سرویس سیاست مشرق - محمد هاشمی چند سالی است که از حزب کارگزاران فاصله گرفته است، می‌گوید آبش با تندروهای هیچ جناح سیاسی در یک جوی نمی‌رود، رئیس سابق صداوسیما در انتخابات دوره قبلی رد صلاحیت شده است، اما ۴ سال بعد به حسن خمینی توصیه کرده تا وارد فضای سیاسی نشود. برادر هاشمی رفسنجانی می‌گوید نگران است، هم نگران خانواده و هم نگران اصلاح‌طلبانی که این روزها دور بیت امام (ره) جمع شده‌اند. محمد هاشمی به «مشرق» می‌گوید: ترکیب جبهه اصلاحات تند است؛ اما آن‌ها تصمیم گرفته‌اند که در همین مسیر به‌پیش بروند! هاشمی می‌گوید نه در خانواده و نه در میان جبهه اصلاحات کسی صدای میانه‌روی را نمی‌شنود.
*******
نزدیک به ۲ ماه تا انتخابات مانده؛ برخی معتقدند فضا هنوز به‌قدر کافی گرم نشده است، فکر می‌کنید هنوز زمان لازم است تا جو سیاسی بر کشور حاکم شود؟
شرایط کشور در حال حاضر خیلی انتخاباتی نیست؛ زیرا کرونا در موج چهارم قرارگرفته و اکثر شهرهای کشور قرمز در برخی مناطق سیاه است. برخی گزارش‌ها حاکی از آن است که روزانه چند صد نفر کشته‌شده و نزدیک به ۲۰ هزار نفر ابتلا پیدا می‌کنند. حتی من شنیده‌ام در موج جدید وقتی فردی مبتلا می‌شود، خانواده و اقوامش را نیز مبتلا می‌کند. جامعه نگران سلامت خودش است، در این شرایط کسی بخواهد بحث انتخابات را مطرح کند، طبیعتاً نتیجه نمی‌گیرد.
البته من موافق این نیستم که تاریخ انتخابات عوض شود؛ بلکه بازه زمانی آن را می‌توان افزایش داد. مطابق فرمایش رهبری مشارکت حداکثری باید شکل بگیرد؛ بر این اساس پیشنهاد من آن است که زمان انتخابات از یک روز به چند روز افزایش یابد و صف‌های بلند رأی‌گیری کوچک‌تر شود تا مردم در فرصت بیشتری پای صندوق آمده و رأی بدهند. در غیر این صورت پیش‌بینی من آن است که کرونا ممکن است انتخابات را تحت تأثیر قرار دهد. قاعدتاً در میان بحث سلامتی و رأی دادن؛ معمولاً مردم بحث سلامت را انتخاب می‌کنند. من یادم است سال ۹۶ شورای نگهبان حتی آرای بعد از ساعت ۱۲ شب را قبول نمی‌کرد، پس می‌توان برای مشارکت حداکثری به مردم فرصت داد تا هم سلامت آن‌ها حفظ شود و هم به وظیفه ملی خود عمل می‌کنند.
برخی اصلاح‌طلبان می‌گویند پس از کناره‌گیری آقای حسن خمینی تنها یک معجزه می‌تواند باعث پیروزی آن‌ها در انتخابات شود، به نظر اصلاح‌طلبان ناامید هستند.
از همان روزهایی که بحث حاج حسن آقا مطرح بود، برخی اصلاح‌طلبان نگران وضع او بودند.
بابت رأی آوری؟
دو بعد دارد، هم‌رأی آوری و هم تاییدصلاحیت، اما مرحله اول آن بود که ایشان تأیید صلاحیت می‌شود یا خیر.
شما موافق نامزدی آقای حسن خمینی در انتخابات بودید؟
من برای ایشان نامه نوشتم که نامزد انتخابات نشود و به چند دلیل مخالف بودم که ایشان نامزد انتخابات شود. حاج حسن آقا وابسته به بیت امام (ره) هستند و شرایط امروز کشور نیز سخت است. رئیس‌جمهور شدن او نمی‌توانست شرایط را عوض کند.
مشکلات کشور روی دوش رئیس‌جمهور است، شما امروز می‌بینید که بیشتر از آنکه دولت روحانی نقد شود؛ خود ایشان مورد فشار جامعه است. اگر حسن خمینی رئیس‌جمهور می‌شد با این فرهنگی که در رسانه‌ها حاکم است او را سیبل می‌کردند. من تمایل نداشتم حسن خمینی میراث دار تمام مشکلات کشور در حال حاضر باشد. از سوی دیگر تجربه‌های قبلی نشان داده که مناظره‌ها جنبه تخریبی دارد و ممکن بود نکاتی مطرح شود، که اگر مخاطب آن خانواده امام باشد؛ حرمت‌ها شکسته می‌شد.
برخی منتقدان می‌گفتند ایشان (حسن خمینی) کار اجرایی نکرده است.
آن‌هایی که حسن خمینی را نامزد کرده بودند می‌خواستند برای او معاون قوی بگذارند.
در واقع حسن خمینی را روی دستشان بچرخانند؟
می‌خواستند از وجه بیت امام (ره) استفاده کرده و دولت را خودشان مدیریت کنند؛ من با این موافق نبودم. من برای ایشان نامه نوشتم و گفتم مخالفم که وارد این وادی شوید.
نظر ایشان چه بود؟
ایشان توجه کردند، البته حرف مقام معظم رهبری نیز روی ایشان تأثیر داشت، من هم ادله‌ای به حاج حسن آقا داده بودم.
البته فردای روز انصراف اصلاح‌طلبان موج تخریبی علیه ایشان راه انداختد و یک روزنامه اصلاح‌طلب او را محافظه‌کار خواند؛ این یعنی نگاه ابزاری به بیت امام (ره)؟
می‌خواستند از پتانسیل ایشان استفاده کنند.
اما به نظر برخی خیلی عصبانی شده بودند؟
بالاخره آن‌ها می‌خواستند از امتیاز حسن آقا و بیت امام (ره) در مقاصد سیاسی استفاده کنند. نکته مهم آن است که امام متعلق به یک حزب سیاسی یا حتی یک قوه نیست؛ ایشان متعلق به جهان اسلام است، و ما می‌بینیم در جهان آزاد ایده‌ها و آرمان امام(ره) به‌عنوان مدینه فاضله مطرح است، این سرمایه بزرگ حیف است فدای انتخابات شود. من مخالف بودم؛ اما آن‌سو بسیاری تشویق می‌کردند.
اصلاح‌طلبان بعد از آقای حسن خمینی به کدام سمت خواهند رفت؟
در حال حاضر آنچه برای اصلاح‌طلبان مطرح است آن است که نامزدی به صحنه بیاید که تأیید صلاحیت شود. تا نظرات شورای نگهبان اعلام نشود؛ نامزد جبهه اصلاحات معرفی نخواهد شد.
در جبهه اصلاحات شمارا دعوت کرده بودند؛ چون قرار بود باتجربه‌ها در این تشکیلات حاضر باشند؟
خیر من چند سالی است که بیرون هستم از بحث‌های سیاسی.
از شما مشورت می‌گیرند؟
نه؛ این‌ها خیلی سراغ من نمی‌آیند. البته من دوستانی در میان اصلاح‌طلبان و حتی اصول‌گرایان دارم و با آن‌ها بحث‌های سیاسی را دنبال می‌کنم.
شما موافق بودید، با این ترکیب در جبهه اصلاحات؟ افرادی مانند بهزاد نبوی و آقای علوی تبار و دیگرانی از این دست؟
من با اشخاص کاری ندارم. نظرات متفاوتی وجود دارد.
به‌هرحال شما حاضرید با این ترکیب رادیکال کارکنید؟
بهزاد نبوی؛ علوی تبار و سایرین به تفکر اعتدالی هاشمی نزدیک نیستند؛ آن ها راه خودشان را می روند.
فرمودید جبهه اصلاحات به حرف شما گوش نمی‌کند؛ در بیت مرحوم هاشمی چطور؟ اخیراً فائزه خانم گفته است من رأی نمی‌دهم و تحریم می‌کنم؛ یا ترامپ خوب بود و به ایران فشار می‌آورد، شما با ایشان درباره مواضعشان صحبت می‌کنید؟
متأسفانه نه
چرا؟
ایشان سرتق است؛ البته خودش می‌گوید من سرتق هستم. خب این‌چنین آدمی حرف گوش نمی‌کند؛ آدم باکسی حرف می‌زند که بداند روی او تأثیرگذار است، بنابراین روی این ملاحظاتی که هست به سمت ایشان نمی‌روم، مگر آنکه از من بخواهند با ایشان صحبت کنم.
فائزه خانم از کسی حساب هم می‌برد؟
من خیلی با ایشان دیگر مراوده ندارم.
حتی جواب آقای هاشمی را در بحث دیدار با بهاییان نیز داده بود.
زمانه تغییراتی در انسان‌ها به وجود می‌آورد.
البته شنیده شد مرحوم هاشمی در وصیت‌نامه خود نوشته‌اند من در تربیت فرزندانم موفق نبودم.
من این را نشنیده‌ام؛ از ایشان یک وصیت‌نامه باقی‌مانده و برای زمانی است که به جبهه می‌رفتند، این وصیت قرار بود که تکمیل شود.
از این‌که وقت خودتان را در اختیار «مشرق» قراردادید ممنونم