به گزارش سرویس جهان مشرق، ناتو در اجلاس خود در ویلنیوس(لیتوانی) در ماه ژوئیه، به گذشته خود بازخواهد گشت و رهبران آن هزاران صفحه از طرح‌های نظامی مخفی را تصویب خواهند کرد که برای اولین بار پس از جنگ سرد، نحوه پاسخ ائتلاف را به عملیات نظامی روسیه شرح خواهد داد.
به گزارش رویترز، این حرکت نشان‌دهنده یک تغییر اساسی است - ناتو برای چندین دهه نیازی به ترسیم برنامه‌های دفاعی در مقیاس بزرگ نداشت، زیرا در جنگ‌های کوچک‌تری در افغانستان و عراق شرکت کرد و احساس می‌کرد که پس از فروپاشی اتحاد شوروی دیگر تهدیدی وجودی ندارد.
اما در حالی که خونین‌ترین جنگ اروپا از سال 1945 درست فراتر از مرزهای این کشور در اوکراین در جریان است، این ائتلاف اکنون هشدار می‌دهد که باید همه برنامه‌ریزی‌ها را قبل از وقوع درگیری با دشمنی مانند مسکو انجام دهد.
دریاسالار راب بائر، یکی از مقامات ارشد نظامی ناتو، گفت:
"تفاوت اساسی بین مدیریت بحران و دفاع جمعی در این است: این ما نیستیم، بلکه دشمن ما است که جدول زمانی را تعیین می کند. ما باید برای این واقعیت آماده شویم که درگیری می تواند در هر زمانی خود را نشان دهد. "
ناتو با تشریح آنچه که برنامه‌های منطقه ای خود می نامد، به کشورها در مورد چگونگی ارتقاء نیروها و تدارکات خود نیز راهنمایی و مشورت خواهد داد.
ینس استولتنبرگ، دبیرکل ناتو در مورد اسناد بسیار محرمانه‌ای که مانند جنگ سرد، سربازان خاصی را برای دفاع از مناطق خاص تعیین می کند، گفت:
"متحدان دقیقاً می دانند چه نیروها و ظرفیت‌هایی در کجا، برای چه چیزی و چگونه باید مستقر شوند. "
این روندی را رسمیت می بخشد که با الحاق کریمه به روسیه در سال 2014 آغاز شد و متحدان غربی برای اولین بار نیروهای رزمی خود را به شرق اعزام کردند و بریتانیا، کانادا و آلمان هر کدام رهبری یکی از کشورهای بالتیک را بر عهده گرفتند.
اما در حالی که بسیاری از ویژگی‌های استراتژی جدید، شبیه ساختار نظامی-عملیاتی ناتو در دوران قبل از سال 1990 است، برخی از عوامل اساسی تغییر کرده است، آن هم برای ائتلافی که از آن زمان تاکنون حدود 1000 کیلومتر (600 مایل) به سمت شرق گسترش یافته و از حدود 12 عضو به 31 عضو رسیده است.
الحاق فنلاند در ماه گذشته به تنهایی مرز ناتو با روسیه را به حدود 2500 کیلومتر، یعنی دوبرابر کرده است و رویکرد انعطاف‌پذیرتری را نسبت به گذشته، که آلمان به عنوان منطقه اصلی نبرد تلقی می شد، به ناتو تحمیل کرده است.
همچنین، یان هوپ، مورخ در مقر عالی نیروهای متفقین ناتو در اروپا (SHAPE) گفت:
"همچنین، ائتلاف ناتو دیگر برای جنگ هسته‌ای گسترده علیه مسکو و متحدانش - که اکثر آنها اکنون اعضای ناتو هستند - آماده نمی‌شود. "
او با اشاره به درگیری‌های منطقه‌ای که نیاز به مهار سریع دارند، گفت:
" ما نوع جنگی را که در دوران جنگ سرد بود، تصور نمی کنیم، یعنی وضعیت فرضی که نیروهای متحد، با حملات پیمان ورشو در مقیاس بزرگ، به طور همزمان، مورد ضربه قرار می گیرند. "
در عین حال، اینترنت، هواپیماهای بدون سرنشین، سلاح‌های مافوق صوت و جریان سریع اطلاعات چالش‌های جدیدی را ایجاد می‌کنند.
ژنرال هوبرت کوترو، معاون رئیس ستاد SHAPE گفت:
"خبر خوب این است که ما در مورد شفافیت میدان نبرد صحبت می کنیم. با تمام ماهواره ها، با تمام اطلاعات ما می توانیم مراحل شکل‌گیری یک بحران رو به افزایش را رصد کنیم. درباره‌ی اوکراین، ما همه شاخص‌ها را از قبل داشتیم. "
این شفافیت یکی از دلایلی است که ناتو بر خلاف خواسته‌های کشورهای بالتیک، نیاز فوری به افزایش تعداد نیروها در شرق نمی بیند.
کوترو هشدار داد:
"هرچه تعداد نیروهای بیشتری را در مرز جمع کنید، مانند چکش است. در یک نقطه، می خواهید یک میخ پیدا کنید. اگر روس‌ها در حال جمع‌آوری نیرو در مرز هستند، ما را تحریک می کنند، اگر ما در حال جمع‌آوری نیرو در مرز هستیم، آنها را تحریک می کند.»
چالش ها
با این حال، کارشناسان ناتو معتقدند که بهبود چشمگیر در وضعیت آمادگی نیروها، یک وظیفه‌ی عظیم و شاق خواهد بود. ناتو در سال 2022 موافقت کرد که 300000 سرباز را در حالت آماده باش کامل قرار دهد که این رقم در گذشته 40000 بود.
کاستی‌ها در ظرفیت ائتلاف برای تولید تسلیحات و مهمات کافی، با تلاش برای پاسخگویی به درخواست‌های فزاینده‌ی اوکراین، برجسته شده است، و ناتو همچنین باید لجستیک مورد نیاز برای استقرار سریع نیروها را از طریق راه‌آهن یا جاده ارتقا دهد.
نیاز به تامین مالی اجرای طرح‌های منطقه‌ای یکی از دلایلی است که استولتنبرگ از رهبران اروپایی خواسته است تا در هدف‌گذاری‌های خود، افزایش بودجه نظامی عملیات ناتو را لحاظ کنند. این سرفصل مهم دیگری که در ویلنیوس مورد بحث قرار خواهد گرفت.
مقامات ناتو تخمین می‌زنند که اجرای کامل این طرح‌ها چند سال طول می‌کشد، اگرچه آنها تأکید می‌کنند که در صورت لزوم، ناتو می‌تواند فورا وارد نبرد شود.
کوترو گفت:
"ما همین امشب آماده جنگ هستیم. می دانید، شما هرگز به اندازه کافی آماده نیستید. هرگز. ما باید بتوانیم در صورت لزوم امشب با هر آنچه که داریم، بجنگیم. "