به گزارش مشرق، «رافائل گروسی» مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی روز جمعه توضیحاتی درباره دوربین‌های مورد استفاده در تأسیسات کرج ارائه کرد.
گروسی در نشستی خبری گفت: «هم‌زمان با سفر به امارات و مصر در حال مذاکره با ایران بودیم و پیشرفت‌هایی درباره دوربین‌های کرج حاصل شد».
او در ادامه گفت: «از آنجا که بحث درباره دوربین‌ها بود، فکر کردم بهتر است این دوربین‌ها را به شما نشان دهم».
گروسی با در دست گرفتن یکی از این دوربین‌ها توضیح داد: «این دوربینی است که آژانس در تمام کشورها از آن استفاده می‌کند. ما حدود دو هزار عدد از این دوربین‌ها در کشورهای مختلف داریم. این از همان نوع دوربینی است که باید [در کرج] جایگزین کنیم».
گروسی توضیح داد: «همان‌طور که می‌بینید، این دوربین‌ها مشابه هر دوربین دیگری به شکل عادی نصب می‌شوند اما نکته جالب اینجا است که در این قسمتی وجود دارد که درون آن حافظه قرار دارد، کارت حافظه در اینجا قرار می‌گیرد که حاوی اطلاعات و تصاویر است».
او در ادامه گفت: «این دوربین‌ها قابل دستکاری نیستند و مهر و موم می‌شوند و اگر جعبه دروبین باز شود آن را نشان خواهد داد پس هیچ‌کس نمی‌تواند آن‌ها را دستکاری کند».
گروسی در پاسخ به سوالی درباره نحوه دسترسی به تصاویر ضبط‌شده مدعی شد: «اگر به یاد داشته باشید، در مورد نصب دوربین‌ها و دیگر روش‌های پادمانی که در سفر من در ماه فوریه مورد توافق قرار گرفت، در آن زمان ایران قبول کرد که روش‌های دیگری از پایش و راستی‌آزمایی را در مکان‌های بیشتری جدای از مکان‌های تحت پوشش توافق جامع پادمانی انجام دهیم».
مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی افزود: «این بخشی از مذاکرات بود که بتوانیم اطلاعات را در دوربین‌ها ثبت کنیم و موضع ما این بود که باشد، اطلاعات می‌توانند در ایران بمانند اما همچنان دوربین‌ها مهروموم آژانس را خواهند داشت. یعنی دوربین‌ها متعلق به ما هستند اما نمی‌توانیم [فیلم] آن‌ها را ببینیم».
گروسی در ادامه گفت: «در حال ایده‌آل و با احیای برجام، مهر و موم دوربین‌ها را باز می‌کنیم و [به اطلاعات آن دست پیدا می‌کنیم]».
او در پاسخ به سوالی درباره تقدم رفع تحریم‌ها بر دسترسی آژانس به محتوای دوربین‌ها و ادعای خبرنگار درباره «ناراضی بودن آمریکا از توافق ایران و آژانس» گفت: «اطلاعات زمانی با ما به اشتراک گذاشته می‌شود که توافق حاصل شود و این توافق زمانی حاصل می‌شود که تحریم‌ها رفع شوند. یک چیز را فراموش نکنید. هنگامی که ما با ایرانی‌ها به توافق برسیم، به اطلاعات دوربین‌ها دسترسی خواهیم داشت اما توافق [احیای برجام] را طرف‌های دیگری قرار است انجام دهند».
گروسی افزود: «از هیچ‌کس نشنیده‌ام که آمریکایی‌ها ناراضی هستند. هیچ کجا نشنیده‌ام آمریکا از توافق ایران و آژانس ناراحت باشد».
او درباره فاصله زمانی پیش آمده درباره فیلم برداری دوربین‌های کرج گفت: «من در همه گزارش‌هایم گفته‌ام از این بابت واقعاً نگران هستم. به همین دلیل از زمان سفرم در ماه سپتامبر [به ایران] که توافق کردیم تمام تجهیزات را جایگزین کنیم و این اتفاق برای کرج نیفتاد، در این خصوص ابراز نگرانی کردم. نگرانی من این بود که این خطر به وجود بیاید که بخشی مهم از اطلاعات دوربین‌ها را از دست بدهیم و این نگرانی هنوز وجود دارد».
دبیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی گفت: «اما در وهله اول برای رفع این نگرانی، اولین کاری که باید انجام شود بازگرداندن دوربین‌ها است و این کاری است که قرار است انجام دهیم. مسئله دوم، فاصله زمانی ایجاد شده است راه‌هایی وجود دارد تا بتوانیم حقایق میدانی را گردآوری کنیم و طرف ایرانی به‌زودی در این زمینه به ما اطلاع خواهد داد تا برگردیم و فعالیت‌های معینی را بررسی کنیم. فراموش نکنید این تأسیساتی است که ما به‌خوبی با آن آشنایی داریم و نوع تجهیزات آن را می‌شناسیم و می‌توان متوجه شد در حالت عادی این خط تولید چقدر کار کرده و تولیدات داشته است».
گروسی افزود: «برای راستی‌آزمایی و فعالیت پادمانی در این زمینه راه‌ها و رویکردهای مختلفی داریم که در برخی موارد شامل تصاویر دوربین‌ها و در مواردی دیگر شامل تجزیه و تحلیل و مدل‌سازی است که به ما کمک می‌کند داستان را دوباره سرهم کنیم».
او درباره علت عدم بیانیه مشترک ایران و آژانس درباره توافق اخیر توضیح داد: «در سفر اخیرم به ایران بر روی یک بیانیه مشترک کار کردیم ولی همان‌طور که آن زمان گفتم، گفت‌وگوهایمان "بی‌نتیجه" ماند. این کلمه‌ای است که برای آن انتخاب کردم. از آن موقع همکاری، گفت‌وگو و تبادل‌نظر ما ادامه پیدا کرد و به این دلیل بیانیه مشترک صادر نکردیم که می‌خواستم همه چیز سریع انجام شود و دوربین‌ها در اسرع وقت بازگردند».
گروسی درباره اجازه دادن آژانس به مقامات قضایی یا امنیتی ایران برای کار بر روی این دوربین‌ها گفت: «ما به آن‌ها اجازه داده‌ایم که اطلاعات را مشاهده کنند. این اتفاق جدیدی نیست و قبلاً هم اتفاق افتاده است. زمانی که برای پایش فعالیت‌ها به کشوری می‌روید و تجهیزات خود را در آنجا می‌گذارید، حق قانونی آن‌ها است که به آن‌ها نگاه کنند و این یک رویه استاندارد است. این کاری است که انجام خواهد شد ولی باید اجازه انجامش را ما صادر کنیم و این بستگی به این دارد که بخواهند چه چیزی را مشاهده کنند ولی در کل این اتفاقی غیرعادی نیست».
او با این حال در پاسخ به سوالی درباره جنبه همکاری آژانس با تحقیق درباره حادثه در سایت کرج گفت: «نه این مسئله متفاوتی است. درخصوص آنچه قبلاً اتفاق افتاده به خود آن‌ها مربوط است که درباره چه چیزی تحقیق می‌کنند و من حرفی برای گفتن ندارم. آن‌ها فقط می‌توانند در زمان حال این دسترسی را داشته باشند و آن هم با نظارت ناظران آژانس و برای آینده نیز اجازه مشاهده اطلاعات دوربین‌ها را خواهیم داد تا مطمئن شوند در آن چیزی وجود ندارد که امنیت آن‌ها را تضعیف کند».
گروسی در پاسخ به سوال رویترز درباره اینکه آیا با طرف ایرانی درباره پر کردن فاصله زمانی ایجاد شده در اطلاعات دوربین‌های سایت کرج توافقی حاصل شده ادعا کرد: «هنوز خیر، ما درباره نحوه ناپدید شدن دوربین‌ها شک‌هایی داریم و در این‌باره از آن‌ها سوال کرده‌ایم».
وی مدعی شد: «در بیانیه مشترکی که اصلاً صادر نشده است، به طریقی به این مسئله نیز پرداخته بودیم. اما متأسفانه از آنجا که نتوانستیم دوباره دیداری داشته باشیم، تصمیم گرفتیم این مسئله را کنار بگذاریم اما در این باره صحبت‌ها را مجدداً در آینده بسیار نزدیک آغاز خواهیم کرد. تعهد من بر این است که بر روی این مسئله اصرار کنم تا شفاف‌سازی صورت گیرد».
گروسی افزود: «در مورد این موارد، تلاش کرده‌ایم بر روی این مسائل باقی‌مانده تمرکز کنیم که البته نمی‌توان برای آن ضرب‌الاجل تعیین کرد زیرا تحقیقات ممکن است به طول انجامد و سوالی موجب شکل گرفتن سوالی دیگر شود».
او درباره میزان آسیب‌پذیری و استحکام دوربین‌های آژانس گفت: «همین‌طور که می‌بینید این دوربین‌ها برای مقاومت در برابر زلزله و انفجار ساخته نشده‌اند. جعبه آن‌ها بسیار محکم و بسیار سنگین است اما مطمئناً در برابر هر چیزی مقاومت ندارد. البته حمله سایبری به دوربین‌ها ممکن نیست زیرا به جایی وصل نیستند. یکی از راه‌های محافظت این دوربین‌ها ایزوله بودن آن‌ها است. البته اگر بخواهید ممکن است [حمله سایبری] انجام شود ولی این نوعی که در اینجا مشاهده می‌کنید به کابل یا کامپیوتری وصل نمی‌شود».
گروسی در تکمیل اظهاراتش درباره دسترسی آژانس به دوربین‌ها بعد از حصول توافق در مذاکرات وین مدعی شد: «دو سوم دوربین‌هایی که در ایران داریم، مرتبط با توافق جامع پادمانی هستند که به هر وضعیت و شرایطی قابل تعمیم است و همان‌طور که در ابتدا گفتم، روش‌های دیگری [به‌جز نصب دوربین] برای پایش و نظارت وجود دارد که در نتیجه سفر فوریه ۲۰۲۰ اجازه آن‌ها را دریافت کرده‌ایم. بنابراین دوربین‌های کرج و دیگر مکان‌ها که فقط کرج نیست بلکه مکان‌های دیگر که اضافه شده‌اند یا به عبارتی مکان‌هایی که از زمان برجام حفظ شده‌اند، تمام تجهیزات راستی‌آزمایی ما دائمی بوده و به کار کردن ادامه می‌دهند».
او در پاسخ به سوال خبرنگار پرس‌تی‌وی درباره تأثیر توافق ایران و آژانس بر مذاکرات وین و تماس او با طرف‌های برجام گفت: «من همواره با همه در ارتباط هستم که شامل ایران، سه کشور اروپایی، چین، روسیه و همه طرف‌ها است. من این را نمی‌دانم که سه کشور اروپایی چه برداشتی از این توافق دارند ولی از طرف خودم این را می‌گویم که آگاهی از آنچه در تأسیسات ایران می‌گذرد برای مذاکرات برجام ضروری است. توافق به‌خودی خود سازنده است».
گروسی درباره اعتماد میان ایران و آژانس مدعی شد: « آژانس بین‌المللی انرژی اتمی دوست یا دشمن نیست. ما ناظر بین‌المللی هستیم و هر کاری که می‌کنیم بر مبنای نظارت است. در مورد تحریم‌ها علیه ایران، سوالی که کردید جنبه سیاسی دارد و سوالی نیست که از من پرسیده شود».
او در پاسخ به سوالی درباره نظارت بر دیگر تأسیسات ایران به غیر از سایت کرج گفت: «این مکان تنها جایی بود که قادر نبودیم کاری که لازم بود انجام دهیم. در باقی مکان‌ها همه‌چیز کم‌وبیش منظم بود. علت تأکید نشست امروز بر سایت کرج این بود که دوربین‌های آن از بین رفته بود و باید جایگزین می‌شد و مانند دیگر تأسیسات مسئله فقط جایگزین کردن کارت حافظه یا باتری نبود».