرون مدر سه هستند.
معاون آموزش ابتدایی وزارت آموزش و پرورش با بیان اینکه در طرح تغییر جهت‌دهی تکالیف مشق شب به تکالیف مهارتی اتفاقات خوبی افتاده است، گفت: همچنین بیش از 6 میلیون رکورد در داستان‌نویسی و داستان‌گویی داریم و در تکالیف مهارتی نیز نمونه کارهایی ارائه شده که بسیار قابل توجه است. نمایشگاه‌های استانی داشته‌ایم اما شاید به اندازه کافی این فرصت داده نمی‌شود که این دستاوردها در برنامه‌های عمومی رسانه ملی معرفی و ارائه شود.
وی در پایان پرسید که نسبت دانش آموز با برنامه درسی چیست؟ آیا به سراغ او رفته‌ایم که بپرسیم چقدر کتب درسی برای او مفید و کارآمد بوده است؟
۰۷:۴۸ - ۱۳۹۸/۰۴/۲۳
