به گزارش مشرق، کانال تلگرامی ایران نوانس نوشت:
بعد از جنگ ۲۰۲۰ قره باغ که منجر به پیروزی جمهوری آذربایجان شد، دو موضوع مهم در قفقاز جنوبی وجود داشت که باید تعیین تکلیف می شد؛ مسئله حقوقی-سیاسی قره باغ و مسیر مواصلاتی نخجوان به خاک آذربایجان.
عملیات یک روزه ارتش آذربایجان در قره باغ در سال ۲۰۲۳ باعث شد حدود ۱۲۰ هزار سکنه این منطقه به ارمنستان بروند که در آینده البته تبدیل به معضلی برای باکو خواهند شد زیرا از نظر حقوقی، آنها ساکنان قره باغ هستند و احتمالاً در آینده پرونده حقوق بشری علیه آذربایجان را در محافل بین المللی خواهند گشود.
باکو پس از تصرف قره باغ، وارد مرحله اتصال خطوط مواصلاتی به دلخواه خود شد که عبارت بود از گرفتن کریدور از ارمنستان در استان سیونیک برای اتصال با نخجوان و نیز راه اندازی کریدور بین المللی ترانزیت کالا و انتقال انرژی از شرق به غرب و بالعکس.
با گذشت زمان و در ماههای اخیر گفته شده که آذربایجان با ناامیدی از هدف خود، به جاده و خطوط ریلی تحت حاکمیت ارمنستان رضایت داده است.
همین موضوع خشم روسیه را بر انگیخته و مسکو را وادار کرد که بعد از ۴ سال به صراحت اعلام کند که ارمنستان در مسیر ایجاد کریدور سنگ اندازی می کند. مسکو این اقدام ایروان را در مسیر ۶ ساله گام به گام پاشینیان برای دور کردن ارمنستان از خود تلقی و تفسیر می کند.
بعد از اعلام عدم تمدید قرارداد پایگاه نظامی روسیه در ارمنستان، احتمال خروج ایروان از پیمان امنیت جمعی، توافقات نظامی با فرانسه و آمریکا و اقدامات فرهنگی ضد روسی در ارمنستان، روسیه دریافته که دولت پاشینیان به دنبال خروج از دایره کنترل روسیه است و این خروج با درگیر شدن بیشتر مسکو در جنگ اوکراین در حال تشدید است.
وزیر خارجه روسیه به صورت آشکار، سیاست ارمنستان درباره کریدور را مورد حمله قرار داده و از سوی دیگر پوتین چندین بار از آمادگی روسیه برای میانجیگری بین ارمنستان و آذربایجان طی هفته های اخیر خبر داد که این موضوع با پاسخ منفی ایروان روبرو شد.
ارمنستان به دنبال خروج از بن بست ژئوپلتیک ۳ دهه ای خود بین آذربایجان و ترکیه است که پاشینیان با چشم پوشی از تصرف قره باغ توسط آذربایجان، گام بزرگی در این مسیر برداشت. آذربایجان نیز با عقب نشینی از ادعای اولیه خود برای گرفتن کریدور، یک گام مثبت برداشته تا بتواند هر چه سریعتر پرونده این بحران ۳ دهه ای را ببندد.
آخرین مانع درخصوص عادی سازی روابط را باید اشاره قانون اساسی ارمنستان به بخش هایی از خاک آذربایجان به عنوان خاک این کشور خواند که باکو بارها عنوان کرده این بخش قانون اساسی ارمنستان باید اصلاح شود. ایروان نیز اعلام کرده که اصلاحات قانون اساسی را در سال ۲۰۲۷ کلید خواهد زد.
عادی‌سازی روابط نه از طریق ایجاد کریدور زنگه زور که خواسته باکو و آنکارا بود بلکه از طریق ایجاد راهگذر یا جاده سیونیک محقق می شود؛ موضوعی که الهام علی اف و رجب طیب اردوغان در ماههای اخیر به آن پی برده اند و در حال تطبیق وضعیت خود با شرایط جدید هستند. بخصوص با جدیتی که از ایران در خصوص ایجاد کریدور و تغییرات مرزی احتمالی شاهدش بودند.
نقش روسیه طی ۴ سال گذشته در این مناقشه به تدریج در حال کمرنگ شدن است و مسکو نگران است که به دنبال این توافقات از نفوذش در قفقاز جنوبی کاسته شود؛ نگرانی که باعث گلایه شدید و علنی وزیر خارجه روسیه از ارمنستان شد اما نتایج چندانی به همراه نداشت.
*بازنشر مطالب شبکه‌های اجتماعی به منزله تأیید محتوای آن نیست و صرفا جهت آگاهی مخاطبان از فضای این شبکه‌ها منتشر می‌شود.