ویژه نامه جام جهانی مشرق - پس از فراز و نشیب بسیار بالاخره جام جهانی به سرزمینی که ادعای اختراع فوتبال را داشت رسید، انگلیس میزبان جام جهانی 1966 لقب گرفت و در سراسر جهان این شایعه بر سر زبانها افتاد که قرار است بین تیمهای راه یافته به جام جهانی گزینش سیاسی صورت بگیرد، به عنوان مثال مردم آرژانتین اطمینان داشتند که برای داشتن بلیت بازیها و حتی برگه عبور رسمی از مرز بریتانیا مشکل خواهند داشت. به هر حال با پا درمیانی فیفا تا حدود زیادی از دخالت سیاسیون بریتانیایی جلوگیری شد.
انگلیس که دارای نخستین فدراسیون فوتبال جهان است در حالی میزبان این مسابقات شد که در بازی‌های جام‌جهانی درخشش قابل توجهی نداشت و مشکل ناشی از آبروریزی صورت گرفته تنها با یک قهرمانی قاطعانه برطرف می شد.

شانزده تيم آفريقايى در اعتراض به قانون جديد فيفا که الزام داشت برنده ديدارهاى مقدماتى قاره آفريقا بايد نماينده آسيا يا اقيانوسيه را شکست دهد تا به جام جهانى راه يابد، رقابت هاى هشتمين دوره را تحريم کردند. آفريقايى ها معتقد بودند رقابت در قاره خودشان براى صعود به جام جهانى کافى است. قانونى که سال 1964 وضع شده بود، 4 سال بعد به سود آفريقا تغيير يافت که در نتيجه 70 تيم در پيکارهاى مقدماتى شرکت کردند که رکورد ديگرى در نوع خود بود. فيفا تصميم گرفت 10 تيم از اروپا، يک تيم از آسيا و يک تيم از آمريکاى شمالى و مرکزى در جام جهانى حضور يابند.


هفتاد و چهار تیم در مرحله انتخابی شرکت کردند که 10 تیم از اروپا، 5 تیم از آمریکای‌جنوبی و 1 تیم از آسیا به مسابقات نهایی راه یافتند، دو تیم تازه وارد پرتغال و کره‌شمالی شگفتی‌سازان این دوره بودند. بازی این 2 تیم از مشهورترین بازی‌های تاریخ جام‌جهانی است. کره‌شمالی در آن بازی در 25 دقیقه نخست 3 بر صفر از پرتغال جلو افتاد. اما پرتغال با 4 گل پی در پی اوزه بیو و تک گل ژوزه آگوستو بازی را با نتیجه 5 بر 3 به سود خود تمام کرد.
چهار تیم انگلیس، آلمان‌غربی، پرتغال و اتحاد جماهیرشوروی به مرحله نیمه نهایی راه‌یافتند و آلمان‌غربی و انگلستان با نتیجه مشابه دو بر یک حریفان را از پیش رو برداشتند.
در بازی فینال دو تیم در پایان وقت قانونی 2 بر 2 مساوی شدند، اما در وقت اضافی، جف هرست که در وقت قانونی یکی از گل‌های انگلیس را به ثمر رسانده بود، با وارد کردن دو گل دیگر نتیجه را به 4 بر 2 تغییر داد و انگلیس برای نخستین بار به افتخار قهرمانی در جام جهانی دست یافت.  به این ترتیب، تيم انگلیس که توسط "سر الف رمزى" هدايت مى شد، در يک ديدار پرتنش در ورزشگاه ومبلى، آلمان غربى را با 3 گل تاريخ ساز "جف هرست" شکست داد و قهرمان جهان شد. اين در حاليست که هنوز هم اختلاف نظر در مورد عبور توپ از خط دروازه آلمان ادامه دارد.
انگلیس در جام جهانى ،1966 گام ديگرى به سمت موفقيت برداشت. قهرمانى تيم ميزبان در خانه، موجب شد برخى حريفان احساس کنند مورد تبعيض واقع شده اند.


آمار و ارقام
جایگاه های تیمها: قهرمان: انگلستان، دوم:آلمان غربى، سوم: پرتغال و چهارم: شوروى
برنده کفش طلايى: اوزه بيو از پرتغال با 9 گل
برای اولین بار در یک جام جهانی تصمیم گرفته شد یک عروسک نماد بازهیا باشد و یک شیر به نشانه شیر بریتانیا انتخاب شد و عروسک آن فروش خوبی در سراسر جهان به سود انگلیس داشت.
این آخرین باری بود که در یک جام جهانی شاهد تصاویر سیاه و سفید عکاسی بودیم و عکسهای رنگی کم کم جای خود را در فضای رسانه ای پیدا کرد.
16 تیم، در 8 شهر میزبان، در 32 بازی 89 گل رسمی به ثبت رساندند و یک میلیون و ششصد خزار نفر از این بازیها از نزدیک دیدن کردند.


اسطوره هاى جام جهانى 1966

"بابى مور" (انگلستان، تولد 1941، مرگ 1993)
وى شايد به خاطر تکل هاى به موقع و پاس هاى دقيق خود آماده ترين مدافع تاريخ فوتبال انگلستان بود. پاس مور به جف هرست در وقت اضافه فينال جام جهانى 1966 در ورزشگاه ويمبلى، گل قهرمانى انگلستان را رقم زد.

"جف هرست" (انگلستان، تولد 1941)
تنها بازيکنى است که توانسته در يک مسابقه فينال جام جهانى، 3 گل به ثمر برساند.
وى همانند بسيارى از افسانه هاى جام جهانى، در ابتداى اين مسابقات جزء بازيکنان اصلى تيم ملى کشورش نبود و پس از مصدوميت "جيمى گريوز" فرصت يافت نام خود را در تاريخ اين مسابقات ثبت کند. هرست در جريان پيروزى 4 بر 2 انگلستان برابر آلمان غربى 3 گل به ثمر رساند. سومين گل او در اين مسابقه همچنان يکى از لحظات جنجالى تاريخ جام جهانى به شمار مى رود.

"اوزه بيو داسيلوا فريرا" (پرتغال، تولد 1942)
مهاجم موزابيکى الاصل، معروف به "يوزپلنگ سياه" که قدرت شوتزنى پاى راست او رعد آسا بود، گام هاى سريع و قدرت بدنى فوق العاده اى داشت.
وى با 9 گل از جمله 4 گلى که در ديدار پرتغال برابر کره شمالى به ثمر رساند، به عنوان برترين گلزن جام جهانى 1966 انتخاب شد. پرتغال، اين مسابقه را در ابتدا 3 بر صفر عقب افتاده بود.
فريرا، برزيل را در جريان پيروزى 3 بر يک پرتغال به زحمت انداخت و با سرزنش "مورايس" هم تيمى خود به دليل خطاى خطرناک روى په له، نام خود را در خاطره ها ثبت کرد. اين بازيکن به دليل مهارت خيره کننده اش لقب ديگرى به نام "پله اروپا" يافت.
وى در سال 1965 به عنوان بهترين بازيکن اروپا انتخاب شد و هنگام حضور در بنفيکا براى 9 فصل پياپى در صدر گلزنان پرتغال قرار داشت.

*انگلستان 4 ماه پيش از قهرمانى، کاپ جام جهانى را گم کرد، اما سگى به نام "پيکلس" يک هفته بعد از ربوده شدن جام ژول ريمه هنگام نمايش آن در لندن، آن را دفن شده زير بوته اى در جنوب اين شهر پيدا کرد.

*در گروه سوم مجارستان با پيروزى 3 بر 1 برابر برزيل، به 13 مسابقه شکست ناپذيرى اين تيم پايان داد. در اين مسابقه غيبت پله مصدوم کاملاً احساس مى شد.

*"آنتونيو کاراباخال" دروازه بان مطرح مکزيک پس از تساوى بدون گل برابر اروگوئه با جام جهانى خداحافظى کرد. او در 37 سالگى، پنجمين حضور خود در جام جهانى را تجربه مى کرد.

* در گروه چهارم کره شمالى با پيروزى 1 بر 0 برابر ايتاليا شگفتى آفريد. ايتاليا حذف شد و کره شمالى به عنوان نخستين تيم آسيايى به مرحله يک چهارم نهايى راه يافت. (گزارش کامل مشرق از دیدار ایتالیا - کره شمالی)


* ترکيب بازيکنان انگلستان، قهرمان جام جهانى 1966
دروازه بانان: گوردون بنکس، پيتر بونتى، رون اسپرينگت
مدافعان: جيمى آرمفيلد، جرالد بايرن، جک چارلتون، جورج کوهن، بابى مور (کاپيتان)، رى ويلسون.
هافبک ها: آلن بال، ايان کالاگان، بابى چارلتون، جورج ايستام، رون فلاورز، نورمن هانتر، مارتين پيترز، نابى استايلز.
مهاجمان: جان کونلى، جيمى گريوز، راجر هانت، جف هرست، ترى پاين.