ایران پس از گذر از چندین مسابقه نفسگیر در مرحله انتخابی آسیا تقریبا امیدش را از دست داده بود. کرهجنوبی، ژاپن و عربستان سعودی به جام فرانسه راه پیدا کرده بودند و ایران با شکست استرالیا به عنوان تیم چهارم راهی فرانسه شد. ایران در دور مقدماتی با 2 باخت مقابل یوگسلاوی و آلمان و یک پیروزی تاریخی مقابل آمریکا حذف شد.
به جز کرواسی که در اولین حضور خود، توانسته بود به نیمه نهایی راه پیدا کند، برزیل، فرانسه و هلند دیگر تیمهای راهیافته به این مرحله بودند. در این مرحله برزیل مقابل هلند در ضربات پنالتی به پیروزی رسید و فرانسه میزبان بازی ها کرواسی را شکست داد. در فینال فرانسه موفق شد با 3 گل برزیل را شکست دهد و قهرمان جهان شود. برزیل مشکوک بازی می کرد و گفته می شد بلایی بر سر بازیکنان آمده که عرصه شایعات از غذای مسموم تا گاز سمی داخل رختکن نوسان داشت.
فرانسه پس از مکزیک و ایتالیا سومین کشوری بود که برای دومین بار میزبان جام جهانی می شد. این کشور نخستین بار در سال 1938 میزبان این رویداد مهم بود. رقابت های مقدماتی این دوره از ماه مارس 1996 با حضور 171 کشور آغاز شد و در 29 نوامبر 1997 با صعود ایران به عنوان سی و دومین تیم به جام جهانی پایان یافت. با توجه به گسترش فوتبال در نقاط مختلف جهان، فیفا تعداد تیم های حاضر در جام جهانی را از 24 تیم به 32 تیم افزایش داد. قاره اروپا 14 سهمیه، آمریکای جنوبی 4 سهمیه، کونکاکاف 3 سهمیه، آفریقا 5 سهمیه و آسیا-اقیانوسیه 4 سهمیه در دور نهایی داشتند.
فرانسه به عنوان میزبان جام و برزیل قهرمان دوره قبل از انجام دیدارهای مقدماتی معاف بودند. در مرحله مقدماتی 642 دیدار برگزار شد و 1922 گل به ثمر رسید و بیش از 15 میلیون نفر این مسابقه ها را از نزدیک مشاهده کردند.
تیم ملی ایران پس از بیست سال بار دیگر به جام جهانی راه یافت و چند رکورد جالب توجه هم در رقابت های مقدماتی به ثبت رساند، به ثمر رساندن 17 گل در یک دیدار(ایران - مالدیو)، حضور 120 هزار تماشاگر در دیدار خانگی (ایران - عربستان) و ثبت 19 گل توسط یک بازیکن(کریم باقری).
فرانسه شرایط مناسبی را برای برگزاری باشکوه آخرین جام جهانی در قرن بیستم فراهم کرد. ساخت استادیوم مجهز سنت دنیس در نزدیکی پاریس از جمله اقدامات مهم میزبان بود. شانزدهمین دوره جام جهانی فوتبال در روز دهم ژوئن 1998 با دیدار دو تیم برزیل و اسکاتلند در استادیوم استادوفرانس آغاز شد.
طبق برنامه فیفا، تیم ها در هشت گروه چهار تیمی با هم رقابت می کردند و تیم های اول و دوم هر گروه به مرحله یک هشتم نهایی راه یافته و از این مرحله به صورت حذفی بازی می کردند تا چهار تیم دور نهایی مشخص شوند. برزیل، فرانسه، اسپانیا، هلند، آلمان، رومانی، آرژانتین و ایتالیا به عنوان سرگروه های هشت گانه انتخاب شدند.
در گروه اول تیم برزیل که با هدایت ماریو زاگالوی باتجربه پا به رقابت ها گذاشته بود، موفق به کسب پیروزی دو بر یک در دیدار افتتاحیه برابر اسکاتلند شد. نروژ و مراکش دیگر تیم های حاضر در این گروه به تساوی دو بر دو رسیدند تا پس از تساوی نروژ و اسکاتلند و پیروزی قاطع برزیل برابر مراکش تکلیف تیم دوم صعود کننده از این گروه به روز آخر کشیده شود. تیم قدرتمند نروژ موفق شد در دیداری تاریخی برزیل را دو بر یک شکست دهد تا با وجود پیروزی مراکش بر اسکاتلند (سه بر صفر) به دور بعد صعود کند.
در گروه دوم، ایتالیا که پس از پیروزی بر روسیه در مرحله پلی - آف به سختی به جام جهانی صعود کرده بود، با درخشش باجو توانست از شکست برابر شیلی بگریزد و با کسب پیروزی بسیار خوب (سه بر صفر) بر کامرون و سه بر یک برابر اتریش به مرحله یک هشتم نهایی راه یابد. شیلی با زوج سالاس و زامورانو در خط حمله موفق شد با پیروزی بر اتریش و تساوی مقابل کامرون دومین تیم صعود کننده از این گروه باشد.
فرانسه میزبان این رقابت ها با کسب سه پیروزی برابر آفریقای جنوبی، دانمارک و عربستان با اقتدار تیم اول گروه سوم شد و دانمارک هم به عنوان تیم دوم این گروه به مرحله بعد راه یافت.
گروه چهارم شاهد اتفاقات عجیبی بود. نیجریه با هدایت بورا میلوتینوویچ باتجربه در دیدار اول موفق شد اسپانیا را (سه بر دو) شکست دهد. پاراگوئه و بلغارستان دیگر تیم های حاضر در این گروه به تساوی بدون گل دست یافتند. بازیکنان اسپانیا به رغم تلاش فراوان موفق نشدند دروازه چیلاورت دروازه بان پاراگوئه را باز کنند تا دیدار دو تیم با تساوی بدون گل به پایان برسد. در روز آخر، پاراگوئه تیم نیجریه را که صعودش به عنوان تیم اول گروه قطعی شده بود شکست داد تا اسپانیا حتی با پیروزی شش بر یک برابر بلغارستان هم نتواند به مرحله بعد راه یابد.
در گروه پنجم، رقابت هلند، بلژیک، مکزیک و کره جنوبی، نماینده باتجربه آسیا در جام جهانی با صعود هلند و مکزیک خاتمه یافت. از نتایج جالب این گروه پیروزی پنج بر صفر هلند برابر کره جنوبی بود. تیم بلژیک با کسب سه مساوی به رغم شایستگی حذف شد.
تیم ملی فوتبال ایران که با فراز و نشیب فراوان جواز حضور در جام جهانی را به دست آورده بود در گروه ششم در کنار آلمان، یوگسلاوی و ایالات متحده قرار گرفت. دیدار ایران با ایالات متحده مهمترین رقابت دور مقدماتی بود که زیر فشار روانی ناشی از روابط سیاسی دو کشور برگزار شد. ایران با ارائه یک بازی دیدنی با گل های حمید استیلی و مهدی مهدوی کیا به یک پیروزی ارزشمند دست یافت تا مردم ایران تا صبح روز بعد در خیابانها مشغول جشن و شادی باشند. اشک های استیلی، این تیتری بود که نیویورک تایمز برای چاپ فردای خود انتخاب کرده بود. ایران با یک پیروزی و دو باخت از صعود بازماند هرچند اگر تیم ایران کمی از لحاظ روحی و خودباوری تقویت می شد صعود دور از دسترس نبود. آلمان و یوگوسلاوی از این گروه صعود کردند.
در گروه هفتم، رومانی و انگلیس با کسب نتایج لازم برابر کلمبیا و تونس به دور بعد صعود کردند. تیم رومانی که هنوز از ستارگان قدیمی خود سود می برد موفق شد تیم انگلیس را دو بر یک شکست دهد تا از رویارویی با آرژانتین تیم اول گروه هشتم در مرحله بعد بگریزد. در گروه هشتم تیم آرژانتین مانند یک مدعی قهرمانی ظاهر شد و با کسب سه پیروزی برابر ژاپن، کرواسی و جامائیکا بدون دریافت حتی یک گل به مرحله بعد راه یافت.
در مرحله یک هشتم پایانی، برزیل به مصاف شیلی رفت و با چهار گل این تیم را در هم کوبید. زوج رونالدو و به به تو در خط حمله غیبت روماریوی مغرور را به یاد هواداران برزیل نیاورد. ایتالیا با تک گل کریستین ویری بر نروژ غلبه کرد. ویری پنجمین گل خود در چهارمین دیدار ایتالیا را به ثمر رساند. فرانسه بدون زیدان تیمی ناهماهنگ بود که 115 دقیقه زجر کشید تا با تک گل لوران بلان مدافع کهنه کار خود تیم پاراگوئه را حذف کند.
آلمان در دیداری که در آن تنها تجربه تعیین کننده بود مکزیک را از پیش رو برداشت. جنجالی ترین دیدار این مرحله، بازی دو کشور متخاصم آرژانتین و انگلیس بود که با اخراج دیوید بکام جوان روی یک اشتباه کودکانه به تساوی دو بر دو انجامید و انگلیسی ها به رغم شایستگی در ضربات پنالتی مغلوب شدند و به خانه بازگشتند.
دانمارک در دیداری یک طرفه چهار بر یک نیجریه را تحقیر کرد. نماینده قدرتمند قاره آفریقا که دو سال قبل به مدال طلای المپیک دست یافته بود به علت مشکلات درون تیمی با جام خداحافظی تلخی داشت. کرواسی در دیداری خسته کننده رومانی را یک بر صفر شکست داد تا در اولین حضور خود در جام جهانی به مرحله یک چهارم نهایی صعود کنند. هلند با ارائه یک بازی دیدنی دو بر یک یوگسلاوی را از پیش رو برداشت.
ایتالیا پس از آنکه 120 دقیقه دروازه خود را مقابل حملات ستارگان فرانسه بسته نگاه داشت همانند جام های 90 و 94 بار دیگر در ضربات پنالتی مغلوب شد تا این بار حتی به نیمه نهایی هم راه پیدا نکند.
پس از این بازی امه ژاکه مربی موفق تیم میزبان اعلام کرد که فرانسه قهرمان خواهد شد. کرواسی که با ترکیبی از ستارگان گذشته فوتبال یوگسلاوی و جوانان پرقدرت پا به جام نهاده بود در یک جدال تماشایی پیرمردهای آلمان را سه بر صفر مغلوب کرد.
هلند با گل های پاتریک کلایورت و دنیس برگ کمپ موفق به حذف آرژانتین مدعی شد تا حریف برزیل در نیمه نهایی شود.
هلند که با ارائه دیدارهای تماشایی و نمایش فوتبالی شناور به مرحله نیمه نهایی رسیده بود برابر مدافع عنوان قهرمانی قرار گرفت که همه چیز برای فتح پنجمین بار جام جهانی را در اختیار داشت. دیدار دو تیم پس از 120 دقیقه تلاش به تساوی رسید تا در ضربات پنالتی تافارل دروازه بان باتجربه برزیل با مهار دو ضربه هواداران فوتبال ناب برزیلی را خوشحال کند و موجب حضور زردپوشان سرزمین قهوه در فینال شود. در دیگر دیدار نیمه نهایی تیم فرانسه با خط دفاعی و میانی فوق العاده قدرتمندش تشنه حضور در دیدار پایانی و شکستن طلسمی کهنه بود. آنها پیش از این سه بار در سال های 1958، 1982 و 1986 به نیمه نهایی رسیده بودند ولی هر سه بار از حضور در فینال باز ماندند. این بار لیلیان تورام مدافع قدرتمند این تیم با دو گلی که به ثمر رساند فرانسه را به مرز خوشبختی نزدیک کرد.
در دیدار رده بندی تیم کرواسی با ارائه یک بازی هماهنگ توانست هلند را که فوق العاده بی انگیزه بود دو بر یک شکست دهد و به عنوان سوم جهان دست یابد.
دیدار پایانی در دوازدهم جولای 1998 در استادیوم سنت دنیس پاریس و در حضور 90 هزار تماشاگر برگزار شد. تیم فرانسه که برای نخستین بار به دیدار نهایی این رقابت ها راه یافته بود بازی را فقط با انگیزه کسب جام آغاز کرد. زین الدین زیدان چهره درخشان جام با دو گلی که در نیمه اول و با ضربه سر به ثمر رساند، برزیلی ها را خیلی زود وادار به تسلیم کرد و در شبی که رونالدو مانند همیشه نبود امانوئل پتی با گل دقیقه آخر خود جام را در دست سزاوارترین تیم رقابت ها قرار داد.
آمار و ارقام
تعداد تیمهای شركتكننده: 32 تیم
ردهبندی نهایی: 1- فرانسه 2- برزیل 3- كرواسی 4- هلند
تعداد مسابقات: 64 مسابقه
تعداد گل: 171 گل
بهترین خط حمله: فرانسه (15 گل)
بهترین خط دفاع: فرانسه (2 گل)
آقای گل: شوكر (كرواسی) 6 گل
بهترین بازیكن: رونالدو (برزیل)
مجموع تماشاگران: 2785100 نفر
دیدار فینال ـ ورزشگاه سنت دنیس (12 جولای 1998 - پاریس)
تاریخچه دومین جام جهانی (1934 - ایتالیا)
تاریخچه سومین جام جهانی (1938 - فرانسه)
تاریخچه چهارمین جام جهانی (1950 - برزیل)
تاریخچه پنجمین جام جهانی (1954 - سوییس)
تاریخچه ششمین جام جهانی (1958 - سوئد)
تاریخچه هفتمین جام جهانی (1962 - شیلی)
تاریخچه هشتمین جام جهانی (1966 - انگلیس)
تاریخچه نهمین جام جهانی (1970 - مکزیک)
تاریخچه دهمین جام جهانی (1974 - آلمان غربی)
تاریخچه یازدهمین جام جهانی (1978 - آرژانتین)
تاریخچه دوازدهمین جام جهانی (1982 - اسپانیا)
تاریخچه سیزدهمین جام جهانی (1986 - مکزیک)
تاریخچه چهاردهمین جام جهانی (1990 - ایتالیا)
تاریخچه پانزدهمین جام جهانی (1994 - آمریکا)