به گزارش مشرق، در حالی که برخی ناظران رویدادهای شش روز گذشته را نشان‌دهنده تلاش امارات برای تجزیه یمن می‌دانند، برخی دیگر، شکاف عمیق میان عربستان و امارات را مورد توجه قرار داده و بر فروپاشی ائتلاف تأکید می‌کنند.

بیشتر بخوانید

رمزگشایی از درگیری‌های امارات و سعودی در یمن

ناآرامی‌های اخیر در یمن پس از آن آغاز شد که به دنبال شدت گرفتن اختلافات میان عربستان و امارات متحده عربی، دولت «عبد ربه منصور هادی» و «شورای انتقالی جنوب» که به ریاض و ابوظبی وابسته‌اند، از روز چهار شنبه شانزدهم مرداد، در عدن به شکل مسلحانه درگیر شدند.

«هانی بن بریک» نایب رئیس «شورای انتقالی جنوب» از نیروهای تحت امر خود خواست به سمت کاخ «المعاشیق» بروند و آن را تصرف کنند. نام این کاخ پس از سیطره بر آن که شنبه شب انجام شد، به «الیمامه» تغییر کرد.

در ادامه این ناآرامی‌ها، شبه‌نظامیان جدایی‌طلب وابسته به شورای انتقالی از جمله عناصر «کمربند امنیتی» که مورد حمایت امارات هستند، روز شنبه (نوزدهم مرداد) توانستند کنترل تمامی مناطق شهر عدن را در دست بگیرند.

کار تا حدی بالا گرفت که سازمان ملل متحد دیروز یک شنبه اعلام کرد که در جریان درگیری‌های اخیر، دست‌کم ۴۰ غیرنظامی در شهر عدن کشته و ۲۶۰ نفر دیگر نیز زخمی شده‌اند.

عربستان طی روزهای اخیر واکنش رسمی به رویدادهای یمن نشان نداده، تا جایی که «احمد المسیری» وزیر کشور دولت هادی در انتقاد از موضع‌گیری منفعلانه ریاض گفت که امارات سر آن‌ها را بریده، اما عربستان سکوت اختیار کرده است.

از شورش تا کودتا

کارشناسان جهان آنچه در عدن در جریان است را از جنبه‌های گوناگونی مورد تحلیل قرار داده‌اند. مواردی مانند شورش متحدان امارات، کودتای امارات علیه عربستان و شکاف عمیق میان عربستان و امارات از جمله مواردی هستند که مورد توجه قرار گرفته‌اند. گروهی با استناد به اینکه امارات از درگیری‌ها علیه دولت هادی حمایت نمی‌کند، تحلیل وقایع اخیر در قالب شورش متحدان امارات را مستندتر می‌دانند. این دسته از تحلیلگران، اقدام هانی بریک برای حمله به کاخ معاشیق را خودسرانه ارزیابی کرده‌اند.

اما گروهی که بر کودتا بودن اقدامات اخیر تأکید دارند، معتقدند که عواملی مانند حضور عناصر حزب الاصلاح که شاخه‌ای از اخوان‌المسلمین در یمن است به عنوان دستاویزی برای حمله به کاخ ریاست جمهوری و تلاش برای خارج کردن کنترل اوضاع از دست دولت هادی به کار گرفته شده است. همچنین حضور عناصر سلفی مورد حمایت امارات مانند «عبدالرحمن شیخ» در میدان نبرد از دیگر موارد مورد استناد این گروه است. «علی البخیتی» از مخالفان جنبش انصارالله که دیدگاه‌های وی به جبهه سیاسی سعودی هم نزدیک است، حامی چنین تحلیلی است و معتقد است که تحولات یمن حاکی از کودتای امارات علیه عربستان است.

اما دیدگاه دیگری که بر افزایش شکاف میان دو هم‌پیمان اصلی ائتلاف سعودی صحه می‌گذارد، نیز حامیان قابل توجهی دارد. این دیدگاه اصرار دارد که از یک سال و نیم پیش، اختلافات میان جدایی‌طلبان جنوب با نیروهای متحد با دولت منصور هادی برجسته شده است، چرا که جدایی‌طلبان خواستار جدایی جنوب از شمال یمن هستند. آن‌ها همواره به دولت هادی که چندین دهه بر تمامی یمن حکمرانی کرده است و وابسته به شمال بوده به دیده تردید می‌نگریستند. علاوه بر این، هم جدایی‌طلبان و هم ابوظبی با اتحاد دولت عبد ربه منصور هادی با حزب «االاصلاح» مخالف بودند، اما سعودی‌ها وجود این حزب را برای بازسازی یمن ضروری می‌دانستند.

جنگ داخلی در دل جنگ

روزنامه واشنگتن‌پست درباره اختلاف میان عربستان و امارات نوشت که ائتلاف نظامی به رهبری ریاض متحدان خود را هدف حمله هوایی قرار داد، آن‌هم درست چند روز پس از اینکه نیروهای تحت حمایت امارات شهر عدن را تصرف کردند. این روزنامه امریکایی از درگیری‌های اخیر در عدن به عنوان ضربه سختی به سعودی‌ها یاد می‌کند که امید ریاض برای بازگرداندن هادی و دولت وی به قدرت را تضعیف می‌کند. «عمر عیاصره» روزنامه‌نگار اردنی نیز معتقد است که تحولات اخیر نشان داد که عربستان به بزرگ‌ترین بازنده جنگ یمن تبدیل شده است.

آلمان درباره امکان وقوع جنگ داخلی جدید هشدار داده است. همچنین شبکه خبری ZDF

با به کار بردن این تعبیر که ائتلاف نظامی شاهد حمله از طرف یکی از اعضای ائتلاف است، نوشت که تاکنون جدایی‌طلبان و نیروهای تحت حمایت عربستان، همگی با شیعیان حوثی مقابله می‌کردند، اما ائتلاف نه تنها جدایی‌طلبان در عدن را هدف حمله هوایی قرار داده است بلکه با عنوان «تهدیدی مستقیم علیه دولت یمن» از آن‌ها یاد می‌کند و این وضعیت بیانگر آن است که شکاف میان ائتلاف نظامی آشکار شده است.

«راینر هرمان» در روزنامه آلمانی «فرانکفورترآلگماینه» نوشت که امارات متحده عربی از آغاز تشکیل ائتلاف نظامی، همواره مهم‌ترین هم‌پیمان عربستان بوده است، اما اکنون روشن شده است که این دو هم‌پیمان اهداف مختلفی را دنبال می‌کنند. ریاض به دنبال این است که برای تمامی یمن یک راهکار بیابد، اما ابوظبی قصد دارد قدرت خود را تا اقیانوس هند گسترش دهد.

وی معتقد است که مجموعه این اتفاقات برای مردم یمن فقط یک مفهوم دارد و آن‌هم تداوم دردها و مشکلات آنان است.

روزنامه آلمانی زوددویچه هم از وضعیت موجود با عنوان درهم شکستن ائتلاف «هادی» یاد کرده است.

روزنامه فرانسوی لوموند هم نوشت که ائتلافی که عربستان در جنگ یمن تشکیل داده است، رو به فروپاشی است و اگرچه به دلیل حضور هادی در عربستان، سیطره نیروهای تحت حمایت امارات بر عدن اقدامی نمادین محسوب می‌شود، اما این تحولات نقطه عطفی در عرصه سیاسی یمن است و از فروپاشی ائتلافی پرده برمی دارد که عربستان آن را رهبری می‌کند.

آنچه در این بین مشهود است اینکه درگیری مسلحانه پنج شنبه گذشته در یمن با استفاده از تسلیحات سنگین، خط بطلانی بر ادعای ائتلاف سعودی مبنی بر تلاش برای باز گرداندن دولت منصور هادی به قدرت در یمن بود و پس ازمقاومت سرسختانه حوثی‌ها در چند سال گذشته علیه حملات سعودی‌ها، می‌توان از حملات اخیر در عدن به عنوان دومین تیر خلاص علیه ائتلاف نیمه جان سعودی یاد کرد.

منبع: روزنامه جوان