ویژه نامه جام جهانی مشرق - سایه سیاه جنگ جهانی روی دوش کره زمین سنگینی می کرد.مردم، گروه گروه طوری که گویا دیر شده باشد بدون تحقیق و سوال، پشت سر اولین ایسم، به شرط سهمیه بیشتری از نان و سیب زمینی صف می کشیدند و تکه تکه های قاره سبز در روسیاهی و رسوایی تاریخی از یکدیگر سبقت می گرفتند.
روزگاری سیاه که جرج ارول احساساتی را از گارد امنیتی ملکه به سنگرهای بدبو اما مردمی ساراگوسا می کشاند و جاسوسان خوش چهره و چند زبانه هلندی را از میزگرد شبانه ای در رم به پای گیوتین صبحگاهی اینسبروک اتریش هدایت می کرد.
دوره‌های ۱۹۴۲ و ۱۹۴۶ جام جهانی، به دلیل جنگ جهانی دوم برگزار نشد.
جام جهانی ۱۹۴۲ قرار بود در کشور آلمان برگزار شود. این خبر در بیست و سومین سالگرد فیفا در سال ۱۹۳۶ و در برلین اعلام شده بود. اما جنگ جهانی در سال ۱۹۳۹ آغاز و میزبانی آلمان منتفی شد. در ژوئن همان سال، قرار شد برزیل میزبان رقابتها باشد هرچند که با گسترش جنگ جهانی، برگزاری مسابقات به طور کلی منتفی شد آنهم در حالیکه حتی میزبان رقابتها هم مشخص نشده بود. بعد از پایان جنگ جهانی نیز، مسابقات سال ۱۹۴۶ بدلیل خرابی‌های حاصل از جنگ، برگزار نشد.
نوبت به سال 1950 رسید، دیگر چاره ای به جز فوتبال نبود، تنها فاکتوری که می توانست مردم خسته جهان را به اشاره ای هر چند بیهوده و سطحی، به چیز دیگری جز خشم و کینه و نفرت، سرگرم کند.
جام جهانی 1950
برزیل تنها کشوری بود که درخواستی رسمی برای میزبانی این رقابتها ارائه کرد، چرا که در آن زمان، کشورها به تازگی از جنگ رها شده بودند. این رقابتها از 24 ژوئن تا 16 جولای برگزار شد و همه نگاه ها برروی عملکرد تیم میزبان متمرکز بود. 16 کشور به این رقابتها راه یافته بودند و این تورنمنت در مقایسه با تورنمنتهای کنونی در مقیاس به مراتب کوچکتری برگزار می شد.
به صورت میانگین حدود 60 هزار نفر از بازیها دیدن می کردند؛ رکوردی که تنها در جام جهانی سال 1994 به میزبانی آمریکا بهبود یافت.
این دوره از رقابتها، تنها مرحله ای بود که دیدار فینال نداشت!
چهار تیم برتر مرحله گروهی، به گروه فینال چهارتیمی راه یافتند و تیمی که در این گروه بیشترین امتیاز را کسب کرد، قهرمان لقب گرفت. بدین ترتیب بود که آخرین دیدار گروه، تعیین کننده بود.
آبروریزی انگلیس هم در زمین هم در عرصه رسانه
انگلیس برای نخستین بار در این رقابتها حضور پیدا کرد. انگلیسی‌ها که فوتبال را ورزشی انگلیسی می‌دانستند، دوست نداشتند تا در رقابت با تیمهای غیرانگلیسی شرکت کنند تا بتوانند فوتبال را انگلیسی نگه دارند اما سرانجام در سال ۱۹۴۶ بود که دعوت فیفا را پذیرفتند و در این رقابتها شرکت کردند. هر چند در نهایت آنها با شکست برابر آمریکا، از گردونه رقابتها حذف شدند و نتوانستند به فینال راه پیدا کنند. انگلیسی‌ها آن بازی را با ۱ گل به آمریکا واگذار کرده بودند هرچند در ابتدا اخبار به اشتباه مخابره شد. بنابر اخبار، انگلیسی‌ها بازی را ۱-۰ برده بودند و البته به علت اشتباه تایپی (شاید)، نتیجه بازی ۱۰-۰ به نفع انگلیس خوانده شده بود.
اروگوئه‌ای که دو دوره قبلی را تحریم کرده بود، مجددا به این بازیها آمد. کشورهای اروپای شرقی چون شوروی سابق نیز بدلایل سیاسی در مسابقات حضور نداشتند. ایتالیا، قهرمان دوره قبل نیز با وجود سقوط هواپیمای خود که باعث کشته شدن اکثر بازیکنانش شد، در این رقابتها شرکت کرد. همچنین این تنها دوره از رقابتها بود که پس از مرحله گروهی، مسابقات حذفی برگزار نشد و در این دور هم مسابقات به شکل گروهی برگزار شد. در نهایت نیز اروگوئه‌ای‌ها، برزیل میزبان را شکست دادند و قهرمان شدند.
نگاهی به گروه ها
در گروه اول، تیمهای برزیل، یوگسلاوی، سوئیس و مکزیک قرار داشتند. مکزیک امتیازی کسب نکرد و ده گل نیز خورد و بدین ترتیب خیلی زود رهسپار خانه شد. ولی مسابقات سه تیم دیگر با حساسیت فراوان دنبال می شد. برزیل قوی ترین تیم بود و پس از غلبه بر مکزیک و یوگسلاوی با سوئیس تن به تساوی داد.
برزیل در آن زمان ستاره ای به نام آدمیر داشت که متوقف کردن او کار بسیار سختی بود و این ستاره در نهایت با به ثمر رساندن 9 گل، رقابتها را به عنوان آقای گل به پایان برد.
قوی ترین تیم گروه دوم نیز اسپانیا بود که حداکثر امتیازات ممکن را کسب کرد. یکی از شگفتی های این رقابتها، پیروزی یک بر صفر آمریکا مقابل انگلیس بود و تیم ملی انگلیس خیلی سریع روانه منزل شد.
گروه سوم، با حضور سوئد، ایتالیا و پاراگوئه دنبال می شد و تیم هند که برای اولین بار به این رقابتها راه یافته بود، در نهایت نتوانست به برزیل سفر کند، چرا که مسئولان فیفا به تیم ملی این کشور اجازه ندادند که پا برهنه و بدون کفش در این رقابتها شرکت نمایند. سوئد به عنوان صدرنشین مرحله گروهی به مرحله فینال راه یافت.
گروه چهارم این رقابتها شامل اسکاتلند، ترکیه، اروگوئه و بولیوی بود که با عدم حضور تیمهای اسکاتلند و ترکیه، تنها یک بازی در این گروه برگزار شد که اروگوئه با پیروزی هشت بر صفر مقابل بولیوی، به آسانی به مرحله نهایی رسید.
مرحله فینال!
تیمهای برزیل، اسپانیا، سوئد و اروگوئه برای قهرمانی مبارزه می کردند. اروگوئه و برزیل مدعیان قهرمانی به نظر می رسیدند و تیم ملی برزیل در آن دوره تیمی شکست ناپذیر بود.
برزیل با نتیجه هفت بر یک از سد سوئد عبور کرد که چهار گل از گلهای برزیل را آدمیر به ثمر رساند و پس از آن نیز این تیم توانست تا با نتیجه شش بر یک از سد اسپانیا عبور کند.
آخرین دیدار مرحله گروهی فینال، بین برزیل و اروگوئه برگزار شد. بیش از 200 هزار نفر به استادیوم ماراکانا آمدند تا بازی تیم ملی کشورشان را از نزدیک تماشا کنند ولی در کمال تعجب این اروگوئه ای ها بودند که توانستند با غلبه بر تیم میزبان، جام قهرمانی را بالای سر ببرند. اروگوئه در آن دیداربانتیجه دو بر یک به پیروزی رسید.
بازیکنان بزرگ این دوره
آلسیدس گیگیا، قهرمان تیم ملی اروگوئه بود. او گل پیروزی بخش تیمش در حساسترین دیدار این رقابتها، مقابل برزیل را وارد دروازه تیم میزبان نمود و به جز ژایزینیو، بازیکن دهه 1970 برزیل ، تنها بازیکنی بود که در تمام دیدارهای رقابت جام جهانی به گل رسید. قهرمانی اروگوئه در این رقابتها، ثمره تلاشهای فراوان این بازیکن بود.
تلمو سارا، بازیکن تیم ملی اسپانیا نیز در دیدار مقابل تیم آمریکای جنوبی بسیار خوش درخشید. او در تک تک دیدارهای مرحله گروهی تیمش گلزنی کرد ولی نتوانست تعداد گلهایش را به گلهای آدمیر برزیلی که عنوان آقای گلی رقابتهای جام جهانی را از آن خود کرد برساند.
رتبه نهایی تیم ها: 1- اروگوئه، 2- برزیل، 3- سوئد و 4- اسپانیا
آقای گل: آدمیر از برزیل با 8 گل زده
روزگاری سیاه که جرج ارول احساساتی را از گارد امنیتی ملکه به سنگرهای بدبو اما مردمی ساراگوسا می کشاند و جاسوسان خوش چهره و چند زبانه هلندی را از میزگرد شبانه ای در رم به پای گیوتین صبحگاهی اینسبروک اتریش هدایت می کرد.
دوره‌های ۱۹۴۲ و ۱۹۴۶ جام جهانی، به دلیل جنگ جهانی دوم برگزار نشد.
جام جهانی ۱۹۴۲ قرار بود در کشور آلمان برگزار شود. این خبر در بیست و سومین سالگرد فیفا در سال ۱۹۳۶ و در برلین اعلام شده بود. اما جنگ جهانی در سال ۱۹۳۹ آغاز و میزبانی آلمان منتفی شد. در ژوئن همان سال، قرار شد برزیل میزبان رقابتها باشد هرچند که با گسترش جنگ جهانی، برگزاری مسابقات به طور کلی منتفی شد آنهم در حالیکه حتی میزبان رقابتها هم مشخص نشده بود. بعد از پایان جنگ جهانی نیز، مسابقات سال ۱۹۴۶ بدلیل خرابی‌های حاصل از جنگ، برگزار نشد.
نوبت به سال 1950 رسید، دیگر چاره ای به جز فوتبال نبود، تنها فاکتوری که می توانست مردم خسته جهان را به اشاره ای هر چند بیهوده و سطحی، به چیز دیگری جز خشم و کینه و نفرت، سرگرم کند.
جام جهانی 1950
برزیل تنها کشوری بود که درخواستی رسمی برای میزبانی این رقابتها ارائه کرد، چرا که در آن زمان، کشورها به تازگی از جنگ رها شده بودند. این رقابتها از 24 ژوئن تا 16 جولای برگزار شد و همه نگاه ها برروی عملکرد تیم میزبان متمرکز بود. 16 کشور به این رقابتها راه یافته بودند و این تورنمنت در مقایسه با تورنمنتهای کنونی در مقیاس به مراتب کوچکتری برگزار می شد.
به صورت میانگین حدود 60 هزار نفر از بازیها دیدن می کردند؛ رکوردی که تنها در جام جهانی سال 1994 به میزبانی آمریکا بهبود یافت.
این دوره از رقابتها، تنها مرحله ای بود که دیدار فینال نداشت!
چهار تیم برتر مرحله گروهی، به گروه فینال چهارتیمی راه یافتند و تیمی که در این گروه بیشترین امتیاز را کسب کرد، قهرمان لقب گرفت. بدین ترتیب بود که آخرین دیدار گروه، تعیین کننده بود.
انگلیس برای نخستین بار در این رقابتها حضور پیدا کرد. انگلیسی‌ها که فوتبال را ورزشی انگلیسی می‌دانستند، دوست نداشتند تا در رقابت با تیمهای غیرانگلیسی شرکت کنند تا بتوانند فوتبال را انگلیسی نگه دارند اما سرانجام در سال ۱۹۴۶ بود که دعوت فیفا را پذیرفتند و در این رقابتها شرکت کردند. هر چند در نهایت آنها با شکست برابر آمریکا، از گردونه رقابتها حذف شدند و نتوانستند به فینال راه پیدا کنند. انگلیسی‌ها آن بازی را با ۱ گل به آمریکا واگذار کرده بودند هرچند در ابتدا اخبار به اشتباه مخابره شد. بنابر اخبار، انگلیسی‌ها بازی را ۱-۰ برده بودند و البته به علت اشتباه تایپی (شاید)، نتیجه بازی ۱۰-۰ به نفع انگلیس خوانده شده بود.
نگاهی به گروه ها
در گروه اول، تیمهای برزیل، یوگسلاوی، سوئیس و مکزیک قرار داشتند. مکزیک امتیازی کسب نکرد و ده گل نیز خورد و بدین ترتیب خیلی زود رهسپار خانه شد. ولی مسابقات سه تیم دیگر با حساسیت فراوان دنبال می شد. برزیل قوی ترین تیم بود و پس از غلبه بر مکزیک و یوگسلاوی با سوئیس تن به تساوی داد.
برزیل در آن زمان ستاره ای به نام آدمیر داشت که متوقف کردن او کار بسیار سختی بود و این ستاره در نهایت با به ثمر رساندن 9 گل، رقابتها را به عنوان آقای گل به پایان برد.
قوی ترین تیم گروه دوم نیز اسپانیا بود که حداکثر امتیازات ممکن را کسب کرد. یکی از شگفتی های این رقابتها، پیروزی یک بر صفر آمریکا مقابل انگلیس بود و تیم ملی انگلیس خیلی سریع روانه منزل شد.
گروه سوم، با حضور سوئد، ایتالیا و پاراگوئه دنبال می شد و تیم هند که برای اولین بار به این رقابتها راه یافته بود، در نهایت نتوانست به برزیل سفر کند، چرا که مسئولان فیفا به تیم ملی این کشور اجازه ندادند که پا برهنه و بدون کفش در این رقابتها شرکت نمایند. سوئد به عنوان صدرنشین مرحله گروهی به مرحله فینال راه یافت.
گروه چهارم این رقابتها شامل اسکاتلند، ترکیه، اروگوئه و بولیوی بود که با عدم حضور تیمهای اسکاتلند و ترکیه، تنها یک بازی در این گروه برگزار شد که اروگوئه با پیروزی هشت بر صفر مقابل بولیوی، به آسانی به مرحله نهایی رسید.
مرحله فینال!
تیمهای برزیل، اسپانیا، سوئد و اروگوئه برای قهرمانی مبارزه می کردند. اروگوئه و برزیل مدعیان قهرمانی به نظر می رسیدند و تیم ملی برزیل در آن دوره تیمی شکست ناپذیر بود.
برزیل با نتیجه هفت بر یک از سد سوئد عبور کرد که چهار گل از گلهای برزیل را آدمیر به ثمر رساند و پس از آن نیز این تیم توانست تا با نتیجه شش بر یک از سد اسپانیا عبور کند.
آخرین دیدار مرحله گروهی فینال، بین برزیل و اروگوئه برگزار شد. بیش از 200 هزار نفر به استادیوم ماراکانا آمدند تا بازی تیم ملی کشورشان را از نزدیک تماشا کنند ولی در کمال تعجب این اروگوئه ای ها بودند که توانستند با غلبه بر تیم میزبان، جام قهرمانی را بالای سر ببرند. اروگوئه در آن دیداربانتیجه دو بر یک به پیروزی رسید.
بازیکنان بزرگ این دوره
آلسیدس گیگیا، قهرمان تیم ملی اروگوئه بود. او گل پیروزی بخش تیمش در حساسترین دیدار این رقابتها، مقابل برزیل را وارد دروازه تیم میزبان نمود و به جز ژایزینیو، بازیکن دهه 1970 برزیل ، تنها بازیکنی بود که در تمام دیدارهای رقابت جام جهانی به گل رسید. قهرمانی اروگوئه در این رقابتها، ثمره تلاشهای فراوان این بازیکن بود.
رتبه نهایی تیم ها: 1- اروگوئه، 2- برزیل، 3- سوئد و 4- اسپانیا
آقای گل: آدمیر از برزیل با 8 گل زده