پول‌های بلوکه‌شده به ایران می‌آید، دولت اختیاری در هزینه‌کرد آن ندارد و این مبلغ جزو ذخایر ارزی بانک مرکزی محسوب می‌شود!

سرویس سیاست مشرق- در میان انبوهی از گزارش‌ها و تیترهای خبری، در یک بسته کامل بانام «ویژه‌های مشرق» شمارا در جریان مسائل مهم و اثرگذار از نگاه روزنامه‌های کشور قرار می‌دهیم.

در این ویژه‌نامه، نگاهی به آخرین مواضع جناح‌های سیاسی و تحولات مهم داخلی، خارجی، اوضاع اقتصادی و اجتماعی کشور انداخته می‌شود که مخاطبان بامطالعه آن به رهیافت‌های مهم، نکات و تأملات از سیر وقایع اثرگذار دست خواهند یافت، در این بخش با ما همراه باشید

************

روزنامه‌های امروز چهارشنبه ۲۹ شهریورماه در حالی چاپ و منتشر شد که پنج دیدار و سه نشست در روز اول سفر رییسی به نیویورک، چشم‌انداز بورس در نیمه دوم سال و جنگ اوکراین و سرنوشت آن و نیز بحران قفقاز در صفحات نخست روزنامه‌های امروز برجسته شده است.

رییس‌جمهور کشورمان در روز اول سفر خود به نیویورک علاوه بر نشست با مدیران رسانه‌های امریکایی، جمعی از اندیشمندان سیاست خارجی ایالات متحده و اعضای هیات امنای جامعه شیعیان این کشور، با روسای جمهور کرواسی، قزاقستان، الجزایر، قرقیزستان و دبیرکل سازمان ملل متحد دیدار کرد.

سفر رئیسی به آمریکا مورد توجه بسیاری از روزنامه‌های اصلاح‌طلب قرار گرفته است، سوژه مشترک همه این روزنامه‌ها گفتگوی مستقیم بایدن با رئیسی است، روزنامه اعتماد که نا امید از گفتگوی مستقیم ایران و آمریکا در نیویورک است در گزارشی نوشته است:

سفر رییسی برای شرکت در هفتادوهشتمین مجمع عمومی سازمان ملل متحد برای دومین بار از آغاز تکیه زدن به صندلی ریاست‌جمهوری از همان ابتدا و در زمان حضورش در هواپیما با حواشی همراه شد. در ساعات نخست حضور رییس‌جمهوری در نیویورک و درحالی که خبرهایی درباره دیدارهایش با برخی روسای جمهور منتشر می‌شد، عکسی در فضای مجازی از رییسی در حال نماز شب خواندن در هواپیما روی خروجی برخی رسانه‌های حامی دولت قرار گرفت.

این روزنامه در ادامه با کنایه نوشته است:

اینکه افراد نماز بخوانند به خود و خدای‌شان مربوط است. مردم افراد را برای نمازخواندن انتخاب نمی‌کنند. وظیفه آنان انجام وعده‌ها از جمله افزایش یک میلیون شغل و مسکن در سال و تک‌رقمی کردن تورم است. درک گروه رسانه‌ای دولت انداختن و انتشار همین تصاویر است!

روزنامه شرق نیز در گزارشی با عنوان «دیپلماسی به وقت نیویورک» می‌نویسد:

سیدابراهیم رئیسی که بامداد دوشنبه (۲۷ شهریور) در صدر هیئتی سیاسی و برای شرکت در هفتادوهشتمین مجمع عمومی سازمان ملل متحد عازم نیویورک شده بود، شب گذشته در صحن عمومی این سازمان سخنرانی کرد. رئیسی برای دومین بار در دولت سیزدهم و با بدرقه حجت‌الاسلام قمی نماینده رهبری، محمد مخبر معاون‌اول رئیس‌جمهور و نیز جمعی ‌از وزرا و اعضای هیئت دولت وارد خاک آمریکا شد. رئیس‌جمهور در نخستین روز از حضورش در نیویورک، پنج دیدار با دبیرکل سازمان ملل متحد و رؤسای جمهور الجزایر، قرقیزستان، قزاقستان و کرواسی داشت و در ادامه، در سه نشست هم حضور پیدا کرد. رئیس‌جمهور ایران در نخستین برنامه سفر خود به نیویورک گفت‌وگویی رودررو با مدیران ارشد رسانه‌های آمریکا برگزار کرد و به سؤالات مختلف آنان پاسخ داد. در این نشست مدیران ارشد رسانه‌هایی مانند «ان‌بی‌سی»، «وال‌استریت ژورنال»، «واشنگتن‌پست»، «نیوزویک»، «پولیتیکو»، «رویترز» و «ان‌بی‌سی» حاضر بودند.

روزنامه آرمان امروز نیز در گزارشی با عنوان «مذاکرات خاص؛ پشت درهای بسته» نوشته است:

مشخصا دیدار با روسای جمهور چند کشور نه چندان قدرتمند، کارگشا نخواهد بود و باید در این سفر با مقامات کشورهای صاحب نفوذ و اروپایی گفت و گوهایی صورت گیرد تا سوتفاهم ها برطرف شود. اگر در این سفر پیغامی نیز میان ایران و آمریکا رد و بدل شود نیز می تواند مفید فایده باشد. مشخصا در هر دوره ای که روسای جمهور ایران به آمریکا رفته اند، حتی اگر دیداری نداشته اند، پیغامی میان طرفین پشت درهای بسته رد و بدل شده است و این بار نیز این احتمال وجود دارد هرچند چندین بار از سوی جمهوری اسلامی تکذیب شده است. در هفته های اخیر تنش زدایی میان طرفین در مسیر خوبی قرار داشته و نیاز است تا از فرصت نیویورک نیز استفاده شود و ایران با اروپا نیز گام های مثبتی بردارد تا در یک سال و نیم آینده شرایط برای توافق های دیگر نیز مهیا شود.

روایتی از پیش‌خور کردن ارزهای بلوکه شده در سئول

روزنامه اصلاح طلب هم میهن با اشاره به سکوت دولت رئیسی در خصوص نحوه هزینه کرد ارزهای آزاد شده از کره جنوبی مدعی شد که دلیل این سکوت، پیش خوری آن توسط دولت روحانی می باشد. موجی از پیشنهادات و توصیه‌ها برای چگونه خرج کردن آن به راه افتاد، تاکید کرد، در این بین دولت سیزدهم درباره نحوه هزینه‌کرد این پول‌ها چیزی نمی‌گوید چون از واقعیت پول‌های آزادشده باخبر است.

بنابر گزارش هم میهن، زمستان سال ۱۳۹۸ هر چه به روزهای پایانی سال نزدیک می‌شدیم، التهاب دولت برای تامین مستمری و عیدی بازنشستگان و کارکنانش بیشتر می‌شد. در آن روزها فروش نفت با افت تاریخی خود، دولت را در منگنه تامین مالی گذاشته بود. درآمدها با هزینه‌ها نمی‌خواند و دولت عزای روزهای آخر سال را گرفته بود. همان روزها بود که پیشنهاد استفاده از پول‌های بلوکه شده داده شد. مقامات دولت معتقد بودند هرچند کره‌جنوبی پول میعانات گازی صادرشده را به ایران نمی‌دهد اما به هر حال این منابع در کره وجود دارد، پس بانک مرکزی این منابع را آزادشده فرض کند و به ازای آن به دولت ریال بدهد.

این روزنامه تصریح می کند، بانک مرکزی در آن سال به ازای هر دلار، ۱۱ هزار تومان پول به دولت داد و دولت با گرفتن مبلغی حدود ۶۶ هزار میلیارد تومان، عملاً معادل ریالی پول‌های بلوکه‌شده را گرفت و خرج کرد. به این ترتیب امروز که پول‌های بلوکه‌شده به ایران می‌آید، دولت اختیاری در هزینه‌کرد آن ندارد و این مبلغ جزو ذخایر ارزی بانک مرکزی محسوب می‌شود.

هم مهین همچنین به نقل از منبع مطلعی نیز مدعی شد، این ارز آزاد شده متعلق به بانک مرکزی است ولی هر دلار آن در زمان عبدالناصر همتی برای بانک مرکزی ۱۱ هزار تومان محاسبه شده است و مابه‌التفاوت آن سودی است که نصیب بانک مرکزی می‌شود که می‌تواند به جای آن از بازار «ریال» جمع کند، مثلاً اگر به ازای ۶ میلیارد دلار، ۶۰ هزار میلیارد تومان به بازار «ریال» داده باشند، اکنون می‌تواند ۱۸۰ هزار میلیارد تومان جمع کند، حالا ممکن است دولت اعلام کند این ۱۲۰ هزار میلیارد تومان اضافه را به من بدهید. اما این کار قانونی نیست و نیاز به مصوبه دارد. پول بلوکه‌شده کره جنوبی در آن زمان خرج شده اما دولت سیزدهم می‌تواند از مابه‌التفاوت نرخ تسعیر آن استفاده کند اما دولت برای گرفتن پول از بانک مرکزی باید مصوبه قانونی داشته باشد.