به گزارش مشرق، ۱۳ تیر ماه خبری منتشر شد مبنی بر اینکه یک فروند نفتکش حامل نفت خام ایران به نام «گریس-۱» از سوی تفنگداران دریایی انگلیس در تنگه جبل طارق توقیف شده و ادعا شد مقصد این نفتکش پالایشگاه «بانیاس» در سوریه بوده و به خاطر نقض تحریم‌های اتحادیه اروپا علیه سوریه این توقیف صورت گرفته است.
این اقدام عصر همان روز «راب مک ایر» سفیر انگلیس در تهران را به وزارت خارجه کشاند. او که ۲۵ خرداد ماه هم برای اظهارات «جرمی هانت» وزیر سابق خارجه این کشور در ایراد اتهام به ایران مبنی بر دست داشتن در حوادث پیش آمده برای ۲ نفتکش در دریای عمان به وزارت خارجه جمهوری اسلامی احضار شده بود، عصر پنج شنبه ۱۳ تیر ماه نیز در اعتراض به توقیف نفتکش حامل نفت ایران توسط رئیس اداره سوم غرب اروپا به وزارت خارجه احضار شد.
رئیس اداره سوم غرب اروپا در این دیدار با غیرقابل قبول خواندن این اقدام و اینکه حسب اطلاعات موجود توقیف این نفتکش به درخواست آمریکا صورت گرفته، خواستار رهاسازی سریع نفتکش مزبور شد و اقدام نیروی دریایی انگلیس را راهزنی دریایی خواند و گفت که آن کشور حق ندارد تحریم‌های یکجانبه خود یا اتحادیه اروپا را به صورت فراسرزمینی علیه کشورهای دیگر اعمال کند.
در این دیدار مدارک و مستندات مربوط به این نفتکش و محموله آن که حکایت از حرکت کاملا قانونی نفتکش دارد در اختیار سفیر انگلیس قرار گرفت و تاکید شد که جمهوری اسلامی از تمامی ظرفیت‌های سیاسی و قانونی خود برای رهاسازی این کشتی و استیفای حقوقش استفاده خواهد کرد.
سفیر انگلیس هم با اذعان به اینکه از تحریم یکجانبه آمریکا علیه ایران تبعیت نمی‌کند، گفت که مراتب را سریعا به لندن منتقل خواهد کرد.
البته راب مک ایر پس از این احضار سه بار هم برای گفت‌وگو درباره نفتکش گریس-۱ در وزارت خارجه ایران حضور یافت.
«محمدجواد ظریف» وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران ۱۷ تیر ماه در واکنش به توقیف نفتکش حامل نفت ایران، در صفحه شخصی توئیتر خود نوشت: «ایران نه عضو اتحادیه اروپاست و نه مشمول تحریم فروش نفت اروپا (به سوریه) می‌شود تا جایی که می‌دانم اتحادیه اروپا ضد فراسرزمین‌گرایی بود».
وزیر خارجه ایران این اقدام که به نیابت از «تیم- بی» (جان بولتون، محمد بن زاید، محمد بن سلمان و بنیامین نتانیاهو) انجام شد را مصداق دزدی دریایی خواند.
گفتنی است در حالی که پلیس منطقه «جبل طارق» پیش‌تر مدعی شده بود نظامیان انگلیسی هنگام توقیف نفتکش «گریس-۱» از «حداقل قوه قهریّه» استفاده کرده بودند، ناخدای هندی‌تبار نفتکش مزبور هشتم مرداد ماه در مصاحبه‌ای با شبکه «بی.بی.سی» گفت که نیروی دریایی سلطنتی بریتانیا برای توقیف این شناور غول‌پیکر از «قوه قهریه بیش از حد» استفاده کرده و به خشونت متوسل شده است.
*واکنش‌ها به توقیف نفتکش حامل نفت ایران
یک روز بعد از توقیف این نفتکش «یوال اشتاینیتز» وزیر انرژی رژیم صهیونیستی ۱۴ تیر ماه در مصاحبه‌ای از توقیف این نفتکش استقبال کرد و البته گفت که این رژیم در توقیف نفتکش مزبور هیچ نقشی نداشته است.
«کنستانتین کساچف» رئیس کمیته امور بین‌الملل شورای فدراسیون روسیه نیز توقیف این نفتکش را غیر قانونی و اقدامی تحریک‌آمیز با هدف آغاز یک تقابل نظامی برشمرد.
در این میان، سخنگوی دفتر «ترزا می» نخست وزیر انگلیس روز جمعه ۲۱ تیر ماه اعلام کرد که لندن در حال رایزنی با آمریکا برای ایجاد ائتلاف نظامی در خلیج فارس است.
*رایزنی‌های تلفنی ظریف و هانت
شنبه ۲۲ تیر ماه و قبل از سفر ظریف به نیویورک برای شرکت در نشست سطح عالی شورای اقتصادی و اجتماعی سازمان ملل خبری منتشر شد مبنی بر گفت‌وگوی وزرای خارجه ایران و انگلیس.
«جرمی هانت» وزیر سابق خارجه انگلیس در توئیترش با اشاره به گفتگوی تلفنی با ظریف نوشت: «تماس سازنده‌ای بود. به وی اطمینان دادم که نگرانی ما مقصد کشتی بوده و انگلیس در صورتی که ضمانت‌هایی در این باره به دست بیاورد که نفتکش به سوریه نرود آزادی آن را تسهیل می‌کند و این کار پس از روند دادگاه‌های جبل طارق صورت می‌گیرد. ظریف» نیز گفت که ایران خواستار حل موضوع بوده و به دنبال تشدید نیست. با «فابیان پیکاردو» رئیس دولت محلی جبل طارق نیز صحبت کردیم و وی در حال انجام کار فوق‌العاده‌ای در هماهنگی موضوع و به اشتراک گذاشتن چشم انداز انگلیس در مسیر پیش رو است.»
در جزییات دیگری که توسط وزارت خارجه ایران منتشر شد، «جرمی هانت» ابراز امیدواری کرد که نتایج بررسی‌های حقوقی و قضایی در جبل طارق موجب رهاسازی هر چه زودتر نفتکش «گریس - ۱» شود. وزیر امور خارجه ایران با تاکید بر غیرقانونی بودن تحریم های نفتی آمریکا، گفت: جمهوری اسلامی ایران به صادرات نفت خود در هر شرایطی ادامه خواهد داد.
براساس این گزارش، ظریف در این گفت‌وگوی تلفنی با اشاره به مقصد قانونی نفتکش «گریس -۱» در شرق مدیترانه افزود: «اتحادیه اروپا که همواره مخالف اعمال فراسرزمینی تحریم های آمریکا بوده است نمی‌تواند خود به چنین اقدامی مبادرت ورزد و دولت انگلیس می‌بایست سریعا نسبت به پایان توقیف غیرقانونی نفتکش مزبور، تمهیدات لازم را به عمل آورد.»
همان روز «حمید بعیدی نژاد» سفیر ایران در لندن ۲۲ تیر ماه در صفحه توئیترش با بیان اینکه «انگلیس با اشتباه محاسبه در توقیف غیرقانونی نفتکش، نباید دوباره اشتباه محاسباتی اش را تکرار کند،» نوشت: «کشتی قانون و هنجاری را نقض نکرده، اما انگلیس با دزدی دریایی غیرقانونی مطمئنا چنین اقدامی را صورت داده است.» وی یادآور شد که اگر نفتکش و محموله نفت آن آزاد نشود، اقدام انگلیس بی جواب نخواهد ماند.
*توقیف نفتکش استنا ایمپرو
۱۵ روز بعد عصر جمعه ۲۸ تیر ماه روابط عمومی نیروی دریایی سپاه پاسداران در اطلاعیه‌ای از توقیف یک نفتکش انگلیسی در تنگه هرمز خبر داد. در این اطلاعیه آمده بود: عصر امروز (جمعه ۲۸ تیر ) یک فروند نفتکش انگلیسی با نام «stena impero» هنگام عبور از تنگه هرمز به علت رعایت نکردن قوانین و مقررات بین المللی دریایی بنا به درخواست سازمان بنادر و دریانوردی استان هرمزگان، توسط یگان شناوری منطقه یکم نیروی دریایی سپاه توقیف شد. نفتکش مذکور پس از توقیف به ساحل هدایت و برای سیر مراحل قانونی و بررسی های لازم تحویل سازمان بنادر و دریانوردی شد.
در همین خصوص، شورای امنیت ملی آمریکا جمعه شب ۲۸ تیر ماه با بیان اینکه از توقیف این نفتکش مطلع شده اعلام کرد به همکاری با شریکان و متحدان خود برای مقابله با آنچه «رفتارهای مخرب ایران» خوانده شده، ادامه خواهد داد.
یک روز بعد (۲۹ تیر ماه) سردار رمضان شریف سخنگو و مسئول روابط عمومی کل سپاه پاسداران انقلاب اسلامی در تشریح چرایی و چگونگی توقیف نفتکش انگلیسی عنوان کرد: نفتکش انگلیسی «Stena Impero» تحت اسکورت ناوچه جنگی بریتانیایی که با بی‌توجهی به قوانین و مقررات دریایی و در مسیر معکوس در حال ورود به تنگه هرمز و برخورد احتمالی با کشتی‌های دیگر قرار داشت، با درخواست سازمان بنادر و دریانوردی استان هرمزگان، توسط یگان شناوری منطقه یکم نیروی دریایی سپاه توقیف شد. نفتکش انگلیسی بر خلاف قوانین و مقررات دریانوردی دستگاه موقعیت یاب خود را خاموش و به جای حرکت به سمت ورودی خلیج فارس در تنگه هرمز از مسیر خروجی در جنوب در حال ورود بود که پس از بی توجهی به هشدارها و تذکرات یگان دریایی سپاه و حتی مقاومت و نیز دخالت ناوچه جنگی نیروی دریایی سلطنتی انگلستان و به پرواز در آوردن ۲ فروند بالگرد و تلاش برای بازداشتن تکاوران دریایی سپاه از اجرای مأموریت خود، با قاطعیت و سرعت عمل نیروهای خودی متوقف و جهت بررسی ها و اقدامات لازم قانونی به لنگرگاه ساحلی هدایت شد. نفتکش توقیف شده انگلیسی هم اکنون در اختیار سازمان بنادر و دریانوردی استان هرمزگان است و سیر مراحل رسیدگی قانونی و قضایی در جریان است.
گفتنی است، نفتکش استنا ایمپرو دارای ۲۳ خدمه شامل ۱۸ خدمه با ملیت هندی و پنج خدمه دیگر هم از روسیه، فیلیپین و لتونی است.
*دسترسی‌های کنسولی فراهم شد
پس از مدتی دسترسی‌های کنسولی برای خدمه این کشتی فراهم شد و در این راستا ظهر پنجشنبه سوم مرداد با تسهیلات ارائه شده و در چارچوب دسترسی کنسولی اتباع خارجی، نماینده سفارت و مسؤولان سرکنسولگری هند در بندرعباس با خدمه هندی نفتکش انگلیسی دیدار کردند.
سفارت روسیه در تهران نیز روز شنبه پنجم مرداد ماه اعلام کرد که دیپلمات‌های این سفارتخانه با خدمه روس نفتکش توقیف شده انگلیسی «استنا ایمپرو» ملاقات کرده‌اند و خدمه روسی این کشتی در سلامت هستند.
وزارت خارجه فیلیپین هم با صدور بیانیه‌ای اعلام کرد که سفیر این کشور با خدمه فیلپینی این نفتکش دیدار کرده و رویترز هم در گزارشی اعلام کرد که همه خدمه در سلامت کامل هستند.
*پیام‌های توئیتری روسای دستگاه دیپلماسی ایران و انگلیس
به گزارش فارس، یک روز پس از آنکه نفتکش «استنا ایمپرو» در ایران توقیف شد، جرمی هانت (شنبه ۲۹ تیر ماه) در توئیتر نوشت: «اقدام دیروز در خلیج (فارس)، نمایانگر علائم نگران‌کننده‌ای است مبنی بر اینکه پس از اقدام قانونی جبل طارق در توقیف نفتی که عازم سوریه بود، احتمالاً ایران، مسیر خطرناک رفتار غیرقانونی و ثبات‌زدا را برگزیده است. همانطور که در واکنش روز گذشته خود اعلام کردم، واکنش ما حساب شده، اما قدرتمند خواهد بود. ما به دنبال یافتن راهی برای حل موضوع گریس-۱ هستیم، اما ایمنی کشتیرانی خود را نیز تضمین خواهیم کرد».
وزیر امور خارجه ایران نیز ۲۹ تیر ماه در توئیتی نوشت: «برخلاف دزدی دریایی در تنگه جبل طارق، اقدامات ما در خلیج فارس، در حمایت از قوانین بین‌المللی دریایی است. همانطور که در نیویورک اعلام کردم، این ایران است که امنیت خلیج فارس و تنگه هرمز را تأمین می‌کند. انگلیس باید همدستی در تروریسم اقتصادی آمریکا را متوقف کند.»
*احضار کاردار ایران در لندن
خبرگزاری رویترز شنبه ۲۹ تیر ماه به نقل از وزارت خارجه انگلیس گزارش داد که لندن در اعتراض به توقیف نفتکش این کشور در آب‌های خلیج فارس، کاردار سفارت ایران را احضار و به آن اعتراض کرده و مدعی شده که ایران این نفتکش را در آب‌های سرزمینی عمان توقیف کرده و اقدامی «خصمانه» است. البته در زمان توقیف نفتکش حامل نفت ایران، تهران سفیر انگلیس را به وزارت خارجه احضار کرد.
دولت انگلیس همچنین ۳۰ تیر ماه در نامه‌ای به شورای امنیت سازمان ملل، ضمن مطرح کردن اتهامات بی‌اساس علیه جمهوری اسلامی ایران، مدعی شد نیروهای ایرانی در آب‌های دریای عمان نفتکش آنها را توقیف کرده‌اند نه خلیج فارس.
لندن ادعا کرد که هیچ مدرکی از برخورد این نفتکش با کشتی صیادی ایران وجود ندارد و اقدام ایرانی‌ها در توقیف آن غیرقانونی است و در ادامه این نامه نوشت: «این تهدید، یک تنش‌زایی بزرگ است و تنش‌هایی کنونی با ایران بسیار نگران‌کننده است».
البته لندن تاکید کرد که حفظ آرامش اولویت آنهاست و به‌دنبال درگیری با ایران نیستند.
«آلیسون کینگ» سخنگوی وزارت امور خارجه انگلیس نیز ۳۰ تیر ماه به شبکه «اسکای نیوز» گفت که تشدید تنش‌ها در خلیج فارس به نفع هیچ کسی نیست و افزود: «لندن کلیه گزینه‌ها برای پاسخ به تهران به دلیل توقیف نفتکش انگلیسی را بررسی خواهد کرد.»
سخنگوی دولت انگلیس همچنین بار دیگر مدعی شد که توقیف این نفتکش در آب‌های سرزمینی عمان انجام شده است.
سخنگوی دفتر نخست وزیری انگلیس ۳۱ تیر ماه مجددا مدعی شد که توقیف نفتکش این کشور در آب‌های خلیج فارس غیرقانونی بوده و تاکید کرد که ایران باید فورا نفتکش و خدمه آن را آزاد کند.
در همین خصوص روزنامه «تلگراف» گزارش داد که «جرمی هانت» وزیر (سابق) خارجه بریتانیا قرار است در جلسه‌ای که دوشنبه با پارلمان این کشور خواهد داشت، طرحی برای مصادره اموال و دارایی‌های ایران برای تلافی توقیف نفتکش انگلیسی بدهد.
خبرگزاری فرانسه نیز به نقل از دفتر نخست وزیر انگلیس گزارش داد که کابینه دولت لندن روز دوشنبه ۳۱ تیر ماه درباره نفتکش توقیف شده این کشور در خلیج فارس نشست اضطراری به ریاست ترزا می نخست‌وزیر مستعفی انگلیس برگزار خواهد کرد.
«فیلیپ هاموند» وزیر دارایی انگلیس هم ۳۰ تیر ماه در اظهاراتی گفت: «پیش‌تر نیز تحریم‌های گسترده‌ای علیه ایران به خصوص در بخش تحریم‌های اقتصادی داشتیم. بنابراین معلوم نیست که چیزهای اضافی دیگری وجود داشته باشد که بتوانیم انجام دهیم، البته تمامی گزینه‌ها را مد نظر خواهیم داشت.»
یک روز قبل از برگزاری نشست اضطراری کابینه انگلیس، جرمی هانت تلفنی با هایکو ماس وزیر خارجه آلمان و ژان ایو لودریان همتای فرانسوی درباره این موضوع رایزنی کرد.
در نهایت هانت روز دوشنبه ۳۱ تیر ماه با حضور در پارلمان این کشور به قرائت متن بیانیه دولت این کشور درباره واکنش به اقدام ایران در توقیف نفتکش انگلیس در خلیج فارس پرداخت و با توصیف کردن اقدام ایران در توقیف نفتکش انگلیسی با عنوان «دزدی دریایی دولتی»گفت: «از ایران می‌خواهیم که فورا نفتکش انگلیسی و خدمه آن را آزاد کند و به دنبال تاسیس یک نیروی اروپایی برای حفاظت از کشتی‌ها هستیم.»
*به هیچ عنوان بحث تلافی نیست
«علی ربیعی» سخنگوی دولت همان روز یعنی ۳۱ تیر ماه در اظهاراتی اقدام ایران را در راستای امنیت آبراه تنگه هرمز و محیط زیست خواند و گفت: «آنها می‌خواهند اقدام ایران را به عنوان واکنش به توقیف نفتکش ایرانی جلوه دهند. وقتی انگلیسی‌ها رفتار خصمانه در قبال نفتکش‌های ما نشان می‌دهند، که البته رفتار آنها غیر قانونی هم بود، دیگر نباید توقع داشته باشند که ایران اغماضی در تضمین امنیت آبراه‌های خود داشته باشد. ما ملزم به اغماض نیستیم، به هیچ عنوان بحث تلافی نیست، بلکه یک اقدام حقوقی از طرف ایران بوده است.»
*باز هم جان بولتون
در این میان، روزنامه گاردین هم ۳۰ تیر ماه در گزارشی در مورد توقیف نفتکش گریس- ۱ ، از نقش «جان بولتون» مشاور امنیت ملی کاخ سفید در این زمینه پرده برداشت.
* واکنش‌ها به توقیف نفتکش استنا ایمپرو
توقیف نفتکش انگلیسی واکنش‌های برخی کشورها را در پی داشت و در همین زمینه وزرات خارجه آلمان ۲۹ تیر توقیف این نفتکش را به شدت محکوم کرد.همان روز نیز وزارت خارجه فرانسه از افزایش تنش‌ها در این منطقه ابراز نگرانی و اعلام کرد: توقیف نفتکش انگلیسی از سوی ایران به تلاش‌ها برای کاهش تنش‌ها در منطقه آسیب می‌زند. دولت پاریس ضمن ابراز همبستگی با دولت لندن از ایران خواسته این نفتکش انگلیسی را آزاد کند.»
«عادل الجبیر» وزیر مشاور دولت سعودی در امور خارجه نیز در این میان ساکت ننشست و اول مرداد ماه در واکنش به توقیف نفتکش انگلیسی در خلیج فارس، مدعی شد که این اقدام در ضدیت با کشتیرانی آزاد در آب‌های بین‌المللی است. او در صفحه توئیترش نوشت: «هرگونه ایجاد مانع در مسیر کشتیرانی آزاد در آب‌های بین‌المللی نقض قوانین جهانی است و ایران باید بداند که تمامی اقداماتش در راستای نقض قوانین بین‌المللی از جمله توقیف کشتی انگلیسی پذیرفته نیست و جامعه جهانی باید پاسخ اینگونه اقدامات را بدهد».
دولت عمان هم ۳۰ تیر ماه در بیانیه‌ای که در این خصوص منتشر شد، اعلام کرد که «با نهایت توجه، تردد دریایی در تنگه هرمز را دنبال و همه طرف‌ها را به خویشتنداری دعوت می‌کند». دولت این کشور همه طرف‌ها را به اجتناب از به خطر انداختن امنیت تنگه هرمز دعوت کرد و از ایران خواست که نفتکش توقیف شده انگلیسی را آزاد کند.
*نامه‌ای که ایران به شورای امنیت فرستاد
در پی اقدام ایران در توقیف استینا ایمپرو، نمایندگی دائم جمهوری اسلامی ایران در سازمان ملل در نامه‌ای به شورای امنیت برخی اطلاعات مربوطه را به این نهاد منعکس کرد. در این نامه ضمن اشاره به جزییات توقیف این نفتکش اعلام شد که اقدام ایران برای برقراری نظم و قانون و حفظ امنیت دریانوردی در تنگه هرمز ضروری بوده و براساس قوانین بین المللی صورت گرفته است.
نمایندگی دائم جمهوری اسلامی ایران با استناد به این اطلاعات، ادعاهای انگلیس به شورای امنیت درباره نفتکش استینا ایمپرو را رد کرد.
*تبریک ظریف به جانسون
پس از آنکه بوریس جانسون در اول مرداد ماه به عنوان نخست‌وزیر جدید انگلیس منصوب شد، محمدجواد ظریف با انتشار توئیتی نوشت: «مصادره نفت ایران از سوی دولت (ترزا) می با دستور آمریکا، راهزنی است. من به بوریس جانسون همکار قدیمی‌ام به خاطر نخست‌وزیر بریتانیا شدن تبریک می‌گویم. ایران خواهان درگیری نیست، اما ما ۱۵۰۰ مایل نوار ساحلی در خلیج فارس داریم و اینها آب‌های ما است و از آنها حفاظت خواهیم کرد».
حمیدی بعیدی نژاد سفیر ایران در لندن هم در توئیتی ضمن تبریک به بوریس جانسون نوشت: «آقای بوریس جانسون نخست وزیر جدید ظاهرا تنها نخست وزیر انگلستان در ۴۰ سال گذشته است که این فرصت را داشته که از جمهوری اسلامی ایران دیدار کرده و مستقیما با مسؤولان ارشد ایران گفتگو کند.امیدواریم این تجربه به ایشان کمک کند که انگلیس فوری سیاست کاهش تنش و بهبود روابط را پیگیری کند.»
«کارن پیرس»، نماینده انگلیس در سازمان ملل متحد نیز روز سه‌شنبه اول مرداد ماه عنوان کرد که انگلیس به دنبال درگیری با ایران نیست و گفت که کشورش در حال رایزنی برای راه‌اندازی قوایی جهت تضمین آزادی تردد دریایی است.
*یادداشت ایران به سازمان بین‌المللی دریانوردی
حمید بعیدی نژاد سفیر ایران در لندن سوم مرداد ماه در توئیتی نوشت: «امروز طی یادداشتی اطلاعات جزیی از تخلفات کشتی انگلیسی استنا ایمپرو Stena Impero در تنگه هرمز به سازمان بین المللی دریانوردی ارائه شد. این کشتی بعد از برخورد با یک لنج در منطقه، با ورود به تنگه هرمز از مسیر خروجی و خاموش کردن سیستم ارتباطی، مقررات دریانوردی در منطقه را به مخاطره انداخت.»
*توقیف نفتکش حامل نفت ایران، نقض برجام
در همین خصوص سید عباس عراقچی معاون وزیر خارجه ایران روز یکشنبه ششم مرداد ماه پیش از برگزاری نشست فوق العاده کمیسیون مشترک برجام توقیف نفتکش حامل نفت ایران در جبل طارق را نقض برجام خواند و تصریح کرد: کشورهای عضو برجام نباید هیچ مانعی در راه صادرات نفت ایران ایجاد کنند.
«دومینیک راب» وزیر جدید خارجه انگلیس روز دوشنبه در مصاحبه با «رادیو ۴ بی‌بی‌سی» در پاسخ به سوال مجری در رابطه با کشتی انگلیسی توقیف شده توسط ایران گفت: «ما به متقاعد کردن ایران ادامه می‌دهیم. از آنجا که آنها در تلاش هستند پذیرش خود از سوی جامعه جهانی را بالا ببرند، باید به قوانین بین‌المللی احترام بگذارند و این کشتی که شما در موردش صحبت می‌کنید به‌صورت غیرقانونی توقیف شده و ما قصد داریم با مقامات ایرانی وارد صحبت و تبادل نظر شویم تا این مسئله را شفاف کنیم که انتظار داریم کشتی و خدمه آن آزاد شوند».
* میانجگیری
در این مدت تحلیل‌هایی در رسانه‌ها مطرح شد و برخی سفرها را به تنش پیش آمده بین تهران و لندن مرتبط کردند. از جمله همزمان با سفر چند ساعته عادل عبدالمهدی نخست‌وزیر عراق به تهران در روز دوشنبه ۳۱ تیر ماه برخی گمانه‌زنی‌ها مطرح شد مبنی بر اینکه او به دنبال میانجیگری برای حل موضوع پیش آمده بین تهران و لندن است.
عبدالمهدی بعد از بازگشت به عراق در اول مرداد ماه تلفنی با «پنی موردانت» وزیر دفاع انگلیس در مورد تحولات و تنش موجود در منطقه رایزنی کرد. او همچنین در جریان نشست خبری هفتگی خود گفت که عراق نقش مهمی در کاهش تنش در منطقه ایفا خواهد کرد و در سفری که به تهران داشته، بر ضرورت کاهش تنش تأکید کرده است.
او عنوان کرد که با «حسن روحانی»، رئیس جمهوری ایران در سفر دیروز خود در مورد کشتی‌های توقیف شده ایرانی و انگلیسی گفت‌وگو کرده است. عبدالمهدی یک روز قبل از عزیمت به ایران نیز با وزیر دفاع انگلیس تلفنی گفت‌وگو کرده بود.
این گمانه‌زنی‌های رسانه‌ای همچنان در پی اعلام سفر وزیر خارجه عمان به تهران نیز دوباره مطرح شد و برخی گفتند که «یوسف بن علوی» در سفر شنبه پنجم مرداد خود به تهران به دنبال میانجیگری در پی تنش‌های به وجود آمده بین تهران و لندن است که البته سید عباس موسوی سخنگوی وزارت خارجه ایران ۲ روز بعد (هفتم مرداد ماه) در نشست هفتگی با خبرنگاران اینکه سفر بن علوی در راستای میانجیگری انجام شده را تأیید نکرد.
از سوی دیگر سوئد هم دوم مرداد ماه اعلام کرد در حال گفت‌وگو با ایران، انگلیس و طرف‌های دیگر بر سر نفتکشی است که ایران آن را توقیف کرده و وزارت خارجه سوئد چهارم مرداد ماه در این زمینه اعلام کرد: «استکهلم در حال پیشبرد مذاکراتی در سطوح مختلف با مقامات ایران و انگلیس و دیگر طرف‌های مربوطه است. ما امیدواریم یک راه حل برای این مسئله پیدا کنیم و تنش‌ها را کاهش بدهیم.»
*ناکامی سیاست خارجی هانت
«حمید بعیدی‌نژاد» سفیر ایران در لندن پنجم مرداد ماه در پیامی توئیتری به ناکامی سیاست خارجی «جرمی هانت» اشاره کرد و نوشت: «در دوران وزارت هانت، سیاست انگلیس در قبال ایران کاملاً شکست خورده بود. بعد از اقدام غیرقانونی انگلیس در توقیف نفتکش حامل نفت ایران، تنش‌ها افزایش یافت و تقابل در خلیج‌فارس به اوج خود رسید. به تلاش‌های زیادی برای کاهش تنش و پیش رفتن به سوی درک بهتر نیاز است».
در این مدت بحثی مطرح شد در خصوص مبادله نفتکش‌های توقیف شده بین ایران و انگلیس که بعیدی‌نژاد سفیر ایران در لندن این اقدام را غیرممکن خواند و در این باره نوشت: «مبادله یا تهاتر این نفتکش‌ها غیرممکن است. انگلیس غیرقانونی کشتی حامل نفت ایران را توقیف کرده، در حالی که کشتی انگلیسی به دلیل نقض برخی مقررات کلیدی امنیتی و حفاظتی در تنگه هرمز توقیف شده است.»
سفیر ایران در لندن همچنین سه‌شنبه شب هشتم مرداد ماه در مصاحبه با اسکای نیوز عنوان کرد: «اقدام انگلیس در توقیف کشتی حامل نفت ایران خلاف حقوق بین الملل بوده و کشتی باید سریعا آزاد شود.کشتی انگلیسی در تنگه هرمز مرتکب تخلفات قانونی شده و دادگاه در حال بررسی است.حل دو موضوع از هم جداست، ولی آزادی سریع کشتی ایرانی به حل مشکل دیگری کمک می‌کند.»
آخرین تحول در این خصوص اعلام انگلیس مبنی بر این بود که مسؤولان در جبل طارق بعد از طی مراحل قانونی تصمیمات لازم را برای آزادسازی اتباع هندی نفتکش حامل نفت ایران که ماه گذشته توقیف شد اتخاذ خواهند کرد.
حال باید دید که آیا با آمدن دومینیک راب وزیر خارجه جدید انگلیس تحولی در این زمینه رخ خواهد داد یا تنش پیش آمده در بحث نفتکش‌ها روز به روز گسترده‌تر خواهد شد.
