به گزارش مشرق، به ایام عید و زمان مصرف بیشتر میوه نزدیک می شویم در این رابطه مسئولان وزارت جهاد کشاورزی هم می‌گویند ذخیره‌سازی میوه برای ایام عید به اندازه کافی انجام شده و نگرانی وجود ندارد.
در بازار میوه برخی قیمت‌ها بالا است اما تقریبا نسبت به یکی دو ماه گذشته روند با ثباتی را طی می‌کند به استثنای چند مورد که افزایش دارد.
گزارش میدانی خبرنگار فارس از منطقه ۱۹ تهران نشان می‌دهد قیمت انواع میوه در محدوده ۲۰ هزار تومان است، این قیمت ها در چند ماه گذشته تقریبا ثابت بوده و نوسان آنچنانی وجود نداشته است با این حال مردم خصوصا قشر کارمند و کارگر، از قیمت بالای میوه گله دارند.
به تازگی قیمت سیب زمینی به بیش از ۱۵ هزار تومان در هر کیلو افزایش یافته است، این قیمت اگر چه نسبت به قیمت برخی اقلام خوراکی قیمت زیادی نیست اما از آن جهت که سهم زیادی در سبد خانوار مردم دارد به ویژه برای اقشار کم درآمد جامعه تاثیر بیشتری دارد.
در این بین میوه‌های خارجی قیمت‌های خیره کننده و بالایی دارند، موز در بازار تهران کیلویی ۳۵۵۰۰ تومان قیمت خورده است و هر چه به سمت شمال تهران نزدیک‌تر می‌شویم قیمت‌ها بیشتر می شود و تا کیلویی ۵۰ هزار تومان هم می رسد؛ میوه موز بومی ایران نیست اما از سالهای گذشته ذائقه مردم به مرور به این محصول وارداتی عادت کرده و اکنون جزو ضرورت زندگیشان شده انگار، اگر نباشد چیزی کم است، میوه عزا و عروسی، عیادت‌ها و میهمانی‌ها شده است این میوه وارداتی.
البته سال‌ها میلیون ها دلار ارز نیمایی برای واردات این محصول از کشور خارج شد اما موز به قیمت‌های گران در میز پذیرایی مردم قرار گرفت؛ شاید هم جریانی فرهنگی پشت این ماجرا بوده است که یک میوه وارداتی بتواند چنین در دل مردم جا باز کند و البته در پشت پرده، وارد کنندگان آنرا متنعم سازد.
میوه وارداتی دیگر در بازار «آناناس» است، که هر یک عدد کوچک آن به قیمت ۱۳۵ هزارتومان به فروش می رود، فلسفه واردات این گونه میوه ها برای بسیاری هنوز روشن نیست که چرا با وجود این همه تنوع گوناگون میوه در کشور که رکوردهای جهانی تولید داریم، باید اینگونه میوه‌ها وارد شود.
به عقیده برخی کارشناسان، شاید این نوع میوه‌ها امروز برای تفنن وارد می‌شود اما پس از مدتی که ذائقه مردم به آن عادت می‌کند نوعی میوه ضروری می شود که نمی شود نداشت، و به همین سادگی وابسته به کالایی می شویم که چندان هم بود و نبود آن مهم نیست و میوه های زیادی داریم که برای تغذیه و تکمیل نیاز بدن مورد استفاده قرار گیرد.
* دو دلیل تضاد واردات میوه های خارجی با منافع ملی
کارشناسان معتقدند واردات میوه‌های خارجی از دو جهت در تضاد با منافع ملی کشور است، نخست اینکه ارز کشور را که قبلا دولتی و الان نیمایی است هدر می‌دهد که می‌توان به جای آن کالاهای ضروری را به‌ویژه در شرایط تحریم وارد کرد.
دوم اینکه این میوه‌ها زمانی که در ویترین مغازه‌ها با قیمت‌های بالا جا خوش می‌کنند، رقابت سایر میوه‌ها با این میوه‌های قیمت بالا شروع می‌شود و عاملی برای گرانی سایر میوه ها می‌شود.
واقعیت این است که در سالهای گذشته با طمع استفاده از تفاوت قیمت ارز دولتی و بعدا نیمایی، واردکنندگان همواره به تنور واردات دمیده‌اند و اکنون نیز ادامه دارد؛ چهار قلم میوه خارجی وارداتی موز، آناناس، نارگیل و انبه با مجوز دولت وارد می‌شود. البته میوه‌هایی که قاچاق وارد می شود نیز بسیار است از پاپایا گرفته تا انواع میوه‌های استوایی وجود دارد.
* جایگاه اول تا پانزدهم ۶۸ میوه ایران در جهان
بر اساس آمارهای فائو ایران در تولید محصولات کشاورزی، زراعی و باغی در ۶۸ محصول کشاورزی جایگاه نخست تا پانزدهم جهان را دارد و در تولید میوه در خاورمیانه و شمال آفریقا مقام اول را داریم. سرانه تولید میوه در دنیا ۸۰ کیلوگرم است و این رقم در کشور ما به ۲۰۰ کیلوگرم می رسد. همچنین در سال های مختلف ایران رتبه هشتم تا دهم دنیا را در تولید میوه در اختیار دارد و طبق اعلام وزارت جهاد کشاورزی این تولیدات به ۱۰۰ کشور جهان صادر می‌شود
به دلیل تنوع اقلیمی، توپوگرافیک و ارتفاعی ایران امروزی انواع متنوعی از میوه‌ها در این کشور یافت می‌شوند، از خرماهای نیمه گرمسیری، گرفته تا میوه‌های روینده در مناطق معتدل و سردسیر؛ در ۱۵ محصول باغی در دنیا جزو ۱۰ تولیدکننده برتر هستیم و ۴ درصد از محصولات کشاورزی جهان را تولید می‌کنیم.
نکته مهم اینجاست که ۲.۵ برابر سرانه تولید جهانی میوه را داریم اما به میزان یک چهارم سرانه مصرف استاندارد جهانی از میوه‌ها تغذیه می‌کنیم.
کشورمان با داشتن رتبه پنجم تنوع اقلیمی در جهان تولیدکننده و صادرکننده بسیار متنوع انواع و اقسام سبزی و صیفی از قبیل خربزه، هندوانه، بادمجان، هویج، انواع کلم، انواع فلفل، کاهو، خیار، سیب‌زمینی، انواع سیر و انواع سبزیجات است، به‌طوریکه در تولید خیار و خربزه در رتبه سوم جهان، در تولید هندوانه در رتبه چهارم، در تولید گوجه فرنگی در رتبه هفتم، در تولید سیب‌زمینی و سیر در رتبه سیزدهم جهان و در تولید کاهو در رتبه شانزدهم جهان قرار دارد.
ایران با سطح زیر کشت ۲۴۴ هزار هکتاری خرما در دنیا مقام اول و از نظر تولید نیز با یک میلیون تن در رتبه دوم قرار دارد
ایران در تولید محصولات پسته، زرشک، خاویار، زعفران، میوه‌های هسته‌دار و انواع توت جایگاه نخست در جهان را در اختیار دارد. همچنین ایران در تولید خرما و زردآلو در رده دوم جهان قرار گرفته است. در تولید هندوانه، گیلاس، خربزه و انواع ملون، سیب، انجیر و خیار هم جایگاه سوم جهان را از آن خود کرده است.
و این جای سوال است که با این حجم از تنوع در تولید آیا شایسته است بازار خود را به دست محصولات وارداتی و وارد کنندگان بسپاریم و کم کم محصول بومی خود را به حاشیه ببریم؟
*قیمت روز انواع میوه در بازار/ از ثبات قیمت مرکبات و سیب تا گرانی سیب زمینی
بر اساس گزارش میدانی، قیمت انواع میوه در منطقه ۱۹ تهران به این شرح است:
| میوه(کیلوگرم) | قیمت(تومان) |
| موز | ۳۵۵۰۰ |
| آناناس(دانه ای) | ۱۳۵۰۰۰ |
| ازگیل | ۳۰۰۰۰ |
| کاهو | ۱۵۰۰۰ |
| نارنگی کینو | ۲۹۸۰۰ |
| پرتقال خونی | ۱۹۸۰۰ |
| پرتقال تامسون | ۱۲۹۰۰ |
| سیب زرد | ۱۹۵۰۰ |
| سیب قرمز | ۱۹۸۰۰ |
| لیمو ترش | ۳۵۵۰۰ |
| نارنگی ساری | ۲۳۵۰۰ |
| بادمجان | ۱۶۹۰۰ |
| کدو مسمایی | ۱۶۹۰۰ |
| هویج فرنگی | ۸۹۰۰ |
| شلغم | ۱۳۹۰۰ |
| لبوتازه | ۹۸۰۰ |
| سیب زمینی | ۱۳۹۰۰ |
| پیاز سفید | ۹۹۰۰ |
| پیاز زرد | ۱۰۵۰۰ |
| کلم سفید قرمز | ۱۲۵۰۰ |
| انار | ۲۸۰۰۰ |
* میوه شب عید تامین است
بر اساس این گزارش، قیمت انواع مرکبات و سیب در چند ماه گذشته تقریبا ثابت بوده و پیام مسئولان وزارت جهاد کشاورزی هم نوید عیدی با فراوانی میوه و با قیمت مناسب را می‌دهد.
رئیس سازمان تعاون روستایی در باره تامین میوه شب عید می‌گوید: تولیدات کافی است و ذخیره سازی سیب و مرکبات هم کامل انجام شده است و هیچ مشکلی وجود ندارد.
مشابه همین حرف را هم اخیرا علیرضا مهاجر، معاون زراعت وزیر جهاد کشاورزی گفت و ابراز امیدواری کرد که مردم هیچ مشکلی در باره تامین میوه شب عید نخواهند داشت.
* انتقاد مردم از افزایش قیمت سیب‌زمینی
قیمت سیب زمینی این روزها رشد تقریبا دو برابری دارد و در گزارش میدانی فارس هم به سراغ مردم که رفتیم اغلب از این موضوع گله دارند، دلیل افزایش قیمت سیب زمینی صادرات به کشور عراق و آذربایجان است البته اخیرا صادرات سیب زمینی به ازبکستان هم متوقف شده بود که قائمیان، معاون سازمان حفظ نباتات کشور در گفت‌وگو با خبرنگار فارس گفت که «صادرات سیب‌زمینی به ازبکستان دوباره برقرار شده است».
* رضایت مردم از سیستم توزیع اینترنتی کالا و تقاضای ورود میوه به این سیستم
برخی مردم به خبرنگار فارس گفتند که توزیع اینترنتی کالا به ویژه در شرایط امروز که همه مردم مشغله زیادی دارند بسیار خوب است و نسبت به قبل، عیب و نقص فروش اینترنتی کمتر شده و بهتر است فروش میوه هم در حجم گسترده تر توسط فروشندگان اینترنتی انجام شود.
اخیرا سازمان تعاون روستایی کشور توزیع هوشمند محصولات کشاورزی را تحت عنوان «سامانه بازرگام» کلید زد و ابتدای کار این سامانه هوشمند توانست ثبات نسبی را در بازار مرغ و تخم مرغ ایجاد کند و قرار شد که عرضه در این سامانه به ۲۵ محصول برسد که سرعت تکمیل بسیار کند شده است.
عرضه میوه در سامانه بازرگام در سطح گسترده می‌تواند با کم کردن حلقه های واسط، به قیمت کمتری دست مصرف کننده برسد و حاشیه سود خوبی هم برای تولیدکننده داشته باشد.
وزارت جهاد کشاورزی از امسال به دستور رئیس جمهور وظیفه مدیریت محصولات کشاورزی از تولید تا رسیدن به دست مصرف کننده را دارد، اگر پیش از این مقصر گرانی های بازار بین دو وزارتخانه جهاد کشاورزی و صمت سرگردان بود اما اکنون با برگشت خوردن وظایف قانون انتزاع به وزارت جهاد، همه چیز روشن است.
وزارت‌خانه‌ای که تولید می کند صفر تا صد کار از بازار و بازاررسانی گرفته تا قیمت بازار و صادرات را به عهده دارد و البته هر نقصان و ایرادی هم باشد متوجه همان وزارتخانه خواهد شد.
* اقدامات ضروری برای تداوم ثبات قیمت میوه در بازار
برای تداوم ثبات قیمت میوه در بازار نخست باید هزینه تولید کاهش یابد، استفاده از بذور اصلاح شده پر تولید و مقاوم به بیماری، یکپارچه سازی اراضی، مکانیزاسیون کشاورزی، افزایش ضریب نفوذ پژوهش و تحقیق به مزارع هم می‌تواند کارساز باشد.
دوم اینکه نظام توزیع بازار و بازارسانی اصلاح شود، در روش سنتی دروازه‌های ورود دلالی و واسطه گری بسیار است، سیستم هوشمندسازی باید با فناوری‌های نوین جایگزین شود.
سوم اینکه سیاست صادرات و واردات باید کنترل شود و ابزاری برای تامین به موقع و به نحوی باشد که سود تولید کننده و مصرف کننده هر دو لحاظ شود.