به گزارش مشرق، پس از انتخاب کارلوس کی‌روش به عنوان سرمربی تیم ملی، صحبت‌های متعددی در رابطه با حضور یک دستیار ایرانی در کنار کی‌روش انجام شد و بارها نام جواد نکونام برای حضور روی نیمکت تیم ملی مطرح شد. باوجود این‌که باشگاه فولاد چندین بار با حضور نکونام در تیم ملی مخالفت کرده است اما فدراسیون همچنان در تلاش است تا فولادی‌ها را برای حضور کاپیتان سابق تیم ملی روی نیمکت تیم ملی در جام جهانی متقاعد کند.
فدراسیون فوتبال معتقد است با انتخاب نکونام می‌تواند سرمایه‌سازی کند و از این مربی برای رقابت‌های جام ملت‌های آسیا و آینده فوتبال ایران استفاده کند. این در حالی است که در تمام ادوار حضور ایران در جام جهانی از مربیان ایرانی مختلفی استفاده شد و در نهایت این مربیان بدون نتیجه و عملکردی قابل توجه از تیم ملی کنار رفتند یا در گوشه‌ای از بازی‌های باشگاهی فوتبال ایران کار خود را دنبال کردند.
در ادامه عملکرد دستیاران ایرانی تیم ملی در پنج دوره حضور ایران در ادوار جام جهانی را بررسی خواهیم کرد.
جام جهانی ۱۹۷۸: اصغر شرفی + محمود یاوری
شاگردان حشمت مهاجرانی برای اولین بار در جام جهانی حضور پیدا کردند. آن‌ها با تساوی مقابل اسکاتلند و کسب یک امتیاز از دور مسابقات کنار رفتند. اصغر شرفی و محمود یاوری دستیاران مهاجرانی در این دوره از جام جهانی بودند. البته محمود یاوری نقش بسیار کمتری در تیم ملی داشت و آماده سازی تیم ملی به عهده شرفی و مهاجرانی بود.
اصغر شرفی مربی‌گری را در تیم ملی فوتبال امید ایران که سرمربی‌اش حشمت مهاجرانی بود آغاز کرد. او با مهاجرانی به تیم ملی بزرگسالان رفت و سومین قهرمانی در جام ملت‌ها و راهیابی به جام جهانی فوتبال ۱۹۷۸ را تجربه کرد. پس از استعفای مهاجرانی از سرمربی‌گری تیم ملی در سال ۱۳۵۷ شرفی نیز استعفا داد و پس از مدتی کوتاهی به عنوان کمک مربی تیم انتخاب شد.
بیشتر بخوانید:
ادامه همکاری با کی‌روش به نتایج جام جهانی بستگی دارد/ نکونام تنها گزینه ماست
پس از برکناری سرمربی استقلال، شرفی به مدت نیم فصل هدایت این تیم را برعهده داشت و پس از پایان فصل از این باشگاه رفت. او در سال ۱۳۷۲ به مدت چهار سال هدایت تیم ایرانجوان را بر عهده داشت. شرفی در سال ۱۳۷۶ برای بار دوم به عنوان کمک مربی تیم ملی انتخاب شد. پس از سه سال فعالیت، رئیس وقت فدراسیون فوتبال ایران شرفی را به عنوان سرمربی تیم ملی انتخاب کرد اما این انتخاب با انتقادات فراوان و تغییر رئیس فدراسیون روبرو شد. همین مساله نیز باعث شد شرفی از این مسئولیت کنار گذاشته شود. پس از این او به مدت یک فصل سرمربی تیم برق شیراز بود. شرفی کارنامه خوبی پس از تیم ملی از خود به جای نگذاشت.
محمود یاوری در سال ۱۹۸۴ میلادی به عنوان سرمربی تیم ملی فوتبال ایران انتخاب شد. او در شش بازی هدایت تیم ملی را در انتخابی جام ملت‌های آسیا به عهده داشت. یاوری در هر ۶ بازی پیروز شد اما در تابستان همین سال پس از این‌که نصرالله سجادی به جای بهروز صحابه رئیس فدراسیون فوتبال شد، از مسئولیت سرمربی‌گری خود در تیم ملی کنار رفت.
محمود یاوری در سال ۱۹۸۰ سرمربی تیم ملی جوانان فوتبال کشور شد. او همچنین سرمربی‌گری در تیم ملی ب و تیم ملی امید تجربه کرد. یاوری در رده ملی مقام قابل توجهی را کسب نکرد. او در رده باشگاه هدایت ۱۳ باشگاه ایرانی را به عهده داشت.
جام جهانی ۱۹۹۸: بیژن ذولفقارنسب + اصغر مالکی
در این دوره از جام جهانی ایران توانست با شکست آمریکا اولین پیروزی خود در جام جهانی را کسب کند. بیژن ذولفقار نسب دستیار ایرانی جلال طالبی بود و همچنین اکبر مالکی نیز مربی بدنساز تیم ملی بود و به همراه ذوالفقارنسب به جام جهانی رفت.
ذوالفقارنسب در رقابت‌های مقدماتی تیم ملی فوتبال ایران در جام جهانی ۱۹۹۸ دستیار مربیان مختلفی از جمله ویرای برزیلی و جلال طالبی بود. این مربی در جام جهانی جلال طالبی را همراهی کرد. او در دوران حضورش در تیم ملی نتوانست به جایگاه بالاتری برسد و پس از تیم ملی در ۹ باشگاه ایرانی کار کرد. ذوالفقارنسب در رده باشگاه توانست دو بار به همراه سایپا به قهرمانی لیگ برتر برسد.
اصغر مالکی پس از حضور در تیم ملی، عملکرد قابل توجهی در فوتبال نداشت.
جام جهانی ۲۰۰۶: حسین فرکی و احمد سجادی + هومن افاضلی
شاگردان برانکو در سومین دوره حضور تیم ملی در جام جهانی مقابل آنگولا به تساوی یک بر یک رسیدند و مقابل مکزیک و پرتغال شکست خوردند. تیم ملی ۲۰۰۶ همانند جام جهانی ۷۸ با تک امتیاز کار خود را به پایان رساند.
در این دوره حسین فرکی دستیار برانکو ایوانکوویچ بود و احمد سجادی به عنوان مربی دروازه‌بان‌ها در تیم ملی حضور داشت. فرکی ۳ سال دستیار برانکو در تیم ملی بود. او نیز مانند ذولفقارنسب در رده ملی موفقی به دست نیاورد اما در رده باشگاهی توانست دو بار قهرمانی لیگ برتر را با سپاهان و فولاد به دست آورد. فرکی همچنین پیش از دستیاری در تیم ملی بزرگسالان، سابقه سرمربی‌گری در تیم ملی امید را به عهده داشت.
احمد سجادی در جام جهانی مربی دروازه‌بان‌های تیم ملی بود. سجادی پس از تیم ملی در همین سمت در نفت تهران، فولاد خوزستان و سپاهان کار کرد.
هومن افاضلی به عنوان مربی آنالیزور به همراه تیم ملی به آلمان رفت. او پیش از این به عنوان دستیار سابقه کار با بلاژوویچ و برانکو را در تیم ملی در کارنامه خود داشت. افاضلی همچنین به عنوان دستیار علی دایی قهرمانی لیگ برتر را به دست آورد و به همراه دایی به تیم ملی رفت و به عنوان مربی اول در تیم ملی کار کرد. افاضلی پس از جدایی از تیم ملی بزرگسالان سرمربی تیم ملی امید شد و در ادامه سرمربی‌گری استیل آذین، صبای قم، نفت تهران، کارون اروند خرمشهر، پارس جنوبی جم و ماشین سازی را به عهده گرفت اما موفقیتی به دست نیاورند.
جام جهانی ۲۰۱۴: مارکار آقاجانیان + مهرداد خانبان
ایران در جام جهانی ۲۰۱۴ با هدایت کارلوس کی‌روش به برزیل رفت. تیم ملی در برزیل با نیجریه به تساوی رسید و مقابل بوسنی و آرژانتین شکست خورد. مارکار آقاجانیان به عنوان دستیار و مهرداد خانبان به عنوان آنالیزور در کادرفنی کی‌روش حضور داشتند.
مارکار آقاجانیان به مدت ۷ سال دستیار تیم ملی بود. او پیش از حضور در تیم ملی به عنوان دستیار در تیم ملی امید کار کرد و سابقه هدایت داماش گیلان، داماش لرستان و داماش تهران را به عهده داشت. آقاجانیان همچنین در جام ملت‌های آسیا ۲۰۰۷ دستیار و آنالیزور تیم ملی بود و در بازی‌های غرب آسیا دستیار پرویز مظلومی در تیم ملی ب بود. او پس از کنار رفتن از تیم ملی پس از جام جهانی هدایت تیمی را به عهده نگرفت و عملکرد قابل توجهی در طول دوران مربی‌گری‌اش نداشت.
مهرداد خانبان آنالیزور تیم ملی در این دوره از جام جهانی بود. او کار خود را با افشین قطبی در پرسپولیس آغاز کرد و در ادامه با این مربی به تیم ملی ایران رفت. خانبان با آمدن کی‌روش فعالیت خود را در تیم ملی ادامه داد. او پس از جدایی از تیم ملی به همراه جواد نکونام به خونه به خونه بابل رفت. خانبان همچنین نفت تهران دستیار منصوریان، در شیجیاژوانگ چین دستیار قطبی و در پرسپولیس دستیار گابریل کالدرون بود.
جام جهانی ۲۰۱۸: مارکار آقاجانیان
آقاجانیان دومین جام جهانی خود را تجربه کرد. او تنها دستیار ایرانی کی‌روش در این دوره جام جهانی بود و پس از جدایی سرمربی تیم ملی، او نیز از این تیم جدا شد.