ویژه نامه جام جهانی مشرق - بسیاری بر این باورند که تولد جام جهانی فوتبال با توجه به همزمانی آن با روزهای سیاه جنگ جهانی در قاره سبز و خفقان و جنایت در گوشه گوشه جهان، متقارن است با تولد اولین بارقه های امید برای زندگی بهتر در کره زمین و رویت تازه و شگفت انگیز جوانه های شادی در کنار اتحاد جهانی که هر چند هرگز به وقوع نپیوست اما نگارگران آینده بشر را به ترسیم افسانه ای به نام دهکده کوچک جهانی امیدوار کرد.

این مسابقات از سال 1930 بطور مرتب و هر 4 سال یکبار برگزار می‌شود و تنها در سال‌های 1942 و 1946 و به علت جنگ جهانی دوم برگزار نشده‌ است. قهرمان فعلی این مسابقات، کشور اسپانیاست که در مسابقات سال 2010 قهرمان شد، کشوری که حکامش سالهای سال تلاش کردند اتحاد ملی را در رگ مردم این کشور تزریق کنند اما این مهم به دست جادویی فوتبال صورت گرفت.

تیم‌ها برای ورود به مرحله نهایی جام، در طی 3 سال قبل از آغاز آن، تلاش کرده و در نهایت به همراه کشور(های) میزبان در این مسابقات حضور پیدا می‌کنند. تاکنون 19 جام جهانی برگزار شده‌ است و تنها 8 کشور از دو قاره موفق به فتح این مسابقات شدند که کشور برزیل با 5 قهرمانی، پرافتخارترین تیم این رقابت‌هاست. همچنین برزیلی‌ها تنها تیم در دنیا هستند که در تمام 19 دوره رقابت‌ها حضور داشته‌اند. ایتالیا با 4 قهرمانی، دومین تیم پرافتخار دنیاست و آلمان با 3، اوروگوئه و آرژانتین با 2 قهرمانی و کشورهای انگلستان، فرانسه و اسپانیا 6 کشور دیگری هستند که تجربهٔ کسب عنوان قهرمانی را دارند.

در سال 1872، نخستین مسابقه بین‌المللی فوتبال بین دو تیم انگلیس و اسکاتلند و در گلاسگو انجام شد که با نتیجه مساوی بدون گل به پایان رسید. نخستین جام برگزار شده نیز در سال 1894 و با نام مسابقات قهرمانی بریتانیا برگزار شد.
در المپیک سال 1908 بود که فوتبال برای نخستین بار، به عنوان یک ورزش رسمی در المپیک مورد استفاده قرار گرفت و فیفا مسئولیت برگزاری آن را به عهده داشت. البته در آن زمان تنها تیم ملی انگلیس یک تیم حرفه‌ای بود و سایر تیم‌ها دارای بازیکنان آماتور بودند که به همین دلیل در طی 2 دوره بعدی المپیک، انگلیس مدال طلا را کسب کرد.
در سال 1909 و در کنار مسابقات المپیک که برای تیم‌های آماتور برگزار می‌شد، سر توماس لیپتون، جام توماس لیپتون را در شهر تورین برگزار کرد. البته در این رقابت‌ها، تیم‌های ملی شرکت نداشتند بلکه از هر کشور، یک تیم باشگاهی و به عنوان نماینده در این مسابقات حضور پیدا می‌کرد.

جام‌ جهانی  1930

با توجه به موفقیت در برگزاری مسابقات المپیک، فیفا و رئیس وقت آن زمانش؛ ژول ریمه، مجدداً تلاش خود را برای برگزاری یک جام رسمی بین‌المللی آغاز کردند تا بتوانند مسابقات مربوط به خود را برگزار کنند. در می سال 1928 بود که فیفا در شهر آمستردام تصمیمش را برای برگزاری مسابقات رسمی خود، اعلام کرد. با توجه به این‌که اروگوئه صاحب مدال طلای دو المپیک قبلی بود و با توجه به این‌که در سال 1930 جشن صدمین سالگرد استقلالش را می‌گرفت، میزبانی به این کشور سپرده شد.

کمیته‌ای برای دعوت تیم‌های ملی برای حضور در این رقابت‌ها تشکیل شد اما انتخاب اروگوئه به عنوان میزبان رقابت‌ها، به منزله‌ی افزایش هزینه‌ها و سخت شدن آمدن تیم‌ها به رقابت‌ها بود که همین مسئله باعث شد که تا قبل از 2 ماه مانده به آغاز رقابت‌ها، هیچ تیم اروپایی، اعلام آمادگی نکرده باشد. هر چند در نهایت بلژیک، فرانسه، رومانی و یوگوسلاوی از اروپا در این رقابت‌ها حضور پیدا کردند. 7 تیم از آمریکای جنوبی، 2 تیم از آمریکای شمالی به همراه 4 تیم اروپایی، 13 تیم حاضر در نخستین دوره رقابت‌های جام جهانی فوتبال بودند.

دو بازی اول در تاریخ رقابت‌های جام جهانی، در 13 ژوئیه (July) سال 1930 برگزار شد، جائی که فرانسه موفق شد با نتیجه 4-1 تیم مکزیک را شکست دهد و آمریکا نیز با 3 گل بر بلژیک فائق شد.
در بازی فینال نیز اروگوئه میزبان توانست در حضور 93 هزار تماشاگر، با نتیجه 4-2 آرژانتین را شکست داده و به عنوان نخستین قهرمان جام جهانی فوتبال شناخته شود. جامی که با نام جام ژول ریمه نیز از آن یاد می‌شود.

آمار و ارقام:

رتبه نهایی تیم ها: 1- اروگوئه، 2- آرژانتین، 3- آمریکا، 4- یوگوسلاوی

آقای گل: گیلرمو استابیله از آرژانتین 8 گل زده

گروه بندی مسابقات:
گروه یک: آرژانتین، شیلی، فرانسه، مکزیک
گروه دو: یوگوسلاوی، برزیل، بولیوی
گروه سه: اروگوئه، رومانی، پرو
گروه چهار: آمریکا، پاراگونه، بلژیک
*(کشورهای ایتالیا، اسپانیا، هلند و سوئد، رقبای اروگوئه برای کسب امتیاز میزبانی بودند)
*رقابتها در 3 استادیوم کونتاریو، گران پارک سنترال و پوکیتوس برگزار شد.
*در مجموع 70 گل زده شد و 590549 تماشاگر این مسابقات را از نزدیک دیدند.

یک اتفاق جالب در فینال
به گزارش مشرق، هر کدام از تیمهای آرژانتین و اروگوئه ادعا می کردند توپ فوتبال خودشان استاندارد است و کوتاه نمی آمدند، سرانجام تصمیم گرفته شد تا در نیمه اول با توپ آرژانتین بازی شود در نیمه دوم با توپ اروگوئه.




بدترین بازیکن
هر چند که لوئیس مونتی یکی از بازیکنان تاثیرگذار تیم ملی آرژانتین، به ویژه پس از به ثمر رساندن گلهای فراوان بود ولی تکلی که برروی پای لوسین لارن ، بازیکن تیم ملی فرانسه رفت، باعث مصدومیت جدی او شد و در دیدار مقابل شیلی نیز آرتورو تورس، بازیکن این تیم را مصدوم نمود.
آندرس ماسالی، بازیکن اروگوئه نیز گرچه بازیکن خوبی برای تیم میزبان بود ولی جدایی اش از اردوی تیم برای دیدار با همسرش باعث شد که سران تیم نام او را از لیست تیم خط بزنند.