سرویس جهان مشرق- نتانیاهو هفته گذشته در مبارزت انتخاباتی اسرائیل وعده داد اگر بار دیگر نخستوزیر شود، یک سوم از کرانه باختری را به خاک اسرائیل ضمیمه میکند. حالا نتایج نظرسنجی نشان میدهد احتمالاً او نخستوزیر خواهد شد.
وی در میتینگی در حومه تلآویو گستاخی را به آخر رساند: «امروز من اعلام میکنم در صورتی که کابینه بعدی را تشکیل دهم، حاکمیت اسرائیل را به دره اردن و شمال بحرالمیت توسعه خواهم داد». بنجامین ابتدای سال جاری و پیش از انتخابات زودهنگام گذشته نیز سخن از «گسترش حاکمیت اسرائیل» به میان آورده بود اما تعیینِ رسمی بخشهایی از کرانه باختری زنگ خطر را به صورت جدی به صدا درآورد.
بعد از این سخنان، مخالفتهای بینالمللی بالا گرفت اما نخستوزیر اسرائیل بار دیگر در بیانیهای گفت این «فرصت بینظیر» برای تنظیم امورات «مرز شرقی یکبار برای همیشه» از دست نخواهد داد زیرا به نظر او از زمان جنگ 1967 تا کنون چنین فرصتی دست نداده و بعید است «برای 50 سال آتی» دوباره به دست آید. بهانه همیشگی را نیز تکرار کرد «تأمین امنیت».
وی که در انتخابات زودهنگام آوریل تعداد کرسیهای یکسانی با حزب تازهتأسیس بِنی گانتز فرمانده پیشین ارتش اسرائیل به دست آورده و موفق به تشکیل کابینه نشد، با فروش خاک فلسطین فعلاً طبق نتایج اولیه نظرسنجی انتخابات17 سپتامبر چند کرسی بیشتر از رقیبش (38 در برابر 35) کسب خواهد کرد.
کرانه باختری بخشی از خاک اردن است که اسرائیل طی جنگ 1967 میلادی آن را اشغال کرد اما سخنی از الحاق آن به خود به صورت رسمی مطرح نکرده بود. رشد شتابان شهرکسازی اسرائیل در این منطقه پیشتر توسط مقامات آمریکا و شورای امنیت نیز محکوم شده بود.
واکنشها به پررویی نتانیاهو
اولین واکنش را مقاومت فلسطین نشان داد که عصر همان روز دو راکت به شهرهای اشدود و اشکلون فرستاد و نتانیاهو را مجبور کرد در میانه سخنرانی تبلیغاتی و با به صدادرآمدن آژیر هشدار، محل را ترک کند.
محمود عباس رئیس حکومت خودگردان فلسطین که مدیریت کرانه باختری را در اختیار دارد با انتشار بیانیهای اعلام کرد «تصمیمات نتانیاهو با قطعنامههای سازمان ملل و قوانین بینالمللی منافات دارد. ما حق داریم از حقوق خود دفاع کرده و با همه روشهای ممکن به اهداف خود برسیم، فارغ از پیامدهایش».
عریقات دیپلمات فلسطینی چنین اقدامی را مصداق جنایت جنگی دانست که «هر گونه شانس صلح را از بین میبرد» و عشراوی عضو سازمان آزادیبخش فلسطین سخنان نتانیاهو را نشانه روشنی بر عدم پیگیری طرح دو دولت از سوی اسرائیل دانست.
اتحادیه عرب طی نشستی اضطراری، بیانیه صوری دیگری منتشر کرد که در آن اقدام نتانیاهو را «تنشزایی جدی و تضعیفکننده کل روند صلح» خواند. عربستان نیز اقدام «خطرناک» نتانیاهو را «نقض آشکار منشور سازمان ملل» دانست و خواستار تشکیل نشست سازمان همکاری کشورهای اسلامی شد.
دوگاریک سخنگوی دبیر کل سازمان ملل به خبرنگاران گفت: «از بیانیه نخستوزیر مطلع شدهایم و موضع دبیرکل در این خصوص واضح و مستمر است مبنی بر این که اقدامات یکجانبه هرگز برای روند صلح مفید نیست». وی افزود «هر گونه تصمیم اسرائیل برای اعمال قوانین و حاکمیتش بر منطقه اشغالی کرانه باختری، مبنای حقوقی بینالمللی ندارد».
چاوش اغلو وزیر خارجه ترکیه رویکرد نتانیاهو را «نژادپرستانه» توصیف کرد و آن را وعده «خشونتآمیز و غیرقانونی» در آستانه انتخابات دانست.
صفادی وزیر خارجه اردن که کرانه باختری روزی بخشی از خاک کشورش بوده در توییتر نوشت «از بینبردن شانس صلح با هدف تبلیغات انتخاباتی یک اقدام خطرناک و غیرمسئولانه است» و جامعه بینالمللی باید با این «تلاشهای باطل برای تحکیم اشغالگری مخالفت کند» و الا کل منطقه به سمت «خشونت» سوق خواهد یافت.
ایالات متحده البته بعید است مخالفتی داشته باشد و نتانیاهو نیز فعلاً خود را جز به آن محتاج نمیبیند و با حمایت واشینگتن، کل سازمانها و قوانین بینالمللی را بیاعتبار کرده است. کاخ سفید در بیانیهای تأکید کرد «هیچ تغییری در سیاست ما نسبت به اسرائیل رخ نداده است».
جمعبندی
اگر چه ممکن است وعدههای او مصرف داخلی داشته باشد، با این حال اعلام رسمی بلندیهای جولان به عنوان خاک اسرائیل توسط آمریکا این احتمال را تقویت میکند نتانیاهو برای باقیماندن در قدرت ابایی از برهم زدن وضعیت در کرانه باختری نداشته باشد.
معادلهای شکل گرفته که ترامپ برای به دستآوردن حامیان مالی بیشتر در انتخابات 2020 حمایت بیسابقهای از اسرائیل و اقدامات تجاوزکارانهاش به عمل میآورد و از آن سو نتانیاهو نیز برای جلب آرای بیشتر و ماندنِ نامش در تاریخ اسرائیل، بیشرمانه به تصاحب خاک فلسطین ادامه میدهد. این به یک دور باطل تبدیل شده که بیعملی سازمانهای بینالمللی مجوز تداومش را صادر کرده است.
این حرکت مستمر اگر چه هزینه زیادی برای فلسطینیان دارد، اما از سویی آمریکاستیزی در منطقه را افزایش داده، مقدمات اخراج اشغالگران خارجی را فراهم میکند و از سوی دیگر تلآویو را به ورطه سقوط اخلاقی سوق داده، همه تلاشهای آمریکا در جهت ایجاد وجهه بینالمللی برای اسرائیل پس از اعلام مفاد معامله قرن را خنثی خواهد کرد.
منابع
https://www.npr.org/2019/09/11/759671281/benjamin-netanyahu-vows-to-annex-part-of-west-bank-if-he-wins-reelection
https://www.bbc.com/persian/world-49658890
https://www.tasnimnews.com/fa/news/1398/06/20/2093912
https://www.aa.com.tr/fa/1578301
https://www.mashreghnews.ir/news/991497
https://ir.sputniknews.com/opinion/201612302106040
https://en.wikipedia.org/wiki/September_2019_Israeli_legislative_election