سرویس جهان مشرق-در پنجمین روز از آغاز جنگ در اوکراین، در صحنه میدانی یگان‌های موشکی روسیه بیش از روزهای قبل فعال‌شده‌اند؛ در آن سوی معادلات نظامی دیپلمات‌های روس به دنبال امتحان کردن راه‌حل‌های سیاسی برای پایان منازعه می‌گردند. از کی‌یف خبر رسیده است که هیئت سیاسی از جانب دولت اوکراین عازم بلاروس است. حساب توییتر وزارت خارجه بلاروس (میزبان نشست) تصویری از اتاق محل مذاکرات میان اوکراین و روسیه در این کشور را منتشر کرده و نوشته است که همه‌چیز برای میزبانی مذاکرات روسیه و اوکراین آماده است.
بیشتر بخوانید:
پنجمین روز از نبرد روسیه و اوکراین/ اروپایی‌ها تازه به فکر ارسال سلاح به اوکراین افتاده‌اند
برخی می‌گویند این مذاکرات آغاز یک ماراتن سیاسی برای گفتگو میان دو کشور بوده و نباید به اثر آن در کوتاه‌مدت خوش‌بین بود. برخی دیگر از کارشناسان نیز معتقدند که اگر زلنسکی رئیس‌جمهور اوکراین تن به مصالحه بر سیر میز مذاکره ندهد؛ با فاز دوم جنگ روبرو خواهد شد! پیش‌ازاین ارتش روسیه تنها با توسل واحدهای زرهی و توپخانه سعی در باز کردن معابر داشته و اگر پیچیدگی جنگ افزایش یابد؛ احتمالاً جنگ تغییر فاز داده و اسکادران‌های هوایی شامل موشک‌های دوربرد و جنگنده‌های رادار گریز نقش بیشتری در جنگ خواهند داشت.
عماد آبشناس مسوول بخش فارسی خبرگزاری اسپوتنیک روسیه درباره سناریوهای جنگ در اوکراین به «مشرق» می‌گوید: پوتین به دنبال راه‌حل سیاسی در اوکراین است و نه تبدیل کردن این کشور به تلی از خاک! کارشناس مسائل روسیه معتقد است که اگر اوکراین به منطقه بی‌طرف تبدیل‌شده و سایه ناتو از مرزهای روسیه دور شود؛ گزینه سیاسی جای اقدامات نظامی را خواهد گرفت.
به باور بسیاری اگر جنگ روی زمین دیپلماسی برای روس‌ها گره بخورد؛ آنگاه گزینه نظامی فرصتی برای اقدامات سیاسی باقی نخواهد گذاشت. آبشناس می‌گوید که حتی اگر تمام تاروپود اقتصاد روسیه تحریم شود، پوتین امنیت را فدای بازارهای تجاری نخواهد کرد.
در ادامه گفتگوی «مشرق» با عماد آبشناس تحلیل‌گر مسائل اوراسیا را می‌خوانید:
** پس از پنج روز از آغاز جنگ در اوکراین آیا هنوز می‌توان به راه‌حل‌های سیاسی میان مسکو و کی‌یف فکر کرد؟
طبیعتاً بهترین راه‌حل همیشه راه‌حل سیاسی است؛ اما باید دید جنگ را چه کسی تحمیل کرد؛ واقعیت آن است که آمریکا می‌خواست از اوکراین یک قربانی درست کند. زلنسکی توسط آمریکایی‌ها و صهیونیست‌ها به قدرت رسیده و عامل واشنگتن در اوکراین است.
** زلینسکی به دنبال آن بود تا اوکراین را میدان جنگ بکند؟
زلینسکی همه کار کرد تا روسیه را وادار به جنگ کند. او در این راه اوکراین را قربانی کرد.
** زلینسکی محصول انتخابات در اوکراین است.
متأسفانه مردم اوکراین انتخابات را شوخی گرفتند، واقعیت آن است که او در تلویزیون نقش دلقک را بازی می‌کرد. بسیاری از مردم اوکراین از روی به سخره گرفتن انتخابات به او رأی دادند. کمپین انتخاباتی زلنسکی را فردی به نام ایگور کولومویسکی بانکدار معروف که یک صهیونیست است هدایت می‌کرد. او زلنسکی را رئیس‌جمهور کرد و در رسانه‌ها تبلیغ می‌کرد که در اوکراین فساد زیاد است و با دادن رأی به یک دلقک نشان بدهیم که مردم یک شومن را جای سیاستمداران انتخاب کرده‌اند. زلنسکی فردی بی‌اختیار است و لابی‌های صهیونیستی و آمریکایی او را مثل یک عروسک خیمه‌شب‌بازی می‌چرخانند، هدف آن‌ها نیز فروپاشی اتحادیه اروپاست.
** آمریکایی‌ها با راه انداختن جنگ در اوکراین اروپا را به‌صورت غیرمستقیم وارد جنگ کرد؟
بله؛ آمریکا نمی‌تواند به‌صورت مستقیم با اروپا بجنگد، اما با بحران سازی در اوکراین می‌تواند اتحادیه اروپا را نابود کند.
** شواهدی هم برای این تحلیل شما وجود دارد؟
قطعا، ناتو تعداد زیادی از تروریست‌های حاضر در سوریه؛ عراق و لیبی را به اوکراین آورده تا اروپا را شبیه خاورمیانه کند.
** البته برخی می‌گویند جنگ در اروپا فصل دوم برگزیت و پایان کار اروپاست...
ببیند این جنگ محدود به روسیه و اوکراین نیست. آمریکا دو رقیب اساسی دارد یکی چین و دیگری اتحادیه اروپا. برخلاف تصور عموم اتحادیه اروپا رقیب آمریکا محسوب می‌شود. آن‌ها رقیب اقتصادی یکدیگر محسوب می‌شوند.
** حالا که جنگ شروع‌شده است؛ وضعیت سیاسی در روسیه چگونه است. آیا پوتین از حمایت و اقبال عمومی مردم در جنگ در اوکراین برخوردار است؟
بله به‌طورقطع او حمایت همه مردم روسیه را دارد.
** رسانه‌های غربی اما تصاویری از برخی تجمعات در مسکو را نشان می‌دهند...
کسی این صحنه‌سازی‌ها را باور نمی‌کند. این‌ها محصولات گزینشی رسانه‌های غربی و دست راستی از جنگ در اوکراین است.
** اگر جنگ طولانی و فرسایشی شود چطور؛ مردم به چه دلیل از پوتین حمایت می‌کنند؟
ماجرای جنگ در اوکراین باعث افزایش محبوبیت پوتین در میان مردم شده است. هشت سال قبل که مسئله کریمه پیش آمد، محبوبیت پوتین چند برابر شد. مردم روسیه وقتی می‌بیند که آمریکا و ناتو کشورشان را تهدید کرده و موشک هسته‌ای را در فاصله ۴ دقیقه‌ای از مرز آن‌ها قرار می‌دهد واکنش نشان می‌دهند. مردم در روسیه اتفاقاً طلبکار هستند و معتقدند که کرملین باید خیلی زودتر به اوکراین واکنش نظامی نشان می‌داد. من با توجه به ارتباطاتی که با مردم در روسیه دارم به‌خوبی می‌بینم که مردم واکنش مثبتی به این جنگ دارند.
** پس مردم روسیه حامی جنگ با ناتو هستند؟
حتماً همین‌گونه است؛ آن‌ها اتفاقاً منتقد هستند که چرا روسیه فشار جنگ را بالا نمی‌برد.
** به این دلیل که پوتین نمی‌خواهد تلفات بالا برود...
من هم این‌گونه فکر می‌کنم. روسیه در اوکراین به دنبال اهداف سیاسی است، مسکو نه می‌خواهد اوکراین را اشغال کند و نه تلفات ایجاد کند. شما ببینید آمریکا ۲۲۰ هزار تن بمب روی سر مردم عراق ریخت، یا آنکه عربستان هشت سال است بمب روی سر مردم یمن می‌ریزد، آیا روسیه توان آن را نداشت موشک و بمب روی سر اوکراین در لب مرز خودش بریزد. این‌ها نشان می‌دهد آن‌ها نمی‌خواهند تلفات بالا برود.
** امتحان راه‌حل‌های سیاسی آغازشده است؛ شما فکر می‌کنید مذاکرات در بلاروس به کجا می‌رسد؟
تصور من آن است که آمریکایی‌ها اجازه نمی‌دهند که مذاکرات به نتیجه برسد. آن‌ها فشار می‌آورند که گفتگوها منحرف شود. هدف اصلی آمریکا آن است که گروه‌های تروریستی در اوکراین فعال شود. تفسیر سخن زلینسکی در دعوت از جنگجوهای خارجی برای شرکت در جنگ نشانه‌ای بر این تحلیل است. معمولاً رسم آن است که کشورها از کشوری دیگر دعوت می‌کنند تا در جنگ از آن‌ها حمایت کند؛ اما رئیس‌جمهور اوکراین از جنگجوهای خارجی خواسته تا به کی‌یف آمده و مسلح شوند! منظور او از جنگجو همان تروریست‌هایی است که در سوریه و عراق و مناطق دیگر حاضر هستند.
** زلینسکی روی تروریست‌ها حساب بازکرده است؟ حتی صحنه نبرد هم بی شباهت به سوریه نیست؛ همانطور که کلاه سفیدهای فیلم جعلی از جنگ می ساختند در اوکراین نیز همان رویه را در پیش گرفته اند.
فرد عادی که نمی‌تواند با یک ارتش حرفه‌ای بجنگد؛ منظور او از نیروی خارجی همان تروریست‌های آموزش‌دیده‌ای است که در پایگاه‌های آمریکایی در خاورمیانه و شمال آفریقا آموزش‌دیده‌اند.
کارگردانانی که در سوریه فیلم جنگی ساختند اکنون در اوکراین مشغول تولید تصاویر جعلی برای فریب افکار عمومی هستند.
** به‌هرحال او مجبور است که راه‌حل‌های سیاسی را بپذیرد.
دقیقاً همین‌گونه است، راه‌حل سیاسی در اوکراین دیر یا زود دارد، اما بدیلی نخواهد داشت.
** بر سر میز مذاکره پوتین از زلنسکی چه می‌خواهد، آیا در برنامه طراحی‌شده از سوی مسکو رئیس‌جمهور اوکراین باید برود؟
آمریکا و شوروی سابق باهم تفاهم داشتند که یک منطقه حائل باهم داشته باشند. در حال حاضر این منطقه حائل باید دوباره بازسازی شود. آمریکایی‌ها پس از خروج از قرارداد موشکی با روسیه خارج‌شده و در حال نزدیک شدن به مسکو بودند.
** پیش‌ازاین چند جمهوری جا شده از شوروی نیز به ناتو نزدیک شده بودند؛ اما روسیه این سطح از واکنش را نداشت؟
اوکراین برای روسیه با دیگر سرزمین‌ها فرق می‌کند! ورود اوکراین به ناتو باعث محاصره شدن روسیه می‌شد. روسیه از اوکراین می‌خواهد منطقه حائل یا بی‌طرف باشد. در این وضعیت فرق نیم کند زلنسکی سرکار باشد یا فرد دیگری.
** موضوع مهم در ادامه جنگ اوکراین بحث تحریم‌هاست؛ آیا پوتین پیش‌بینی کرده بود که‌موج تحریم‌ها بالاگرفته و حتی تحریم‌های روانی مانند تحریم‌های ورزشی نیز دامن روسیه را بگیرد؟
پوتین قطعاً پیش‌بینی این تحریم‌ها را کرده بود. آمریکا هدفش از جنگ آن است که کمر اروپا را بشکند. تغییر در بودجه دفاعی برخی کشورهای اروپایی چون آلمان ناشی از همین ماجراست. هر چه جنگ در اوکراین طولانی تر شود اروپا آسیب بیشتری خواهد دید.
واقعیت آن است که روسیه راه خودش را پیداکرده و مسیر عبور از تحریم را پیدا می‌کند. آن‌ها سال‌ها هم‌نشین تهران بوده و درس‌های دور زدن تحریم را از شریک خودآموخته‌اند. همانطور که ایران می‌تواند نفت بفروشد، روسیه نیز می‌تواند؛ اما اروپا چطور؟ آمریکا ۱۰ سال است که می‌خواهد جلوی پروژه نورد استریم را بگیرد، بعد از آغاز جنگ برلین را وادار کرد جلوی این پروژه را بگیرد. قیمت گاز اروپا از طریق آمریکا تا سه برابر افزایش خواهد یافت. از سویی روسیه گاز را به‌صورت لوله‌کشی به اروپا می‌داد؛ اما آمریکا تنها می‌تواند گاز مایع بدهد. همه این عوامل باعث می‌شود تا اروپا ضربه سنگینی بخورد. نکته مهم آن است که در ماجرای جنگ اوکراین روسیه نشان داد که امنیت برایش از اقتصاد مهم‌تر است؛ حتی اگر بازارهای خود را از دست بدهد؛ حاضر نیست زیر سایه ناتو رفته و کمر خم کند.