سرویس جهان مشرق _ از شب گذشته یک بار دیگر تنش ها در خطوط تماس میان ارتش جمهوری آذربایجان و ارمنستان افزایش یافته و کار به تبادل آتش سنگین کشیده شده است.
مقامات باکو به مانند دفعات قبل مدعی هستند که درگیری توسط طرف مقابل آغاز شده و آنها ناچار به پاسخ متقابل شده‌اند، اما سطح حملات جمهوری آذربایجان و استفاده گسترده آنها از توپخانه و پهپادهای رزمی در خطوط تماس نشان می دهد آنها از قبل برای موج جدید درگیری در این منطقه آماده شده و مسئله شلیک سربازان مرزی ارمنستان تنها بهانه ای برای توسعه طلبی و میل به ادامه پیشروی در منطقه قره باغ از سوی دولت باکو است.
به گفته وزارت دفاع ارمنستان، نیرو های مسلح باکو در حال تلاش برای پیشروی در مناطق نرکین آندا، سوتکا، ورین شورژی و آرتانیش هستند.
بنا به گفته منابع ارمنی ۴۹ نفر کشته و چندین پست دیدبانی ارمنستان نیز به دست سربازان باکو افتاده است و احتمال پیشروی باکو به منظور اشغال سیونیک و قطع ارتباط زمینی ایران و ارمنستان هم وجود دارد.
هنگامی که در اواخر سپتامبر سال ۲۰۲۰ میلادی جنگ دوم قره باغ آغاز شد، جمهوری اسلامی ایران ضمن درخواست خویشتنداری از سوی دو طرف و نیاز به حل اختلافات از طریق مذاکره، بر حق قانونی جمهوری آذربایجان برای بازپس گیری خاک اشغال شده خود تاکید داشت.
بر اساس تمامی قطعنامه های بین المللی، بخش جنوبی منطقه قره باغ خاک رسمی جمهوری آذربایجان محسوب می‌شد که در سال ۱۹۹۴ توسط ارتش ارمنستان اشغال شده بود؛ به هر ترتیب ارتش جمهوری آذربایجان پس از یک درگیری سنگین ۴۴ روزه با رقیب خود موفق شد تا کلیه مناطق اشغالی را که معادل ۱۵ درصد از مساحت این کشور بود پس از ۲۶ سال بازپس گیرد.
در اواسط ماه نوامبر ۲۰۲۰ میلادی و هنگامی که با وساطت روسیه، آتش بس میان دو طرف برقرار شد، انتظار می رفت تا درگیری نظامی میان دو کشور پایان یافته و مسئله منطقه قره باغ کوهستانی به مرکزیت شهر استپاناکرت(خان کندی) از طریق گفت و گو و تصمیم ساکنان این منطقه روشن شود، اما متاسفانه دولت باکو اسیر بلندپروازی هایی شد که با تحریک دولت ترکیه ایجاد شده بودند.
ظاهرا آنکارا به دولت الهام علی اف فشار می آورد تا با وعده حمایت نظامی این کشور، ارتش جمهوری آذربایجان دست به اشغال مناطق جنوبی استان سیونیک ارمنستان زده و منطقه منزوی نخجوان را به خاک اصلی این کشور متصل کنند؛ این موضوع پیش زمینه ای برای ایجاد خط تجاری مشهور "کریدور زنگه زور" است.
اما جمهوری اسلامی ایران که برای بازپس گیری خاک کشور جمهوری آذربایجان برای تصمیم این کشور احترام قائل بود، بارها و با صراحت اعلام کرده است که در صورتی که دولت باکو قصد تغییر ژئوپلتیک منطقه قفقاز و تغییر مرزهای بین المللی را داشته باشد، جمهوری اسلامی ایران خویشتنداری و سیاست بی طرفانه خود را کنار گذاشته و مستقیما اقدام متقابل خواهد کرد.
هنگامی که رجب طیب اردوغان برای شرکت در نشست هماهنگی اعضای اجلاس آستانه همزمان با ولادیمیر پوتین وارد تهران شد، این موضوع به شکل قاطعانه و بدون تعارف از سوی رهبر معظم انقلاب به رئیس جمهور ترکیه یادآوری شد.
حضرت آیت الله خامنه‌ای در دیدار با اردوغان نکات زیادی در خصوص مسائل منطقه ای را خطاب به وی اعلام کردند که یکی از مهمترین بخش‌ها در خصوص مسئله بحران قره باغ و تلاش ناشیانه جمهوری آذربایجان برای قطع مرز زمینی و بین المللی ارمنستان با کشورمان بود.
ایشان با ابراز خرسندی از بازگشت قره‌باغ به آذربایجان، گفتند: البته اگر سیاستی مبنی بر مسدود کردن مرز ایران و ارمنستان وجود داشته باشد، جمهوری اسلامی با آن مخالفت خواهد کرد چرا که این مرز یک راه ارتباطی چند هزار ساله است.
جمهوری اسلامی ایران ضمن اینکه از لحاظ قرابت فرهنگی و مذهبی، نزدیکی بسیار زیادی با مردم جمهوری آذربایجان دارد، اما در خصوص حفظ منافع همسایه دیگر خود یعنی کشور ارمنستان نیز بر پایبندی به اصول و قوانین بین المللی تاکید داشته و اجازه تکروی به هیچ قدرت منطقه ای یا بین المللی را در خصوص منطقه قفقاز نخواهد داد.
این مسئله در تماس تلفنی امروز سید ابراهیم رئیسی با نیکول پاشینیان نخست وزیر ارمنستان نیز مورد تاکید قرار گرفت.
اقای رئیسی در این تماس تلفنی خطاب به پاشینیان گفت:
جنگ جدید در منطقه قفقاز جنوبی غیرقابل قبول است و ایران به دقت تحولات را دنبال می کند. رئیس جمهور ایران تاکید کرد که همه مناقشات منطقه باید به صورت مسالمت آمیز حل و فصل شود و موضع ایران در قبال تمامیت ارضی کشورها روشن است.
رئیس‌جمهور به سخنان رهبر معظم انقلاب اسلامی حضرت آیت‌الله خامنه‌ای اشاره کرد که بر اساس آن ارتباط ایران با ارمنستان به خطر نیفتد و راه‌های ارتباطی باید تحت حاکمیت دولت‌ها باشد. ابراهیم رئیسی با تاکید بر اینکه کشورش آماده حمایت از برقراری صلح در منطقه است، گفت: موضوع امنیت ارمنستان برای ایران مهم است.