به گزارش مشرق، دومین روز همایش حکمت هنر انقلاب اسلامی با مشارکت موسسه اشراق و حوزه هنری روز گذشته (3 اردیبهشت) با حضور شهریار زرشناس، منتقد و عضو هیئت علمی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، سید محمد حسینی، دبیر همایش و برخی اعضای حوزه هنری و نویسنده مقالات در این مرکز برگزار شد.
*آوینی را باید به عنوان یک متفکر درک کرد
شهریار زرشناس در این مراسم با بیان اینکه سیدمرتضی آوینی متفکر دوران گذار است گفت: کسرت شخصیت و ورود او به اکثر حوزه‌ها موجب شده که وجه مهم آوینی که به توعی نقطه وحدت شخصیت او نحسوب می‌شود مغفول بماند. گمان می‌کنم آوینی متفکر دوران گذار است و این نقش آوینی را برجسته کرده است بنابراین یاید آوینی را به عنوان یک متفکر درک کرد.
وی با بیان اینکه دوران گذار در حوزه فلسفه و حکمت و تاریخ یک مفهوم کلاسیک و روشن است که هم در تاریخ شرق و هم در تاریخ غرب وجود داشت، اظهار داشت: در تاریخ غرب مدرن به روشنی نشانه‌های انحطاط و ورود به فاز خود ویرانگری دیده می‌شود یکی از نشانه‌های این بحران انحطاطی در غرب مدرن، ظهور انقلاب اسلامی در دهه 1380 میلادی است.
این منتقد و متفکر با اشاره به اینکه انقلاب اسلامی در پیچ‌های تاریخی به وقوع پیوست که نشان دهنده طلیعه داری انقلاب اسلامی است، توضیح داد: انقلاب اسلامی طلیعه دار یک خودآگاهی در زمان گذار است. ما در آغاز پایان تاریخ غرب به سر می‌بریم و به همین دلیل است که انقلاب اسلامی طلیعه‌دار می‌شود. آنچه آوینی را برجسته می‌کند این است که در سال‌های دهه شصت که فضای غربت انقلاب بود فهمید که انقلاب اسلامی آمده تا ما را از سیطره غرب مدرن در مقیاس جهان و از سیطره غرب زدگی شبهه مدرن در مقیاس داخل جدا کند.
وی با اشاره به اینکه بعد اصلی اندیشه آوینی این است که چالش های دوران گذار را درک کرده چرا که همیشه احساس می‌کند در شرایط نیاز باید کار انجام دهد، اظهار داشت: وی در این دوران به گذشته نرفته و به تاریخ جدید هم نیامده بلکه دراین راه در کشمکش است آوینی در نخستین نوشته‌هایش به این امر توجه می‌کند. وی به ماهیت سینما فکر می‌کند.
زرشناس در ادامه یادآور شد: آوینی در زمره اولین‌ها در دهه شصت بوده که مسئله دوران گذار را مطرح کرد و راجع به آن تفکر کرد وی فهمید جهان کانون قلب تپنده نظام سرمایه‌داری است اگر کشوری بخواهد در مقابل سرمایه‌داری جهان بایستد باید خلاف جهت آن حرکت کند باید سیستم فرهنگی طراحی می‌شد تا جایگزین سیستم‌های غرب باشد آوینی در زمره اشخاصی بود که به این مسائل فکر کرد.
وی با تأکید بر وضعیت ایجاد روشنفکری در ایران و تشریح آن گفت: آوینی با یک جریان روشنفکری و تهاجم فرهنگی در ایران مقابله کرد، اظهار داشت: آوینی امروز نیست اما حساسیت‌های دهه شصت حس می‌شود اگر جنگ نرم را ببازیم مسئله فقط شکست سیاسی نیست ضربه آن از همه گذشته بیشتر خواهد بود. اگر آوینی امروز بود قلب فعالیت‌هایش جنگ نرم بود
وی در ادامه افزود: آوینی بسیار ولایت مدار و متعهد به انقلاب بود اگر می‌خواهیم برای اقتصاد مقاومتی تئوری دهیم باید اقتصادی نئولیبرال را بشناسیم دو مسئله اصلی در حوزه اندیشه پردازی برای ما وجود دارد یکی اندیشیدن به نوعی اقتصاد جایگزین که به منزله عبور از این مرحله است و دوم اندیشیدن به مقوله جنگ نرم روشنفکران و دیگران علوم انسانی و کاربران و مبلغات آن هستند.
زرشناس اظهار داشت: متأسفانه مسئولان وزارت ارشاد خودی‌ها را تضعیف می‌کنند این چالش‌های ماست و عمدتاً جنبه تئوریک دارد و وقتی اجرا شد وجه عملی پیدا می‌کند آوینی اگر بود به اینها فکر می کرد. کنترل بازار نشر کتاب دردست معاند روشنفکری است و قوی هستند و فضای حاکم بر دانشگاه‌ها جهان بینی سکولاریسم است بحث روشنفکری نوشتن و حرف زدن نیست بلکه جریان نیرومندی است که اغراض سیاسی را دنبال می‌کند.
وی با تأکید براینکه مسائل ما در عرصه فرهنگ و اقتصاد مسائل جدی و مهم است که اگر ناموفق باشیم خدای ناکرده دستاوردهای سیاسی هم از بین می‌رود و در پی آن استقلال وحدت و تمامیت ارزی و هویت دینی معرض خطر قرار می‌گیرد، توضیح داد: روزی که آوینی مقالاتش را در غربت می‌نوشت این موضوعات را می‌دید اما گمان می‌کنم اگر بود ما آوینی حکیم و متفکر و مبارز با جنگ نرم را داشتیم پس آن آوینی را بشناسیم و این تفکر است که گمشده است.
حسینی:عالمان راستین به نظر ایت‌الله جوادی آملی در هر رشته وارثان پیامبران الهی‌اند
همچنین در این مراسم سید محمد حسینی، دبیر همایش نیز با اشاره به برخی سخنان آیت‌الله جوادی آملی در حوزه مسائل فرهنگی کشور گفت: ایشان به فراخور اتفاقات کشور در جلسات هنری که شرکت می‌کنند صحبت‌‌هایی درباره هنر دینی داشتند که یک جا فرمودند «عالمان راستین در هر رشته وارثان پیامبران الهی‌اند» این گوشزد جدی است که ایشان هنرمندان را هم وارثان الهی می‌دانند چرا که اینها با عمل صالح می‌توانند به مقامی برسند که به دنیای هنر ورود کردند.
وی در ادامه افزود: بحث سینمای صالحان یک تئوری به نظر می‌رسد که آیت‌الله جوادی هم به همین معنا اشاره دارند.
در ادامه برنامه نیساری، یکی از جوانان هنرمند با اشاره به اینکه عالم ساحت هنرمندی خداست خدا اینجا کارگردان و انسان نقش آفرین است، توضیح داد: اساس این داستان به اقتضای خلیفه‌الله بودن انسان است بنابراین اگر فتنه‌ای اینجا در کار است لذت و سکینه هم برای مومن هست همانا با هر سختی آسانی است.
وی توضیح داد: اما حقیقت این است که هر میدانی را قوائدی است هنرمند به معنای صحیح کسی است که با صناعت و ابزار سروکار دارد بخش مهم کار فرهگی این مرزوبوم در اختصاص جریانات منحرف گذاشته شده از جمله صوفیه و دراویش و سبک زندگی اینها د رجان هنرمندان سرزمین آمده ما نباید جز در راه سلوک نبوی که در راه مردم و سپس به سوی خدا حرکت می‌کنند، برویم چرا که سلوک دراویش و هر راهی غیر ازاین مشخص نیست.
در ادامه نیز خانوم یاسینی مقاله خود را با عنوان «ماده، صورت و سیرت در هنر دینی با نظری بر آراء شهید آوینی» قرائت کرد و مقاله‌اش مورد نقد و بررسی قرار گرفت.
در این مراسم از محمدعلی رجبی نقاش و نظریه‌پرداز، شهریار بحرانی کارگردان سینما و عبدالحمید قدیریان نقاش انقلاب اسلامی تجلیل شد.
عضو هیأت علمی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی با بیان اینکه اگر آوینی امروز بود قلب فعالیت‌هایش مقابله با جنگ نرم بود، گفت: وی در دهه ۶۰، خطر غرب‌زدگی را حس کرد که نشان می‌دهد حوزه فرهنگ نیاز به توجه بیشتری دارد.
منبع: فارس