به گزارش مشرق، در ادامه مواضع متناقض محمدجواد ظریف پیرامون میزان انجام تعهدات کشورهای اروپایی در برجام، وی روز گذشته اعلام کرد اروپا برای حفظ برجام حاضر به سرمایهگذاری نیست. اردیبهشتماه سال گذشته و پس از خروج آمریکا از برجام، 3 کشور اروپایی باقیمانده در این توافق با وعده جبران تبعات خروج آمریکا، ایران را در توافق هستهای نگه داشتند.
بیشتر بخوانید
ظریف: نفتمان را بالاخره میفروشیم اما شرافتمان را هرگز
اروپاییها در مذاکرات آن برهه با ایران 11 وعده را مطرح کردند که تضمین فروش و همچنین برقراری تبادلات مالی و بانکی از جمله آنها بود. هر چند مهلت ایران به تروئیکای اروپایی به منظور تحقق این وعدهها حداکثر 2 ماه یعنی تا تیرماه 97 اعلام شده بود اما در این تاریخ اروپا بسته اقتصادیای را به ایران ارائه داد که به تعبیر روحانی مایوسکننده و ناامیدکننده بود.
پس از آن 13 آبان و همچنین پیش از پایان سال میلادی 2018 موعد ارائه بسته اقتصادی اروپا به ایران اعلام و البته عملیاتی نشد. در نهایت بهمنماه سال گذشته 3 کشور اروپایی از سامانه موسوم به اینستکس رونمایی کردند که به اذعان خود اروپاییها سازوکاری برای تبادل غذا و دارو بود.
در کنار بدعهدیها و وقتکشیهای اروپا، واکنشهای محمدجواد ظریف به این موضوع نیز از سال گذشته تاکنون فراز و فرودهای متعددی داشته است. ظریف پاییز پارسال در توجیه خلف وعده اروپا در اظهارنظری عجیب مدعی شد این 3 کشور به منظور عدم اطلاع و از جلوگیری سنگاندازیهای آمریکا به صورت مخفیانه و محرمانه راهاندازی سازوکار ویژه مالی که آن زمان به SPV معروف بود را دنبال میکنند!
با این حال ظریف 14 اردیبهشتماه امسال در مصاحبهای اختصاصی با پایگاه «لوبلاگ» تصریح کرد: «اروپا به کمتر از یک درصد از تعهداتش عمل کرده است. در واقع، بیش از 100 درصد در بیانیههای عمومی و کمتر از یک درصد در پایبندی واقعی به تعهداتش».
از سوی دیگر، وزیر امور خارجه در اولین اظهارنظر رسمی خود پس از اعلام عملیاتی شدن سازوکار مالی اینستکس (2 هفته پیش) در ادعایی عجیب این کانال مالی را دارای اهمیتی استراتژیک خواند. محمدجواد ظریف در اینباره گفته بود: «اینستکس اگرچه پاسخی به تعهدات اروپاییها و خواست ایران نیست اما یک ارزش استراتژیک و راهبردی دارد و آن این است که «نزدیکترین متحدان آمریکا در روابط اقتصادی خود در حال فاصله گرفتن از آمریکا هستند!»
این ادعای ظریف البته همان زمان از سوی چند عضو کابینه و بویژه شخص حسن روحانی به چالش کشیده شد. 2 روز پس از این اظهارات ظریف، رئیسجمهور در جلسه هیأت دولت اینستکس را پوچ و به درد نخور نامید و تاکید کرد: «امروز اینستکس تنها سازوکاری بدون پول است و اینستکس توخالی به هیچ دردی نمیخورد».
علی شمخانی، دبیر شورای عالی امنیت ملی و بیژن زنگنه، وزیر نفت نیز از جمله دیگر مقامات دولتی بودند که موضعی متفاوت با ظریف درباره اینستکس بیان کردند. شمخانی طی یادداشتی با اشاره به بدعهدیهای طرفهای اروپایی برجام نوشته بود: «با گذشت یک سال از خروج آمریکا از برجام و «صبر» ایران برای فرصت دادن به دیپلماسی، کشورهای اروپایی نشان دادند اگرچه در کلام، مواضع متفاوتی نسبت به آمریکا اتخاذ میکنند اما در عمل به تقویت بُردارهای فشار واشنگتن علیه ایران یاری رساندند». وزیر نفت نیز در اظهارنظری به پاسخگو نبودن اینستکس اذعان کرد.
بیژن زنگنه دهم تیرماه که برای نشست اوپک به وین رفته بود، در بدو ورود به هتل کوبورگ، در جمع خبرنگاران اذعان کرد: «اگر اینستکس را به عنوان یک عملیات در نظر بگیرند، بدون واریز مطمئن پول به آن یا با واریز 4 - 3 میلیون دلار یا یورو، این سازوکار پاسخگو نیست؛ باید پول نفت به آن واریز شود».
با همه اینها، ظریف روز گذشته باز هم موضعی متفاوت در قبال اروپا گرفت و اعلام کرد که اروپا هنوز برای حفظ برجام حاضر به سرمایهگذاری نیست. وزیر امور خارجه شامگاه یکشنبه در بدو ورود به نیویورک به منظور شرکت در نشست سطح عالی شورای اقتصادی و اجتماعی ملل متحد در جمع خبرنگاران درباره اینکه آیا اروپا ارادهای برای حفظ برجام دارد؟ گفت: اروپاییها ادعا میکنند تمایل دارند برجام را نگه دارند ولی هنوز شاهد این نبودیم که اروپا برای حفظ برجام حاضر به سرمایهگذاری باشد.
وی اضافه کرد: اینکه شما ابراز علاقه و اعلام اراده برای حفظ یک توافق بینالمللی کنید با اینکه شما آمادگی داشته باشید سرمایهگذاری لازم را انجام دهید، تفاوت جدی دارد و اروپاییها هنوز این را نشان ندادهاند. ظریف همچنین در پاسخ به سوالی مبنی بر اینکه امروز در چهارمین سالگرد برجام، آیا اگر به عقب بازگردیم، شما باز هم برجام را امضا خواهید کرد؟ گفت: حتما این کار را خواهم کرد(!)
به گزارش فارس، ظریف درباره هدف از سفرش به نیویورک نیز بیان کرد: اقداماتی که آمریکا صورت داده در جهت تروریسم اقتصادی و مانع شدن از اجرای روابط عادی بینالمللی در حوزه اقتصاد نیز یک مانع عمده برای دستیابی به اهداف توسعه پایدار است که این را باید به اطلاع اعضای جامعه بینالمللی رساند. در کنار این، گفتوگوهایی با دبیرکل سازمان ملل و دیگران براساس مبانی ملل متحد و مقررات بینالمللی خواهم داشت.
وزیر امور خارجه در پاسخ به این سوال که آیا در برنامه دیدارهای دوجانبه با اعضای کنگره هم دیدار خواهید کرد؟ گفت: فعلا دیدارهای دوجانبه در چارچوب برنامه ملل متحد طراحی شده است. گفتنی است خبرگزاری رویترز 2 روز پیش به نقل از 2 مقام آمریکایی گزارش داد که واشنگتن با اعطای ویزا به «محمدجواد ظریف» وزیر امور خارجه ایران برای شرکت در نشست هفته جاری سازمان ملل موافقت کرده و «مایک پمپئو» وزیر خارجه آمریکا نیز آن را پذیرفته است. رویترز نوشت: اگر پمپئو اعطای ویزای سفر به ظریف، دیپلمات و مذاکرهکننده ارشد ایران را رد میکرد میتوانست نشانهای از تلاش آمریکا برای بستن درهای دیپلماسی و منزوی کردن بیشتر ایران باشد.
نشست وزرای خارجه کشورهای اروپایی پیرامون برجام
مسؤول سیاست خارجی اتحادیه اروپایی گفت وزیران خارجه کشورهای عضو این اتحادیه درباره تمهیداتی برای حفظ توافق هستهای با ایران گفتوگو میکنند. به گزارش فارس، «فدریکا موگرینی» روز دوشنبه گفت در نشست امروز شورای وزرای خارجه اتحادیه اروپایی درباره چگونگی حفظ توافق هستهای با ایران گفتوگو میشود.
موگرینی که پیش از آغاز نشست شورای وزیران خارجه در بروکسل در جمع خبرنگاران صحبت میکرد، گفت: «فکر میکنم این نشست، طولانیترین نشست شورای وزیران در 5 سال اخیر باشد. برنامه بسیار فشردهای داریم. ابتدا با مبحث ایران آغاز میکنیم».
وی افزود: «میخواهیم ببینیم چطور میتوان با همکاری کشورهای عضو و همچنین شرکای بینالمللی خود، توافق هستهای با ایران را حفظ و تمهیداتی را اجرا کرد که ایران به پایبندی کامل به برجام بازگردد، همانگونه که آنها تا همین چند هفته و چند روز پیش [پایبند] بودند».
منبع : وطن امروز