به گزارش مشرق، ناصر کنعانی سخنگوی وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی ایران امروز (دوشنبه) ۱۸ اردیبهشت ماه در نشست هفتگی با خبرنگاران به تشریح آخرین تحولات در حوزه سیاست خارجی پرداخت.
* سفر رئیسی به دمشق
وی درباره سفر رئیس جمهور به سوریه گفت: این سفر یکی از رخدادهای مهم در تحولات مرتبط با روابط دو کشور دوست و برادر و شریک ایران و سوریه است و بعد از پیروزی پرشکوه محور مقاومت در مقابل جبهه متحد تروریسم در سوریه حائز اهمیت بود. این سفر فرصت مغتنمی بود که ریل گذاری جدید روابط دو کشور در مرحله پساتروریسم صورت بگیرد. این سفر از بعد اقتصادی و تجاری حائز اهمیت بود و در مذاکرات صورت گرفته، مورد اهتمام مشترک دو رئیس جمهور، هیأت همراه و وزرای دو کشور بود.
کنعانی با بیان اینکه ۶ وزیر دولت آقای رئیسی را در این سفر همراهی کردند، گفت: تمرکز بر این بوده که دو کشور علاوه بر حوزه‌های سیاسی، در حوزه اقتصادی و تجاری نیز زمینه‌های لازم را فراهم کنند که اهداف و منویات دو کشور در این بخش فراهم شود. در این سفر اسناد مهمی امضا شد که از جمله سند همکاری‌های راهبردی و بلندمدت که به امضای روسای جمهور دو کشور رسید.
این دیپلمات ارشد ایرانی ادامه داد: انجام این سفر در این مقطع پیام و مفهوم خاص خود را دارد و عملا به عنوان جشن پیروزی مشترک محور مقاومت بود.
سخنگوی دستگاه دیپلماسی درباره دیدارهای رئیس جمهور با رهبران مقاومت لبنان و فلسطین نیز گفت: این نشانگر استمرار حمایت ایران از محور مقاومت بود.
* بازگشت سوریه به اتحادیه عرب
وی با اشاره به بازگشت مجدد سوریه به اتحادیه عرب هم گفت: با درک فضای جدید و تحولی که در سوریه رخ داد و اثبات ثبات و استقرار و حمایت مردمی از دولت سوریه شاهد این تحول جدید بودیم که اتحادیه عرب با فعالیت رسمی دولت سوریه در نشست‌های اتحادیه موافقت کردند.
این دیپلمات ارشد ایرانی افزود: امیدواریم شاهد همگرایی کشورهای منطقه باشیم.
* سفر امیرعبداللهیان به مسکو برای شرکت در نشست چهارجانبه
سخنگوی وزارت خارجه درباره نشست وزرای خارجه چهار کشور سوریه، روسیه، ترکیه و ایران در مسکو درباره سوریه نیز بیان کرد: وزیر خارجه ایران در رأس هیأتی در این نشست مشارکت می‌کند. پیش از این شاهد برگزاری نشست چهارجانبه معاونان وزرای خارجه و نمایندگان ویژه چهار کشور در ۱۵ فروردین ۱۴۰۲ در مسکو بودیم و همچنین نشست چهارجانبه وزرای دفاع و مسؤولان عالی امنیتی چهار کشور در مسکو برگزار شده بود.
وی افزود: قرار است ۲۰ اردیبهشت شاهد برگزاری نشست چهارجانبه وزرای خارجه چهار کشور ایران، سوریه، ترکیه و روسیه در مسکو باشیم. به عنوان ایران همواره بر حل و فصل سیاسی اختلافات موجود بین سوریه و ترکیه تأکید داشتیم و بر این هم در چارچوب تماس‌ها و گفت‌وگوهای دوجانبه با مقامات سوریه و ترکیه و هم در چارچوب نشست‌های ضامن روند آستانه از جمله نشست سه جانبه سران در تهران تأکید کردیم. همواره می‌گفتیم که ضمن درک نگرانی‌های امنیتی ترکیه در سوریه معتقد بوده و هستیم این موضوعات راهکار نظامی ندارد و باید گفت‌وگوهای سیاسی مبنای عمل قرار بگیرد. با تلاش‌های انجام شده پیشرفت‌های خوبی حاصل شد و این اتفاق نظر شکل گرفت که نشست‌های آستانه از سه جانبه به نشست چهارجانبه تبدیل شود.
* روابط ایران و کشورهای منطقه در روند صعودی
وی درباره روابط ایران با کشورهای عربی بعد از توافق ایران و عربستان نیز بیان کرد: جهش‌های خوبی را در حوزه تجاری و اقتصادی داشتیم و تبادل هیأت‌های ما با کشورهای حوزه عربی برقرار بوده است. اتفاق مثبتی که در روند مناسبات دوجانبه ایران و عربستان، ایران و امارات و ایران و کویت رخ داد، این نشانگر آن است که روابط ایران و کشورهای منطقه در روند صعودی جدید قرار گرفته است. در هر جا فرصتی ببینیم که منافع مشترک ایران و کشورهای مقابل و منافع دسته جمعی کشورهای منطقه قابل تأمین باشد، اقدام خواهیم کرد.
کنعانی گفت: اصل و اولویت در استفاده از دیپلماسی برای پیشبرد اهداف مشترک و رفع سوءتفاهم‌هاست.درباره کشورهایی که روابطمان در سطح نازل است همین رویکرد را داریم و تلاش خود را خواهیم کرد. افق‌های مناسبات ایران در همکاری با کشورهای منطقه روشن‌تر است و امیدواریم با تلاش‌های مشترک و گفت‌وگوها در سطوح مختلف بتوانیم گام‌های جدید را در راستای مناسبات فیمابین برداریم.
* سیاست جدی ایران حل و فصل مشکلات و سوءتفاهم با آژانس
سخنگوی وزارت خارجه درباره نصب دوربین‌های آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در تأسیسات هسته‌ای ایران گفت: قبلا توضیح دادم و نمی‌توانم بیش از این توضیحی بدهم. ولی مایلم عنوان کنم که سیاست جدی ایران حل و فصل مشکلات و سوءتفاهم با آژانس است و ایران در همین چارچوب همانطور که مقامات سازمان انرژی اتمی اعلام کردند سیاست این است اجازه ندهیم موضوعات مرتبط با فعالیت هسته‌ای ایران تبدیل به مانع در روند همکاری‌های ایران با آژانس شود. ایران در چارچوب نقشه راهی که در سفر گروسی به تهران انجام شد، در حال حرکت است و در همین زمینه اقدامات اجرایی و عملیاتی تعریف شده و داریم به جلو می‌رویم. روند را به سمت پیشرفت و رو به جلو می‌بینیم.
* انتظارات ایران از عراق
سخنگوی وزارت خارجه همچنین درباره توافق ایران و عراق در خصوص تامین امنیت مرزها در اقلیم کردستان عراق اظهار داشت: در چارچوب سندی که بین روسای دستگاه‌های امنیتی ایران و عراق حاصل شد چارچوب مشخصی برای رفع نگرانی‌های امنیتی ایران تعریف کردیم و در همان چارچوب ارتباطات و مشورت‌ها برقرار است و انتظار داریم بر مبنای توافق امضا شده و اراده اعلام شده از سوی مقامات دو کشور مسیر با جدیت به پیش برود و شاهد تامین نیازهای ایران و رفع نگرانی‌های امنیتی ایران باشیم. پناهندگی نمی‌تواند مبنای حضور مسلحانه باشد.
* در مرحله آماده سازی نهایی ساختمان‌های ایران در ریاض و جده هستیم
وی درباره بازگشایی اماکن دیپلماتیک ایران و عربستان گفت: در چارچوب توافق طرفین و اراده عملی از سوی دو دولت پیشرفت‌های خوبی در روند آماده سازی اماکن دیپلماتیک برای از سرگیری فعالیت‌های رسمی سفارتخانه‌ها و سرکنسولگری‌های دو کشور داشتیم. به دلیل سنوات طولانی تعطیل بودن اماکن و استهلاکات در بنا و تجهیزات نیازمند بازه زمانی بیشتری برای آماده سازی اماکن دیپلماتیک هستیم.
کنعانی اضافه کرد: در مرحله آماده سازی نهایی ساختمان‌های ایران در ریاض و جده هستیم. هیأت ما حضور دارد و امیدواریم با تفاهم خوب طرفین شاهد بازگشایی رسمی سفارتخانه‌ها در کوتاه‌ترین زمان ممکن باشیم. ایران در اجرای تعهد خود جدی است و در عربستان نیز شاهد این اراده جدی هستیم.
وی گفت: از سرگیری روابط و فعالیت هیأت‌های دیپلماتیک دو کشور را لزوما نمی‌توانیم به فعال سازی اماکن گره بزنیم. روند را در مجموع مثبت می‌بینیم.
* روابط ایران و مصر
سخنگوی وزارت خارجه درباره میانجیگری عراق بین ایران و مصر گفت: درباره اصل خبر نظری ندارم. روابط ایران و مصر در سطح دفاتر حفاظت از منافع فعال است و همواره فعال بوده و تیم دیپلماتیک دو کشور در قاهره و تهران حضور دارند و به انجام فعالیت مشغولند و امکان تبادل پیام و گفت‌وگو از طریق دفاتر برقرار بوده و هیچ مانع و محدودیتی برای این گفت‌وگوها نداشتیم. ایران اعلام کرده برای گسترش روابط با کشورهای عربی و اسلامی هیچ محدودیتی نداریم و بلکه در اولویت سیاست خارجی ما قرار دارد و اراده قاهره برای افزایش سطح همکاری‌های دو کشور می‌تواند این مسیر را تسهیل کند.
* صدور روادید برای تجار ایرانی به منظور سفر به عربستان
سخنگوی وزارت خارجه در پاسخ به سؤال دیگری درباره صدور روادید برای تجار ایرانی به منظور سفر به عربستان اظهار داشت: براساس توافق دو کشور به ویژه در نشست وزرای خارجه و بیانیه مشترک ایران و عربستان عملا محدودیتی برای سفر اتباع و شهروندان دو کشور به ویژه تجار و فعالان اقتصادی دو کشور نداریم و امکان صدور روادید را با وضع فعلی داریم و می‌توانیم اقدام کنیم. هیأت‌های دو کشور از کانال‌های دیپلماتیک روادید را دریافت و سفر کردند. محدودیتی برای انجام اینگونه هیأت‌ها وجود ندارد.
* به هرگونه اقدام متجاوزانه‌ای به صورت قاطع و پشیمان کننده پاسخ می‌دهیم
سخنگوی دستگاه دیپلماسی در واکنش به اظهارات جیک سالیوان مشاور امنیت ملی کاخ سفید گفت: ایشان خوشبختانه به سیاست کاملا اشتباه دولت آمریکا در خروج یکجانبه و غیرقانونی از برجام اعتراف کرد. درباره فعالیت‌های هسته‌ای صلح آمیز ایران ایشان اظهارات مغایر با فعالیت‌های هسته‌ای ایران دارد و اظهارات ایشان با گزارش‌های عدیده آژانس (۱۵ گزارش آژانس) سازگاری ندارد.
وی افزود: درباره اظهارات نسنجیده و تحریک آمیز ایشان مبنی بر به رسمیت شناختن آزادی عمل رژیم صهیونیستی برای مقابله با برنامه‌های هسته‌ای ایران دلیل دیگری است که متاسفانه دولت آمریکا مسؤولیت ناشی از اقدامات مخرب رژیم صهیونیستی در منطقه و مشخصا در ارتباط با ایران را به نحو مستقیم و غیرمستقیم تقبل می‌کند. دولت آمریکا باید متوجه مسؤولیت قانونی و حقوقی اینگونه اظهارات باشند. فعالیت‌های هسته‌ای ایران صلح آمیز است و عضو آژانس و ان.پی.تی هستیم و فعالیت‌های ایران تحت نظارت آژانس در حال انجام است.
سخنگوی دستگاه دیپلماسی تصریح کرد: ادعاهای بی اساس درباره فعالیت‌های هسته‌ای ایران را نمی‌پذیریم. ایران در ارتباط با هیچ گونه تعرضی نسبت به منافع، امنیت و دارایی‌های خود مسامحه نخواهد کرد و در قبال هرگونه اقدام متجاوزانه‌ای به صورت قاطع و پشیمان کننده پاسخ خواهد داد.
سخنگوی دستگاه دیپلماسی اظهار داشت: جمهوری اسلامی ایران در چارچوب اقدام غیرسازنده دولت جمهوری آذربایجان به صورت متقابل، چهار دیپلمات جمهوری آذربایجان دو عضو سفارت این کشور در تهران و دو عضو سرکنسولگری در تبریز را بلافاصله بعد از عمل طرف آذری از ایران اخراج کرد.
* پول‌های بلوکه شده در کره جنوبی و ژاپن
کنعانی در پاسخ به سؤالی درباره آزادسازی پول‌های بلوکه شده ایران در کره جنوبی و ژاپن گفت: اتفاق قابل توجهی که رخ داده باشد ندارم که عرض کنم. تماس‌ها ادامه دارد و ایران برای آزادسازی دارایی‌های خود از هیچ تلاشی فروگذار نخواهد کرد.
* روابط ناگسستنی دو ملت ایران و جمهوری آذربایجان
سخنگوی وزارت خارجه در پاسخ به سؤال خبرنگار درباره اظهارات غیردوستانه الهام علی اف رئیس جمهور آذربایجان علیه ایران علیرغم تماس‌های برقرار شده بین وزرای خارجه و اینکه گفته شده بود گشایش‌هایی در پی سوءتفاهمات اخیر ایجاد شده، گفت: دیدگاه خود را درباره روابط با آذربایجان به صورت صریح و شفاف اعلام کردیم. روابط بین دو ملت ناگسستی است و عمق فرهنگی و تاریخی ریشه داری دارد و اینکه نباید اقدامی انجام دهیم و مواضعی اتخاذ کنیم که در مسیر منافع دو کشور نیست و بلکه تامین کننده منافع طرف‌هایی است که مایلند به ایجاد تنش و بحران در روابط دو کشور دامن بزنند.
وی افزود: در مورد موضوعات اختلافی بین ایران و آذربایجان به ویژه در مبحث مربوط به سفارت آذربایجان در تهران هچنان مایل هستیم فرصت را به دیپلماسی بدهیم و در اختیار دیپلماسی قرار دهیم که موضوعات را حل و فصل کنیم و اینکه با بستن صفحات تلخ گذشت به سمت جلو و آینده حرکت کنیم.
* اظهارات پشت تریبون‌ها به ویژه در موضوعات مورد اختلاف کمکی به حل و فصل آنها نمی‌کند
سخنگوی دستگاه دیپلماسی گفت: مجددا تأکید می‌کنیم اظهارات پشت تریبون‌ها به ویژه در موضوعات مورد اختلاف کمکی به حل و فصل آنها نمی‌کند. قبلا تأکید کردیم مبتنی بر گفت‌وگوهای دو وزیر خارجه گام‌های اجرایی و مسیرهای مذاکراتی دو طرفه برای رفع سوءتفاهمات و حل و فصل اختلافات تعریف شده و در این مسیر اقداماتی صورت گرفته و هیأت‌هایی مبادله و گفت‌وگوهایی انجام شده است.
کنعانی ادامه داد: روایت‌های یک طرفه و غیردقیق از پشت میکروفون‌ها و تریبون‌ها نشانه صحت آنها نیست و اجازه دهیم در چارچوب نقشه راه تعریف شده طرفین بتوانند مشکلات را حل و فصل و گام‌هایی به سمت جلو بردارند.
وی گفت: ما بر ضروت حفظ منافع و مصالح دو کشور و حسن همسایگی بر روش‌های دیپلماتیک تأکید و پافشاری می‌کنیم و نباید اجازه سوء استفاده به طرف‌هایی بدهیم که به دنبال ایجاد خلل و بی ثباتی در مناسبات دو کشور هستند.
* ایجاد دفتر حفاظت منافع ایران در آلبانی
سخنگوی دستگاه دیپلماسی درباره گفت‌وگوی تلفنی امیرعبداللهیان و چاووش اوغلو وزیر خارجه ترکیه درباره موافقت ایران برای ایجاد حافظ منافع در آلبانی توسط ترکیه نیز اظهار داشت: با توجه به مناسبات خوب ایران با ترکیه و همکاری‌های دوجانبه و منطقه‌ای، این کشور برای این اقدام اعلام آمادگی کرده و ایران مبتنی بر دیدگاه اصولی خود که باید فرصت را به دیپلماسی بدهد و از مسیرهای دیپلماتیک برای عبور از شرایط نامناسب استفاده کند، از این پیشنهاد دولت ترکیه استقبال کرد و امیدواریم کار در مسیر درست پیش برود و در زمان مقتضی درباره روند کار اطلاع رسانی صورت خواهد گرفت.
* گفت‌وگوها و تبادل پیام‌ها از طریق کانال‌های متنوع ارتباطی برقرار است
وی درباره مذاکرات رفع تحریم‌ها نیز بیان کرد: هم اکنون گفت‌وگوها و تبادل پیام‌ها از طریق کانال‌های متنوع ارتباطی برقرار است. امیدواریم اراده سیاسی به امکان فنی اضافه شود و شاهد بازگشت مسؤولانه همه طرف‌ها از جمله آمریکا به برجام باشیم.
* از خطوط قرمز خود عبور نکرده‌ایم
سخنگوی وزارت خارجه درباره اخبار منتشر شده در رسانه‌ها مبنی بر بازگشت تحریم‌ها علیه ایران در صورت افزایش میزان غنی سازی گفت: مایل نیستیم با پیش فرض‌ها و پیش بینی ها راجع به اتفاقاتی که ممکنن است بیفتد یا در رسانه‌ها مطرح می‌شود، قضاوت و پیشداوری کنیم. ایران نشان داده در حفظ و صیانت از حقوق ملت ایران جدیت و قاطعیت لازم را دارد و همواره خطوط قرمز خود را در روند مذاکرات و دستیابی به حقوق حقه ملت ایران مورد توجه قرار داده و از آن عبور نکرده است. فعالیت هسته‌ای ایران صلح آمیز و در چارچوب‌های تعریف شده در چارچوب آژانس است.
کنعانی همچنین در پاسخ به سؤالی گفت: اروپا از مجموعه هدفگذاری‌های ایران در حوزه سیاسی و اقتصادی مستثنی نیست.
* نمایشگاه ایران اکسپو
وی در پاسخ به سؤالی درباره برگزاری نمایشگاه ایران اکسپو گفت: پنجمین نمایشگاهی است که برگزار می‌شود و رئیس جمهور نیز در مراسم افتتاحیه شرکت کرد. دستگاه دیپلماسی در کمک با وزارت صمت و سازمان توسعه تجارت متفاوت از سال‌های گذشته نقش جدی برای سازماندهی و مقدمه سازی برگزاری موفق نمایشگاه داشته است. خوشبختانه شاهد شروع بسیار خوبی در این نمایشگاه بودیم.
کنعانی اضافه کرد: ۷۵۰ شرکت برتر صادراتی ایران محصولات خود را در این نمایشگاه به نمایش گذاشتند و بیش از ۱۲۰۰ فعال اقتصادی و تاجر از ۶۵ کشور در این نمایشگاه حضور دارند. ظرفیت‌های صادراتی ایران در حوزه‌های مختلف به نمایش گذاشته شده است. ان‌شاءالله این نمایشگاه در بازاریابی تولیدات ایران موفق عمل کند.